WARARKA MAANTA 19ka Agoosto 2019
Su’aallaha Maanta: Yaa qarxiya Muqdisho ma #Dowladdaha deriska mise #Dowladdo kale oo shisheeye ah? Yaa qoray warqadaha been abuurka ah ee loo isticmaalay magaca Qaramadda Midooway si loo hakiyo doorashadda Madaxweynaha #Jubbaland? Yaa is-hor-casili doona khaa’inul waddan Raysal Wasaare Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” Iyo Beenaale Madaxweyne Farmaajo? Yaa Madaxweyne ka noqon doona Dowlad Gobaleedka #Jubbalad Ma Axmed Madoobe mise shaqsi ay keeni doonto xukuummadda fashilantay ee #Soomaaliya? Meeqo Hay’adood oo ajinabi ah/shisheeye ah ayaa mashaariic kala duwan magaca #Soomaaliya ku farsamaysta? Maxay Ahlu-Sunna Wajama xiriirka ugu jartay Xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Yaa qarxiya #Muqdisho? Yaa dilay Eng. Yariisoow? Maxuu kashifay Guddoomiye ku-xigeenka Amniga ee Gobalka Banaadir Maxamed Tuulax? Maxay labada aqal ee #Soomaaliya uga aamusan yihiin xad-gudubyada at #Kenya ku samaynayso dadka iyo dhulka Soomaaliyeed? Maxay tahay sababta shaqo jooin loogu sameeyey shaqaalaha xafiiska Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Yaa dilay Marxuum Eng. Cabdiraxman Yariisow? Maxay tahay sababta uu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Argagixiye Fahad Yaasiin Xaaji Daahir “Daba-Naasle” u khaarajiyey Guddoomihii Gobalka Baanadir Ahna Duqa #Muqdisho Marxuum Eng. Cabdiraxmaan Yariisoow? Yaa #Muqdisho qarxiya? Maxayse xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Rsaysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u diiday in maqaamka Muqdisho la sameeyo? Ha wiqleyso!
Muqdisho 19ka Agoosto 2019 Madaxweynaha Soomaaliya, Maxamed Cabdullaahi Farmaajo oo booqasho shaqo ku jooga dalka Jabuuti ayaa maanta wada hadallo wax ku ool ah la yeeshay dhiggiisa Madaxweyne Ismaaciil Cumar Geelle.
Wasiirka Boostada iyo Isgaarsiinta ee Dowladda Federaalka Soomaaliya Mudane Cabdi Canshuur Xasan oo ka warbixiyay kulanka ay yeesheen labada Madaxweyne ayaa sheegay in ay ka wada hadleen xoojinta xiriirka walaaltinnimo iyo wax wada qabsiga labada dal.
Wasiir Canshuur ayaa yiri “Waxaa laga wada hadlayaa sidii loo sii xoojin lahaa, loona dardargelin lahaa horumarka iyo wax wada qabsiga labada dal ee walaalaha ah.”
Dhanka kale, Wasiirka Arrimaha Dibedda ee Jamhuuriyadda Jabuuti Mudane Maxamuud Cali Yuusuf oo isna ka warbixiyay kulanka ayaa xusay in labada dhinac ay isla lafo-gureen arrimo masiiri ah oo la xiriira amniga, dhaqaalaha iyo arrimaha ka taagan Gobolka isaga oo bogaadiyey guulaha ay Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed dhawaan ka gaareen dagaalka lagu la jiro kooxaha argagaxisada.
“Walaalaheenna Soomaaliya aad ayaan ugu hambalyeynaynaa sida ay maamulka iyo talada Soomaaliya u wadaan, aad ayaan Madaxweyne Farmaajo iyo xukuumaddiisa ugu hambalyeynaynaa la dagaalanka argagaxisada sida ay uga shaqaynayaan iyo sida ay u xoojinayaan deganaanshaha iyo xasiloonida dalka.”
“Arrimaha gobolka ayaa laga xaajoonayaa. Suudaan wadcigeeda waad arkaysaan, Koonfur Suudan waa sidaas si lamid ah, Yemen oo aan naga fogaynaya dhibaatooyin badan ayaa ka taagan. Sidoo kale Jabuuti waxay tartan ugu jirtaa inay Golaha Amniga ee Qaramada Midoobey xubin ka noqoto, taageero ayaana ka sugaynaa walaaleheenna Soomaaliya.” ayuu yiri Wasiirka Arrimaha Dibedda Jabuuti.
Kulankan waxaa Madaxweynaha ku wehelinayey Wasiirka Boostada iyo Isgaarsiinta ee Dowladda Federaalka Soomaaliya Mudane Cabdi Canshuur Xasan, Agaasimaha Madaxtooyada Qaranka Mudane Nuur Diiriye Xirsi (Fuursade) iyo Danjiraha Soomaaliya ee Jabuuti Mudane Maxamed Cali Nuur.
Muqdisho 19ka Agoosto 2019 Dagaal xooggan oo u dhaxeeya ciidamada dowladda iyo Amisom oo dhinac ah iyo Al-Shabaab ayaa xalay saqdii dhexe ka dhacay deegaanka Bariire ee gobolka Shabeellaha Hoose.
Dowladda federaalka iyo Al-Shabaab ayaa labaduba guulo ka sheegtay dagaalka.
Taliyaha Ciidamada Lugta Generaal Odawaa Yuusuf Raage ayaa warbaahinta Qaranka u sheegay in jab xooggan la gaarsiiyay maleeshiyada Al-Shabaab markii ay isku dayeen xalay iney weerar ku soo qaadaan saldhig ciidanka Xoogga dalka ku leeyihiin duleedka deegaanka Bariire, halkaasina looga dilay 20-ka tirsan maleeshiyadooda halka tiro intaasi ka badana looga dhaawacay.
Generaal Odawaa Yuusuf Raage ayaa sheegay in Ciidanka Xoogga dalka ay ka feejignaayeen weerarka Shabaabka, islamarkaana markii ay soo qaadeen ay ku halaagsameen.
Dhinaca kale, kooxda Al-Shabaab ayaa sheegtay in ciidamo aad u hubeysan ay dhowr jiho ka weerareen laba saldhig oo ay ku suganyihiin ciidamada Uganda iyo kuwa dowladda federaalka.
Warbaahinta Al-Shabaab ayaa sheegatay in intii uu dagaalku socday ay maleeshiyada Al-Shabaab la wareegeen dhowr difaac oo ay lahaayeen ciidamada dowladda federaalka ee deegaanka Bariire.
Ciidamada qalabka sida ayaa maalmihii ugu dambeeyay ka waday gobolka Shabeellaha hoose howlgallo looga xoreynayo maleeshiyada Al-Shabaab, waxaanay dhowaan qabsadeen dhowr deegaan oo muhiim ah oo ay ku jirto degmada Awdheegle.
Muqdisho 19ka Agoosto 2019 Madaxweynaha Soomaaliya, Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa bogaadiyay booqashada uu maanta ku yimid dalka Ra’iisul Wasaare ku-xigeenka ahna Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Dowladda Qadar Maxamed Bin Cabdulraxmaan Al Thani iyo wafdiga uu hoggaaminayay.
Wafdiga sare ee ka socda Qadar waxaa qaabilay Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Cali Khayre, iyada oo ay Wasiirka Wasaaradda Dekedaha iyo Gaadiidka Badda ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya iyo Wasiirka Wasaaradda Gaadiidka, Igaarsiinta iyo Dekadaha ee Dowladda Qadar si wadajir ah ugu dhawaaqeen daahfurka mashruuca dekedda Hobyo.
“Waxaan uga mahadcelinayaa Dowladda Qadar kaalinta ay ka geysanayso dhismaha kaabeyaasha dhaqaalaha dalka oo ay kamid tahay Dekedda Hobyo taas oo ahmiyad dhaqaale oo istiraatiiji ah u leh Soomaaliya iyo guud ahaan ganacsiga gobolka.”
Madaxweyne Farmaajo ayaa sidoo kale ugu baaqay dalalka kale ee aan saaxiibka nahay in ay iyaguna Soomaaliya gacan ku siiyaan dib u dhiska dalka iyo kaabeyaasha dhaqaalaha si uu dalku u gaaro isku filnaasho iyo horumar dhinac walba ah.
Muqdisho 19ka Agoosto 2019 Wasiirrada dekadaha Soomaaliya iyo Qatar, Maryam Aweys Jaamac, iyo Jassim Bin Saif Ahmed Al Sulaiti ayaa si wadajir ah u shaaciyay in la billaabayo dhismaha dekadda Hobyo ee goblaka Mudug.
Wasiirka dekadaha Qatar oo Ra’iisul Wasaaraha dalka uga mahadceliyay soo dhaweynta ballaaran ee loogu sameeyo Muqdisho ayaa sheegay in dekadda Hobyo loo dhisayo habka ugu casrisan ee dekad loo dhiso, laga billaabo maantana laga howl gelayo qorshaha dhismaheeda, si shacabka Soomaaliyeed ay uga faa’iideystaan.
Wasiirka dekadaha xukuumadda federaalka Soomaaliya, Marwo Maryam Aweys Jaamac ayaa caddeysay in billaabidda dhismaha dekadda Hobyo ay muhiim u tahay shaqo abuurka dhallinyarada Soomaaliyeed iyo horumairnta dhaqaalaha dalka.
Munaasabadda waxaa goob joog ka ahaa Ra’iisul Wasaare Xasan Cali Khayre, Ra’iisul Wasaare ku–xigeenka dalka, wasiirka arrimaha dibadda Qatar, madaxweynaha Galmudug, qaar kamid xildhibaannada labada gole, wasiirro iyo wasiirro ku-xigeenno ka tirsan xukuumadda federaalka Soomaaliya.
Horraantii bishii Deseembar ee sannadkii 2018 ayaa dowladaha Soomaaliya iyo Qatar waxa ay magaalada Dooxa ku lala saxiixdeen heshiisyo horumarineed oo ay kamid tahay dhismaha dekadda Hobyo, waxaana xilligaas wasiirka dekada Qatar, oo kulan gaar ah la qaatay Ra’iisul Wasaare Xasan Cali Khayre uu ballan qaaay in dowladda Qatar sida ugu dhaqsiyaha badan u billaabeyso mashruuca dhismaha dekadda.
Maamulka Dowladda Galmudug 19ka Agoosto 2019 Mid ka mid ah ugaasyadii sida weyn u diidanaa hannaanka doorashada maamulka Jubaland ayaa maanta ku dhowaaqay inuu ka tanaasulay fikirkiisii hore.
Ugaas Xuseen Ugaas Maxamuud Ugaas Qorane, oo kasoo jeeda beesha Cowlyahan ee Ogaadeen, ayaa sheegay inuu go’aankan qaatay isaga oo eegaya danaha bulshada reer Jubaland iyo dadka baylahan, si looga hortago dhibaato kale oo ka dhacda Jubaland.
Ugaaska ayaa sheegay in is-qabqabsi sii socda oo Jubaland ka dhaca ay hoggaamin karta colaad ka dhacda deegaanada Jubaland, taasi oo uusan dooneyn.
Ugaas Xuseen Ugaas Maxamuud Ugaas Qorane ayaa sheegay in hadda wixii ka danbeeya uu dib ugu noqonayo howlahii dhaqanka ee uu bulshada u hayay, islamarkana uu la shaqaynayo qofkii ku guulaysta doorashaa madaxtinimada Jubbaland.
Ugaaska ayaa sheegay inaysan jirin cid ku qasabtay go’aanka uu qaatay, balse uu sidan u sameynayo maslaxada Jubaland.
Ugaaska ayaa ugu baaqay dhamaan shacabka ree Jubbaland midnimo iyo wadajir isla markana la garab istaago qof kasta oo kusoo baxa doorashooyinka.
Maamulka Dowladda Galmudug 19ka Agoosto 2019 Kulan ay maanta isugu yimaadeen guddoonka cusub ee baarlamanka labaad ee Jubaland iyo guddiga madaxa banaan ee xuduudaha iyo doorashooyinka Jubaland, ayaa laga soo saaray go’aan ku saabsan cidda hoggaamineysa doorashada madaxweynaha.
Labada dhinac ayaa waxey isku waafaqeen in baarlamanka lagu wareejiyo hoggaaminta doorashada madaxweynaha, iyadoo guddiga madaxa banaan ee xaduudaha iyo doorashooyinkuna kala shaqeeyaan dhinaca farsamada iyo hawlaha kale ee looga maarmi waayo.
Go’aankan ayaa yimid kadib markii ay beesha caalamku codsatey in doorashada madaxweynaha Jubbaland uu baarlamaanku kaalin muuqda ku yeesho.
Dhinaca kale, baarlamanka iyo guddiga ayaa sheegay inaan waxbo laga badaleynin habraacyadi iyo jadwalka doorashada, oo la qorsheeyey inay dhacdo 22-ka bishan August.
Kismaayo 19ka Agoosto 2019 Qorshe ay ciidamada Itoobiya doonayeen inay ku degaan garoonka diyaaradha magaalada Kismaayo ayaa maanta fashilmay kadib markii ay is-hortaageen maamulka garoonka, ciidamada Kenya iyo kuwa Jubaland, sida ay ogaatay Caasimada Online.
Ilo-wareedyo lagu kalsoon yahay ayaa Caasimada Online u sheegay in ciidamada Itoobiya ay shalay maamulka garoonka ka codsadeen inay ka mid noqdaan ciidamada deggan garoonka, hase yeeshee waxaa loo sheegay inay warqad ogolaansho kasoo qaataan taliska Amisom ee Soomaaliya.
Itoobiyaanka ayaa markii ay sidaas dhacday, ayaa ayaga oo aan dalban wax ogolaansho ah, waxa ay maanta garoonka usoo direen diyaarad sidday qalabkii ay xarumaha uga dhex sameysan lahaayeen garoonka, halka ciidamo badan oo Itoobiyaan ah ay soo safteen banaanka garoonka, ayaga oo kasoo tegay deegaanka Ma Dhamaato oo 5km u jira duleedka Kismaayo, halkaasi oo ay ku sugan yihiin.
Diyaaraddii Itoobiyaanka ahayd ayaa loo diiday inay kasoo degto garoonka, wayna laabatay. Hase yeeshee mar kale ay soo jiireysay haddana isku dayday inay garoonka kasoo degto, balse mar kale ayaa loo diiday inay soo degto, wayna iska laabatay.
Ciidamadii Itoobiyaanka ahaa ee iyagana kasoo tegay deegaanka Ma Dhamaato ee duleedka Kismaayo ayaa dib ugu laabtay saldhiggooda, ayada oo is hor-taageen ciidamada Kenyanka iyo kuwa Jubaland ee garoonka maamula.
Garoonka ayaa mar maanta ku sigtay isku dhac labada dhinac ah iyo dagaal, hase yeeshee xiisadda ayaa hadda qabowday.
Ilo-wareedyo lagu kalsoon yahay ayaa Wargeyska Dalka u sheegay in qorshaha Itoobiyaanka ah uu ahaa isku daygii ugu dambeeyey ee dowladda federaalka ah ay ku dooneysay inay ku joojiso doorashada Jubaland, kuna qabsato garoonka, kadib markii ay fashilmeen faro-gelintii beesha caalamka.
Loolanka Jubaland ayaa ka sokow dowladda federaalka iyo Jubaland, waxa uu hadda u muuqdaa mid ka dhex oogan Kenya oo taageerysa Axmed Madoobe iyo Itoobiya oo taageereysa dowladda federaalka ah.
Inkasta oo ciidamada Itoobiya ay maanta dib u laabteen islamarkaana ku fashilmeen qorshahooda, haddana ma cadda tallaabada xigta ay qaadi doonaan, waxaana Kismaayo ka taagan cabsi xooggan, oo ah in Itoobiyaanka awood adeegsadaan oo ay dagaal soo qaadaan.
Doorashada Jubaland ayaa waxa ay dhaceysaa 22-ka bishan, waxaana muuqata in waqtiga kasii dhammaanayo dowladda federaalka ah, islamarkaana ay awoodi weysay inay awood ku muquuniso si la mid ah, Koonfur Galbeed iyo Galmudug.
Hoos ka daawo sawirro lag soo qaaday xiisaddii maanta ka dhacday garoonka Kismaayo, iyo ciidamada Kenya iyo Jubaland oo dibedda garoonka taagan, kana hortagay kuwa Itoobiya.
https://www.youtube.com/watch?v=OQZR4o_i5N8
WARARKA MAANTA 17ka Agoosto 2019
Su’aallaha Maanta: Yaa is-hor-casili doona khaa’inul waddan Raysal Wasaare Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” Iyo Beenaale Madaxweyne Farmaajo? Yaa Madaxweyne ka noqon doona Dowlad Gobaleedka #Jubbalad Ma Axmed Madoobe mise shaqsi ay keeni doonto xukuummadda fashilantay ee #Soomaaliya? Meeqo Hay’adood oo ajinabi ah/shisheeye ah ayaa mashaariic kala duwan magaca #Soomaaliya ku farsamaysta? Maxay Ahlu-Sunna Wajama xiriirka ugu jartay Xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Yaa qarxiya #Muqdisho? Yaa dilay Eng. Yariisoow? Maxuu kashifay Guddoomiye ku-xigeenka Amniga ee Gobalka Banaadir Maxamed Tuulax? Maxay labada aqal ee #Soomaaliya uga aamusan yihiin xad-gudubyada at #Kenya ku samaynayso dadka iyo dhulka Soomaaliyeed? Maxay tahay sababta shaqo jooin loogu sameeyey shaqaalaha xafiiska Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Yaa dilay Marxuum Eng. Cabdiraxman Yariisow? Maxay tahay sababta uu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Argagixiye Fahad Yaasiin Xaaji Daahir “Daba-Naasle” u khaarajiyey Guddoomihii Gobalka Baanadir Ahna Duqa #Muqdisho Marxuum Eng. Cabdiraxmaan Yariisoow? Yaa #Muqdisho qarxiya? Maxayse xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Rsaysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u diiday in maqaamka Muqdisho la sameeyo? Ha wiqleyso!
Maamulka Dowladda Jubbaland 17ka Agoosto 2019 Waxaa goor dhaw la soo gabagabeeyay wajigii hore doorashada guddoomiyaha Baarlamaanka Labaad ee dowlad gobolleedka Jubbalad oo ay ku tartamayeen labo musharax.
Guddoomiyaha Baarlamaanka Jubbaland ayaa waxaa ku tartamay Cabdi Maxamed Cabdiraxmaan iyo Xuseen Shiinow Cali waxaana ku guuleystay Cabdi Maxamed Cabdiraxmaan (Sheekh Cabdi )
Cabdi Maxamed Cabdiraxmaan ayaa helay 55 Cod halka Xuseen Shiinow Cali uu helay 18 Cod.
Giddoomiyaha cusub ee dib loo doortay ayaa horay u soo noqday guddoomiyihii Baarlamaankii Koowaad ee Jubbaland, waxaana dadka aqoonta u leh ay sheegayaan in uu saaxiib dhaw la yahay madaxweynaha Axmed Maxamed Islaam (Axmed Madoobe )
Waxaa hadda soconeysa codeynta ku-xigeennada guddoonka Baarlamaanka, iyadoo maanta guud ahaan la soo dhameystirayo dhismaha Baarlamaanka labaad ee dowlad gobolleedka Jubbaland.
Yemen 17ka Agoosto 2019 Safiirka Soomaaliya ee dalka Yemen Cabdullaahi Xaashi Shuuriye ayaa xalay Puntland ku wareejiyey nin ku eedeysan dilka marxuum Dirir Cabdi Gufuri oo ahaa ganasade ku noolaa magaalada Qardho ee maamulkaasi.
Shuuriye ayaa xalay saqdii dhexe garoonka diyaaradaha magaalada Boosaaso ka soo dajiyey eedeysanahan oo lagu magacaabo Maxamed Cabdullahi, kadib markii uu guuleystay inuu ka soo qabto, isagoo baxsad ah gudaha dalka Yemen.
Mas’uuliyiin ka tirsan Puntland ayaa eedeysanaha kala wareegay safiirka, kuwaas oo ay ka mid ahaayeen: wasiiru-dowlaha wasaaradda arrimaha gudaha Maxamed Axmed Kunle, guddoomiyaha gobolka Bari Yuusuf Maxamed Wacays (Dhedo), taliyaha Booliska gobolka Bari G/sare Xuseen Cali Maxamuud iyo sarakiil kale.
Dilka ganacsadahaasi ayaa dhacay 20-tankii bishii July ee sanadkan, iyadoo tan iyo markaasi la baadi goobayey eedeysanaha.
Puntland ayaa ugu dambeyn uga mahadcelisay tallaabada uu qaaday Danjiraha Soomaaliya ee Yemen Mudane Cabdullaahi Xaashi Shuuriye.
Dhanka kale safiirka ayaa waday in ka badan 30 qof oo Qaxooti Soomaaliyeed ah oo ka soo laabtay dalka Yemen.
Qaxootigan oo ku dhibaateysnaa gudaha Yemen ayaa safaaradda Soomaaliya waxay u fududeysay in ay dib ugu soo noqdaan dalka kadib muddo ay halkaasi ku xayirnaayeen.
Uganda 17ka Agoosto 2019 Ciidamo gaaraya 2,000 oo askari, oo u dhashay Dalka Uganda, ayaa ka baxay Soomaaliya waxaana ay dib ugu laabteen dalkooda, sida ay shaaciyeen saraakiisha Uganda ee Soomaaliya.
Ciidamadan oo ka kala socday qeybta ilaalada xafiisyada Qaramada Midoobey ee Soomaaliya iyo guutada 25-aad ee ciidanka Uganda ee Soomaaliya, ayaa dib ugu laabtay dalkooda kaddib markii ay dhameysteen howlihii ay u joogeen Soomaaliya.
Askartan ayaa waxaa ay kala ahayeen 529 Askari oo ka mid ahaa Ciidamada Qaramada Midoobey, iyo 1406 Askari oo ka mid ahaa guutada 25-aad ee ciidanka Uganda ayaa gaaray dalkooda.
Taliyaha guud ee Ciidanka Uganda David Muhoozioo ciidamadaas la hadlayay ayaa waxaa uu sheegay in Soomaaliya oo nabad noqota ay la mid tahay Afrika oo nabad noqota.
Generaal Muhoozi ayaa sheegay in Soomaaliya ay la mid tahay dalalka Afrika,waxa ku dhacayna ay dalkasta oo ka mid ah Afrika ku dhici karaan.
“Hadda waxaan tirakoobeynaa guulaha laga gaaray Soomaaliya ee ay horseedka ka yihiin adinka, ciidankii idiinka horreeyay iyo kuwa hadda ku jira” ayuu yiri Generaal Muhoozi.
Ciidamada gaaraya 2000 kun ee Askari ayaa la siiyay fasax shan iyo afartan cesho ah oo ay la soo qaadanayaan reerahooda.
Dowladda Uganda ayaa dhowr todobaad ka hor ciidankii beddelilahaa Ciidamadaas waxaa ay u soo dirtay Soomaaliya, qeyb waxaa loo daabulay Gobolka Shabeellaha hoose halka qeybta kalena ay la waregeen xafiisyada Qaramada Midoobey ee Soomaaliya oo ay waardiye ka yihiin.
Muqdisho 17ka Agoosto 2019 Wasiirka warfaafinta Soomaaliya, Maxamed Cabdi Xayir Maareeye ayaa sheegay in dowladda federaalka Soomaaliya ay heystaan culeysyo iyo caqabado caalami ah oo ay u baahan tahay in taageero loo muujiyo.
Maareeye ayaa sheegay in shacabka Soomaaliyeed iyo madaxda qaarkood aysan ku baraarugsaneyn caqabadaha ay dowladda federaalka la kulmeyso ee caalamiga ah, islamarkaana ay ugu darayaan kuwa gudaha ah.
“Waxaad moodaa in shacabka Soomaaliyeed iyo siyaasiyiinta aysan ku baraarugsaneyn caqabadaha dowladda dhexe ay la kulmeyso, balse halkii laga caawin lahaa dad badani oo ka mid ahi waxgaradka iyo mas’uul kasta culeyska ayey kusii badinayaan, si ay dowladda u jabot, oo dadaallada ay wado ay ugu fashilanto” ayuu yiri Wasiir Maareey.
Wasiirka ma uusan sheegin waxa ay yihiin caqabadaha iyo culeysyada caalamiga ah ee ay wajahayso dowladda.
Waxa uu sheegay in siyaasiyiinta, waxgaradka iyo shacabka Soomaaliyeed looga baahan yahay inay midoobaan, isla markaana ay garab istaagaan dowladda Soomaaliya, si dadka hortaagan dowladnimada Soomaaliya ee uu caalamka ku jiro looga guuleysto.
Maamulka Dowladda Jubbaland 17ka Agoosto 2019 Guddiga doorashada iyo xuduudaha Jubaland ayaa mar kale is-beddel ku sameeyey xilligii la qorsheeyey inay dhacdo doorashada madaxweynaha Jubaland, islamarkaana dib u dhigay illaa saddex cisho.
Qoraal kasoo baxay guddiga oo loo diray wakiilka QM ee Soomaaliya, iyo wakiilada IGAD iyo Midowga Afrika ee khamiistii booqday Kismaayo, ayaa lagu sheegay in guddiga aqbaly codsigooda ahaa in dib loo furo is-diiwaan gelinta musharaxiinta islamarkaana doorashada waqtigeeda gadaal loo durjiyo.
Qoraalka ayaa lagu sheegay in is-diiwaan gelinta musharaxiinta la furay 17-ka illaa 19-ka August, islamarkaana doorashada madaxweynaha oo la qorsheeyey inay dhacdo 19-ka laga dhigay 22-ka August.
Guddiga ayaa sheegay in dastuurka u ogolaanayo inay maamulaan islamarkaana gacanta ku hayaan hanaanka doorashada, ayaga oo gacan ka helaya baarlamanka cusub, oo shaqadiisu tahay inuu guddoomiyo kulanka codeynta, islamarkaana ku dhowaaqo natiijada
Si kastaba, guddiga wuxuu sheegay inuu diyaar u yahay in cid kasta oo daneyneysa sida beesha caalamka, iyo labada aqalk ee baarlamanka Soomaaliya ay goobjoog ka noqon karaan codeynta, islamarkaana loo diri doono casuumad.
Inkastoo Guddiga madaxa bannaan ee xuduudaha iyo doorashooyinka Jubbaland uu dib u furay waqtiga is diiwaan gelinta Musharaxiinta Mucaaradka, hadana Shuruudihii horay Guddiga u soo saaray ee lagu xiray Musharaxiinta ayaa weli taagan, sida ka tanaasulida xubnaha xilalka haya, mudada degenaanshaha oo laga rabo in Musharaxa uu labo sano ka badan dalka joogo iyo in aanu Xaas Ajnabi ah qabin, taasoo ka dhigan in Musharaxiinta qaar in aanay buuxin karin shuruudahan
Maamulka Dowladda Galmudug 17ka Agoosto 2019 Maanta ayuu qorshuhu ahaa in magaalada Dhuusa-Mareeb ee gobolka Galguduud uu ka furmo shirka dib-u-heshiisiinta beelaha Galmudug, hasse ahaatee shirkaa ayaa dib u dhacay markii labaad.
Guddiga doorashada oo maalintii shalay sheegay in dhamaanba soo idlaadeen howlihii qaban qaabada shirka iyo Liiska ergooyinka, ayaa mar kale haddana sheegay in shirkaasi uusan furmi karin maanta sababo dhinaca farsamada ah oo laakiin aan la faah faahin.
Beelaha Galmudug qaarkood ayaa wali kasoo horjeedda Shirka dib u heshiisiinta maamulka Galmudug, waxaana Guddiga ay waddeen maalmihii ugu dambeeyay dadaallo kala duwan oo ku aadan qabashadda Shirka.
Qaar ka mid ah siyaasiyiinta iyo waxgaradka beelaha Galmudug ayaa dhaliil xoog leh u jeediya guddiga qabanqaabada shirka Dhuusa-Mareeb iyaga oo ku eedeeyay deg deg iyo in wax walba lgu soo dhameeyo maalmo kooban, madaama ayeey sheegeen dib u heshiisiintu u baahan tahay in waqti la galiyo.
Maamulka Dowladda Koonfur Galbeed 17ka Agoosto 2019 Warar kala duwan ayaa ka soo baxaya dagaal culus oo saakay ka dhacay deegaanka Daynuunaay oo qiyaastii 30KM u jira magaalada Baydhabo, halkaasoo saldhig ay ku leeyihiin ciidamo ka tirsan militari Soomaaliya.
Dagaal ayaa yimid kaddib markii Al-shabaab ay weerar dhowr jiho ku qaaday deegaankaas, iyadoo labada dhinac uu dhex maray dagaal muddo socday oo la isu adeegsaday hubka nooc-yadiisa kala duwan.
Sida wararku sheegayaan dagaalka ayaa yimid, kaddib markii Al-Shabaab ay weerar dhowr jiho ku qaaday deegaankaas, iyadoo labada dhinac uu dhex maray dagaal muddo socday oo la isu adeegsaday hubka noocyadiisa kala duwan.
Goobjoogayaal ayaa sheegay Al-Shabaab ay muddo kooban la wareegeen deegaanka, halka warar kalena ay sheegayaan in dib looga saaray deegaanka.
Al-Shabaab ayaa dhowr jeer oo hore weeraray saldhiga ciidamada ku leeyihiin deegaanka Daynuunay, waxaana deegaankan muddooyinkii u dambeeyay uu marti u ahaa weerarada Al-Shabaab ku qaadayeen.
Deegaanka Daynuunaay ayaa ah deegaan muhiim u ah ammaanka magaalada Baydhabo, halkaasoo ay saldhig ku leeyihiin ciidamada xoogga dalka.
https://www.youtube.com/watch?v=UlAfMjZdSEw
WARARKA MAANTA 14ka Agoosto 2019
Su’aallaha Maanta: Yaa Madaxweyne ka noqon doona Dowlad Gobaleedka #Jubbalad Ma Axmed Madoobe mise shaqsi ay keeni doonto xukuummadda fashilantay ee #Soomaaliya? Meeqo Hay’adood oo ajinabi ah/shisheeye ah ayaa mashaariic kala duwan magaca #Soomaaliya ku farsamaysta? Maxay Ahlu-Sunna Wajama xiriirka ugu jartay Xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Yaa qarxiya #Muqdisho? Yaa dilay Eng. Yariisoow? Maxuu kashifay Guddoomiye ku-xigeenka Amniga ee Gobalka Banaadir Maxamed Tuulax? Maxay labada aqal ee #Soomaaliya uga aamusan yihiin xad-gudubyada at #Kenya ku samaynayso dadka iyo dhulka Soomaaliyeed? Maxay tahay sababta shaqo jooin loogu sameeyey shaqaalaha xafiiska Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Yaa dilay Marxuum Eng. Cabdiraxman Yariisow? Maxay tahay sababta uu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Argagixiye Fahad Yaasiin Xaaji Daahir “Daba-Naasle” u khaarajiyey Guddoomihii Gobalka Baanadir Ahna Duqa #Muqdisho Marxuum Eng. Cabdiraxmaan Yariisoow? Yaa #Muqdisho qarxiya? Maxayse xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Rsaysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u diiday in maqaamka Muqdisho la sameeyo? Ha wiqleyso!
Muqdisho 14ka Agoosto 2019 Waxaan wali shaqa bilaabin guddigii badbaadinta iyo soo celinta hantida qaranka, kuwaas oo ka koobnaa 11 xubnood oo 8 kamid ah ay yihiin wasiiro ka tirsan xukuumadda Soomaaliya.
Guddigaan oo 10-kii bishii January markii lagu dhawaaqay laga dalbaday in ay si deg deg ah tiro koob ugu sameeyaan hantida qaranka ee maqana iyo dadka ay gacanta ugu jirto, islamarkaana lagu wareejiyo ra’iisul wasaaraha Soomaaliya, ayaa ilaa hadda shaqa bilaabin waxaana la sheegay in lagu amray in ay joojiyaan arrimihii loo diray.
Guddigan ayaa waxaa guddoomiye u ah wasiirka waxbarashada, hidaha iyo tacliinta saee ee Soomaaliya xildhibaan Cabdullaahi Goodax Barre, waxaana sidoo kale katirsan wasiirada maaliyadda, howlaha guud, dekadaha, amniga, arimaha gudaha, shaqada & shaqaalaha, kaluumeysiga iyo guddoomiyihii ahaana duqii Muqdisho marxuum Cabdiraxmaan Cumar Cusmaan Yariisow.
Caasimada Online ayaa ogaatay in guddigaan markii horaba loo magacaabay in ay dagaal toos ah la galaan xildhibaano ka tirsan golaha shacabka ee baarlamaanka Soomaaliya oo sidoo kale ah ganacsato maalqabeeenna ah kuwaas oo ku kacsanaa xukuumadda Kheyre.
Xildhibaanadaan dartood loo magacaabay guddigaan ayaa ku ganacsada dhul iyo guryo ka mid ah hantida maguurtada ah ee qaranka waxaana la sheegay in markii dambe ay heshiis la galeen xukuumadda Soomaaliya gaar ahaan Kheyrre.
Waxyaabaha ay ku heshiiyeen ayaa waxaa kamid ah in xildhibaanada ay joojiyaan mucaaradnimada xukuumadda, abaabulka iyo kicinta xildhibaanada iyo mooshinada xukuumadda ka dhanka ah iyo dhamaan wax kasta oo ka hor imaan kara danaha xukuumadda oo ay ku jirto ka imaanshiyaha sharciyada iyo xeerarka xukuumadda wadato.
Haddii ay intaas fuliyaan ayaa dhankooda loo balan qaaday in laga joojinayo beegsiga dhulka ay dagan yihiin iyo guryaha danta guud, iyo sidoo kale curyaaminta ganacsigooda iyadoo labada dhinac heshiiyadii ay galeen ay si rasmi ah u dhaqan galeen sida ay ogaatay Caasiamda Online.
Mas’uuliyiin ka tirsan xukuumadda Soomaaliya oo ka mid ah guddigaan ayaa Caasimada Online u xaqiijiyay in heshiisyadaan lagu kala saxiixday madaxtooyada Soomaaliya islmarkaana ay soo kar kariyeen ka hor inta aysan la fariisan wakiilo ka socday xafiiska Kheyre iyo kan madaxweynaha.
Waxaa muuqata in aysan dhinacyada ku heshiinin danta guud balse ay ku heshiiyeen dano u gaar ah taas oo dhabar jab ku ah rajada dowladnimada Soomaaliya.
Muqdisho 14ka Agoosto 2019 Faah faahino dheeraad ah ayaa ka soo baxaya dagaalo saacado qaatay oo dorraad ka dhacay degaanka Shaam oo hoos-taga degmada Adheegle ee gobalka Shabeellada Hoose.
Dagaalkaan ayaa waxaa u dhaxmaray ciidamada milateriga Soomaaliya gaar ahaan guutada 14-ka Oktoobar, ururka 66aad hurintiisa 3aad ee qaabilsan sahanka iyo gaaf-wareegga islamarkaana u tababaran sida kumaandooska Soomaaliya.
Militariga dowladda ayaa sheegay in ugu yaraan 17 dagaalame oo ka tirsan Al-Shabaab ay ku dhinteen howl-galka, islamarkaana ay ku dhaawacmeen xubno uu kamid yahay Sheekh Cali Maxamuud Raage “Sheekh Cali Dheere” oo ah af-hayeenka Al-Shabaab.
Warka dhaawaca Cali Dheere ayaa waxaa shaaciyey idaacadda ciidamada qalabka sida ee Soomaaliya ee SNA Radio.
Idaacadda ayaa sidoo kale sheegtay in dhawaaca Cali Dheere uu yahay mid culus, islamarkaana lagu hayo degaan hoosyimaado Degmada Kuntuwaareey Ee Gobolka Shabeelaha Hoose.
Ma jirto cid si madax banaan u xaqiijin karta sheegashada ciidamada qalabka sida ee dhaawaca Cali Dheere. Sidoo kale, kooxda Al-Shabaab ayaan wax war ah kasoo saarin arrintan.
Sida ay wararku sheegayaa Al-Shabaab ayaa ka war helay dagaal xoog leh oo loo adeegsaday hub culus iyagoo galbaniyay kolonyo gaadiid ah uu la socda af-hayeenka Al-Shabaab Sheekh Cali Dheere waxaana la sheegayaa in aysan Al-Shabaab ciidamada dowladda ku ogeyn degaanka oo loo galay wado ku taala.
Muqdisho 14ka Agoosto 2019 Madaxda dowladda federaalka Soomaaliya ayaa heerkii ugu danbeeyay ee la-tashiyada cidii loo magacaabi lahaa guddoomiyaha gobolka Banaadir iyo Duqa Muqdisho la leh waxgarad, siyaasiyiin iyo qeybaha kale bulshada.
Wararka ayaa sheegaya in la filaayo in todobaadkaan dhamaadkiisa lagu dhawaaqo guddoomiyaha cusub oo murashaxiin dhowr ah dadaal ugu jiraan sidii ay u hanan lahaayeen.
Warar aad loogu kasloon yahay ayaa sheegaya in la filayo in seddax cisho gudahood madaxweyne Maxamed Cabdullaahi Farmaajo uu ku magacaabo digreeto mas’uulka cusub ee qaban doona xilka gobolka Banaadir.
Murashaxiin cusub ayaa kusoo biiray kuwii hore, waxaana murashaxiinta soo muuqday ka mid ah wasiirka ganacsiga iyo warshadahaha Eng. Cabdullaahi Cali Xasan oo saacadihii u danbeeyay la hadal hayay, inkastoo aysan muuqan ilaa hadda olole xooggan dhinaca wasiirka ka socda, hase ahaatee xarunta madaxtooyada aad looga hadal haayo.
Waxaa sidoo kale xubno loolanka soo galay isna ka mid ah xildhibaan Cabdulqaadir Caraboow, iyo siyaasiga Cabdi Jiinoow.
Shaqsiyaadka horey loolanka ugu jiray ayaa waxaa ka mid ahaa, AVV. Cumar Maxamed Cabdulle (Cumar Dhegeey) oo hadda ah La-taliyaha dhinaca dharciga ee ra’iisul wasaare Xasan Cali Kheyre, horayna usoo noqday guddoomiyihii guddigii doorashooyinka ee baarlamaanka xiligaan.
Dhinaca kale, waxaa aad loo hadal hayaa Axmed Maxamuud Washington oo hadda ah maareeyaha dekadda Muqdisho, isagana rajadiisa in xilkaan loo magacaabo waxaa la leeyahay aad ayey u sareysaa, wuxuuna saaxiib dhow la yahay madaxweyne Farmaajo.
Washington wuxuu horay ugu mid ahaa murashaxiintii guddoomiyaha gobolka Banaadir ka hor intaan loo magacaabin allaha u naxariistee Yariisoow, hase ahaatee markii danbe loo magacaabay maareeyaha dekadda Muqdisho.
Waxaa sidoo kale, murashaxiinta ka mid ah agaasimaha Gaadiidka Cali Gacan Gaaboow, Cumar Qaanso, guddoomiyihii degmada Wadajir, balse xilka laga qaaday.
Muqdisho 14ka Agoosto 2019 Ra’iisul wasaaraha Soomaaliya Xasan Cali Kheyre, ayaa amray in la sii daayo ilaa shan qof oo ku eedeysan musuq iyo xatooyo xoolo dadweyne kuwaas oo todobaadyadii la soo dhaafay ku jiray xabsiga dhexe.
Mas’uuliyiinta la sii daayay waxaa ku jira madaxa canshuuraha qaadka ee wasaaradda maaliyadda Soomaaliya, Cabdi Maalik Yuusuf iyo afar qof oo kale oo la shaqeynayey.
Dadkaan ayaa todobaadyo ka hor la xiray kadib markii lagu eedeeyay musuq maasuq xoog leh oo la sheegay in ay ka geesteen canshuurta qaadka ee garoonka diyaaradaha Aadan Cabdulle Cusmaan “Aadan Cadde”.
Mudadii ay xirnaayeen waxay mar ka soo muuqdeen maxkamadda gobalka Banaadir, laakiin ma jirin xukun maxkamadeed oo ku dhacay waxaana wali socotay dooda eedeymahooda.
Ra’iisul wasaaraha Soomaaliya ayaa dadkaan qaarkood kula kulmay xafiiskiisa isagoo ka dalbaday in ay u hogaasamaan amarada dowladda islamarkaana aysan qalad u arkin mudadii ay xirnaayeen.
Caasimada Online ayaa ogaatay in ra’iisul wasaare Kheyre uu ragaan ku qanciyay in aysan dib ugu laabaan xafiisyadii ay markii hore joogeen oo ay ka war sugaan amaro kale oo soo bixi doono.
Si gaar ah waxaa la sheegay in ra’iisul wasaare Kheyre uu kulan gaar ah la qaatay Cabdi Maalik Yuusuf, waxaana la sheegay in uu ku qanciyay in uusan bilaabin dagaal ka dhan ah xukuumadda maadaama idaacadiisa Shabeelle lagu yaqaano in ay barnaamijyo ka sameyso shaqooyinka dowladda.
Sacuudiga 14ka Agoosto 2019 Guddoomiyaha xisbiga mucaaridka ah ee Waddani, Cabdiraxmaan Maxamed Cabdilaahi Ciro ayaa ka hadlay kulan ay habeen hore ku yeeshen dalka Sacuudiga Madaxweynaha Somaliland iyo qaar ka mid ah xubnaha golaha wasiirada Soomaaliya.
Guddoomiye Ciro ayaa kulankaasi ku tilmaamay mid soo if-bixinaya waxyaabo uu Madaxweynaha Somaliland, Muuse Biixi ku dhaleeceyn jirey Xisbiga Mucaaridka ah ee Waddani.
Ciro ayaa sidoo kale waxa uu sheegay in kulankaasi uusan wax saameyn ah ku yeelaneyn midnimada shacabka Somaliland ee rabitaanka gooni isu-taagooda, isagoona hoosta ka xariiqay in marnaba ka xisbi ahaan aysan ka surobin inay dhahaan qof Somalilander ah waa Soomaali weyn.
“Soomaalidu waxay tidhaahdaa ‘Inaad saamo Jiiddiyo, Sanqadh-tirasho kala daa’ markaa waxay ila tahay way Caddahay, Shacabka reer Somaliland waa reer Somaliland” ayuu yiri Guddoomiye Ciro.
Wuxuuna intaas sii raaciyey “Annagu waa Soomaali-weyn odhan mayno, laakiin waxay ka muuqataa Ficilkooda, waxay Dadka ku caayayeen inay sameeyaana ceeb bay ku tahay”.
Sacuudiga 14ka Agoosto 2019 Wasiirka arrimaha dibadda iyo iskaashiga caalamiga xukuumadda Soomaaliya Axmed Ciise Cawad ayaa faah faahin ka bixiyey kulankii ay Xajka kula qaateen wafdigii uu hoggaaminayey Madaxweynaha Somaliland Muuse Biixi Cabdi.
Cawad ayaa sheegay in kulankaasi aan looga hadlin wax siyaasad la xiriira, ama danaha labada dhinac.
Sidoo kale wuxuu sheegay in kulanku uu ahaa mid saaxibtinimo ah oo walaalo ku dhex maray dhulka barakeysan ee Sacuudiga.
“Aad ayaan ugu riyaaqnay wada sheekeysiga saaxibtinimo, kaas oo aysan ku jirin wada xaajood siyaasadeed oo aan ka yeelanay waxyaabaha la ogyahay.” ayuu yiri wasiir Cawad
Kulanka dhexmaray madaxweynaha maamulka Somaliland iyo wasiiro ka tirsan xukuumadda federaalka Soomaaliya oo si aad ah loo hadal hayo ayaa noqonaya kii ugu horreeyey ee ay yeeshaan labada dhinac, tan iyo markii la doortay Muuse Biixi Cabdi.
Kenya 14ka Agoosto 2019 Dagaalyahanno hubeysan oo lagu sheegay in ay ka tirsan yihiin Ururka Al-shabaab ayaa weerarro khasaare geystay waxaa ay ka geysteen saacadihii la soo dhaafay deegaanno ka tirsan Gobolka Waqooyi Bari ee dalka Kenya. Weerarka koowaad ayaa ka dhacay waddada isku xirta deegaanka Yunbis iyo magalada Gaarisa,waxaana la sheegay in lala beegsaday gawaari ay lahayeen hay’adaha UN-ka ee ka howlgalla deegaannada Gobolka Waqooyi Bari.
Weerarkan mas’uuliyadiisa waxaa sheegtay in ay ka danbeeyeen Ururka Al-shabaab, waxaana ay sheegeen in ay gubeen mid ka mid ah Gawaarida UN-ka sidoo kale-na ay gacanta ku dhigeen laba nin oo mid ka mid ah uu ahaa darawalka Gaariga.
Weerar kale ayaa lagu waramayaa in uu ka dhacay Tuulada Sinow oo hoostagta magaalada Mandheera,waxaana weerarkas ay Shabaab sheegteen inay ku dileen Wiil iyo Aabihiis oo ka mid ahaa Saraakiisha Ciidamada Kenya ee ka howlgasha Gobolka Waqooyi Bari.
Wali wax war ah kama aysan soo bixin dhinaca saraakiisha dowladda Kenya oo ka hadlayay weerarradan Al-shabaab ay sheegteen in ay ka geysteen gobolka Waqooyi Bari Kenya.
Jigjiga 14ka Agoosto 2019 Baarlamaanka maamulka magaalada Jigjiga ayaa maanta waxay Duqa maamulka magaalada Jigjiga u ansixiyeen inuu noqdo Cabdifataax Sheekh Ibraahim oo ah nin dhalinyaro degaanka u dhashay waxna bartay.
Duqa cusub ee maanta la ansixiyay ayaa dadka yaqaanaa ku tilmaameen nin Aqoon sare leh, isla markaana ku haboon xilka loo magaacay.
Shacabka magaalada Jigjiga ayaa soo dhaweeyay magacaabista duqa cusub, iyagoo ka sugaya duqa cusub inuu wax badan ka qabto hawlaha horumarka iyo nabadgalyada maamulka magaalada Jigjiga.
https://www.youtube.com/watch?v=fKsoVBrha5A
WARARKA MAANTA 13ka Agoosto 2019
Su’aallaha Maanta: Meeqo Hay’adood oo ajinabi ah/shisheeye ah ayaa mashaariic kala duwan magaca #Soomaaliya ku farsamaysta? Maxay Ahlu-Sunna Wajama xiriirka ugu jartay Xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Yaa qarxiya #Muqdisho? Yaa dilay Eng. Yariisoow? Maxuu kashifay Guddoomiye ku-xigeenka Amniga ee Gobalka Banaadir Maxamed Tuulax? Maxay labada aqal ee #Soomaaliya uga aamusan yihiin xad-gudubyada at #Kenya ku samaynayso dadka iyo dhulka Soomaaliyeed? Maxay tahay sababta shaqo jooin loogu sameeyey shaqaalaha xafiiska Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Yaa dilay Marxuum Eng. Cabdiraxman Yariisow? Maxay tahay sababta uu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Argagixiye Fahad Yaasiin Xaaji Daahir “Daba-Naasle” u khaarajiyey Guddoomihii Gobalka Baanadir Ahna Duqa #Muqdisho Marxuum Eng. Cabdiraxmaan Yariisoow? Yaa #Muqdisho qarxiya? Maxayse xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Rsaysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u diiday in maqaamka Muqdisho la sameeyo? Ha wiqleyso!
Maamulka Dowladda Koonfur Galbeed 13ka Agoosto 2019 Magaalada Baydhabo ee xarunta Ku-meel-gaarka u ah magaalada Baydhabo waxaa maalintii shalay gaaray wafdi uu horkacayo Wasiirka Boostada iyo Isgaarsiinta dowladda Soomaaliya Cabdi Canshuur Xassan oo lagu wado in uu maanta ka furo halkaa shir wadatashi ah oo u dhaxeeyaWasaaradaha Boostada iyo Isgaarsiinta ee dowladda federaalka iyo maamul gobolleedyada. Wasiirka ayaa sheegay in shirkaas uu yahay mid looga tashanayo Arrimaha Isgaarsiinta iyo sidii loo dabooli lahaa baahida dhinaca Isgaarsiinta ah oo ay qabaan Bulshada Soomaaliyeed, islamarkaana ay nasiib u yeelatay in lagu qabto magaalada Baydhabo.
Wasiirka Boostada, isgaarsiinta iyo tiknoolajiyada Koonfur Galbeed Maxamed Nuur Sheekh Cadde ayaa sheegay in uu rajeynayo in shirka ka furmaya magalada Baydhabo uu noqdo mid ay kasoo baxaan waxyaabo dan u ah Shacabka Soomaaliyeed.
Kulankan la qorsheynaayo in maanta uu ka furmo magaalada Baydhabo ayaa waxaa uu daba socdaa shir sanadkii hore ka dhacay magaalada Muqdisho oo looga hadlayey arimaha isgaarsiinta.
Holand 13ka Agoosto 2019 Maxkamadda Caalamiga ah ee Cadaaladda ee loo soo gaabiyo ICJ ayaa shaaca ka qaaday inay qasab tahay inuu dhaqan galo go’aanka ay ka gaarto kiiska badda Soomaaliya ee u dhaxeeya Soomaaliya iyo Kenya, kaasi oo horyaalla maxkamadda.
Hadalkan ayaa imanaya ayada oo dhowaan ay soo baxeen warar sheegaya in laga yaabo in Kenya ay ku gacan seerto go’aanka maxkamadda, haddii uu noqdo mid aan dhankeeda u janjeeirn.
Dacwadda Kenya iyo Soomaaliya, ayaa waxaa mar kale ay maxkamadda ICJ dhageysan doontaa inta u dhaxeysa 9-ka ilaa 13-ka September ee 2019, waxaana la filayaa in go’aanka maxkamadda lagu dhowaaqyo sanadka 2020 dhexdiisa.
Madaxweynaha xeer-beegtadda caalamiga ah ICJ, Cabdiqawi Axmed Yuusuf, ayaa wareysi uu siiyey taleefishinka Universal, waxa uu ku sheegay inaysan dhici doonin in la iska tuuro go’aanka maxkamadda, marka ay shaaca ka qaaddo.
“Annaga go’aanayadda, qasab waaye in la hirgeliyo, maxaa yeelay Maxkamadii Cadaaladda Aduunyadda ayaanu nahay,” ayuu yiri.
Cabdiqawi oo Soomaali ah ayaa sheegay in marka horeba, marka ay dowldaha hor-imanayaan maxkamadda, oo ay doonayaan inay kiisaskooda dhageysato, ay taas macnaheedu tahay inay aqbali doonaan go’aan kasta oo ay maxkamadda gaarto, taasi oo ah waxa Kenya ay horey u sameysay.
Maamulka Dowladda Somaliland 13ka Agoosto 2019 Waxgaradka iyo Odayaasha beelaha Somaliland ayaa mudooyinkii u dambeeyay waxay isku soo jiid iyo waan-waan ka dhex wadeen Jabhada Kornayl Caare iyo Xukuumada Somaliland, taasi oo muddooyinkii dambe hakad galisay dagaalkii labada dhinac.
Suldaan Axmed Cismaan [Cade-gude] oo kamida Madax-dhaqameedka waan-waanta ka dhex waday labada dhinac ayaa ka warbixiyey halka ay marayaan dhex-dhexaadinta ay ka dhex wadeen xukuumada Somaliland iyo Jabhada Korneyl Caare.
Suldaanka ayaa sheegay in Jabhada Korneyl Caare ay isku af-garteen in xiisada kala dhaxeysa xukuumada Biixi ay wada-hadal ku dhameeyan, isla markaana ay dhinacooda ka jirin wax caqab ah oo sii hurinaysa xiisadaasi.
Suldaan Cade-gude ayaa sidoo kale waxa uu ka dhawaajiyey in xalka kama dambeysta ah ee xiisadaasi uu gacanta ugu jiro Madaxweynaha Somaliland oo hadda dalka Sacuudiga ugu maqan gudashada acmaasha Xaj-ka.
Suldaan Axmed Cismaan [Cade-gude] oo arrimahaasi ka hadlayana wuxuu yiri “Markaan arintaas nuxurkeeda soo ururiyo waxba been badan iyo ku tidhi ku teen oo la sheegayaa waxba ma tarayaan balse ujeedadu waxa weeyaan in ninkaas sarkaalka ah iyo jabhadiisaba aanu ku soo dhamaysanay in arintaas si salmi ah oo isfaham iyo miiska wada hadalka lagu dhamaysto”.
“Arintaasna waxaan u soo gudbinaynaa oo aanu u soo anba baxnay dhinaca madaxweynaha runtiina intii aanaan hargeysa soo gaadhin caasimada ayuu xajka u baxay, isaga ayaa la sugayaa oo laga war dhawrayaa laakiin xagaas wax ku qaydhin oo xumaan ah haba yaraatee kuma ogin”.
Wuxuuna intaas kusii daray “Arintana xaqiiqatan inay xumaato iyo inay samaato waxay ku xidhan tahay madaxweynaha, wax kasta oo dalka ka jiraana inay waxay ku wanaagsanaanayaan iyo waxa ay ku xumaanayaan waxay ku xidhan tahay madaxweynaha iyo xukuumadiisa, waxaanan ilaahay ka rajaynayaa inuu waafajiyo sida xaqa ah ee wanaagsan ee dalkan iyo dadkanba dan u ah”.
“Shacabka Somaliland waxaan u cadaynayaa in arintaas aanu wanaag kaga keenay xagaas Sanaag, halkana iyada oo aanu wanaagii u gayn doono madaxweynaha iyo xukuumadiisa, wixii ka soo baxaana ay noqon doonaan wax madaxweynaha iyo xukuumadiisu haday wanaag ku dhameeyaana ay wanaag tahay”.
Maamulka Dowladda Somaliland 13ka Agoosto 2019 Madaxweynihii hore ee Somaliland, Mudane Daahir Rayaale Kaahin ayaa maanta markii u horeysay ka hadlay xiisada dagaal ee ka dhex aloosan Xukuumada Somaliland iyo Jabhada uu hogaamiyo Korneyl Caare.
Daahir Rayaale ayaa sheegay in xalka lagu dhameyn karo colaadaasi dagaal uu yahay ‘Heshiis’, isla markaana xukuumada Biixi looga baahanyahay inay la heshiiso Jabhada Korneyl Caare.
Madaxweynihii hore ee Somaliland, Daahir Rayaale ayaa sidoo waxa uu ka hadlay beelaha ku dagaalsan deegaanada Ceel-Afweyn, isagoona si guudna uga hadlay xaalka ay hadda mareyso Somaliland, wuxuuna yiri “Waxaan ku talinayaa halaga heshiiyo wax kasta oo khilaaf ah”.
“Dalku waa khayr ee alle haw siyaadiyo wixii khilaaf ah ee aan dadka waxba u tarayna halayska daayo, khilaafka ilaahay ayaa inagala dardaarmay oo umada waxba uma taro, khilaafka halayska daayo oo umadu ha noqoto kuwo iska reeba xumaha iskuna waaniya samaha”.
“Waxaan ku talinayaa in Caare iyo cid kastaba heshiis lagu dhameeyo arrimaha meeshaas ka taagan, madaxweynuhu isaga ayaa dalka ugu sareeya ee waa in wax kasta maarayn karo oo uu nabada ku soo dabaali karo uu ku soo dabaalo”.
Wuxuuna intaas kusii daray “Mida kale Arintasi waa musiibo umada ku dhacday wax loo baahan yahayna maaha, waxaan umadaas kula talinayaa dad walaalo ah ayaad tihiin oo ma kala guuraysaan aniguna deegaankaas waan aqaanaa”
“Mar hadaydaan kala guurayn oo ilaahay iskiin badan inaad iska daysaan dilka iyo dhagarta uu ilaahay mamnuucayiska daysaan oo aad walaalowdaan oo aad isa saamaxdaan weeyaan”.
Maamulka Dowladda Somaliland 13ka Agoosto 2019 Sheekh Aadan Xaaji Maxamuud Xirsi [Sheekh Aadan Siiro], ayaa weerar ku qaaday Madaxweyne Muuse Biixi iyo Qoyskiisa, isla markaana ku eedeyay inay ku takri-falayaan awoodii dowladeed.
Sheekh Aadan Siiro ayaa sidoo kale Muuse Biixi iyo Qoyskiisa ku eedeyay inay wadaan dhul boob iyagoo adeegsanaya awooda xukuumada.
Sh. Aadan ayaa wax aan la aqbali karin ku sheegay in awood dowladeed dhul lagu boobo, isagoona ka dhawaajiyey inay arrintaasi tahay dulmi cad oo loo baahanyahay in wax laga qabto.
Sheekh Aadan Xaaji Maxamuud Xirsi [Sheekh Aadan Siiro] oo arrimahaasi ka hadlayana, wuxuu fariin u direy Madaxweyne Biixi, wuxuuna yiri “Waddanka waxa ka dhacay dhul boob ay Xukuumaddu kow ka tahay, maanta Buurta Kala-jeexan, 3 boqol oo Caa’iladood oo kii ku dhashay 30-jir yahay, 40-jir yahay ayaa loo soo xukumay Madaxweynaha iyo Qoyskiisa oo la leeyahay halla dumiyo, wax la aqbali karayo maaha, war Dulmiga diida Maalinba Qof bay qabsanaysaaye”.
“Madaxweynaha waxaanu leenahay in Walaalkaa loo soo xukumo 300-Guri oo dhisan oo Dad ehelkaaga ahi ku nool yihiin, caqli iyo Sharci ahaanba wax la aqbali karayo maaha. Waxaanu leenahay, Madaxweyne haddaanad ka Raalli ahayn jooji”.
“Kuwa Maxkamadaha fadhiya waxaanu leenahay Waar Ilaahay ka yaaba oo Dadka u caddaalad fala. Sidaad ogtihiin Ummaddii way soo oodatay, Meheradahii oo dhan baa kacay, Dadkii dhibaato badan oo dhaqaale ayaa haysa, Xukuumadda Talada haysaa waxay keentay in dhaqaalihii xidhmo isla-markaana Dadku ay soo wada ootaan, markaa waxaanu leenahay Waar dhaqaalaha hala furfuro”.
Wuxuuna intaas kusii daray “Madaxweynaha waxaanu leenahay Xukuumaddii kaa horraysey saddex meelood bay dhaqaalaha u qaybin jirtay, laba meelood Ummadda ayay ku soo celin jirtay oo Wareeggeedu wuu badnaa, meelna iyagaa farsamaysan jiray, Waxaana la leeyahay Saddexdiiba Adiga ayay kugu arooreen, wax la aqbali karayo maaha in Dadkuna soo ootaan”.
“Miisaaniyaddu sanadkii waa 370 Million, Askarigii 80-Dollar ayuu qaadanayaa, Mashaariic ma hayno, Dadkiina way soo wada ooteen, markaa waxaanu leenahay Waar Xukuumaddu Dhaqaalaha ha furfurto. Madaxweynaha Maanta jooga ee Somaliland waxaanu leenahay waar Talada qaybi, waar wixii tuhun keenaya ka fagoow”.
Imaaraadka 13ka Agoosto 2019 Dowladda Imaraadka ayaa taageertay Dikareetadii Raysalwasaare Hindiya Narendera Modi uu ku laalay Qodobka 370 ee dastuurka dalkaasi ee u fasaxay gobalka Muslimiinta Kashmiir ismaamul u gaar ah.
Safriika u fadhiya Imaraadka Dalka Hindiya Ahmad Al Banna ayaa ku tilmaamay go;aankaasi mid horseedi doono gobolka Kashmiir Barwaaqo iyo Nabad waarta, isagoo sheegay in arrintaasi tahay mid khusayso arrimaha gudaha ee dalkaasi oo ay tahay in la tixgaliyo.
” Waxaan rajaynayaa in isbedelka dhacay uu horseedi doono horumarinta cadaalada, amniga iyo kalsoonida Kashmuur, islamarkaana uu dhiirigalin doono deganaansho iyo amniga ka dhaca gobolka“ Sidaas waxaa wargayska Gulf news u sheegay Safiirka Albanna.
Imaraadku wuxuu muddu dheer xiriir wanaagsan la lahaa wadamada Hindiya iyo Baakistaan, waxayna aad uga fogaan jireen inay dhexgalaan khilaafka iyo colaada u dhaxaysa labadaas wadan ee ku hubaysan hubka Nukliyeerka.
Imaraadku wuxuu ka mid noqday 8 wadan oo muslimiin ah oo Wadanka Shiinaha ku taageeray Sida uu ula dhaqmo muslimiinta Uyghurs ee Shiinaha oo Malaayiin ka mid ah lagu hayo xeryo waaweyn.
Maamulka Dowladda Jubbaland 13ka Agoosto 2019 Musharraxiinta u taagan hoggaanka Jubbaland ee sanadkan ayaa ka hor yimid liiska xildhibaanada cusub oo ay xalay ku dhawaaqeen guddiga madaxa banaan xuduudaha iyo doorashooyinka ee maamulkaasi.
Inta badan musharraxiinta ayaa si cad u diiday xildhibaanada la shaaciyey, iyaga oo uu tilmaamay in aysan ku qanacsaneyn, sida lagu soo xulay.
Musharrax Maxamed Ibraahim Shakuul oo la hadlay Idaacadda VOA ayaa cod dheer ku sheegay in xildhibaanadan aysan aheyn kuwii ay soo xuleen odayaasha dhaqanka saxda ah ee dowlad goboleedka Jubbaland.
Shakuul ayaa sidoo kale qaabka loo soo xulay xildhibaanadaasi ku tilmaamay mid sharci darro oo aan waafaqsaneyn Dastuurka mamaulkaasi.
Sidoo kale wuxuu ku dooday in meesha laga saaray qaar ka mid ah odayaasha dhaqanka ee loogu talagalay inay soo xulaan xildhibaanada baarlamaanka labaad ee Jubbaland.
Hadalkan ayaa ku soo aadaya, iyadoo xalay guddiga madaxa banaan xuduudaha iyo doorashooyinka ay ku dhawaaqeen 73 xubnood oo ah liiska xildhibaanada cusub ee maamulkaasi.
Doorashada Jubbaland ayaa la filayaa in la qabto in 24-tanka bishan, iyadoo weli is jii jiid uu ka taagan yahay, sida loo wajahayo doorashadaasi.
https://www.youtube.com/watch?v=mA7cPTLOliw
WARARKA MAANTA 12ka Agoosto 2019
Su’aallaha Maanta: Yaa qarxiya #Muqdisho? Yaa dilay Eng. Yariisoow? Maxuu kashifay Guddoomiye ku-xigeenka Amniga ee Gobalka Banaadir Maxamed Tuulax? Maxay labada aqal ee #Soomaaliya uga aamusan yihiin xad-gudubyada at #Kenya ku samaynayso dadka iyo dhulka Soomaaliyeed? Maxay tahay sababta shaqo jooin loogu sameeyey shaqaalaha xafiiska Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Yaa dilay Marxuum Eng. Cabdiraxman Yariisow? Maxay tahay sababta uu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Argagixiye Fahad Yaasiin Xaaji Daahir “Daba-Naasle” u khaarajiyey Guddoomihii Gobalka Baanadir Ahna Duqa #Muqdisho Marxuum Eng. Cabdiraxmaan Yariisoow? Yaa #Muqdisho qarxiya? Maxayse xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Rsaysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u diiday in maqaamka Muqdisho la sameeyo? Ha wiqleyso!
Jabuuti Iyo Kenya 12ka Agoosto 2019 Kursi ka mid ah golaha ammaanka ee Qaramada Midoobay ayaa waxaa ku loolamaya dalalka Kenya iyo Jabuuti ee bariga qaaradda Afrika. Kursigan oo horyaalla dalalka Afrika, ayaa cidda kaliya ee hadda ku tartamaysa waxaa ay tahay Jabuuti iyo Kenya, balse labada dalka wuxuu midba midka kale ka codsanaya inuu tunaasul u muujiyo, wallow aysan jirin jawaabo nooca ah oo wali soo baxa. Jabuuti iyo Kenya ayaa codsiga ku aaddan helista kursiga waxaa ay u gudbiyeen Qaramada Midoobey iyo ururka Midowga Afrika,waxaana cidda ku mataleysa Afrika kursigaan la filayaa in bishan ay go’aamiyaan Midowga Afrika.
Kenya oo xoojinaysa sidii ay uga soo muuqan lahayn goobaha masiiriga ah ayaa la sheegay inay jiraan waxyaabo gaar ah oo ku riixaya, sida inay guul ugu soo dhaweyn karaan dacwada ka taalla maxkamadda caalamiga ah ee la xiriira biyaha ay Kenya sheeganayso ee xeebaha Soomaaliya.
Muqdisho 12ka Agoosto 2019 Xeer ilaalinta Soomaaliya ayaa fasaxday ugu yaraan 8 qof oo masuuliyiin ah, kuwaas oo ku eedeesnaa dembiyo isugu jira Dil wadareed iyo Barakicin dadweyne.
Dadkaan ayaa dhamaantood ah masuuliyiin Xilal ka haya maamulka Jubbaland saameen siyaasadeed iyo mid amni oo oculus-na ku leh degaanada Maamulkaasi, gaar ahaan Gobalka Gedo.
Xubnahaan ayaa waxaa kamid ah Wasiirka amniga ee maamulka Jubbaland, Taliyaha Ciidamada NISA ee maamulka Jubbaland u qaabilsan Gobalka Gedo, Guddoomiyihii hore ee degmada Beladxaawo, masuul katirsan qaybta amniga ee degmada Doolow iyo dhowr qof oo kale.
Liiska dadkaan ayaa waxaa loo gudbiyay hey’adaha u dooda Xuquuqda Bini-aadamka iyo Qaramada Midoobay, sida ay noo sheegeen masuuliyiin katirsan hey’ad maxalli ah oo Gobalka ka shaqeysa.
Masuuliyiintaan ku eedeysan tacadiyada ka dhacay Gobalka Gedo ayaa dacwad ka dhan ah laga furay magaalada Muqdisho markii uu Madaxweyne dalka ka ahaa Xasan Sheekh Maxamuud, balse tan iyo markaas marna ma imaanin maxkamad iyadoo sidoo kale Garsoorka Soomaaliya aysan u yeerin masuuliyiinta la eedeeyay.
Sarkaal sare oo ku sugan magaalada Nairobi ee xarunta dalka Kenya kana-tirsan hey’adda Faanoole ee ka shaqeysa Gobalada Jubbooyinka ayaa Caasimada Online u sheegay in Xeer ilaalinta Soomaaliya ay fasaxday dadkaan 8-da qof ah ee ku eedeysan Dil wadareed iyo Barakicinta dad Shacab ah.
Dilalka ugu badan ayaa ka dhachay Gobalka Gedo ee Soomaaliya waxaana ugu sii daran degmooyinka Doolow, Beladxaawo, Luuq iyo Baardheere halka qaar kalane ay ka dhaceen Gobalka Jubada Hoose gaar ahaan magaalada Kismaayo ee Jubbaland.
Muqdisho 12ka Agoosto 201 Shaqaale Ajaaniib ah oo u dhashay Thailand, islamarkaana in muddo ah lagu heystay gudaha Soomaaliya ayaa maanta dib ugu laabtay dalkooda.
Shaqaalahan oo tiradoodu ay gaareysay illaa 18, islamarkaana ahaa Kalluumeysato ayaa ku sugnaa xeebaha maamulka Puntland.
Wargeyska Bangkokpost ayaa qoray in shaqaalahani ay muddo dheer ku xanib naayeen biyaha bari ee Soomaaliya, islamarkaana lagu hayey tacadiyo dhanka shaqada ah.
Raggan ayaa xilliga la qabanayey la socday Doon Kalluulmeysi oo magaceeda lagu sheegay Wadani One.
Qoysaska raggan Ajaaniibta ah ayaa horay u dalbaday in dib loo soo celiyo wiilashooda, kuwaas oo sheegay in lagu shaqeysto, laguna dhibaateeyo gudaha Soomaaliya.
Xukuumadda Puntland ayaa sidoo kale gacan weyn ka geysatay dib u celinta Ajaaniibtaasi oo hadda dib ula miidoobay qoysaskoodii.
Muqdisho 12ka Agoosto 2019 Prof. Cali Maxamed Geeddi oo R/W kasoo noqday dowladdii Mbagathi lagu soo dhisay ayaa si kulul ugu hadlay dhismaha maqaamka Muqdisho iyo siyaasiyiinta mucaaradka ah ee maalmahaan waday ololaha maqaanka caasimada.
Geedi ayaa su’aallo ka keenay sababta madaxweyneyaashii hore u laaleen maqaanka caasimada yeelato iyo su’aal uu is-weydiiyay oo aheyd madaxweyne Farmaajo goorta uu xukunka ka dego miyuu dhihi doonaa maqaamka caasimada hala sameeyo.
Cali Geeddi oo xiligaan ah la-taliyaha madaxweynaha ayaa hadalkiisa u muuqday weerar cad oo ku wajahan madaxweyneyaashii hore ee Shariif Sheekh Axmed iyo Xasan Sheekh Maxamuud oo uu ku tilmaamay inay baabi’iyeen xaquuqdii caasimada iyo maqaankii ay yeelan laheyd.
Waxa uu tusaale usoo qaatay in xiligii uu R/W ahaa in xukuumaddiisa ay diyaarisay sharciga maqaamka Muqdisho iyo in golle deegaan rasmi ah oo la dhisay ay doorteen guuddomiyaha gobolka iyo duqa Muqdisho, balse sharcigaasi uu baabi’iyay Sh. Sharif, Xasan Sheekhna dib u fiirin, sababta hadda ay u doodayaana ay tahay wax lala yaabo.
“Madaxweyne Farmaajo marka uu xukunka ka dego miyuu marka dhihi doonaa maqaamka caasimada Muqdisho hala sameeyo, intuu madaxweynaha yahay ayaa laga rabaa in maqaamkii Muqdisho la helo, in ummadaan madalaad yeelato, in 4-taan milyan ee bulshada xaquuq yeelato oo dad ay la xisaabtanto yeelato ayaa la rabaa” ayuu yiri Cali Maxamed Geeddi oo ugu baaqay siyaasiyiinta iyo xildhibaanada mucaaradka inaysan iska hor keenin shacabka iyo dowladdooda.
Wuxuu eeda maqaanka Muqdisho oo lasoo dhicin waayay ku eedeeyay xildhibaanada labada qaran oo mas’uuliyadooda uu sheegay inay gabeen, loogana baahnaa inay baarlamaanka mooshin ka geeyaan xaquuqda caasimada, isagoo tilmaamay in aysan jirin xildhibaan maalin ka hadlay iska daayeen aysan xitaa qalbiyadooda kusoo dhicin.
“Shalay anoo madaxweyne ah ayaa diidanaa, shalay anoo wasiir ah ayaa diidanaa in xaquuq yeelato caasimada Muqdisho, waxaasi caqli soconaayo ma ahan ee umadda ha isku noqoto, madaxda qaranka ee maanta jirta yeysan noqon kuwaan maanta sheegayo oo kale, ee markeey xilka ka tagaan dhihin hala sameeyo, halagu dhaqaaqo ayaan qabaa” ayuu yiri Cali Geedi, oo hadii ay sameyn weydo DF maqaanka caasimada ay xilkeeda ku weyn do onto.
Ugu Danbeyntii mar la weydiiyay Porf. Cali Maxamed Geeddi caasimada Muqdisho in ay dad gaar ah leeyihiin ayuu wuxuu ugu jawaabay. ” Soomaalida seddax waaye, qof deegaankaan asalkiiba loogu yimid oo u dhashay, qof yimid ee xuquuq ku yeeshay, iyo qof ku dhashay oo xuquuq yeeshay, waagii deegaan aheyd dowladnimada intaan la qaadan ayey aheyd markii dowlad la noqday deegaanka dadkii loogu yimid xaquuq gaar ah ayey yeelanayaan, adduunkeeyna ka jirtaa, caasimadaha adduunka dadka ay qabtaan xuquu siyaasadeed oo gaar ah ayaa la siiyaa, xuquuqda amniga, dhaqaalaha iyo siyaasadda waa lala wadaagaa, macnaha waxay tahay iyagaa xukumaayo waase lala wadaagaa, lkn meeshaan caasimad waaye, caasimadna waxyna noqotay dad deegaanoo loo yimid iyo dad deegaan oo dhaqaale ku leh oo canshuur laga qaado” ayuu yiri Cali Maxamed Geeddi oo macho daro ku tilmaamay in la yiraahdo caasimada ku dhashay.
Maraykanka 12ka Agoosto 2019Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump oo dagaal siyaasadeed kula jira Ilhaan Cumar oo ka tirsan Congress-ka ayaa Israel ka dalbaday arrin halis ku ah Ilhaan iyo gabadha kale ee Rashida Taib oo ay ku wada jiraan baarlamaanka dalkaasi.
Trump ayaa ugu baaqay Ra’iisul wasaare Benjamin Netanyahu in uusan qaabilin Ilhaan Cumar iyo Rashida Taib oo bishan booqasho ku tegaya dalkiisa.
Madaxweynaha dalka Mareykanka ayaa shaaciyey in Ilhaan iyo Rashida labaduba ay ka mid yihiin cadowga Israel, sida uu hadalka u dhigay.
Sidoo kale wuxuu ku eedeeyey in had iyo jeer ay ka shaqeeyaan arrimo ka dhan ah jiritaanka Israel.
Ugu dambeyn Trump ayaa kula taliyey Netanyahu in labadaani xildhibaan laga mamnuuco guud ahaan dhulka Israel.
Dagaalka u dhexeeya Madaxweyne Donald Trump iyo labadan gabdhood oo isku dhinac ah ayaa soo shaac baxay wixii ka dambeeyey doorashadii Mareykanka ee 2016-kii.
Baydhabo 12ka Agoosto 2019 faah faahinno dheeraad ah ayaa ka soo baxaya howlgallo ay ciidamada dowladda Soomaaliya ka wadaan gobolka Shabeelaha Hoose maamulka Koonfur Galbeed Soomaaliya.
Howlgallada oo ah kuwo a dhan ah Al-Shabaab ayaa ka socda agagaarka degmada Awdheegle ee gobolkaasi.
Mid ka mid ah saraakiisha ciidamada dowladda oo la hadlay warbaahinta ayaa sheegay in howlgalkii ugu dambeeyey ay ku dileen illaa 16 ka tirsanaa Al-Shabaab, sida uu hadalka u dhigay.
Sarkaalkan ayaa tilmaamay in howlgalkaasi uu ka dhacay inta u dhexeysa Bariire iyo Awdheegle, kadibna dagaal ay la galeen Al-Shabaab ay ku dileen xubnahaasi. “Waxaan howlgal qorsheysan ku qaadnay deegaanka Shaam ee dhaca galbeedka inta u dhaxeysa Bariire iyo Awdheegle waxaana jab xoogan ugu geysanay Al-Shabaab oo iyagu u bareera had iyo jeer daadinta dhiigga iyo dhacca xoolaha shacabka Soomaaliyeed, waxaana dilnay 16 dagaalame oo Shabaab ah.” ayuu yiri mid ka mid ah saraakiisha ciidamada ee hoggaamineysa howlgalladaasi.
Dhanka kale ma jiro weli wax hadal ah oo ka soo baxay Al-Shabaab oo ku aadan howlgalkaasi.
Ciidamada Milatariga Soomaaliya oo dhowaan la wareegay Awdheele ayaa maaalmihii dambe howlgallo xoogan ka waday nawaaxiga degmadaasi.
Shabeelaha Hoose 12ka Agoosto 2019 Ciidammada milatariga Soomaaliya ayaa toddobaadyadii u dambeeyay howlgallo ka waday deegaanno ka tirsan gobolka Shabeellaha hoose ee koonfurta dalka. Guddoomiyaha gobolka, Ibraahim Aadan Cali oo howlgallada ka hadlay wuxuu sheegay in lagu doonayo sidii lagu xasillin lahaa gobolka oo looga saari lahaa kooxda Al-Shabaab deegaannada ay kaga suganyihiin. Wuxuu usoo jeediyay dadka ku nool gobolka, inay si dhow ula shaqeeyaan ciidammada milatariga ee howlgallada qorsheysan wada. Ciidammada dowladda waxay dhowaan la wareegeen degmada Awdheegle iyo tuulooyin hoostaga, balse ururka Al-Shabaab ee dagaalka ka wada dalka waxaa wali gacanta ugu jira deegaannada muhiim ah oo dhaca koonfurta iyo bartamaha dalka.
https://www.youtube.com/watch?v=-7-OOR91rJs
WARARKA MAANTA 11ka Agoosto 2019
CIID WANNAAGSAN!
Su’aallaha Maanta: Maxay labada aqal ee #Soomaaliya uga aamusan yihiin xad-gudubyada at #Kenya ku samaynayso dadka iyo dhulka Soomaaliyeed? Maxay tahay sababta shaqo jooin loogu sameeyey shaqaalaha xafiiska Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Yaa dilay Marxuum Eng. Cabdiraxman Yariisow? Maxay tahay sababta uu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Argagixiye Fahad Yaasiin Xaaji Daahir “Daba-Naasle” u khaarajiyey Guddoomihii Gobalka Baanadir Ahna Duqa #Muqdisho Marxuum Eng. Cabdiraxmaan Yariisoow? Yaa #Muqdisho qarxiya? Ma raggii AL-Shabaab ka yimid oo taliyayaasha sar-sare laga dhigay kuwaasoo laamaha amniga #Soomaaliya maamula? tahay dacwadaha loo haysta Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” ee ku kalifay inuu ka tanaasulo dhalashada Maraykanka? Maxuu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u diyaariyey qaraxa lagu weeraray xarunta gobalka Banaadir asagoo amaray in kaamaradda wax duubtay ee CCTV in la tirtiro? Ma waxuu u malaynayaa inuu Argagixiye Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u rabaa in maalkasta la dilo dadka bulshadda #Muqdisho? Maxayse xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u rabtaa in la burburiyo Dowlad Gobaleedka Galmudugu, Puntland Iyo Jubbaland? Maxayse Dowladda Soomaaliya u diidan tahay inay ku dhaqanto dastuurka Federaalka ee ayago lagu doortay? Maxayse beesha caalamka u diiday inay wax dhaqaallo siiso xukuummadda Soomaaliya ee ugu musuqmaasuqa badan adduunka sannadkii 2baad? Yaa dilay Guddoomiya ahna Duqa Magaalada Muqdisho Eng. Cabdiraxmaan Cumar Yariisoow? Maxuuse ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u shaqaaleeyey rag badan oo argagixiso ah inay madax ka noqdaan laamaha amniga? Yaa kamid ah dadka la khaarajin rabo?
Ha wiqleyso!
Maamulka Dowladda Hirshabelle 11ka Agoosto 2019 War qoraal ah oo ka soo baxay Xafiiska Madaxtooyada Hirshabelle ayaa lagu yiri Madaxweynaha Dowladda Hirshabelle Dr Maxamed Cabdi Waare oo ku hadlayay Afka Golayaasha Hirshabelle ayaa waxaa uu Hambalyo ku aadan Munaasibadda Ciidul Adxaa u diray dhammaan umadda Soomaaliyeed gaar ahaan Reer Hirshabelle.
Madaxweynaha ayaa sheegay in maalmaha farxadeed awgeed loo baahan yahay inay is cafiyaan dhammaan umadda Soomaaliyeed, islamarkaana laga farxiyo dadka danyarta ah iyo ubadkeena soo koraya.
‘’ Illaah waxaan ka baryayaa in sanadkaan sanadkiisa kale nagu gaarsiiyo Nabad-gelyo, Horumar, Wadajir , Midnimo iyo inaan ka shaqeyno midnimadeena iyo horumarkeena ‘’ Ayuu yiri Madaxweyne Waare.
‘’ Waxaan rajeynayaa in Soomaaliya wanaagsanaato, in Soomaaliya horumarto, in Hirshabelle meesha ay hada joogto sanandka dambe meel ka fiican ay gaarto dhanka horumarka iyo nabad-gelyada ‘’ Ayuu hadalkiisa sii raaciyey Madaxweyne Waare.
Madaxweynaha Hirshabelle waxaa uu sidoo kale baaq nabadeed oo ku aadan joojinta colaad beeleedyada mararka qaar Hirshabelle ka dhaca in lagu bedelo walaalnimo iyo wax wada qabsi.
‘’ Waxaan rajeynayaa in caqligu shaqeeyo , waxaana rabaa inaan ku booriyo cilimo udiinka, madax dhaqameedka, ganacsatada , waxgaradka reer Hirshabelle inay u kacaan sidii ay uga qeyb qaadan lahaayeen Horumarinta Dowladnimada’’ Ayuu yiri Madaxweynaha Hirshabelle Dr Maxamed Cabdi Waare.
Ugu dambeyntii Waxa sidoo kale Ciida Carafo uu u diray Guud ahaan Ciidamada Qalabka Sida ee Soomaaliyeed, kuwa Hirshabelle, iyo ciidamada Amisom Ka howlgala Hirshabelle Gaar ahaan Ciidamada Hiil Walaal Ee Jibuuti Iyo Shacbiga Walaalaha Jibuuti, isagoo u rajeeyay caafimaad qab iyo Horumar.
Muqdisho 11ka Agoosto 2019 Wararka ka imaanaya gobolka Jubbada Hoose ayaa ku warramaya in maanta ciidamada Kenya, gaar ahaan kuwa loo yaqaano argagixiso la dirirka ee dalkaasi ay gubeen illaa labo gaadiid ah oo lahaayeen dad Soomaaliyeed.
Ciidamada ayaa la sheegay in gawaaridaasi oo ahaa kuwa Xamuulka qaada ay dab ku qabad siiyeen agagaarka deegaanka Libooya oo dhaca xadka Soomaaliya iyo Kenya.
Ma cadda illaa iyo hadda sababta rasmiga ah ee ay ciidamadu gubeen gaadiidkaasi.
Inta badan ciidamad Kenya ayaa dhibaatooyin ka geysta deegaanada dhaca xadka Soomaaliya, marka ay halkaasi ka fulinayaan howlgallada ka dhanka ah Al-Shabaab
Sidoo kale waxa ay marar badan falal bur burin ah kula dhaqaaqeen xarumo isgaasiineyd oo ku yaalla gobollada Gedo iyo Jubbooyinka ee koonfurta dalka Soomaaliya.
Arrintan ayey dad u badan u arkaan in ay Kenya uga aar gudaneyso weerarada Al-Shabaab la beegsato xarumaha ganacsiga iyo goobaha ay dadka isugu yimaadaan ee dalkaasi.
Muqdisho 11ka Agoosto 2019 Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa ugu hambalyeeyay shacabka Soomaaliyeed munaasabadda barakaysan ee Ciidul Adxaa.
Madaxweynaha ayaa tilmaamay mudnaanta gaarka ah ay leeyihiin maalmahan barakeysan ee bisha Carafa oo astaan u ah isu-naxariisashada, ilaalinta dadnta guud iyo midnimada dadka muslimiinta.
“Maalmahan barakaysan ee bisha Carafo waa maalmo ku weyn diinteenna iyo dhaqankeenna, waa maalmo ay kumannaan muwaadiniinteenna ah u jiheystaan sanad kasta, gudashada waajibaadka Xajka iyagoo naftooda, dadkooda iyo dalkoodaba Alle uga barya naxariis, barwaaqo iyo wanaag oo idil”.
Sidoo kale, Madaxweynuhu waxa uu ugu hambalyeeyay geesiyaasheenna Ciidammada Qalabka Sida ee ku sugan furimaha dagaalka, guulaha isdaba joogga ah ee ay kasoo hooyeen hawlgaallada ay dalka kaga xoreynayaan argagixisada Alshabaab. “Waxaan u dabbaal degaynaa Ciiddan iyadoo geesiyaasheenna Ciidamada Qalabka Sida ay ka xoreeynayaan milayshiyaadka argagixisada ah deegaanno hor leh oo cadowgaasi ay ku dhibaateynayeen dadkeenna, kana soo maleegayeen dhagarta iyo gumaadka ay ku hayaan shacabka Soomaaliyeed”.
Madaxweyne Jamhuuriyadda ayaa ugu baaqay dhammaan dadkeenna Soomaaliyeed in ay istaakuleeyaan oo garab istaagaan dadkeenna danyarta ah, si aynu wadajir ugu qeybsanno farxadda ciidda.
Madaxweyne Maxamed Cabdalla Farmaajo waxa uu Alle uga baryey shacabka Soomaaliyeed iyo Muslimiinta daafaha adduunka ku nool ee u dabbaaldegaya munaasabadda Ciiddan caafimaad, horumar, nabad iyo barwaaqo.
WARARKA MAANTA 5ta Agoosto 2019 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Maxay tahay sababta uu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Argagixiye Fahad Yaasiin Xaaji Daahir “Daba-Naasle” u khaarajiyey Guddoomihii Gobalka Baanadir Ahna Duqa #Muqdisho Marxuum Eng. Cabdiraxmaan Yariisoow? Yaa #Muqdisho qarxiya? Ma raggii AL-Shabaab ka yimid oo taliyayaasha sar-sare laga dhigay kuwaasoo laamaha amniga #Soomaaliya maamula? tahay dacwadaha loo haysta Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” ee ku kalifay inuu ka tanaasulo dhalashada Maraykanka? Maxuu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u diyaariyey qaraxa lagu weeraray xarunta gobalka Banaadir asagoo amaray in kaamaradda wax duubtay ee CCTV in la tirtiro? Ma waxuu u malaynayaa inuu Argagixiye Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u rabaa in maalkasta la dilo dadka bulshadda #Muqdisho? Maxayse xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u rabtaa in la burburiyo Dowlad Gobaleedka Galmudugu, Puntland Iyo Jubbaland? Maxayse Dowladda Soomaaliya u diidan tahay inay ku dhaqanto dastuurka Federaalka ee ayago lagu doortay? Maxayse beesha caalamka u diiday inay wax dhaqaallo siiso xukuummadda Soomaaliya ee ugu musuqmaasuqa badan adduunka sannadkii 2baad? Yaa dilay Guddoomiya ahna Duqa Magaalada Muqdisho Eng. Cabdiraxmaan Cumar Yariisoow? Maxuuse ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u shaqaaleeyey rag badan oo argagixiso ah inay madax ka noqdaan laamaha amniga? Yaa kamid ah dadka la khaarajin rabo?
Ha wiqleyso!
Agoosto 5ta Agoosto 2019
Muqdisho Agoosto 5ta Agoosto 2019 Sarkaal ka tirsanaa ciidamada dowladda, gaar ahaan kuwa Canshuuraha ayaa goor dhow lagu dilay isgoyska Siinaay ee magaalada Muqdisho.
Dilka ayaa waxaa geystay rag ku hubeysnaa bistoolada oo Marxuumka la dhacay dhowr xabadood, sida ay xaqiijiyeen dad goobjoogayaal ah.
Wararka ayaa sidoo kale intaasi ku daraya in ilaalada sarkaalkaasi ay dhaawaceen mid ka mid ah ragga dilka geystay, iyagoona gacanta ku dhigay.
Sarkaalka la dilay ayaa lagu soo warramayaa inuu Canshuuraha ka qaadi jiray ganacsatada Suuqa Siinay ee magaalada Muqdisho.
Ciidamada ka tirsan kuwa ammaanka ayaa dilka kadib gaaray goobta, kuwaas oo baaritaano kooban ka sameeyey halkaasi.
Shalay ayey aheyd markii askari ka tirsanaa ciidanka Milatariga Soomaaliya lagu toogtay gudaha suuq Bacaad, kaas oo kooxihii dilay ay horay uga sii qaateen hubkii uu watay.
Maamulka Dowladda Jubbaladn Iyo IGAD Agoosto 5ta Agoosto 2019 Faah faahinno dheeraad ah ayaa ka soo baxaya shir u dhexeeyey urur goboleedka IGAD iyo madaxweynaha maamulka Jubbaland oo xalay ka dhacay gudaha magaalada Kismaayo ee xarunta gobolka Jubbada Hoose, kaas oo wararku ay sheegayaan inuu fashil ku soo dhammaaday.
Shirka oo ahaa mid xasaasi ah ayaa waxaa wada qaatay ergeyga IGAD u qaabilsan arrimaha Soomaaliya Dr Maxamed Cali Guyo iyo madaxweyne Axmed Madoobe.
Labada mas’uul ayaa ka wada hadlay arrimaha doorashada Jubbaland iyo tabashada ay qabaan musharraxiinta u taagan hoggaanka maamulkaasi.
Ugu horreyn wakiilka ayaa warbixin ka dhageystay Axmed Madoobe, taas oo ku aadan arrimaha ammaanka, doorashada iyo xaaladda guud ee dowlad goboleedka Jubbaland
Warar ay heshay Caasimada Online ayaa sheegaya in ergeyga IGAD uu soo jeediyey in ururkooda uu goobjoog ka ahaado doorashada, balse taasi uu ka biyo diiday madaxweynaha Jubbaland Mudane Axmed Maxamed Islaam (Axmed Madoobe).
Wuxuu tilmaamay in arrimaha doorashada iyo qaban qaabadeeda ay u madax banaan yihiin guddiga doorashada maamulkaasi oo uu isagu magacaabay.
Sidoo kale wararka ayaa intaasi ku daraya in labada mas’uul ay ku ballameen kulan kale oo maanta ay ku yeelayanayaan magaalada Kismaayo ee xarunta gobolka Jubbada Hoose, kaas oo la doonayo in lagu dhammeeyo isfaham waaga u dhexeeya IGAD iyo Jubbaland.
Weli waxaa uu is jiid-jiid ka taagan yahay doorashada Jubbaland oo lagu wado in la qabto bishan August ee 2019-ka.
Maamulka Dowladda Puntland Agoosto 5ta Agoosto 2019 Puntland ayaa soo saartay amar ay degaanadeeda kaga mamnuuceyso mid kamid ah Shirkadaha Duulimaadka Soomaaliya waxaana lagu badalay Shirkad kale oo duulimaad islamarkaana laga leeyahay dalka Itoobiya.
Waaxda Socdaalka Puntland ayaa lagu wareejiyay amar iyo wargelin ka dhan ah Shirkadda Duulimaadka Daallo Airline oo kamid ah Shirkadaha Soomaalida kuwoodii ugu horreeyay ee dalka ka shaqeeyay bur burkii kadib ilaa hadda.
Shirkadaan ayaa waxaa iskaleh Madadxweynihii hore ee maamulka Galmudug Axmed Ducaale Geelle (Xaaf) ,oo markiisii hore ahaa Ganacsade Soomaaliyeed, sidoo kalane ku jira Arimaha Siyaasadda dalka.
Waaxda Socdaalka Puntland ayaa lagu wargeliyay in degaanada maamulkaasi aysan ka soo dagi karin Shirkadda Diyaaradda ee Daallo Airline islamarkaana ay Xogtaan la wadaagaan maamulka Shirkadda iyo Garoomada diyaaradaha dalka ee ka soo baxayso diyaaradaasi.
Dhinaca kale Puntland waxaa dhowaan degaanadeeda ka shaqa billawday Shirkadda Duulimaadka ee Ethiopian Airlines, taas oo muddooyinkii ugu dambeeyay waday dhaq dhaqaaq iyo tartan ganacsi ay la galeyso Shirkadaha Duulimaadka Soomaaliya.
Sababta ugu weyn ee Daallo Airline looga mamnuucay degaanada Maamulka Puntland ayaa la aaminsan yahay in ay tahay kadib markii lagu eedeeyay in ay Muqdisho ka abaabushay kulan ka dhan ah Shirkadda Ethiopian Airlines oo duulimaad Local ah ka bilaawday dalka.
Wali ma jirto wax war ah oo ka soo baxay Maamulka Shirkadda Daallo Airline oo ku aadan go’aanka degaanada maamulka Puntland looga mamnucay, waxaase Xusid mudan in Shirkadaan uu Diyaaradaha uu leeyahay Madaxweynihii hore ee Galmudug Axmed Ducaale Geelle Xaaf oo ay saaxiibo dhow yihiin Madaxweynaha Puntland Saciid Cabdullaahi Deni
Muqdisho 5ta Agoosto 2019 Maxkamada Ciidanka Qalabka Sida ayaa Saakay dil toogasho ku fulisay labo nin oo horay uga tirsanaa Kooxda Al Shabaab.
Raggan ayaa dilal iyo qaraxyo ka geystay magaalada Muqdisho, kuwaas oo ay ku dhinteen dad badan oo Soomaaliyeed.
Horay ayaa Xukuno dil ah ugu soo rideen heerarka Kala duwan ee Maxkamadaha Ciidanka Qalabka sida balse Saaka Aroortii hore ayaa lagu toogtay Fagaaraha Cadaalada ee Toogashadu ka dhacdo ee Muqdisho.
Maxkamadda Sare ee Ciidamada Qalabka Sida ayaa May 20, 2019-ka Xukun Dil ah ku riday Labadan ka tirsan xoogaga Al-Shabaab oo racfaan ka soo qaatay xukunkii Maxkamadda darajada 1-aad ee Ciidamada Qalabka Sida ee ahaa dilka toogashada.
Halkan ka akhriso:
Taariikhdu Markay ahayd 13/03/2019, waxay Maxkamada Da’1aad Ciidamada Qalabka Sida u fariisatay Dacwad Ciqaabeedkii loo haystay Eedaysanayaal:-
Canshuur Cismaan Abuukar Cumar (Asad) ina Faadumo Aadan Cismaan 23jir ah ku dhashay Sh/dhexe.
Max’ed Cali Boorow Aadan (C/xakiin) ina Xaawo Cawil Mursal 25 jir ah ku dhashay Bay , kuwaas oo xafiiska xeer-ilaalinta ciidamada qalabka sidakusoo eedeeyay Dembiyada kala ah ka mid noqosho Urur Hubaysan oo lid ku ah awoodaha Qaranka (Qaran dumis), Dil bareer ah iyo Xasuuq dad shacab ah, eedaysanayaasha waxaa lagu eedeeyay inay fuliyeen falalka soo socda:-
15/08/2017, waxay weerar ku qaadeen gaari ay saarnaayeen hal Qoys waxaana ku geeriyooday Marxuum Maxamed Xasan Cabdi Cawad .
27/09/2017 isgoyska Via Roma ee Degmada X/wayne, waxay mar kale ku weerareen gaari ay saarnaayeen 2da Marxuum ee kala ah 1)Marxuumad Canab C/laahi Xaashi oo ahayd Xoghayihii Guud ee Ururka Haweenka Qaranka 2)Marxuum Axmed Jaamac Xirsi, weerarkaasoo sababay geerida labada marxuum.
09/11/2018, waxay qayb ka ahaayeen weerarkii lagu qaaday Hotel Sahafi, weerarkaas oo ay ku geeriyoodeen 32 ruux .
Sidoo kale 22/12/2018 waxay ahaayeen abaabulayaashii labadi qarax ee ka dhacay Tiyaatarka Qaranka iyo Daljirka Dahsoon, oo ay kugeeriyoodeen 27ruux .
Taariikhdu ahayd 20/03/2019 waxey maxkamada ciidamada qalabka sida ku Xukuntay Dil toogasho ah.
Labada xukunsane ayaa Xukunka Maxkamadda Racfaan ka qaatay 06/04/2019.
Maxakamadda sare ee Ciidamada qalabka sida ayaa markale Dil ku xukuntay 04/05/2019.
Maanta oo ay Taariikhdu tahay 05/08/2019 waxaa lagu fuliyay Xukukii dilka ahaa.
Maamulka Dowladda Somaliland 5ta Agoosto 2019 Hogaamiyaha Jabhada ‘Dulmi-diid’, Kornayl Saciid Caare ayaa la sheegaya in uu shuruudo adag ku xidhay in la soo afjaro dagaalka kala dhaxeeya xukuumada Somaliland, isla markaan uu ogolaado wada-hadal midho dhala.
Waxgaradka iyo Odayaasha beelaha Somaliland ayaa mudooyinkii u dambeeyay waxay isku soo jiid iyo waan-waan ka dhex wadeen Jabhada Kornayl Caare iyo Xukuumada Somaliland, midaasi oo muddo hakad galisay dagaalkii labada dhinac.
Suldaanka guud ee beelaha Habaryoonis, Suldaan Maxamed Suldaan Xirsi Qani iyo wafdi odayaala oo uu hogaaminayay ayaa shalay waxay kulan kula qaateen Buuraha gobolka Sanaag Hogaamiyaha Jabhadaasi Kornayl Caare, kuwaasi oo sii xoojinayay cadaadiska lagu saarayey Kornaylka in uu wada-hadal la furo xukuumada Madaxweyne Biixi.
Kornayl Caare ayaa lagu soo waramayaa in uu shuruudo dhowr ah hor-dhigay odayaashan u tagay, kuwaasi oo uu ku xiray in wada-hadal midho dhal ah la furo xukuumada Somaliland, isla markaana u noqota bilowga daminta colaadaasi. Wararka aan helayno ayaa sidoo kale waxa ay sheegayan in Kornayl Caare uu dalbaday lacag dhan 2-milyan oo dollar, taasi oo uu ku macneeyay inay tahay magdhowga hubka lagu qarameynayo ciidamada Jabhada, maadama sida uu sheegay ahaa hanti beelo laga soo ururiyay.
Si kastaba, Xukuumada Somaliland ayaa hore u sheegtay in xiisada kala dhaxeysa Jabhada Kornayl Caare ay ku dhameyn doonto wada-hadal, midaasi oo suurta-galinaysa in dalabaadka Caare xukuumadu qalinka ku duugto.
Qaahira 5ta Agoosto 2019 Ugu yaraan 19 ruux ayaa geeriyooday soddan kalena waa ay dhaawacmeen ka dib markii uu qarax ka dhacay banaanka Machadka Qaranka ee Kansarka ee ku yaal bartamaha Qaahira. Qaraxa ayaa ka dhashay gaari ku socday waddo qaldan oo xawaare sarre ku socday, markii uu ku dhacay saddex baabuur oo kale, sida ay ku warrantay wasaaradda arrimaha gudaha Masar.
Muuqaal lagu baahiyay baraha bulshada ayaa muujiyay gaadiidka dab-damiska oo ku hawlan inay xakameeyaan dabka oo khasaaro u geystay dhowr gaari.
Libya 5ta Agoosto 2019 ugu yaraan 40 qof ayaa la soo weriyey inay ku dhinteen tobaneeyo kalena way dhaawacmeen ka dib markii weerar cirka ah lagu qaaday xaflad aroos oo ka dhacday koonfur-galbeed Libya, sida ay sheegeen warbaahinta. Wararka ayaa sheegaya in ciidamada daacadda u ah xoogaga Khalifa Haftar ay weerarka ku soo qaadeen maalintii Axada magaalada Murzuq.
Al Jazeera waxay ogaatay in dhibbanayaashu ay ka qaybgalayeen xaflad aroos markii weerarku dhacay.
Ku dhawaad 1,100 qof ayaa la soo wariyay in la diley tan iyo markii Haftar, oo xaruntiisu tahay bariga Liibiya, uu bilaabay weerar ka dhan ah caasimadda Tripoli 4-tii Abriil.
WARARKA MAANTA 4ta Agoosto 2019 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta:MaxayYaa #Muqdisho qarxiya? Ma raggii AL-Shabaab ka yimid oo taliyayaasha sar-sare laga dhigay kuwaasoo laamaha amniga #Soomaaliya maamula? tahay dacwadaha loo haysta Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” ee ku kalifay inuu ka tanaasulo dhalashada Maraykanka? Maxuu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u diyaariyey qaraxa lagu weeraray xarunta gobalka Banaadir asagoo amaray in kaamaradda wax duubtay ee CCTV in la tirtiro? Ma waxuu u malaynayaa inuu Argagixiye Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u rabaa in maalkasta la dilo dadka bulshadda #Muqdisho? Maxayse xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u rabtaa in la burburiyo Dowlad Gobaleedka Galmudugu, Puntland Iyo Jubbaland? Maxayse Dowladda Soomaaliya u diidan tahay inay ku dhaqanto dastuurka Federaalka ee ayago lagu doortay? Maxayse beesha caalamka u diiday inay wax dhaqaallo siiso xukuummadda Soomaaliya ee ugu musuqmaasuqa badan adduunka sannadkii 2baad? Yaa dilay Guddoomiya ahna Duqa Magaalada Muqdisho Eng. Cabdiraxmaan Cumar Yariisoow? Maxuuse Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u shaqaaleeyey rag badan oo argagixiso ah inay madax ka noqdaan laamaha amniga? Yaa kamid ah dadka la khaarajin rabo?
Ha wiqleyso!
Agoosto 4ta Agoosto 2019Jamciyadda Qurumaha Ka Dhaxeysa ayaa waxay warbixin kasoo saartay xaaladda Soomaaliya gaar ahaan waxyeeladda shacabka loo geystay bilooyinkii lasoo dhaafay.
Kooxda Xuquuqda Aadanaha iyo Badbaada u qaabilsan Qaramada Midoobey ayaa waxay tilmaamtay in intii u dhaxeysay 14 December 2018 iyo 4 May lagu dilay, guud ahaan Soomaaliya, 757 rayid ah.
Warbixinta ayaa intaasi ku dareysa in 72% shaqsiyaadkaasi ay ku baxeen weeraradda maleyshiyaadka hubeysan ee Al-Shabaab.
Sidda ku xusan qoromadda, 9% oo kamid ah xubnahaasi ayaa waxaa khaarijiyey ciidamadda dowladda federaalka ah ee Soomaaliya.
ay’adda ayaa sheegtay in 10% ay ku naf-waayeen gacan aanan la aqoonsan, oo ay ku jirto 6% oo ah duqeymo ay fuliyeen diyaarado aanan heybtooda la garan.
Soomaaliya, dal dhaca Geeska Afrika, oo kasoo kabanaya colaado sokeeye tan iyo burburkii 1991-dii, ayaa lagu sheegaa in uu kamid yahay wadamada ugu badan ee sanad kasta lagu laayo rayidka.
Xoogaga gacansaarka la leh Al-Qaacida oo ah khatarta ugu weyn ammaanka waddanka ayaa fulisa howlgalo isugu jira qaraxyo gaari iyo is-miidaamin si lamid ah weeraro toos ah iyo dilal qorsheysan.
Maraykanka 4ta Agoosto 2019 Madaxweynaha Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo, ayaa dhowaan iska celiyay Jinsiyadii uu ka heestay dalka Mareykanka oo uu ku noolaa muddo dheer sida lagu shaaciyay war-saxaafadeed ka soo baxay Madaxtooyada Soomaaliya.
Dad ka agdhow Sheekh Mukhtaar Roobow ayaa sheegay in Madaxweynaha Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo, uu wajahayo dacwad ay dad Soomaaliyeed ka fureen dalka Mareykanka dhowr bilood ka hor maadaama uu yahay muwaadin Mareykan ah.
Dacwadda Mareykanka laga furay ayaa la sheegay in ay geeyeen dad ay qaraabo yihiin Sheekh Mukhtaar Roobow Cali Abuu Mansuur, oo dalkaasi ku nool kuwaasi oo Madaxweynaha ku eedeeyay tacadiyo ka dhan Xuquuqa Bini-aadanka.
Sarkaal ka tirsan Xibisga Cadaaladda iyo Amniga oo uu aas aasay Sheekh Mukhtaar Roobow Cali Abuu-mansuur, ayaa Caasimada Online u sheegay in Maxkamad ku taala Mareykanka ay dacwad ka geeyeen Maxamed Cabdullaahi Farmaajo islamarkaana ay Maxkamadda aqbashay ama ay qabatay kiiska ka dhanka ah Farmaajo.
Caasimada Online ma cadeyn karto inuu jiri kiiska Dacwadeed ee la sheegay in Mareykanka looga furay Madaxweynaha Soomaaliya ay ka danbeyso celinta Jinisyadii Mareykanka balse waxaa jira in magaalada Muqdisho uu dhowr bil ka hor ka sheegay Yuusuf Xasan Mursal oo Xisbiga Mukhtaar Roobow katirsan uu sheegay in ay dacweyn doonaan Madaxweynaha Soomaaliya.
“Farmaajo waan dacweyn doonaa kamana hari doono waxaana ballan qaadeynaa in uu ka qoomameeyo Farmaajo, dadkii uu ku dilay Baydhabo iyo Xaraggii Sheekh Mukhtaar” ayuu magaalada Muqdisho ka sheegay Yuusuf Xasan Mursal oo ay qaraabo yihiin Abuu Mansuur.
Dhowr su’aal oo kale ayaa ka dhashay sababta uu Madaxweynaha Soomaaliya u wareejiyay Jinsiyadii Mareykanka waxaana su’aalahaas isweydiinaya Shacabka Soomaaliyeed ee ku nool magaalada Muqdisho iyo guud ahaan Umadda Soomaaliyeed ee ku sugan dalka iyo dibadda.
Si kastaba, qoraalka Villa Somalia kasoo baxay ayaa lagu sheegay in qorshaha celin jinsiyadda Mareykanka uu madaxweynaha billaabay waxyar un kadib markii la doortay, taas oo macanaheedu yahay inay ka horreysay arrinta Mukhtaar Roobow.
Kenya 4ta Agoosto 2019 Wargeyska Daily Nation ee kasoo baxa Nairobi ayaa qoray in madaxweynaha Jubaland Axmed Madoobe uu wajahayo dagaal iyo mucaarado xooggan oo kaga imaneysa madaxweynaha Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo.
Wargeyska ayaa sheegay in Farmajao ay ka go’an tahay in Axmed Madoobe uusan kusoo laaban hoggaanka Jubaland, balse uu adeegsanayo xeelad dagaal oo aan toos ahayn.
Sida warbixintan lagu sheegay, Farmaajo ayaa ka dhaadhiciyey xubnaha beeshiisa Mareexaan oo ah beel aad ugu xooggan Jubaland, inaysan isku sharxin xilka madaxweynaha Jubaland.
Farmaajo ayaa doonaya in beesha Ogaadeen ay ku dagaalanto xilkan, wuxuuna taageerayaa xubno kasoo jeeda beeshan oo ku jira dowladda federaalka.
Dadka siyaasadda fallanqeeya, ayaa tallaabada Farmaajo uu qaaday, ee ah in Ogaadeenka dhexdooda ay ku loolamaan Jubaland, ay wiiqday Axmed Madoobe.
Maxamed Xaashi oo ka mid ah odayaasha beesha Mareexaan ayaa wargeyska Daily Nation u sheegay inuu wacad ku marayo inuu ka shaqeeyo sidii Axmed Madoobe loo ridi lahaa.
Maamulka Dowladda Puntland 4ta Agoosto 2019 Warar kala duwan ayaa ka soo baxaya qarax goor dhow ka dhacay laamiga weyn bartamaha magaalada Boosaaso ee xarunta gobolka Bari.
Qaraxa oo miino ahaa ayaa waxaa lala eegtay gaari HELUX ah oo uu la socday wasiirkii hore ee wasaaradda qorsheynta maamulka Puntland Shire Xaaji Faarax, sida ay xaqiijiyeen ilo lagu kalsoonyahay
Warar ay heshay Caasimada Online ayaa sheegaya in xilliga uu dhacayey qaraxa uu gaariga la socday wasiirka, balse uu ka badbaaday.
Ugu yaraan hal askari ayaa ku dhaawacmay qaraxaasi, kaas oo ka mid ahaa ilaalada wasiir Shire Xaaji Faarax oo ka tirsanaa xukuumaddii Cabdiweli Maxamed Cali (Gaas).
Sidoo kale wararka ayaa intaasi ku daraya in qaraxa, kadib ay goobta gaareen ciidamo ka tirsan kuwa ammaanka, islamarkaana baaritaano ay ka sameeyeen halkaasi.
Muddooyinkii la soo dhaafay gudaha magaalada Boosaaso waxaa ka dhacayey falal liddi ku ah nabad gelyada, sida qaraxyo iyo dilal qorsheysan intaba.
Muqdisho 4ta Agoosto 2019 Dowlad goboleedka Puntland ayaa qorsheyneysa, sidii loo sii deyn lahaa maxaabiis ku eedeysan Burcadbadeednimo oo ku xiran xabsiga weyn ee Garowe, iyadoo tallaabadaasi oo kale ay dhowaan qaaday Somaliland oo ay hadda ku heysato Seychelles sababta ay u sii deysay maxaabiis burcabadeednimo ugu xirnaa xabsiga magaalada Hargeysa ee xarunta maamulkaasi.
Xeer ilaaliyaha guud ee Puntland Maxamuud Xasan Aw Cismaan oo la hadlay warbaahinta ayaa shaaciyey in 48 eedeysanayaal ah oo loo heysto Burcadbadeednimo ay haatan si xaq darro ah ugu xiran yihiin xabsiyada maamulkaasi.
Aw Cismaan ayaa sidoo kale ugu baaqay dowladda federaalka ah ee Soomaaliya inay u doodo xuquuqda maxaabiistaasi.
“Xukunku caddaalad darro weeye dowladda federaalku ha u doodo maxaabiistaan, Puntland inta tabarteeda ah waa dadaashay, baarlamaanku ha u doodeen dadkaan.” ayuu yiri xeer ilaaliyaha guud ee dowlad goboleedka Puntland.
Dhanka kale guddoomiye ku xigeenka koowaad aqalka sare ee baarlamaanka Soomaaliya, Senator Abashir Maxamed Axmed (Abshir Bukhaari) oo kormeer ku tegay xabsiga Garowe ayaa sheegay in ujeedka booqashadooda uu ahaa ogaanshaha xaaladda maxaabiista Soomaaliyeed, gaar ahaan kuwa ku xukuman Burcadbadeednimada ee ku xiran xabsiga weyn ee magaaladaasi.
Guddoomiye Abshir Bukhaari ayaa tilmaamay in arrinta maxaabiistaan ay la wadaagi doonaan madaxda sare ee dalka, islamarkaana ay jawaab ku soo celin doonaan Puntland.
“Waa dadaalaynaa dowladdana waa ku war celineynaa, jawaab ayaana idinku soo celineynaa, markii hore rajadaydu waxay aheyd inaa diyaaradda ila raacdaan, laakiin weli waxbaa dhiman heshiisyada caalamiga ahna lama burburin karo oo farsamooyin badan baa jira”. ayuu yiri Senator Bukhaari.
Khamiistii la soo dhaafay ayey aheyd markii Somaliland ay xabisga ka sii deysay illaa 19 maxaabiis ah oo ku eedeysnaa falal la xariira Burcadbadeednimo, hayeeshee dowladda Seychelles ayaa maamulkaasi ku dhaliishay sii deyntooda, kuwaas oo ku xukunaa 30, 36, ilaa 43 sano oo xabsi ah.
Muqdisho 4ta Agoosto 2019 Ehellada allaha u naxariistee guddoomiyihii gobolka Banaadir Injineer Yariisow ayaa shaaca ka qaaday inay tuhmayaan in qaraxii lagu dilay marxuumka uu ahaa mid aysan ka dambeyn kooxda Al-Shabaab balse dad isaga ka ag dhowaa.
Nabaddoon Axmed Maxamed Muuse oo adeer u ahaa Yariisow ayaa shaaca ka qaaday in qaraxii lagu dilay Yariisow uu ahaa mid gobolka dhexdiisa laga abuuray oo aysan jirin wax ka yimid meel banaanka ah.
Nabaddoon Axmed Maxamed Muuse ayaa sheegay in ay rumeysan yihiin in qaraxa lagu dilay uu ahaa mid ay fuliyeen dad cadow ku ahaa Yariisow oo ku dhex-jiray maamulka gobolka Banaadir, weliba isaga aad ugu dhowaa..
“Igaarkayga wuxuu ku baxay si cadownimo ah, si uusan mudneyn, waxaan ka rabnaa madaxweynaha iyo ra’iisul wasaaraha Soomaaliya iyo dhammaan dadka kale ee Soomaaliyeed in la helo dadkii ka dambeeyey dilka Yariisow” ayuu yiri nabaddoonka.
“Waxaan qabnaa in dadka dilay ay ku dhex jiraan maamulka gobolka Banaadir, waxaana qabnaa in la marsiiyo wixii uu maray Injineer Yariisow wax kasii darran. Waxaan rabnaa caddaalad inuu helo” ayuu yiri Axmed Maxamed Muuse.
“Yariisow ma ahayn nin Soomaaliya baahi uu yimid, wuxuu dalkiisa ugu soo laabtay inuu dadkiisa wax u qabto, balse waxaa abaal looga dhigay in la dilo oo weliba ay dilaan dadkii isaga aadka ugu dhowaa.”
Muqdisho 4ta Agoosto 2019Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa Garoonka Diyaaradaha ee Aadan Cabdulle kaga qayb galay salaaddii janaasada, Alle ha u naxariistee, Guddoomiyihii Gobolka Banaadir iyo Duqii Muqdisho Marxuum Cabdiraxmaan Cumar Cusmaan (Eng. Yariisow).
Diyaaraddii sidday marxuumkan shahiiday isagoo ka shaqeynaya horumarinta iyo dib u dhiska dalkiisa ayaa markii ay soo caga dhigatay garoonka waxaa naxashka halyeeygan oo la huwiyey Calanka Jamhuuriyadda ka soo dejiyey Ciidamada Xoogga Dalka Soomaaliyeed oo qaadayey Saan-murugeysan.
Madaxweynaha ayaa markii ay soo idlaatay salaadda janaasadu waxa uu si gaar ah ugu tacsiyeeyay qoyska marxuumka oo qaar ka mid ah ay ku kulmeen janaasada, isoogana Alle uga baryey samir iyo iimaan, marxuumkana Jannatul Firdows.
Intaas kaddib, Cutubyo ka tirsan Ciidamada Qalabka Sida ayaa marxuumka aas-qaran ugu sameeyey Dugsiga Tababarka Ciidanka Booliska Soomaaliyeed ee magaalada Muqdisho, iyadoona ay goob joog ka ahaayeen Guddoonka Labada Aqal ee Baarlamaanka, Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Cali Khayre, Ra’iisul Wasaare Kuxigeenka Xukuumadda Mudane Mahadi Maxamed Guuleed iyo Mudaneyaal ka tirsan Baarlamaanka, Xubno ka mid ah Golaha Wasiirrada, Taliyeyaasha Ciidamada Qalabka Sida, Duubabka Dhaqanka, Ehelada Marxuumka iyo qaybaha kala duwan ee bulshada.
Shacabka Soomaaliyeed waxa ay xusuusnaan doonaan dadaalkii, dowlad jacaylkii iyo doorkii muuqday ee Eng. Cabdirixmaan Yariisow uu ka soo qaatay samata-bixinta, nabadeynta iyo dib u dhiska dalka, waxa uuna marxuumku tusaale u ahaa malaayiinta Soomaaliyeed ee u taagan adkeynta midnimada, xaqiijinta caddaaladda iyo dib u soo noolaynta maqaamkii aynu ku lahayn dalalka Caalamka.
Maraykanka 4ta Agoosto 2019 Ugu yaraan labaatan qof ayaa ku dhimatay weerar toogasha ah oo ka dhacay goob dukamaaysi oo ku taal magaalada El Paso ee gobolka Texas, Maraykanka.
26 qof oo kale ayaa ku dhaawacmay weerarka, kaasoo ahaa rasaas uu nin caddaan ah ku furay dad ka dukaamaysanayay dukaan ay leedahay shirkadda Walmart oo ay xilligaa dad badan ku sugnaayeen.
Ninka la tuhunsanayahay in uu toogashada fuliyay ayaa waxaa lagu tilmaamay in uu ahaa nin caddaan ah oo ku jira da’da labaatameeyada.
Ninka ayaa la xiray ka dib markii uu booliska goobtaasi ku sugnaa uu isu soo dhiibay, kaasi oo ay warbaahinta maxalliga ah magaciisa ku sheegeen Patrick Crusius.
Barasaabka gobolkaasi Greg Abbott oo warbaahinta la hadlay ayaa sheegay inuu aad uga argagaxay waxa halkaa ka dhacay.
“Texas waxay maanta muraga la qeybsanaysaa shacabka El Paso. Maalin si caadi ah ay dadka usoo dukaamaysan lahaayeen ayaa isu bedeshay mid ka mid ah maalmaha uu dhiigga ugu badan ku daatay taariikhda Texas, Waxaa la laayay dad maanta noolaan ahaa. Waxaa weerarkaasi ku dhintay labaatan qof, halka tobanaan kalena ay ku dhaawacmeen. Ka gobol ahaan, waxaan ka midaysanahay taageeridda dhibbanayaasha iyo qoysaskooda”, ayuu yiri barasaab Abbot.
Dhanka kale Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump ayaa falka weerarkaasi ku tilmaamay ”ficil fuleynimo ah”
”Waan ogahay in aan metelo qofkastaa oo ku sugan dalkan, waxaana maanta si xooggan u dhaleyceynayaa ficilkaan nacaybka ku saleysan. Ma jirto sababo ama marmarsiyo loo sameyn karo dil looo geystay dad aan waxba galabsan”, ayuu Trump ku soo qoray bartiisa Twitter-ka.
Toogashada ka dhacday El Paso ayaa ah tii siddeedaad ee ugu dhimashada badneyd ee soo marta taariikhda Maraykanka, waxaana durbadiiba bilowday dood ku aaddan xakamaynta hubka ee dalkaasi.
Dhinaca kale, ciiidamada Boliiska magaalada Dayton ee gobolka Ohio ee isla Mareykanka ayaa sheegay in tacshiirad ka dhacday halkaasi ay ku dhinteen sagaal ruux .
Dhimashada dadkaasi oo ka dhacday degmada Oregon ee magaaladaasi ayaa lagu waramay in sidoo kale uu dhintay qofkii ka dambeeyay falalkaasi dhimashada.
Shilkaan oo ka dhacay meel dibadda ka ah Baar ayaa la xaqiijiyay in ay jiraan tiro dhaawacyo ah oo loola cararay cisbitaalada,sida laga soo xigtay warbaahinta Mareykanka.
Isha: BBC
WARARKA MAANTA 3da Agoosto 2019 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta:Maxay tahay dacwadaha loo haysta Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” ee ku kalifay inuu ka tanaasulo dhalashada Maraykanka? Maxuu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u diyaariyey qaraxa lagu weeraray xarunta gobalka Banaadir asagoo amaray in kaamaradda wax duubtay ee CCTV in la tirtiro? Ma waxuu u malaynayaa inuu Argagixiye Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u rabaa in maalkasta la dilo dadka bulshadda #Muqdisho? Maxayse xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u rabtaa in la burburiyo Dowlad Gobaleedka Galmudugu, Puntland Iyo Jubbaland? Maxayse Dowladda Soomaaliya u diidan tahay inay ku dhaqanto dastuurka Federaalka ee ayago lagu doortay? Maxayse beesha caalamka u diiday inay wax dhaqaallo siiso xukuummadda Soomaaliya ee ugu musuqmaasuqa badan adduunka sannadkii 2baad? Yaa dilay Guddoomiya ahna Duqa Magaalada Muqdisho Eng. Cabdiraxmaan Cumar Yariisoow? Maxuuse Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u shaqaaleeyey rag badan oo argagixiso ah inay madax ka noqdaan laamaha amniga? Yaa kamid ah dadka la khaarajin rabo?
Ha wiqleyso!
Muqdisho 3da Agoosto 2019 Dowladda Ethiopia ayaa gacan ka gaysanaysa sidii meesha looga saari lahaa madaxweynaha Jubaland, Axmed Maxamed Islaan Axmed Madoobe.
Maamulka ra’iisul wasaaraha Itoobiya, Abiy Ahmed ayaa taageerada kala noqday Axmed Madoobe, islamarkaana doonaya inuu meesha ka baxo, sida uu qoray wargeyska Daily Nation ee kasoo baxa Nairobi.
Itoobiya ayaa la sheegay inaysan dooneyn in hoggaamiye kooxeed dambe uu jago saameyn leh kasii hayo Soomaaliya.
Itoobiya oo ay aad isugu dhow yihiin madaxweyne Farmaajo ayaa ku caawineysa in ay meesha ka baxaan madaxda maamul goboleedyada uusan rabin madaxweynaha.
Horrey ayaa dowladda waxay ugu guuleysatay inay meesha ka saarto madaxweynayaashii Koonfur Galbeed, iyo Galmudug, halka HirShabelle ay heshiis la gashay.
Doorashada madaxweynaha Jubaland ayaa dhaceysa 21-ka bishan August, hase yeeshee illaa iyo hadda ma muuqdaan astaamo muujinaya in Axmed Madoobe uusan soo noqon doonin.
Muqdisho 3da Agoosto 2019 Inta badan Guddoomiyaasha degmooyinka gobalka Banaadir ayaa la ogaaday in ay tababar ku qaataan dugsiga tababarka Ciidamada Booliiska Soomaaliya ee General Kaahiye ee gobalka Banaadir.
Guddoomiyaashaan oo la doonayo in ay kamid noqdaan Ciidamada Booliiska Soomaaliya ayaa la sheegay in tababar waqti kooban soconayo looga furay dugsiga tababarka Booliiska waxaana la qaataa cashirada habeenada qaar.
Tababarka oo waqti kooban socon doono ayaa la qaataa cashiro ku saabsan qaabka salaam qaadashada iyo shuruucda kale ee Booliiska.
Lama oga in go’aankaan uu yahay mid Guddoomiyaasha ay gaar u qaateen iyo uu yahay go’aan ka soo baxay madaxda Dowladda Soomaaliya maadaama ay xaalado adag oo dhanka amaanka ay ka jirto Muqdisho.
Dadka aan la hadalnay ayaa noo sheegay in go’aankaan uu yahay mid ay guddoomiyaasha qaateen si ay badabaado ugu noqoto markii ay dhacdo in xilka laga qaado.
Guddoomiyaal badan oo xilalka laga qaaday ayaa hadda ku dayacan Muqdisho iyo gobalada dalka waxaana la filayaa in ay wadaan dadaalo ay ugasii mid noqonayaan Xeyn-daabka dowladda hadii isbadal dhaco.
Maamulka Dowladda Galmudug 3da Agoosto 2019 Ra’iisul wasaaraha xukuumadda federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Cali Khayre ayaa xalay guddoomiyey shir looga hadlayey amniga magaalada Dhuusamareeb ee xarunta gobolka Galgauduud.
Khayre ayaa faray ciidanka isku dhafka ah ee lagu wareejiyey amniga Dhuusamareeb in ay ka soo dhalaalaan waajibaadka shaqo ee loo igmaday.
Sidoo kale wuxuu tilmaamay in looga baahan yahay inay wada shaqeyn dhow la yeeshaan qeybaha kala duwan ee shacabka ku dhaqan magaaladaasi.
Ra’iisul wasaare Khayre ayaa sidoo kale saraakiisha ciidamada amray inay la yimaadaan qorshe lagu dar-dar gelinayo amniga, maadaama dhawaan shirka dib u heshiisiinta uu ka furmayo halkaasi.gu dambeyn wuxuu kala hadlay sarakiisha hoggaamineysa ciidamadaasi, sidii Al-Shabaab looga saari lahaa guud ahaan deegaanada maamulka Galmudug.
Shirkan ayaa ku soo aadaya, iyadoo shalay si rasmi ah dowladda Soomaaliya ay ula wareegtay amniga magaalada Dhuusamareeb ee xarunta gobolka Galgaduud.
Muqdisho 3da Agoosto 2019 Waxaa saakay xiran inta badan jidadka muhiimka u ah isku socodka dadka iyo gaadiidka, waxaana la arkayaa dadweynaha oo u lugeynaya goobahooda ganacsi iyo waxbarasho kaddib markii ay ciidamadu u diideen gaadiidka in ay isticmaalaan jidadkaasi xiran.
Waxaa ka mid ah wadooyinka saakay aan la ogoleyn in ay adeegsadaan gaadiidka dadweynaha Isgoyska Tarabuunka, Isgoyska Digfeer, KPP, Bakaaraha, Hawlwadaag, Foloransa, Geed jaceyl iyo Aadan Cadde ayaa xiran, ciidanka dowladda ayaana ku sugan.
Talaabadan ayaa qeyb ka ah sugida Amniga magaalada Muqdisho oo saacadaha soo socda lagu wado in la keeno meydka Duqii Muqdisho Eng Yariisoow oo ay ka qeybgali doonaan Aaskiisa mas’uuliyiinta ugu sareysa dowladda Soomaaliya iyo safiirada heerka caalamka ee ku sugan dalka.
Muqdisho 3da Agoosto 2019Waxaa saakay ka soconaya magaalada Muqdisho diyaar-garoow loogu jiro Aaska guddoomiyihii gobolka Banaadir Eng Cabdiraxmaan Cumar Cismaan Yariisoow oo saacadaha soo socda meydkiisa laga soo duulinayo magaalada Doha ee dalka Qadar. Ammaanka magaalada Muqdisho ayaa saakay si aad ah loo adkeeyay, iyadoo waddooyinka qaar la dhigay Ciidamo, sidoo kale gaadiidka ayaa meelaha qaar loo ogoleyn, iyadoo la xiray waddooyin dhowr ah.
Aaskan Qaran ayaa la filayaa in ay ka qeybgalaan Madaxda ugu sareysa dalka, waxaa salaada janaasada lagula dukan doonaa Garoonka diyaaradaha Aadan cadde ee magaalada Muqdisho.
Waxaa lagu wadaa in Meydka Guddoomiye Yariisow lagu aaso Qabuuraha Agagaarka School Polizio.
Washington DC 3da Agoosto 2019 Madaxweynihii hore ee Puntland, Cabdi Weli Maxamed Cali Gaas, ayaa ka hadlay geerida naxdinta leh ee ku timid Gudoomiyihii Maamulka Gobolka Banaadir & Duqii Magaalada Muqdisho, C/raxmaan Cumar Cismaan (Yariisow).
Madaxweynihii hore ee Puntland ayaa marka hore umadda Soomaaliyeed, gaar ahaan qoyskii iyo qaraabadii uu ka baxay C/raxmaan Yariisow kaga tacsiyadeeyay geerida ku timid maalintii Khamiista.
C/weli Maxamed Cali Gaas ayaa sheegay in C/raxmaan Yariisow oo kale uu ku yar yahay Soomaalida, markaan eeggo buu yiri akhlaaqdiisa iyo dabciyaadkiisa.
“Runtii C/raxmaan wuxuu ahaa shakhsiyaad anigu aan is leeyahay Soomaalidu waa ku yar tahay mararka qaarkood, markaan eeggo akhlaaqdiisa iyo dabciyaadkiisa.” Ayuu yiri C/weli Maxamed Cali Gaas oo la hadlay Laanta afka Somaliga ee VOA.
C/weli Gaas ayaa yiri “Shaqada marka uu qof la hayo daacadnimadiisa iyo hawlkarnimadiisa ayaa ugula shaqeeyaa, inta aan wada shaqayneynay nin aan dhib badnayn, nin aan waxyaabaha shakhsiga ahoo gaarka ah ee rabitaanka ay aad ugu yaraayeen. Waa qof marka aad shaqo u dirto shaqadiisa aad ku kalsoon tahay inuu siduu yahay uga soo baxayo.”
C/weli Gaas ayaa tilmaamay xilligii uu Ra’iisal Wasaaraha ahaa in C/raxmaan Yariisow uu la taliye u ahaa, isla-markaana uu ku aaminay arrimo badan intii uu la shaqaynayay.
“Marka anigu aan Ra’iisal Wasaaraha ahaa la taliye ayuu ii ahaa, Golaha Wasiirada kuma uusan jirin laakiin Wasiir buu soo maray. Shaqooyin badan ayaan dalka ka qabanay qoritaankii Dastuurka uu ka mid yahay, inuu ka qaybgalay shirarkii Qaramada Midoobay, arrimo badanoo aan ku aaminay way jirtay.” Ayuu yiri C/weli Gaas.
Gaas ayaa intaa ku daray “Mar walba wuxuu ahaa gacan-yarahayga ila socda, ila shaqaynayay. Nin wuxuu ahaa anigu intaan shaqo u diro C/raxmaan Yariisow kalsooni darro ku qabo inuusan qabanayn marnaba aysan dhacin, inta looga baahan yahay iyo in dheeraadaba ninka sameeyuu ahaa.”
Gaas ayaa C/raxmaan Yariisow ku ammaanay weligii inaanu weydiisan in Golaha Wasiirada uu ka mid noqdo amaba uu u magacaabo Duqa Magaalada Muqdisho.
“Weligiis inta uu ii yimid C/raxmaan waxaasaa rabaa i sii, ima uusan oranin. Wuxuu ahaa shakhsi aad u wanaagsan aqbal ah, dabeecad wanaagsan, hawlkar ah. Ninka dee hami buu leeyahay uu wax walba ku noqon karay, waa istaahilay inuu Wasiir iyo Mayor ahaado intaba.” Ayuu yiri C/weli Gaas.
Ninka ceynkaasi ah ayaa waxaan illaa iyo hadda la garanayn ciddii ka masuulka ahayd qaraxii lagu dilay, iyadoo ay Dowladda Somaliya ka cago-jiideyso inay soo bandhigto natiijada baaritaankii la sameeyay, si shaaca looga qaado cid kasta oo ku lug laheyd dilka loo gaystay isaga iyo intii kale ee la shaqayneysay.
WARARKA MAANTA 2da Agoosto 2019 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Maxuu Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u diyaariyey qaraxa lagu weeraray xarunta gobalka Banaadir asagoo amaray in kaamaradda wax duubtay ee CCTV in la tirtiro? Ma waxuu u malaynayaa inuu Argagixiye Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u rabaa in maalkasta la dilo dadka bulshadda #Muqdisho? Maxayse xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u rabtaa in la burburiyo Dowlad Gobaleedka Galmudugu, Puntland Iyo Jubbaland? Maxayse Dowladda Soomaaliya u diidan tahay inay ku dhaqanto dastuurka Federaalka ee ayago lagu doortay? Maxayse beesha caalamka u diiday inay wax dhaqaallo siiso xukuummadda Soomaaliya ee ugu musuqmaasuqa badan adduunka sannadkii 2baad? Yaa dilay Guddoomiya ahna Duqa Magaalada Muqdisho Eng. Cabdiraxmaan Cumar Yariisoow? Maxuuse Ku-simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Fahad Yaasiin u shaqaaleeyey rag badan oo argagixiso ah inay madax ka noqdaan laamaha amniga? Yaa kamid ah dadka la khaarajin rabo?
Ha wiqleyso!
Muqdisho 2da Agoosto 2019 Madaxweynaha maamulka Puntland Siciid Cabdullaahi (Deni) oo la hadlay warbaahinta ayaa markale weerar dhinaca afka ah ku qaaday madaxda dowladda federaalka ah ee Soomaaliya.
Deni ayaa shaaciyey in xukuumadda Xasan Cali Khayre ay ku fashilantay arrimaha amniga dalka, gaar ahaan kan sugida magaalada Muqdisho.
Madaxweyne Siciid Cabdullaahi (Deni) ayaa xusay in aan la’iska indha tiri karin dilalka iyo qaraxyada sii kordhay ee ka dhacaya gudaha Caasimada.
Sidoo kale wuxuu intaasi ku daray in siyaasada xukumadda federaalka Soomaaliya ay dalka u horseeday amni xumo iyo xasilooni darro, sida uu hadalka u dhigay.
“Waxaa marag ma doonto ah in maanta siyaasadda cakiran iyo mudnaansiin la’aanta arrimihii muhiimka ahaa ay dalka u horseeday nabadgelyo xumo ka jirta goobo badan oo dalka ah. Waxaa kordhay falalkii argagixiso ee lagu beegsanayo shacabka.” ayuu yiri Deni.
Dhinaca kale madaxweynaha maamulka Puntland oo hadalkiisa sii wata ayaa ku eedeeyey dowladda federaalka ah ee Soomaaliya in marka Al-Shabaab weeraro ka gaysato Muqdisho, ay ugu jawaabto waddo xiris, taas oo culeys iyo cadaadis horleh sii saarta shacabka ku dhaqan xaafadaha magaaladda Caasimada ah ee Muqdisho.
“Waxaa kordhay falalka argagixiso ee lagu beegsanayo shacabka iyadoo dowladduna kaga jawaabto waddo xiris, taas oo culeys badan ku sii noqotay shacabkii dhibanaa xal amnina aan keenin” ayuu hadalkiis sii raaciyey Madaxweyne Siciid Deni.
Hadalkan ayaa ku soo aadaya, xilli todobaadyadii la soo dhaafay falal liddi ku ah amniga ay ka dhacayeen gudaha Caasimada, waxaana ugu dambeeyey weerarkii xarunta dowladda hoose ee Xamar, kaas oo sababay geerida guddoomiyihii gobolka Banaadir oo shalay galab ku dhintay magaalada Dooxa ee Caasimada dalka Qatar.
Muqdisho 2da Agoosto 2019 Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Shariif Sheekh Axmed ayaa ka tacsiyadeeyay geeridii Guddoomiyihii gobolka Banaadir iyo duqii Muqdisho Eng. Cabdiraxmaan Yariisow, oo ku geeriyooday magaalada Doha ee dalka Qatar oo lagu dabiibayey xaaladiisa caafimaad.
Shariif Sheekh Axmed ayaa sidoo kale waxa uu baaq udiray dowladda federaalka Soomaaliya, isagoona ka dalbaday in cadaalada la hor keeno cid walba oo ka qeyb qaadatay qaraxii xarunta maamulka Gobolka Banaadir.
Hoos ka aqriso qoraal uu arrimahan kaga hadlayo oo uu bartiisa Facebook soo dhigay
“Waxaan murugada iyo tacsida la wadaagayaa guud ahaan umadda Soomaaliyeed, gaar ahaan qoyska, qaraabada iyo shacabka gobolka Banaadir aniga oo ka tacsiyeynaya geerida guddoomiyihii gobolka ahaana duqii caasimadda eng Cabdiraxmaan Cumar Cismaan (Yariisoow) oo goor dhoweyd la iisoo sheegey.
Runtii waa geeri naxdin leh Ilaahayna samir iyo iimaan hanaga siiyo injineerka, isagana janadii haka waraabiyo, aanna u wada duceeyno walaalkeen.
Ugu dambeyntiina Dowladda Soomaaliya waxaan ugu baaqayaa in cadaaladda ay horkeento cid walba oo qayb ku lahayd weerarkii 24 July lagu qaadey xarunta maamulka gobolka Banaadir ee lagu diley qaar kamid ah madaxdii maamulka iyo shaqaalihii dowladda hoose ee Xamar”.
Muqdisho 2da Agoosto 2019 Ciidamada Booliiska Soomaaliya ayaa dhowr qof oo ka tirsan shaqaalaha maamulka gobalka Banaadir u xiray qaraxii todobaadkii hore ka dhacay Xarunta Dowladda Hoose ee Gobalka Banaadir ee ay ku dhinteen guddoomiye Yariisow iyo xubno kale..
Dadka la xiray oo qaarkood ka soo muuqday Kaamirada wax duubta ee CCTV iyagoo la fadhiya ka hor qaraxa Haweeneyda la aaminsan yahay in ay ismiidaamisay ee Basiiro Cabdi Maxamed ayaa la sheegay in dhowr jeer la kala qabtay.
Sidoo kale, Ciidamada ayaa xiray Ciidamo ay qaarkood salaantay ama la istaagtay Gabadhaan looga shakisan yahay in ay is qarxisay ee Basiiro Cabdi Maxamed.
Shaqaalaha Gobalka ee maalintaas ku sugnaa Xarunta Dowladda Hoose islamarkaana maalin ka muuqday Kaamirada iyagoo la hadlaya ama la macaamilaya Basiiro ayaa la sheegay in la baadi goobayo.
Dadka la xiray ayaa waxaa ku socda su’aalo weydiin, waxayna u badan tahay in badankood ay gabadha ula hadlayeen aqoon kala dhaxeysay, sida ay sheegeen saraakiil aan la hadalnay.
Ilaa hadda hey’adaha amaanka Soomaaliya kama aysan hadlin weerarkii ka dhacay Xarunta Dowladda Hoose ee Gobalka Banaadir 24kii bishii hore waxaana soo baxaya in uu gaabis ku socdo Baaritaanka Weerarkaasi.
Muqdisho 2da Agoosto 2019 afiiska Qarramada Midoobey ee Soomaaliya ayaa ka tacsiyeeyay geerida ku timid gaaridii maalintii shalay ku timid guddoomiyihii gobolka Banaadir iyo Duqii Muqdisho Eng Cabdiraxmaan Cumar Cismaan [Yariisoow]James Swan wakiilka xoghayaha guud ee Qarramada Midoobey ee Soomaaliya ayaa sheegay in murugada iyo baroor diiqda ay la qeybsanayaan dowladda iyo shacabka Soomaaliyeed, isaga oo tacsi u diray qoyska iyo ehelada Eng Yariisoow.
‘’Waxaan tacsi u direynaa qoyskii iyo dadkii ay saaxiibada ahaayeen Eng Yariisoow oo muddo dheer ku howlanaa in uu u qidmeeyo dalkiisa iyo dadkiisa, kaddib dhaawacii cuslaa ee ka soo gaaray qaraxii argaggixiso ee ka dhacay xarunta gobolka Banaadir’’ ayuu yiri James Swan oo wakiil ka ah xoghayaha guud ee Qarramada Midoobey.
Wuxuu sheegay in ka tagisitiisa dunida siweyn loo dareemi doono, waxaana uu dalbaday in sida ugu dhaqsiyaha badan loo horkeeno cadaallada kuwii ka danbeeyay weerarkii ka dhacay xarunta gobolka Banaadir.
Al-shabaab oo sheegtay mas’uuliyada Qaraxa ayaa ku tilmaamay bartilmaameedka qaraxa in uu ahaa wakiilka Qarramada Midoobey James Swan oo daqiiqado ka hor inta uusan qaraxu dhicin ka baxay xarunta.
Jabuuti 2da Agoosto 2019 Madaxweynaha dalka Jabuuti, Mudane Ismaaciil Cumar Gelle ayaa ka hadlay geerida ku timid guddoomiyihii gobolka Banaadir, ahaana duqii magaalada Muqdisho Injineer Cabdiraxmaan (Yariisow) oo shalay ku dhintay isbitaal ku yaalla dalka Qatar.
Ugu horreyn madaxweyne Geelle ayaa Shacabka iyo dowladda Soomaaliyeed uga tacsiyeeyey geeridii naxdinta laheyd ee ku timid Marxuum Yariisow.
“Waxaan Shacabka Soomaaliyeed la qeybsanayaa murugada geerida ku timid guddoomiyihii gobolka Banaadir, waxaan si gaar ah ugu tacsiyeynayaa dowladda federaalka oo uu u horreeyo madaxweynaha Jamhuuriyadda Mudane Maxamed C/llaahi Farmaajo.” ayaa lagu yiri qoraal ka soo baxay xafiiska maxaweyne Geelle.
“Haddaan nahay Walaalahiin Jabuuti mar walba waxaannu taagan nahay garabkiinna, dowladda iyo shacabkuba” ayaa sidoo kale lagu yiri qoraalka.
Ugu dambeyn madaxweynaha Jamhuuriyadda Jabuuti Mudane Ismaaciil Cumar Geelle ayaa Cabdiraxmaan Yariisow ku tilmaamay in uu ahaa guddoomiye aad u fir-fircoon, wax weyna ka qabtay nabadeynta iyo horumarka magaalada Muqdisho.
Allaha u naxariistee Marxuumka ayaa u geeriyooday dhaawac todobadkii hore ka soo gaaray weerar lagu qaaday xarunta dowladda hoose ee Xamar.
Muqdisho 2da Agoosto 2019 Madaxweynaha maamulka Puntland Siciid Cabdullaahi (Deni) oo la hadlay warbaahinta ayaa markale weerar dhinaca afka ah ku qaaday madaxda dowladda federaalka ah ee Soomaaliya.
Deni ayaa shaaciyey in xukuumadda Xasan Cali Khayre ay ku fashilantay arrimaha amniga dalka, gaar ahaan kan sugida magaalada Muqdisho.
Madaxweyne Siciid Cabdullaahi (Deni) ayaa xusay in aan la’iska indha tiri karin dilalka iyo qaraxyada sii kordhay ee ka dhacaya gudaha Caasimada.
Sidoo kale wuxuu intaasi ku daray in siyaasada xukumadda federaalka Soomaaliya ay dalka u horseeday amni xumo iyo xasilooni darro, sida uu hadalka u dhigay.
“Waxaa marag ma doonto ah in maanta siyaasadda cakiran iyo mudnaansiin la’aanta arrimihii muhiimka ahaa ay dalka u horseeday nabadgelyo xumo ka jirta goobo badan oo dalka ah. Waxaa kordhay falalkii argagixiso ee lagu beegsanayo shacabka.” ayuu yiri Deni.
Dhinaca kale madaxweynaha maamulka Puntland oo hadalkiisa sii wata ayaa ku eedeeyey dowladda federaalka ah ee Soomaaliya in marka Al-Shabaab weeraro ka gaysato Muqdisho, ay ugu jawaabto waddo xiris, taas oo culeys iyo cadaadis horleh sii saarta shacabka ku dhaqan xaafadaha magaaladda Caasimada ah ee Muqdisho.
“Waxaa kordhay falalka argagixiso ee lagu beegsanayo shacabka iyadoo dowladduna kaga jawaabto waddo xiris, taas oo culeys badan ku sii noqotay shacabkii dhibanaa xal amnina aan keenin” ayuu hadalkiis sii raaciyey Madaxweyne Siciid Deni.
Hadalkan ayaa ku soo aadaya, xilli todobaadyadii la soo dhaafay falal liddi ku ah amniga ay ka dhacayeen gudaha Caasimada, waxaana ugu dambeeyey weerarkii xarunta dowladda hoose ee Xamar, kaas oo sababay geerida guddoomiyihii gobolka Banaadir oo shalay galab ku dhintay magaalada Dooxa ee Caasimada dalka Qatar.
WARARKA MAANTA 1da Agoosto 2019 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Maxay Dowladda Maraykanka uga qaaday dhashada/jinsiyadda Maraykanka Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Yaase tahay gabadha uu kufsaday Madaxweyne Mudane Farmaajo ee uu Guuddoomiyaha Xisbiga UCID Eng. Faysal Cali Waraabe? Maxay Dowladda #Qatar u qarxinaysaa meel badan oo #Soomaaliya kamid ah ayagoo isticmaalaya Ku-Simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Argagixiye Fahad Yaasiin Xaaji Daahir (Musuqmaasuqle Argagixiye)? Maxuu Madaxweyne Maxamed Cabdilaahi Farmaajo u rabaa inay Ciidanka Ethiopia u qabtaan Kismaayo si uu u gaysto shaqsi duli ah oo ay ku shaqaysan doonaan? Maxuuse shalay Madaxweyne Maxamed Cabdilaahi Farmaajo ugu yiri shacabka Soomaliyeed inuu Ethiopia ka xoreyn doono dhulka #Soomaaliya? Meeqo guri ayuu ka gatay Guddoomiya Baalamka Soomaaliya dalka #Turkey? Yaa qarxiya #Muqdisho Qatar mise shisheeye kale? Maxay xukuummadda khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakh-Raam-Sade” u rabtaa in la burburiyo Dowlad Maamulka #Somaliland? Maxuu yahay guddiga khiyaano qaran ee uu magacaabay Madaxweyne Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Goorma ayaa xukuummadda fashilantay xukunka ka tuuraysaa Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Jubbaland Mr. Axmed Maxamed Islaam “Axmed Madoobe”? Yaa dadka qarxinaya ma Fahad Yaasiin oo Shabaab shaqaalaysiiyey Mise shisheeye kale oo la shaqaysan jiray? Yaa #Soomaaliya ka dhigay dalka adduunka ugu musuqmaasuqa badan Raysal Wasaare Mudane Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” Mise Madaxweyne Mudane Farmaajo “Been-Hawaas”? Maxay shirkaddaha caalamka ee shidaalka qoda u diideen inay gataan xirmooyinka shidaalka Soomaaliya ee la hubbiyey? Yaa diidan horumarka Maamulka Dowladda Galmudug? Maxuu qaban karaa Madaxweyne Farmaajo oo xitaa weli heshiisin karin walaashiis iyo xaaskiisa muddo 2 sanno iyo bar uu madaxweyne yahay dalka? Maxayse Xukuummadda fashilantay ee Nabar Iyo Naxdin weli u burburinaysaa maamul gobaleedyada? Maxuuse Madaxweyne, Raysal Wasaare Iyo Wasiirba aysan u tagi karin Maamulka Dowladda #Somaliland? Ma oga miyaa inaysan xitaa dalka u samayn weli lacag Shilin Soomaali la isticmaalo? Maxayse Xukuummadda Soomaaliya weli u samayn karin Guddigga Garsoorka Qaranka Iyo Hay’adda La-Dagaalka Musuqmaasuqa Soomaaliyeed? Yaa shacabka #Soomaaliyeed isku-diraaya? Yaa ku fashilmay hoggaanka dalka #Soomaaliya Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” mise Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Maxuu yahay heshiisyada loo saxiixay Dowladda #Qatar? Maxayse ahayd sababta Dowladda #Imaaraadka loogu diiday inay caawiso Ciidankii ay tababari jirtay? Yaa #Soomaaliya ka dhigay waddanka adduunka ugu musuqmaasuqa badan sannadkii 2baad? Yaa noqon doona Madaxweynaha soo socda ee #Soomaaliya? Maxay Dowladda Kenya ugu yeertay Madaxda Dowlad Gobaleedyada dalka? Maxuu yahay heshiiska qarsoodiga ah ee u diidan yahay inuu Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” keeno golaha labada aqal? Maxayse weli u wadashaqayn karin labada aqal ee sharci-dejinta u qaabilsan dalka #Soomaaliya? Yaa runta ka qarin kara Ummadda Soomaaliyeed? Ha wiqleyso!
Muqdisho 1da Agoosto 2019 adaxweynaha Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa maanta ku dhowaaqay inuu celiyey jinsiyaddiisa labaad ee uu ka haystay dalka Mareykanka.
Hoos ka aqriso qoraal arrintan ku saabsan oo kasoo baxay Villa Somalia
Maanta oo ay taariikhdu tahay 1-da Ogoosto, 2019, waxaan si rasmi ah idiinla wadaageynaa in Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Maxamed uu celiyay jinsiyaddiisii labaad ee uu ka qaatay dalka Mareykanka.
Hawshani waa mid soo socotay in muddo ah oo ay ku hawlanaayeen sharciyaqaanno iyo xafiisyada qaabilsan jinsiyadaha ee Soomaaliya iyo Mareykanka
Madaxweyne Farmaajo wuxuu ku noolaa dalka Mareykanka muddo dheer isaga oo ka kororsaday aqoon iyo khibrado shaqo oo kala duwan, wuxuuna Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ka noqdoy Ra’iisul Wasaare sanadkii 2010.
Dastuurka Kumeel-gaarka ah ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ayaa oggolaanaya in muwaadinka Soomaaliyeed uu qaadan karo jinsiyad kale, balse markii la doortay ka dib, Madaxweynuhu waxa uu si iskiis ah u bilaabay qorshaha celinta baasaboorka labaad ee Mareykanka ah taas oo maanta soo idlaatay.
DHAMMAAD
Cabdinuur Maxamed Axmed,
Agaasimaha Warfaafinta ee Madaxtooyada JFS
Muqdisho-Soomaaliya
Muqdisho 1da Agoosto 2019 Wasiirka Gaadiidka iyo duulista Hawada ee Xukuumadda Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Salaad (Oomaar) ayaa markii ugu horeysay waxaa uu ka hadlay sabaihii keenay in todobadyo ka hor uu ka baaqsado safar la qorsheeyay in uu ku tago Kismaayo si uu ugu dhawaaqo musharaxnimadiisa ee Madaxweynaha Jubbaland.
Wareysi uu siiyay Idaacadda Risaala ee Magalada Muqdisho ayaa waxaa uu sheegay in aadi taanka Magalada Kismaayo ay tahay mid qasab ah oo shaki geli Karin, isla markaana aysan jiri Karin cid ka hor-istaageyso.
Waxaa uu hadalkiisa intaasi ku daray in Magaalada Kismaayo ka aheyn qof ajnabi ah oo uu ku yaalla gurigiisa,waxaana uu sheegay inaysan jirin colaad kala dhaxeysa dadka Magalada Kismaayo, hayeeshee uu ku jiro abaabul iyo olole ku aadan musharaxnimadiisa Madaxweynaha Jubbaland.
Dhawaan ayaa War kasoo baxay Mamulka Jubbaland waxaa lagu sheegay in deegaannada Maamulkas uusan tegi Karin qof xil ka haaya Doowladda Soomaaliya,waxaana Maxamed Cabdullaahi Salaad (Oomaar) uu ka mid yahay Golaha Wasiirada Soomaaliya.
Muqdisho 1da Agoosto 2019 Saraakiil ka tirsan Ciidamada Booliiska Soomaaliya ayaa kulan la qaatay Aabaha dhalay Gabadhii Indhoolaha aheyd ee lagu eedeeyay in ay isku qarxisay Xarunta Dowladda Hoose ee Gobalka Banaadir.
Sida ay ilo-wareedyo la socday dhacdadan u sheegeen Caasimada Online, aabaha dhalay Gabadhaan lagu magacaabo Basiiro Cabdi Maxamed, ayaa booliska ay waydiiyeen su’aalo ku saabsan Xogta gabadhiisa iyo waxa uu kala socdo in ay ka tirsaneed Al-Shabaab.
Aabaha dhalay Gabadha ayaa Booliiska u sheegay in dhowrkii sano ee la soo dhaafay uusan waxba kala socon Xaaladda Gabadhiisa islamarkaana magaca Basiiro aan la dhihin oo ay magac kale ay u yaqaanaan waalidkeeda.
“Gabadhayda waxaa iigu dambeysay dhowr sano ka hor mana ka warqabo Xaaladeeda, midda kale aniga Gabadhayda magaceeda waa Maryama Cabdi Maxamed mana la dhaho Basiiro” ayuu yiri Aabaha dhalay Gabadha la sheegay in ay isku qarxisay Xarunta Gobalka Banaadir, sida ay noo sheegeen dad goobjoog u ahaa kulanka. “Yaan waxba layga weydiinin arrinta gabadhayda waayo markii aad qorateen iima sheegin, aniga idin makeenin, markii aad magaca ka badalateynna igalama tashan” ayuu yiri Aabaha dhalay Gabadha Aragga naafadaha ka ah ee lagu eedeeyay in ay isku qarxisay Xarunta Gobalka Banaadir.
Wali waxaa socda baaritaanka ay Ciidamada Booliiska Soomaaliya ee ku aadan Kiiska Qaraxii 24kii bishaan ka dhacay Xarunta Maamulka Gobalka Banaadir, kaas oo ay ku dhinteen 10 qof waxaana ku dhaawacmay 10 kale oo uu ku jiro Guddoomiyaha Maamulka Gobalka Banaadir ahna duqa Muqdisho.
Ilaa iyo hadda si dhab ah looma xaqiijin karo in Basiira ay ahayd xaqiiqdii qofka isku qarxiyey xarunta gobolka, waxaana suurta-gal ah inay qeyb ka ahayd dhibanayaasha. Waxaa jirta gabar kale oo la socotay oo la tuhunsan yahay, oo iyana aan la hayn, islamarkaana baxsatay.
Muqdisho 1da Agoosto 2019 Kadib weerarkii xooganaa ee 24-kii bihsii hore ee July ka dhacay xarunta maamulka gobolka Banaadir ayaa waxaa si aad ah loo adkeeyey amniga xaruntaasi, sida ay sheegeen mas’uuliyiin ka tirsan dowladda hoose ee Xamar.
Ku simaha guddoomiyaha gobolka Banaadir, ahna guddoomiye ku xigeenka Maaliyadda Ibraahim Mahad Alle oo la hadlay Wariyeyaasha ayaa shaaciyey in isbedal ballaaran lagu sameeyey ammaanka dhismaha xarunta dowladda hoose ee Xamar.
Mahad Alle ayaa sheegay in ciidanka ammaanka ay heegan ku jiraan, islamarkaana ay si wanaagsan u gudanayaan waajibaadkooda.
Sidoo kale wuxuu intaasi ku daray in weli hay’adaha amniga dowladda ay wadaan baaris ku aadan dhacdadii gobolka Banaadir.
Guddoomiye ku xigeenka dhinaca maaliyadda ayaa ugu dambeyn warbaahinta u sheegay inay si wanaagsan u socdaan shaqooyinkii caadiga ahaa ee maamulka gobolka Banaadir.
Tan iyo markii uu dhacay weerarkii ismiidaaminta ahaa ee lala beegsaday dowladda hoose, waxaa gaabis uu ku yimid howlihii xaruntaasi, kadib markii ay ku dhinteen qaar ka mid ah guddoomiyeyaasha degmooyinka iyo agaasimeyaal ka tirsanaa gobolka, sidoo kalena ay ku dhawaacmeen mas’uuliyiin uu ku jiro guddoomiye Injineer Yariisow oo weli lagu daaweynayo dalka Qatar
Maamulka Dowladda Jubbaland 1da Agoosto 2019 Madaxweynaha maamulka Jubbaland Axmed Maxamed Islaam (Axmed Madoobe) ayaa si kulul uga hadlay dil xalay gudaha magaalada Kismaayo loogu geystay Suldaan Cabdirashiid Suldaan Muuse Shire (Suldaan Dure), kaas oo ahaa Suldaankii guud ee Beesha Samaale.
Axmeed Madoobe ayaa marka hore ka Tacsiyeey geerida ku timid Suldaanka, wuxuusha tilmaamay inuu aad uga xun yahay dilkiisa.
Sidoo kale wuxuu xusay in Suldaan Dure uu laf dhabar u ahaa Midnimada iyo Nabadda Shacabka reer Jubbaland.
Madaxweyne Axmed Madoobe ayaa sidoo kale faray saraakiisha laamaha amniga inay jawaab deg deg ah ka bixiyaan dilkaasi, islamarkaana ay gacanta ku soo dhigaan kooxihii ka dambeeyey falkaasi.
Dhinaca kale wasiirka arrimaha gudaha dowlad goboleedka Jubbaland Maxamed Warsame Darwiish ayaa shaaciyey in dilka Marxuumka loo adeegsaday Qori AK47 ah, islamarkaana ay ku raadjoogaan ninkii fuliyey.
Wasiir Darwiish ayaa tilmaamay in weli ciidamada ammaanka ay wadaan baaritaan ku aadan dhacdadaasi.
Xildhibaan Daahir Amiin Jeesow oo ka tirsan golaha shacabka ayaa dilka Suldaan Cabdirashiid Dure oo xalay ka dhacay isgoyska Caasha Deerow ee magaalada Kismaayo ku eedeeyey mas’uuliyiinta maamulka Jubbaland, gaar ahaan madaxweyne Axmed Madoobe.
WARARKA MAANTA 31da Agoosto 2019 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Maxay Dowladda #Qatar u qarxinaysaa meel badan oo #Soomaaliya kamid ah ayagoo isticmaalaya Ku-Simaha Hay’adda Nabad-Sugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Argagixiye Fahad Yaasiin Xaaji Daahir (Musuqmaasuqle Argagixiye)? Maxuu Madaxweyne Maxamed Cabdilaahi Farmaajo u rabaa inay Ciidanka Ethiopia u qabtaan Kismaayo si uu u gaysto shaqsi duli ah oo ay ku shaqaysan doonaan? Maxuuse shalay Madaxweyne Maxamed Cabdilaahi Farmaajo ugu yiri shacabka Soomaliyeed inuu Ethiopia ka xoreyn doono dhulka #Soomaaliya? Meeqo guri ayuu ka gatay Guddoomiya Baalamka Soomaaliya dalka #Turkey? Yaa qarxiya #Muqdisho Qatar mise shisheeye kale? Maxay xukuummadda khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakh-Raam-Sade” u rabtaa in la burburiyo Dowlad Maamulka #Somaliland? Maxuu yahay guddiga khiyaano qaran ee uu magacaabay Madaxweyne Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Goorma ayaa xukuummadda fashilantay xukunka ka tuuraysaa Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Jubbaland Mr. Axmed Maxamed Islaam “Axmed Madoobe”? Yaa dadka qarxinaya ma Fahad Yaasiin oo Shabaab shaqaalaysiiyey Mise shisheeye kale oo la shaqaysan jiray? Yaa #Soomaaliya ka dhigay dalka adduunka ugu musuqmaasuqa badan Raysal Wasaare Mudane Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” Mise Madaxweyne Mudane Farmaajo “Been-Hawaas”? Maxay shirkaddaha caalamka ee shidaalka qoda u diideen inay gataan xirmooyinka shidaalka Soomaaliya ee la hubbiyey? Yaa diidan horumarka Maamulka Dowladda Galmudug? Maxuu qaban karaa Madaxweyne Farmaajo oo xitaa weli heshiisin karin walaashiis iyo xaaskiisa muddo 2 sanno iyo bar uu madaxweyne yahay dalka? Maxayse Xukuummadda fashilantay ee Nabar Iyo Naxdin weli u burburinaysaa maamul gobaleedyada? Maxuuse Madaxweyne, Raysal Wasaare Iyo Wasiirba aysan u tagi karin Maamulka Dowladda #Somaliland? Ma oga miyaa inaysan xitaa dalka u samayn weli lacag Shilin Soomaali la isticmaalo? Maxayse Xukuummadda Soomaaliya weli u samayn karin Guddigga Garsoorka Qaranka Iyo Hay’adda La-Dagaalka Musuqmaasuqa Soomaaliyeed? Yaa shacabka #Soomaaliyeed isku-diraaya? Yaa ku fashilmay hoggaanka dalka #Soomaaliya Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” mise Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Maxuu yahay heshiisyada loo saxiixay Dowladda #Qatar? Maxayse ahayd sababta Dowladda #Imaaraadka loogu diiday inay caawiso Ciidankii ay tababari jirtay? Yaa #Soomaaliya ka dhigay waddanka adduunka ugu musuqmaasuqa badan sannadkii 2baad? Yaa noqon doona Madaxweynaha soo socda ee #Soomaaliya? Maxay Dowladda Kenya ugu yeertay Madaxda Dowlad Gobaleedyada dalka? Maxuu yahay heshiiska qarsoodiga ah ee u diidan yahay inuu Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” keeno golaha labada aqal? Maxayse weli u wadashaqayn karin labada aqal ee sharci-dejinta u qaabilsan dalka #Soomaaliya? Yaa runta ka qarin kara Ummadda Soomaaliyeed? Ha wiqleyso!
Kismaayo 31ka Luulyo 2019 Xilli dhawaan la filayo inay Magalada Kismaayo ka dhacdo doorashada Maamulka Jubbaland ayaa waxaa Ciidamada AMISOM ee k sugan Magaladaas looga digay in loo adeegsado ama ay farageliyaan doorashada Maamulka Jubbaland.
Xildhibaan Xasan Cabdi Ismaaciil ( Xasan Yare) oo ka mid ah Xildhibaannada Golaha Shacabka ayaa sheegay in jubbaland ay xilligaan joogto in loo madax banneeyo doorashada,isla markaana aan wax faragelin ah lagu sameyn.
“Doorashadu weerar ma ahan, Ciidamada AMISOM waxaa waajib ku ah in ay la dagaalamaan Al-Shabaab, kana qaybqaataan sugidda Amniga, iyaga oo maraya shuruucda Midowga Afrika” ayuu yiri Xildhibaan Xasan Yare.
Waxa uu sheegay in jubbaland ay leedahay Ciidamo kala duwan,sida Boolis, Nabadsugid iyo Ciidamo kale,hayeeshee Ciidamada AMISOM ee ku sugan Kismaayo uu uga digayo in loo adeegsado doorashada, balse ay qaataan doorkooda oo ah la-dagaalanka Al-Shabaab.
Sidoo kale Xildhibaan Xasan Cabdi Ismaaciil oo sii hadlayay ayuu sheegay in Ciidamada AMISOM ee ku sugan Kismaayo kaliya ay ku Shaqeyn karaan amarka Hoggaanka Jubbaland, balse aan loo adeegsan waxyaabo kale oo la xiriira dhinaca Siyaasada.
Hadalka Xildhibaan Xasan Cabdi Ismaaciil ayaa kusoo aadaya xilli maalmahaan la hadal haayay in Ciidamada Itoobiya oo ka mid ah AMISOM eek u sugan Kismaayo ay faragelin ku sameynayaan doorashada Jubbaland si la mid ah dhacdooyinkii ka dhacay Magalada Baydhabo.
Doorashada Jubbaland ayuu sheegay in lagu kala baxayo sanduuqa, waxa musharixiinta usoo jeediyay in ay isku kalsoonaadaan, kuna qancaan Guddiga Doorashada iyo codadka Xildhibaanada.
Muqdisho 31ka Luulyo 2019 Xoghayaha joogtada wasaaradda arrimaha dibadda dalka Kenya Macharia Kamau ayaa shaaciyey in dowladdiisu ay waddo qorshe ay Qaramada Midoobay ku waydiisaneyso in dhaq dhaqaaqa Al-Shabaab ay u aqoonsato koox argagixiso ah, taasi oo ah arrin ay diidan tahay dowladda Soomaaliya
Kamau ayaa xusay in warqad ay u diri doonaan golaha ammaanka ayna ka dalban doonaan in Al-Shabaab lagu daro liiska kooxaha argagixisada. Ujeedada laga leeyahay arrintan ayuu ku sheegay in caalamka loogu soo jeediyo dagaalka lagula jiro kooxda Al-Shabaab.
“Waxaan diri doonaa codsi, iyadoo la raadinayo taageerada dalalka caalamka ee ku u aadan qorshaha Al-Shabaab loogu darayo liiska argagaxisada.” ayuu yiri Macharia Kamau.
Ugu dambeyn xoghayaha wasaaradda arrimaha dibadda Kenya ayaa carabka ku dhuftay in qaraar tirsigiisu yahay 1267 la horgeyn doono golaha ammaanka, kaas oo haddii la meel-mariyo wax ka bedeli doono dagaalka Al-Shabaab.
Arrinta ururka Al-Shabaab iyo in lagu daro liiska argagixisada ayaa ah arrin siyaasadeed oo ay isku hayaan dowladaha Soomaaliya iyo Kenya. Dowladda Soomaaliya ayaa aad u diidan in Al-Shabaab lagu daro liiska QM ee argagixisada.
Dowladda Soomaaliya ayaa rumeysan in haddii sidaas ay dhacdo ay Kenya iyo dalalka kale uga faa’iideysan karaan inay ku beegsadaan shaqsiyaadka iyo shirkadaha Soomaaliyeed.
Waxa ay si gaar ah uga cabsi qabtaa in Kenya ay arrintan kula wareegi karto hantida Soomaaliyeed ee taalla dalkaas, ayada oo qofkii ay doontaba inay beegsato si fudud ula xiriirin karta Al-Shabaab.
Muqdisho 31ka Luulyo 2019 Dowladaha Soomaaliya iyo Kenya ayaa maanta wada-hadallo lama filaan ah ku yeeshay magaalada Muqdisho, xilli uu aad u xun yahay xiriirka labada waddan.
Wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga ah ee Soomaaliya Axmed Ciise Cawad, ayaa maanta Muqdisho ku qaabilay safiirka Kenya u qaabilsan Soomaaliya Jeneraal howl-gab ah, Lucas Tumbo.
Qoraal ay baahisay wasaaradda arrimaha dibedda Soomaaliya ayaa lagu sheegay in kulanka looga hadlay iskaashi dhex-mara labada waddan iyo in la xoojiyo xiriirka.
“Kulanka ayaa looga hadlay xoojinta xiriirka laba geesoodka iyo iskaashi wadaagga labada dal ee saaxiibada ah u dhexeeya si loo adkeeyo qoto dheerida xiriirka Soomaaliya iyo Kenya ee dhinacyada badan leh oo soo taxanaa muddo aad u fog.” Ayaa lagu yiri qoraalka wasaaradda arrimaha dibdda Soomaaliya.
Lama shacain wax faah-faahinno ah oo intaas dheer oo ku saabsan kulankan sida lama filaan ah ku yimid.
Kulankan ayaa imanaya ayada oo labada waddan xiisad culus ay ka dhaxeyso, taasi oo ku saabsan badda Soomaaliya ee Kenya ay dooneyso inay xoogga ku qaadato.
Dowladda Kenya ayaa bilihii dhowaa qaadday tallaabooyin dhowr ah oo ay cadaadis ku saareyso Soomaaliya, si ay uga laabato kiiska horyaalla maxkamadda caalamiga ah ee ICJ, hase yeeshee Soomaaliya ayaa ku jawaabtay siyaasad ku dhisan degenaan iyo inaan lala ficiltamin Kenya.
Imaaraadka 31ka Luulyo 2019 Wasiiru dowlaha arrimaha dibadda ee Imaaradka Carabta Anwar Gargaash oo ka hadlay maqaalkii uu daabacay wargeyska New York Times ee looga hadlay in Qatar ku lug laheyd qarax ka dhacay magaalada Boosaaso, ayaa sheegay in taasi ay cadeyn u tahay xiriirka Qatar ay la leedahay argagixisada.
Gargash ayaa bartiisa Twitter-ka ku soo qoray “halista codka la duubay ma ahan mid lagu dabooli karo war-saxaafadeed la soo saaray.”
Wasiirka ayaa intaasi ku daray “u ololeynta argagixisanimo ee ka dhanka ah Imaaraadka waa mid laga shaleyn doono” wuxuuna intaa raaciyay in xiriirka afarta dal u jareen Qatar uu ahaa mid loo baahnaa.
Toddobaadkii tagay, wargeyska New York Times ee laga leeyahay dalka Mareykanka ayaa daabacay cod maqal ah oo ay kuwada sheekeysteen nin ganacsade ah oo u dhaw Amiirka Qatar Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani iyo Safiirka Qatar u fadhiya Soomaaliya Xasan Xamsa iyagoo kawada hadlaya qarax ka dhacay Boosaaso iyo dil isla magaalada loogu gaystay madaxii DP World ee dekadda Boosaaso.
Ganacsadaha ayaa u sheegay safiirka iney ka warqabaan dilka iyo qaraxa oo sida uu sheegay ay ka dambeeyaan xulafadooda, si Imaaradka uu uga guuro magaalada Boosaaso cabsi darteed. Qaraxaas Qaraxaas, oo ay sheegatay kooxda Daacish ayaa waxaa ku dhaawacmay 8 qof.
Muqdisho 31ka Luulyo 2019 Musharraxa xukuumadda Xasan Cali Khayre ee doorashada Jubbaland, ahna wasiirka gaadiidka iyo duulista hawada Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Salaad (Oomaar ) ayaa waxaa haatan soo wajahay walwal xoogan oo ku aadan ololihiisa doorashada, gaar ahaan sidii uu ka tagi lahaa magaalada Kismaayo ee xarunta gobolka Jubbada Hoose.
Oomaar ayaa shaaciyey sababtii uu uga baaqday safar uu dhowaan ku tagi lahaa Kismaayo, si uu ugu dhawaaqo Musharraxnimadiisa Jubbaland.
Waxa uu sababta ku sheegay inuu doonayo in uu ka baaqsado in dagaal Dhiig ku daato uu ka dhaco halkaasi.
“Safarkii aan Kismaayo ku aadi lahaa anigaa ka baaqday anigoo ka fogaanaya in si un iska hormaad u dhaco. Qof isku dayey inuu isoo qaado ma jiro.” ayuu yiri wasiir Oomaar.
Sidoo kale wuxuu intaasi ku daray in marka uu tagayo Kismaayo ay ilaalin doonto ciidda sida uu hadalka u dhigay, kadib markii uu dhowaan ka biyo diiday madaxweyne Axmed Madoobe inuu ciidamo la tago gudaha magaaladaasi.
‘In kastoo aan xaq u leeyahay in la i ilaasho, haddana Kismaayo markaan tagayo ciidda ayaa i ilaalin (ilaah ka sokowo.” ayuu markale yiri Oomaar.
Dhanka kale waxa uu hoosta ka xariiqay in weli dadkii talada xumaa ay Ummadda waalayaan, islamarkaana ay dagaal ka hurinayaan Kismaayo, sida uu hadalka u dhigay.
”Dadkii talada xumaa baa weli Ummadda waalaya. dagaal aadan idinka hurin Jubbaland kama dhici doono. caqliga ha shaqeeyo” ayuu intaasi sii raaciyey.
Xiisada siyaasadeed ee Jubbaland ayaa ka sii dareysa, iyadoo la filayo in bisha soo socota ee August la qabto doorashada guud ee maamulkaasi.
Midowga Yurub 31ka Luulyo 2019 Midowga Yurub ayaa ku dhawaaqay in maanta oo ay taariikhdu tahay 31ka July 2019 uu dhaqan galayo go’aankii ay ku dhimayeen mushaarka Ciidamada Kenya qeybta ku jirta AMISOM.
Sanad miisaaniyadeedka AMISOM ayaa ka billowda bartamaha sanadkasta waxaana Midowga Yurub horay u sheegay in uu go’aankan ku dhaqaaqayo.
Lacagta Dowladda ku hesho Magaca howlgalka AMISOM ayaa lagu sheegay in ay gaareyso Sh8.5Bilyan oo lacagta Kenya ah,taas oo hadda kaddib kala bar jarmeysa.
12ka Bilood ee soo socota ayey lacagtaas noqoneysaa kala barka lacagta Kenya la siiyay laba iyo tobankii bilood ee la soo dhaafay.
Xafiiska Qaramada Midoobey ee Soomaaliya UNSOS ayaa lagu sheegay warbixinta in ay bixiyaan farsadama iyo taageerada goobta ee AMISOM iyo Ciidanka Soomaaliya marka ay howlgallada ku jiraan.
Holwgalka AMISOM ayaa waxaa u qorsheysan in sanadka 2021ka isaga baxdo SOomaaliya ka horna dowladda Soomaaliya kala shaqeyso sidii ay amniga dalka ugala wareegi lahayd Ciidamada AMISOM.
Maamulka Dowladdda Galmudug 31ka Luulyo 2019 Ra’iisul wasaaraha Soomaaliya Xasan Cali Kheyre iyo kooxda Ahlu-Sunna ayaa dib isugu soo dhowaaday kadib markii kooxdan ay ka tanaasushay mid ka mid ah qodobo ay isku qabteen ra’iisul wasaaraha.
Sida ay noo sheegeen ilo-wareeydo ku dhow xafiiska ra’iisul wasaaraha, Ahlu-Sunna ayaa ogolaatay in ciidamo boolis federal ah oo ka tagay Muqdisho la geeyo magaalada Dhuusomareeb, taasi oo horey u diideen.
Go’aanka Ahlu-Sunna ayaa la sheegay inuu yimid kadib markii ay cadaadis kala kulmeen ganacsato iyo siyaasiyiin kasoo jeeda beesha Ceyr ee uu ka dhashay hoggaamiyaha kooxdan, Macallin Maxamuud.
Waxaa sidoo kale jirta cabsi xooggan oo ku aadan in Ahlu-Sunna weyso waxyaabo badan oo dowladda ay u ogolaatay, kadib markii ra’iisul wasaaraha uu ku hanjaby inuu tagayo Cadaado, halkaasna ku qabanayo shirka dib u heshiisiinta.
Beesha Cadaado ayaa horey uga carrootay in Dhuusomareeb la isugu daro in shirka lagu qabto islamarkaana ay noqoto caasimadda Galmudug.
Ciidamada federaalka ka socda ee booliska ah, ayaa la filayaa inay berri ama berri dambe u baxaan magaalada Dhuusomareeb, ayaga oo ka tagaya Muqdisho, sida aan xogta ku helnay.
Si kastaba, waxaa jira weli qodobo kale oo ay isku hayaan Kheyre iyo Ahlu-Sunna, sida 35 xildhibaan oo ka mid ah baarlamanka Galmudug oo kooxdan ay dooneyso in ay ayada maamusho.
Maamulka Dowladda Jubbalabd 31ka Luulyo 2019 Dibadbax xoog leh ayaa maanta oo Arbaco ahayd ka dhacay Magalaada Kismaayo ee Xarunta Gobolka Jubbada Hoose, kaas oo ka dhan ahaay dowladda federaalka Soomaaliya.
Banaanbaxa ayaa waxaa soo abaabulay Madaxtooyada Jubbaland, waxana ka qeyb galay qaar ka mid ah ururada Bulshada rayidka ee magalada Kismaayo, kuwaas oo ku baaqayay inay dowladda Federaalka faragelinta ka joojiso doorashada maamulka Jubbaland.
Dadka bananaanbaxa dhigayay oo u badnaa Haween ayaa watay boorar lagu soo qoray “Waxaan diidnay in la farageliyo doorashada Jubbaland dal iyo dibadba,” .
Dibadbaxayaasha oo warbaahinta la hadlayna waxey Odayaasha iyo Siyaasiyiinta reer Jubbaland ka dalbadeen in la dhowro ilaalinta nabad galyada iyo xasiloonida deegaannada maamulka Jubbaland.
Magalada Kismaayo ee Gobolka Jubbada Hoose ayaa ayaa waxaa dhawaan la filayaa inay ka dhacdo doorashada Madaxweynaha Jubbaland, waxaana Axmed Madoobe oo markii saddexaad xilkaasi u taratamaya uu wadaa qorsho uu markale ku guuleysan karo, isaga oo iska difaacaya culeys siyaasadeed oo uga imaanaya Dowladda Federaalka iyo musharixiinta kale.
Muqdisho 31ka Luulyo 2019 Yuusuf Garaad Cumar ayaa ka sheekeeyey dhacdo yaab leh oo shaki iyo cabsi abuurtay oo maanta ka dhacday garoonka diyaaradaha Aadan Cabdulle ee magaalada Muqdisho, kadib markii qof diyaarad la saarnaa uu go’aansaday inuu diyaaradda ka haro.
Hoose ka aqriso qoraal uu Yuusud Garaad soo dhigay facebook.
Maanta aniga oo ka duuli raba garoonka dayaaradaha ee Muqdisho ayaa shaki ku abuurmay rakaabka aan dayaaradda wada raaci lahayn, muranna ka dhex dhalisay. Markii aan dayaaradda gudaheeda fariisannay ayaa qof ka mid ah rakaabku uu goostay in uu dayaaradda ka haro.
Waxay taasi kalliftay in nala daahiyo, mas’uuliyiinta amniga ee Garoonka Aden Cabdulle ay goobaan, dejiyaanna qofkii haray shandaddiisa. Intaa laguma joojin ee waxaa la dejiyay dhammaan shandadaha dayaaradda hore loogu raray iyo dhammaan inteennii rakaabka ahayd iyo waliba shaqaalaha dayaaradda.
Waxaa la keenay laba eey oo kala nooc ah, kala dambeeyana oo midba mar uu baaray xamuulka oo dhan, boorsooyinka gacanta iyo gudaha dayaaradda.
Markaa ka dib ayaan fasax u helnay in aan dayaaradda gudaheeda galno oo qof waliba uu kursigiisa dib ugu laabto.
Waxaan ugu hambalyeynayaa dhammaan madaxda iyo hawlwadeennada amniga ee gegida dayaaradaha feejignaanta iyo go’aan qaadashada iyo waliba sida ay noogu fasireen iyaga oo cudur daar bixinaya in la hakiyay dayaaradda mar labaadna la baaray.
Waxaan si gooni ah ugu mahadcelinayaa Gaashaanlihii hormuudka ka ahaa howsha, saraakiisha iyo ciidanka kale iyo Madaxa Gegida, Genereal Aden Ashkir oo qudhiisu goob joog ahaa inta ay dib u baaristu socotay oo dhan.
Ilaaheey wuxuu si nabad ah nagu keenay Baydhaba.
Soomaali oo dhan Allah ha ka badbaadiyo amni darro.
WARARKA MAANTA 28ka Luulyo 2019 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Meeqo guri ayuu ka gatay Guddoomiya Baalamka Soomaaliya dalka #Turkey? Yaa qarxiya #Muqdisho Qatar mise shisheeye kale? Maxay xukuummadda khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakh-Raam-Sade” u rabtaa in la burburiyo Dowlad Maamulka #Somaliland? Maxuu yahay guddiga khiyaano qaran ee uu magacaabay Madaxweyne Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Goorma ayaa xukuummadda fashilantay xukunka ka tuuraysaa Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Jubbaland Mr. Axmed Maxamed Islaam “Axmed Madoobe”? Yaa dadka qarxinaya ma Fahad Yaasiin oo Shabaab shaqaalaysiiyey Mise shisheeye kale oo la shaqaysan jiray? Yaa #Soomaaliya ka dhigay dalka adduunka ugu musuqmaasuqa badan Raysal Wasaare Mudane Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” Mise Madaxweyne Mudane Farmaajo “Been-Hawaas”? Maxay shirkaddaha caalamka ee shidaalka qoda u diideen inay gataan xirmooyinka shidaalka Soomaaliya ee la hubbiyey? Yaa diidan horumarka Maamulka Dowladda Galmudug? Maxuu qaban karaa Madaxweyne Farmaajo oo xitaa weli heshiisin karin walaashiis iyo xaaskiisa muddo 2 sanno iyo bar uu madaxweyne yahay dalka? Maxayse Xukuummadda fashilantay ee Nabar Iyo Naxdin weli u burburinaysaa maamul gobaleedyada? Maxuuse Madaxweyne, Raysal Wasaare Iyo Wasiirba aysan u tagi karin Maamulka Dowladda #Somaliland? Ma oga miyaa inaysan xitaa dalka u samayn weli lacag Shilin Soomaali la isticmaalo? Maxayse Xukuummadda Soomaaliya weli u samayn karin Guddigga Garsoorka Qaranka Iyo Hay’adda La-Dagaalka Musuqmaasuqa Soomaaliyeed? Yaa shacabka #Soomaaliyeed isku-diraaya? Yaa ku fashilmay hoggaanka dalka #Soomaaliya Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” mise Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Maxuu yahay heshiisyada loo saxiixay Dowladda #Qatar? Maxayse ahayd sababta Dowladda #Imaaraadka loogu diiday inay caawiso Ciidankii ay tababari jirtay? Yaa #Soomaaliya ka dhigay waddanka adduunka ugu musuqmaasuqa badan sannadkii 2baad? Yaa noqon doona Madaxweynaha soo socda ee #Soomaaliya? Maxay Dowladda Kenya ugu yeertay Madaxda Dowlad Gobaleedyada dalka? Maxuu yahay heshiiska qarsoodiga ah ee u diidan yahay inuu Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” keeno golaha labada aqal? Maxayse weli u wadashaqayn karin labada aqal ee sharci-dejinta u qaabilsan dalka #Soomaaliya? Yaa runta ka qarin kara Ummadda Soomaaliyeed? Ha wiqleyso!
Maamulka Dowladda Koonfur Galbeed 28ka Luulyo 2019 Taliyaha ciidanka Booliska maamulka Koonfur Galbeed Mahad Cabdiraxmaan Aadan ayaa shaaciyey in qaar ka mid ah ergadii soo dooratay xildhibaanada baarlamaanka Soomaaliya ay fuliyeen amarkii ka soo baxay Al-Shabaab.
Taliyaha ayaa sheegay in Odayaasha Dhaqanka qaarkood ay tageen deegaanada Al-Shabaab, kuwa kalena ay ka biyo diideen amarkaasi, sida uu hadalka u dhigay.
Mahad Cabdiraxmaan Aadan oo hadalkiisa sii wata ayaa amar culus dul-dhigay Ergada, gaar ahaan kuwii qaatay amarka Al-Shabaab wuxuuna tilmaamay in ay ka qaadi doonaan tallaabo culus, islamarkaana ay dhigi doonaan xabsiga hadii ay ku soo laabtaan deegaanada maamulkaasi.
“Ergada loo yeeray qaar waa ay diideen qaarna waa ay ogolaadeen, kuwii ogolaaday, waxaana leeyahay magalada Baydhabo ku soo noqon meysaan Shabaab baa tihiin, haddii aad soo laabataana Xabsiga ayaan idin dhigeynaa.” ayuu yiri taliyaha ciidamada Booliska maamulka Koonfur Galbeed Soomaaliya
Sidoo kale waxa uu intaasi ku daray in amarkan Al-Shabaab ay ka leeyihiin labo u jeedo oo kala ah inay lacag ka qaadaan ergada ama in ay u iibiyaan Hub ay ku dagaalamaan.
15-kii bishan ayey aheyd markii xooggaga Al-Shabaab ay 45 cisho ah u qabteen Odayaashii soo xulay xildhibaanada baarlamaanka federaalka ah ee Soomaaliya iyo kuwa maamul goboleedyada ka jira dalka, kadib markii ay sheegeen inay ku dhaceen fa
Muqdisho 28ka Luulyo 2019 Guddoomiyaha Golaha Shacabka ee Baarlamaanka Soomaaliya Ambassador Maxamed Mursal Sheekh Cabdiraxmaan ayaa guryo iyo dhul ka iibsaday magaalada Ankara ee Xarunta dalka Turkiga, sida ay noo xaqiijiyeen ilo xog ogaal ah.
Caasimada Online ayaa ogaatay in dhowr bilood ka hor uu Maxamed Mursal Sheekh Cabdiraxmaaan Guri wayn uu ka iibsaday magaalada Ankara ee Xarunta dalka Turkiga waxaana la sheegay in uu yahay gurigii 2-aad ee uu ka iibsado Turkiga.
Gurigaan oo ka kooban dhismo casri ah iyo dhulka uu ku yaalo ayaa sidoo kale leh beer lagu nasto iyo Baraag lagu qubeysto, waxaana lagu tirayaa guryaha dadka sar sare ay dagaan.
Turkiga waxaa lagu tiriyaa dalalka ay aad u hooseyso qiimaha noolasha ama qarashka ku baxa, waxaana ku soo badanaya shaqsiyaadka Soomaalid ah ee halkaas degaanka ka dhiganaya islamarkaana ka iibsanayo Guryo.
Guryahaan ayaa la sheegay in Guddoomiyaha Golaha Shacabka loo iibiyay bilo kadib markii laga soo laabtay buuq iyo guuxii siyaasadeed ee ka dhashay Warbixintii Guddiga Maaliyadda taas oo sababtay Khilaafka Madaxda Dowladda Markii dambane lagu xaliyay in uu tanaasulay Guddoomiye Mursal.
Iskuday aan kula xiriirnay xafiiska Mursal, si ay jawaab uga bixiyaan nooma suurta-gelin inaan helno. Haddii ay nala soo xiriiraan si ay uga jawaabaan arrintan waan idinla soo socodsiin doonnaa Insha Allah.
Maamulka Dowladda Galmudug 28ka Luulyo 2019 Wararka naga soo gaaraya gobolka Galgaduud ee bartamaha Soomaaliya ayaa ku warramaya in saaka Ahlu-Sunna Waljamaaca ay dib u soo celisay diyaarad siday Ciidan, taas oo ku wajahneyd magaalada Dhuusamareeb ee xarunta dowlad goboleedka Galmudug.
Diyaaradda ayaa la sheegay inay la socdeen illaa 100 Askari oo uu dalbaday Ra’iisul wasaaraha Soomaaliya Xasan Cali Khayre.
Sida aan wararka ku heleyno Madaxa Xukuumadda Galmudug Sheekh Maxamed Shaakir Cali Xasan oo wata gaadiidka dagaalka ayaa tegay garoonka diyaaradaha Ugaas Nuur, wuxuuna ka biyo diiday inay gabi ahaanba degto diyaaraddaasi.
Sidoo kale wararka ayaa intaasi ku daraya in diyaaradda marka ay soo gashay hawada Dhuusamareeb lagu war geliyey in aysan soo caga dhigan karin garoonka, haddii ay ka dhega adeegtana amarkaasi la soo ridi doono.
Ugu dambeyn diyaaraddaasi ayaa ku soo noqotay magaalada Muqdisho, iyadoona ciidamadii saarnaa dib loogu soo celiyey saldhigyadii laga qaaday.
Waa diyaaraddii labaad oo wada askar oo dib loo soo celinayo, iyadoona shalay ciidamo ku socday Dhuusamareeb laga soo celiyey gudaha magaaladaasi.
Dhanka kale Ahlu-Sunna Waljamaaca ayaa lagu soo warramayaa inay ka biyo diidan tahay inay si buuxda amniga Dhuusamareeb ugu wareejiso dowladda Soomaaliya.
Madaxda Ahlu-Sunna ayaa dalbaday inay qeyb ka sii ahaadaan sugida nabad galyada magaaladaasi, taas oo uu ka hor yimid Ra’iisul wasaare Xasan Cali Khayre.
Khilaafka cusub ee soo kala dhexgalay dowladda iyo Galmudug, gaar ahaan garabka magaalada Dhuusamareeb ayaa waxaa loo la’yahay xal, iyadoo uu weli muran ka taagan yahay arrimaha shirka dib u heshiisiinta iyo doorashada maamulkaasi.
Qatar 28ka Luulyo 2019 Danjiraha Soomaaliya u fadhiya dalka Qatar Amb. Cabdirisaaq Faarax Cali (Taano) ayaa ka warbixiyey xaaladda caafimaad ee guddoomiyaha gobolka Banaadir, ahna Duqa Muqdisho Injineer Cabdiraxmaan Cumar Cismaan (Yariisow).
Amb. Taano oo wareysi siiyey Universal TV, ayaa sheegay in haatan ay soo hagaageyso xaaladda guddoomiyaha, islamarkaana ay ku filan tahay dowladda Qatar.
Danjiraha ayaa sidoo kale xusay in lagu guuleystay in laga soo saaro saddex firir oo Caloosha ka galay.
Sidoo kale wuxuu tilmaamay in dhammaan dhaawacyada kale ay soo fiicnaaneyso, xaaladdooda caafimaad.
“Dowladda Qatar waxay sameysay dedaal kii ugu weynaa, waanan ugu mahad celineynaa, laga billaabo jawaabtii deg-degga ahayd ee ay bixisay, in 24 Saac wax ka yar ay noo soo dirtay Diyaarad iyo Dhaqaatiir 19 ka kooban, dhaawaciiyoo dhanna ay qaadday, iyo dhaawacyo ay kusoo dartay Dhaqaatiirtu dhaawacyo hore oo isugu jira kuwo laga keenay Boosaaso, Kismaayo iyo KM4, marka waa ugu mahad celineynaa in ay noqdeen Dowladdii ugu horreeysay ee Jawaab deg-deg ah bixisay”ayuu yiri Safiirku.
Dhanka kale Amb. Cabdirisaaq Faarax Cali (Taano) ayaa meesha ka saaray wararka sheegaya inuu geeriyooday nin ka mid ahaa dadkii qaraxa ku dhaawacmay ee la geeyey dalka Qatar.
Waxa uu carabka ku dhuftay inay xaaladdiisu aad u liidato, balse weli ay la tacaalayaan dhaqaatiirta isbitaalka.
Dadka dhaawacyada ah ee la gaarsiiyey Qatar oo gaaraya 12 Qof ayaa lagu dabiibayaa isbitaalka weyn ee Hamad oo ku yaalla gudaha dalkaasi.
Muqdisho 28ka Luulyo 2019 Warar soo baxaya ayaa sheegaya in maanta magaalada Kismaayo uu ku wajahan yahay wasiirka gaadiidka iyo duulista hawada Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Salaad (Oomaar) oo ka mid ah Musharraxiinta u taagan hoggaanka dowlad goboleedka Jubbaland.
Wasiir Oomaar ayaa waxaa galbin doono taliyaha guud ee ciidanka AMISOM Gen. Tigabu Yilma Wondimhunegn, kaas oo la sheegay inuu si qasab ah dib ugu celinayo magaallo Xeebeedka Kismaayo ee xarunta gobolka Jubbada Hoose.
AMISOM ayaa ka hortagi doonto, haddii ay isku deydo Jubbaland inay is hor istaag ku sameyso Musharraxaasi, sida ay xaqiijiyeen ilo lagu kalsoon yahay.
Sidoo kale wararka aan heleyno ayaa ku warramaya in Oomaar marka uu tago halkaasi uu si rasmi ah ugu dhawaaqi doono Musharraxnimadiisa.
Jubbaland ayaa horay uga mamnuucday deegaanadeeda inay tagaan mas’uuliyiinta dowladda Soomaaliya, inta ay ka dhaceyo doorashada.
Dhanka kale xaalad kacsanaan ah ayaa haatan laga dareemayaa gudaha magaalada Kismaayo, iyadoo ay dhaq dhaqaaqyo ka wadaan ciidamada maamulka Jubbaland.
Doorashada Jubbaland oo la filayo in la qabto bisha soo socoto ee Augusto ayaa waxaa weli jira caqabado u baahan in la xaliyo, sida arrinta Musharraxiinta oo tabasho ka qaba guddiga doorashooyinka ee maamulkaasi.
Inta badan Musharraxiinta ayaanan is diiwaangelin, iyada oo waqtigii lagu daray uu sii dhammaanayo.
Lama oga sida ay wax noqon doonaan, waxaana Axmed Madoobe oo doonaya in markii saddexaad loo doorto xilkan uu la kulamayaa sanadkan cadaadis xoogan.
Maamulka Dowladda Galmudug 28ka Luulyo 2019 Ra’iisul wasaaraha Soomaaliya Xasan Cali Kheyre ayaa albaabada kasoo xirtay mid ka mid ah xubnaha golihiisa wasiirada oo doonayay inuu u tartamo xilka madaxweynaha Galmudug.
Cabdulahi Faarax Weheliye oo ah Wasiiru-dowlaha arrimaha Gudaha ee Soomaaliya ayaa labadii bilood ee lasoo dhaafay muujinayay inuu xiiseynaayo xilka madaxtinimada Galmudug.
Wasiiru-dowlaha oo markii hore iibinayay qadiyad ah inuu yahay musharaxa Villa Soomaaliya ee doorashada Galmudug ayaa asbuucan xanaaq uga soo tagay magaaladda Dhuusamareeb kadib markii uu Ra’iisul wasaaruhu ku yiri “Isma sharixi kartid” sida ay Caasimada Online u xaqiijiyeen xubno ka tirsan xafiiska ra’iisul wasaaraha.
Cabdulaahi Faarax Weheliye ayaa la sheegay inuu ku adkeystay mowqifkiisa musharaxnimada, taas oo keentay iney isaga iyo Kheyre buuq kusoo kala tagaan. Sidoo kale wasiirka arrimaha gudaha ayaa isaguna qaba fikirka la mid ah midka Ra’iisul wasaaraha, waxaana uu Cabdulaahi Faarax kula taliyay inuusan iska lumin fursadiisa xubinimada xukuumada Federaalka ah.
Kooxda Ahlu Sunna ayaa la sheegaya iney Cabdulaahi Faarax Weheliye u arkaan musharaxooda labaad hadii laga diido inuu tartamo Sheekh Maxamed Shaakir.
Waxaa jira heshiis weli la isku fahmi la’a yahay oo ah iney Ahlu Sunna 35 xildhibaan ku yeelato Baarlamaanka cusub ee Galmudug, balse qabaa’ilka ayaa si weyn u diidan arrintaan. Hadii taas la meel mariyo oo ay beeluhu aqbalaan heshiiska 35ta xildhibaan, musharax Ahlu Sunna wadato rajo ayuu lee yahay waana mida dhiiri galineysa Wasiiru-dowlaha arrimaha gudaha.
Sababta uu Kheyre u diiday musharaxnimada Cabdulaahi Faarax ayaa lagu micneeyay labo arrimood oo kala ah inuu Ra’iisul wasaaruhu doonaayo in madaxweynaha cusub ee Galmudug ka yimaado beesha reer Xaaji Saleebaan iyo mida labaad oo ah Cabdulaahi Faarax oo ah nin dhalinyaro ah oo siyaasada ku cusub ayna adagtahay inuu mareeyo maamul miisaankaas leh.
Cabdulaahi Faarax Weheliye oo kasoo jeeda beesha Duduble ayaa siyaasadda ka bilaabay Wasiiru-dowlaha arrimaha gudaha 2 sanno ka hor, waxaana dad badan ay u arkaan siyaasi dhowaan gal ah oo aan maareyn karin mushkiladaha is diidan ee Gal-Mudug, sidoo kale gadoodka beelaha Sacad iyo Saleebaan ayaa ka dhigaya musharax aan marnaba maangal aheyn.
Muqdisho 28ka Luulyo 2019 Guddiga arrimaha dibadda ee Golaha Shacabka Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya ayaa maanta xarunta Villa Hargeysa ee Muqdisho kula kulmay wasiirka wasaaradda arrimaha dibadda Xukuumada Soomaaliya mudane Axmed Ciise Cawad.
Guddiga ayaa wasiirka su’aalo ka weydiiyay shaqooyinka wasaaradda, shaqooyinka la xiriira arrimaha dibadda ee Soomaaliya iyo eedeynta loo jeediyay dowladda Qadar ee la xiriirta qaraxii ka dhacay magaalada Boosaaso.
Warbixin uu daabacay wargeyska The New York Times, ayaa cod uu helay wargeyska oo ah wada-sheekeysi taleefon, waxaa laga maqlay, ganacsade Khalifa Kayed al-Muhanadi oo safiirka Qatar ee Soomaaliya Hassan bin Hamza Hashem ku dhahaya “waan ognahay cidda ka dambeysay qaraxyada iyo dilalka.”
Al-Muhanadi ayaa sheegay in qaraxyada loo fuliyey “si loogu qasbso Imaaraadka Carabta inay ka cararaan Boosaaso.”
Muqdisho 28ka Luulyo 2019 Guddiga gurmadka qaraxii xarunta maamulka gobolka Banaadir ayaa goor-dhow soo saaray warbixin hordhac ah oo ku saabsan xaaladda dhaawacyada iyo dadkii u dhintay qaraxa. Hoos ka aqriso war-saxaafadeedka.
Warbixinta guddiga ayaa looga hadlay xaaladda dhaawacyada iyo dadkii dhintay, waxaana sidoo kale geba-gebadii guddiga uu soo saaray go’aano shan qodob ka kooban oo ay doonayaan in si deg deg ah loogu dhaqaaqo.
War Saxaafadeed – 27 JULY 2019
Guddigii uu 24-kii bishan Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka Xukuumadda Mudane Mahdi Maxamed Guuleed (Khadar) u magacaabay maareynta qaraxii ka dhacday Xarunta Gobolka Banaadir iyo sidii gurmad degdeg ah loogu fidin lahaa dhaawacyada ka dhashay qaraxa, waxa uu bulshada Soomaaliyeed la wadaagayaa warbixin hordhac ah oo ku saabsan waxyaabiihii u qabsoomay labadii maalmood ee la soo dhaafay.
Warbixinta Howlaha u qabsoomay Guddiga
Maareynta Dhaawaca
Waxaa la xaqiijiyey ilaa hadda dhimashada toban (10) qof iyo dhaawac gaaraya illaa 9 ruux oo uu ku jiro Guddoomiyaha Gobolka Banaadir.
Waxaa la helay liiska dhaawaca xaaladoodu aadka u liidato ee u baahan daryeel caafimaad oo dibedda ah, xamilina kara safar dibedda ah oo gaaraya 6 qof.
Waxaa sidoo kale looga faa’iiday fursadda imaanshaha diyaaradda dhaawacyadii shacab kale oo caafimaadkooda dalka wax looga qaban waayey kuwaas oo wax ku noqday Kismaayo (3), Muqdisho (2) & Boosaaso (1). Sidaasi darteed isu-geyn waxaa la qaaday 12 qof oo dhaawac ah.
Waxaa isla habeenkiiba loo sameeyey baasaboorro ay ku safraan dhaawaca la qaadayo iyo dadka la safraya ee aan lahayn baasabooro.
Dhimashada:
Tirada dhimashada la xaqiijiyay waa 10
Waxaa la qorsheyeey sidii loo heli lahaa xiriirka ehelada dadka geeriyoodey, lala wadaagay, lagalana tashtay tacsida, qorshaha iyo goobta salaadda iyo duugta.
Allaha u naxariistee waxaa lagu aasey 9 kamid ah dadka geeriyoodey goobihii loo qorsheeyey.
Gabagabo
Inkasta oo qeybtii hore ee gurmadka degdegga ee Guddiga ay soo dhammaatay, haddana warbixinta uu gudbiyay madaxda sare ee dalka wuxuu ku taliyay:
In hay’adaha ammaanka ay si degdeg ah u soo gudbiyaan natiijada baaritaankooda si loo ogaado sida ay wax u dhaceen.
In lala xisaabtamo ciddii lagu helo inay qeyb ka ahayd shirqoolka ama ka gaabisay mas’uuliyaddii saarneyd.
In kulan duco ah loo sameeyo mas’uuliyiintii ku shahiiday qaraxa.
In meel lagu ogaado Xaasaska iyo Carruurtii ay ka tageen shuhadada.
In guud ahaan la kordhiyo diyaar-garowga dal ahaaneed ee xaaladaha noocan oo kale ah, loona sameeyo qorshe dhammeystiran oo isugu jira ka-hor-tag iyo la-tacaalid intaba.
Guddiga ayaa ugu dambeyntii u mahadceliyay dalka Qatar oo so degdeg ah gurmad ugu soo fidiyay dhaawacyadii qaraxan. Wuxuu sidoo kale Guddigu u mahadceliyay madaxda ugu sarreysa dalka sida Madaxweynaha, Ra’iisul-waasaaraha iyo Ra’iisul-wasaare ku-xigeenka oo iyagu saacad saacad ula socday hawlaha Guddiga iyo sidii loogu fududeyn lahaa hawlahooda.
Eng. Cabdi Cashur Xasan
Guddoomiyaha Guddigga
https://www.youtube.com/watch?v=ttq4fTxieFMW
ARARKA MAANTA 26ka Luulyo 2019 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Yaa qarxiya #Muqdisho Qatar mise shisheeye kale? Maxay xukuummadda khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakh-Raam-Sade” u rabtaa in la burburiyo Dowlad Maamulka #Somaliland? Maxuu yahay guddiga khiyaano qaran ee uu magacaabay Madaxweyne Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Goorma ayaa xukuummadda fashilantay xukunka ka tuuraysaa Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Jubbaland Mr. Axmed Maxamed Islaam “Axmed Madoobe”? Yaa dadka qarxinaya ma Fahad Yaasiin oo Shabaab shaqaalaysiiyey Mise shisheeye kale oo la shaqaysan jiray? Yaa #Soomaaliya ka dhigay dalka adduunka ugu musuqmaasuqa badan Raysal Wasaare Mudane Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” Mise Madaxweyne Mudane Farmaajo “Been-Hawaas”? Maxay shirkaddaha caalamka ee shidaalka qoda u diideen inay gataan xirmooyinka shidaalka Soomaaliya ee la hubbiyey? Yaa diidan horumarka Maamulka Dowladda Galmudug? Maxuu qaban karaa Madaxweyne Farmaajo oo xitaa weli heshiisin karin walaashiis iyo xaaskiisa muddo 2 sanno iyo bar uu madaxweyne yahay dalka? Maxayse Xukuummadda fashilantay ee Nabar Iyo Naxdin weli u burburinaysaa maamul gobaleedyada? Maxuuse Madaxweyne, Raysal Wasaare Iyo Wasiirba aysan u tagi karin Maamulka Dowladda #Somaliland? Ma oga miyaa inaysan xitaa dalka u samayn weli lacag Shilin Soomaali la isticmaalo? Maxayse Xukuummadda Soomaaliya weli u samayn karin Guddigga Garsoorka Qaranka Iyo Hay’adda La-Dagaalka Musuqmaasuqa Soomaaliyeed? Yaa shacabka #Soomaaliyeed isku-diraaya? Yaa ku fashilmay hoggaanka dalka #Soomaaliya Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” mise Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Maxuu yahay heshiisyada loo saxiixay Dowladda #Qatar? Maxayse ahayd sababta Dowladda #Imaaraadka loogu diiday inay caawiso Ciidankii ay tababari jirtay? Yaa #Soomaaliya ka dhigay waddanka adduunka ugu musuqmaasuqa badan sannadkii 2baad? Yaa noqon doona Madaxweynaha soo socda ee #Soomaaliya? Maxay Dowladda Kenya ugu yeertay Madaxda Dowlad Gobaleedyada dalka? Maxuu yahay heshiiska qarsoodiga ah ee u diidan yahay inuu Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” keeno golaha labada aqal? Maxayse weli u wadashaqayn karin labada aqal ee sharci-dejinta u qaabilsan dalka #Soomaaliya? Yaa runta ka qarin kara Ummadda Soomaaliyeed? Ha wiqleyso!
Muqdisho 26ka Luulyo 2019
Muqdisho 26ka Luulyo 2019 Madaxweynaha Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa xalay markii ugu horreysay qirtay in dowladda ay ku dhex-jiraan xubno gacan siiya Al-Shabaab oo ka caawiya weerarada.
Arrintan ayuu madaxweynaha xalay ka shegeay kulan muhiim ah oo uu isugu yeeray Taliyeyaasha laamaha amniga ee u xilsaaran sugidda amniga Caasimadda ayaa su’aalo ka waydiiyay qaraxii ka dhacay Aqalka Dowladda Hoose ee Xamar.
Agaasimaha Warfaafinta iyo Xiriirka Warbaahinta Madaxtooyada Mudane Cabdinuur Maxamed Axmed ayaa sheegay in Farmaajo uu faray Xukuumadda in ay si degdeg ah ula timaaddo qorshe dhammeystiran oo ku aaddan hannaanka la dagaallanka dadka sida tooska ah iyo sida dadban u gacan siiya argagixisada Al-Shabaab.
“Suurta gal maha in ay nagu dhex jiraan dadka gacanta siinaya argagixisada dadkeenna dhibaataynaya. Waxaa laga sugayaa Xukuumadda in ay la timaado qorshe lagula dagaallamayo dadkaas.” Ayuu yiri Agaasimaha Warfaafinta.
Al-Shabaab ayaa ku guuleysatay in dowladda ka dhex fuliso weeraro dhowr ah oo qaarkood ay adag tahay in la sameeyo, ayada oo aan gacan laga heleyn gudaha, taasi oo sare usii qaaday tuhunka laga qabo in xubno dowladda ku jira ay la shaqeeyaan kooxdan.
Waxaa ugu dambeeyey weerarkii 24-kii bishan laga fuliyey gudaha xarunta dowladda hoose ee Muqdisho.
Muqdisho 26ka Luulyo 2019 Warbaahinta kooxda Argagixisadda Al-Shabaab ayaa sheegay in qaraxii ka dhacay xarunta maamulka gobolka Banaadir uu ahaa mid goobta lagu sii diyaariyey.
Warbaahinta Al-Shabaab oo soo xiganaysa xubno ka tirsan kooxda oo aan la magacaabin ayaa sheegtay in qaraxaas loo adeegsaday “maaddo qaraxda oo lagu sii diyaariyay gudaha xarunta maamulka gobolka Banaadir.”
Sarkaalka lasoo xigtay oo aan la shaacin magaciisa ayaa sheegay in uu qaraxu ku diyaarsanaa gudaha xarunta islamarkaana loogu talagalay in lagu beegsado wakiilka gaarka ah ee QM u jooga Soomaaliya James Swan.
Waxaa sidoo kale ay sheegeen in “cillado farsamo oo dhacay darteed ay maadadu qarxi weysay intii uu joogay wakiilka balse ay goor dambe ku qaraxday saraakiisha maamulka gobolka Banaadir” oo halkaas ku shirayay.
Warkan cusub ee ah in qaraxu ku diyaarsanaa xarunta ayaa ka duwan kan maamulka gobolka oo ah inay is-qarxisay haweeney nafteeda haligtay.
Hadalka Shabaab ayaa u muuqda mid is-burinaya ujeedkuna yahay in lagu taageero sheegashada ah in qaraxa lala beegsaday James Swan, taasi oo khuburada amniga ku sheegeen isku day weerarka looga dhigayo mid caalami ah.
Khuburada amniga ayaa rumeysan in qaraxan iyo booqashada Swan ay ka dhaxeysay kaliya inay si kam ah isugu soo aadeen.
Waxa ugu weyn ee hadalka Shabaab burinaya ayaa ah xaqiiqda ah in sheegeen in qaraxu markii hore u qarxi cillado farsamo, taasi oo dhalineysa su’aasha ah “haddii marki hore cilad darteed u qarxi waysay maadada, sidee markii dambe ku qarxay, yaa u tagay maadada oo ciladii ka saaray?”
Muqdisho 26ka Luulyo 2019 Taliska qaybta Booliiska Soomaaliya ee gobalka Banaadir ayaa wada diyaarinta Sharci cusub oo isbadal loogu sameynayo qodob kamid ah Sharuucda cadeyneysa Xuquuqda muwaadinka islamarkaana saameyn ku leh shaqada Booliska.
Saraakiil ka tirsan Xafiiska Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Soomaaliya ayaa Caasimada Online u sheegay in Taliska Booliiska Gobalka ay soo gudbiyeen in la dhareeyo waqtiga ay Maxkamad la’aan xabsi ku heyn karaan dadka la soo qabto oo soo gala gacanta Ciidamada Booliiska ka hor inta aan la saarin Maxkamad.
Dalabka Ciidamada Booliiska ayaa ah in 48 saac aysan ku filneyn oo ay u baahan yihiin in la siiyo ugu yaraan 90 cesho si baaritaan dheer loogu sameeyo qofkii laga shakiyo kadibna la horgeeyo Maxkamad, wixii markaas ka dambeeyana go’aan Maxkamad lagu sii daayo ama lagu sii haayo.
Dadka aan la hadalnay ayaa noo sheegay in Sharcigaan loo gudbin doono Golaha Wasiirada markii uu ka soo dhamaado Xafiiska Ra’iisul Wasaaraha Soomaliya Xasan Cali Kheyre.
Dastuurka dalka iyo xeerarka kale ee dalka u yaalo ayaa tilmaamaya in qofka muwdaanka ah aan Xabsi lagu sii heyn karin muddo ka badan 48 saac, iyadoo aan ku dhicin Xukun Maxkamadeed.
Arintaan ayaa Taliska Booliiska Gobalka Banaadir waxay u arkaan in ay aad u yartahay islamarkaana aysan qof uga dhamaan karin muddo 48 saac oo ay u baahan yihiin waqti ku filan oo ay baaritaan ku sameeyaan.
Haddii ay arintaan dhacdo waxay noqon doontaa dhibaato daran oo ay wajahaan Shacabka Soomaaliyeed madaama ay noqonayso in go’aanka loo gacan geliyay Booliiska garsoorkiina meesha laga saaray.
Sidoo kale arintaan ayaa waxay noqoneysaa in hoos loo dhigay adeegga Garsoorka isamarkaana la baneestay ku xadgudubka Xuquuqda Muwaadinka Soomaaliyeed.
Lama oga go’aanka uu ka qaadan doono Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Soomaaliya Xasan Cali Kheyre iyo Xubnaha Golaha Wasiirada. Sidoo kale lama oga go’aanka ay ka qaadan doonaan Baarlamaanka dalka hadii sharcigaan la horgeeyo.
Maamulka Dowladda Jubbaland 26ka Luulyo 2019Ciidamada ammaanka ee maamulka Jubbaland ayaa heegan buuxa la geliyey, kadib go’aankii uu maamulkaasi xiriirka ugu jaray dowladda federaalka ah ee Soomaaliya.
Wasiirka waarfaafinta dowlad goboleedka Jubbaland Injineer Cabdi Xuseen oo la hadlay warbaahinta ayaa shaaciyey in dhammaan in ciidamada maamulkaasi ay u diyaar garoobeen ka hortaga falal uu sheegay inay maleegayaan cadowga Jubbaland.
Sidoo kale wuxuu intaasi ku daray in si weyn loo adkeeyey amniga magaallo Xeebeedka Kismaayo ee xarunta gobolka Jubbada Hoose.
Injineer Cabdi Xuseen ayaa carabka ku adkeeyey in go’aankoodii ahaa in mas’uuliyiinta dowladda aysan tagi karin deegaanada maamulkaasi uu weli sidiisii yahay, islamarkaana ay dhaqan gelin doonaan, inta ay ka dhaceyso doorashada dowlad goboleedka Jubbaland.
Arrintan ayaa qeyb ka ah dadaallo uu doonayo Axmed Madoobe inuu kaga hor imaado dowladda Soomaaliya oo isku dayeyso inay meesha ka saarto, si uu isbedal uga dhaco halkaasi.
Doorashada Madaxweynaha iyo mida Baarlamaanka Jubbaland ayaa dhici doonto bisha soo socota ee Augusto, lamana oga tallaabada xigta ee ay qaadi doonto dowladda dhexe, maadaama maamulka Axmed Madoobe uu ka qaatay go’aan culus.
Muqdisho 26ka Luulyo 2019 Guddiga arrimaha dibadda golaha shacabka ee baarlamaanka Soomaaliya ayaa guddoonka golahaasi ka dalbaday in baaritaan dheeraad ah lagu sameeyo eedeynta loo jediyey dowladda Qatar.
Xubnaha gudiga ayaa soo jeediyey in la dabagalo warbixintii uu dhawaan qoray Wargeyska The New York Times, kadib qoraal ay u gudbiyeen guddoonka baarlamaanka federaalka Soomaaliya.
Wargeyskan oo ka soo baxa dalka Mareykanka ayaa shaaciyey in Qatar ay ku lug leedahay qaraxyada iyo falalka Argagixisanimo ee ka dhaca Sooomaaliya.
Warbixintani oo dhawaan soo shaac baxday ayaa lagu sheegay in Qatar ay dooneyso in Soomaaliya ay ka saarto dalka Isu Taga Imaaraadka Carabta.
Qatar oo ka mid ah dalalka taageero dowladda Soomaaliya ayaa iska fogeysay dhammaan eedeymaha loo jeediyey.
Sidoo kale waxa ay shaacisay inaysan faragelin arrimaha dalalka madax banaan, islamarkaana cid kasta oo sidaas sameysay aysan ka wakiil ka ahayn.
Arrintan waxa ay dhalisay shaki weyn, taas oo keentay in Puntland ay ku dhawaaqdo in baaritaan ay ku sameyneyo dilkii Paul Anthony Farmosa oo ahaa maareeyihii shirkadda P&O Ports ee marsada Dekedda Boosaaso.
Muqdisho 26ka Luulyo 2019 Wargeyska “The New York Times,” ayaa qoray warbixin la xiriirta in qarax ka dhacay magaalo xeebeedka Boosaaso, ay ka dambaysay dowladda Qadar (Qatar).
Wargayska eedaas, waxuu sal uga dhigay wadahadal telefoon dhexmaray nin ganacsade reer Qadar ah, Khalifa Kayed al-Muhanadi, iyo Safiirka dalka Qadar u fadhiya Soomaaliya Danjire Xassan bin Xamza Hashem. Sida wargayska uu qoray, wada-sheekaysiga waxuu dhacay May 18, 2019 kaasoo ku beegan todobaad uun ka hor qaraxa ka dhacay Boosaaso.
Ganacsadaha reer Qadar, ayaa ku yiri Safiirka “Qaraxa iyo dilka waan garanaynaa cidda ka dambaysa,” isagoo sii wata hadalkiisa ayuu Mudane Al-Muhanad yiri “Saaxiibadeen ayaa ka dambeeyey qaraxii u dambeeyey.”
Ujeeddada laga lahaa qaraxaas, waxuu ku sheegay mid joogitaanka Imaaraadka Carbeed looga saarayo meesha (magaalada Boosaaso). “Ha eryeen qolyaha Imaaraadka, si aysan ugu cusboonaysiin heshiisyada, waxaanan heshiisyada keeni doonnaa halkan Dooxa,” ayuu yiri Muhanadi sida uu qoray wargeyska – The New York Times.
Muqdisho 26ka Luulyo 2019 Dowladda Mareykanka ayaa ballan qaad cusub oo ka dhan ah Al-Shabaab u sameysay dowladda Soomaaliya, kadib qaraxii Arbacadii ka dhacay xarunta dowladda hoose ee Xamar.
Safiirka Mareykanka u fadhiya Muqdisho Donald Yamamoto oo ka hadlay weerarkaasi ayaa marka hore Tacsi u diray ehellada ay dadkoodu ku dhinteen, isagoona ku dhaawaca ah u rajeeyey caaafimaad deg deg ah.
Donald Yamamoto ayaa sheegay in dowladdiisu cambaareyneyso weerarkaasi oo uu ku tilmaamay mid baahalnimo ah.
Dhanka kale wuxuu carabka ku dhuftay in Mareykanka uu xoojinayo taageerada Soomaaliya, islamarkaana uu ka gacan siinayo baabi’inta Argagixisada.
“Waxaan xaqiijineynaa ballanqaadkeena xooggan ee aan ku garab taagannahay dadka iyo xukuumadda Soomaaliyeed anagoo gacan ka geysaneyna dadaallada wadajirka ah ee lagu doonayo baabi’inta kooxaha argagixisada iyo dhisida dal adag oo dadkiisa u horseeda barwaaqo iyo mustaqbal wanaagsan.” ayuu yiri Yamamoto.
Ugu dambeyn waxa uu amaan iyo boggaadin u jeediyey ciidamada ammaanka iyo kooxaha gurmadka deg dega ah, siday u caawiyeen dadkii ku waxyeeloobay weerarkii gobolka Banaadir.
Weerarkan oo ismiidaamin ahaa ayaa waxaa sheegatay Al-Shabaab, waxaana ku dhintay ku dhawaad 10 Qof oo ay ku jiraan guddoomiyeyaal degmo iyo agaasimeyaal heer gobol
Muqdisho 26ka Luulyo 2019 Qaramadda Midooway ayaa Muqdisho keentay ciidamo ka socda dalka Uganda oo qeyb ka ah ciidamada UNGU (United Nations Guard Unit), kuwaas oo howshoodu tahay sugidda amniga shaqaalah QM ee ku sugan magaalada Muqdisho.
Ciidamadan ayaa waxaa xaflad soo dhoweyn ah iyo la-wareegis amni loogu qabtay Muqdisho, ayaga oo beddelay ciidamo kale oo horey u joogay magaalada. Xafladda ayaa waxaa ka qeyb galay ergeyga QM ee Soomaaliya James Swan, iyo taliyaha guud ciidamada Uganda, General Peter Elwelu.
Cutubkan ka socda dalka Uganda oo loo yaqaan UNGU VI ayaa ka kooban 625 askari, oo 86 ka mid ah ay yihiin haween.
Ciidamadan oo shalay yimid ayaa kusoo aaday maalin kadib markii wakiilka QM ee Soomaaliya uu ka badbaaday qarax ka dhacay xarunta gobolka Banaadir, oo uu ka tagay waxyar un ka hor, ayada oo Al-Shabaab ay sheegtay inuu ahaa bartilmaameedka.
Si kastaba, waxaa la rumeysan yahay in imaatinkooda uu horey u qorsheysnaa maadaama ay beddeleen ciidamo kale oo horey ugu sugnaa xerada Xalane ee ay QM dhex degan tahay.
Ciidamadan ayaa Muqdisho joogi doona muddo hal sano ah, markaas oo kadib ciidamo kale lagu beddeli doono.
Dowladda Maamulka Jubbaland 26ka Luulyo 2019 War-saxaafadeed ka soo baxay Dowlad Goboleedka Jubbaland ayaa looga jawaabay qoraal ka soo baxay Wasaaradda Arrimaha Gudaha, kaasoo lagu tilmaamay inuu yahay mid hareer marsan sharciga iyo Dastuurka Kumeel gaarka ah.
Jubbaland ayaa sheegtay in dowladda Federaalka ay faragelin qaawan ku heyso arrimaha doorashooyinka, isla markaana ugu baaqday Beesha Caalamka inay si dhow ula socdaan, wixii caaqib ah ee ka dhasha fara gelintaas.