WARARKA MAANTA 31ka Agoosto 2021 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Iscasil Farmaajo waa fashilantay! Yaa sheegi kara shaqsi gabadho kufsaday oo dalka Soomaaliya Raysal Wasaare ka soo noqday haddana Madaxweyne xilka ka dhammaaday oo been iyo huuhaa ku jooga #VillaSomalia? Yeey u afduuban tahay Ikraam Tahaliil? Maxuuse Xeer Ilaaliyaha Guud Iyp Guddoomiyaha Madaxkammadda Sare uga hadli karin sharci-darrada uu dalka ka dhex wado Argagixiye Argagixiso Maal-Geliye Fahad “Daba-Naasle”? Yaa #Soomaaliya ka noqon doona Madaxweyne 2021 Dr. Cabdi Nuur, Danjire Daahir Gelle ama Dr. Badal Kariye? Yaa #Soomaaliya ka dhigay dalka adduunka ugu musuqmaasuqa badan Farmaajo Iyo Fahad “Daba-Naasle”? Maxuuse qaban karaa Mudane Farmaajo “Been-Hawaas” oo muddo 4 sanno ugu dhammaatay been iyo huuhaa? Maxuu qaban karaa Raysal Wasaare Mudane Mohamed Xuseen Rooble “Dhooqo-Raam-Sade/Dhiiqo-Raam-Sade” oo xil aan sharci ahayn inuu dalka ku-maamulo rabo”? Ha wiqleyso!
Muqdisho 31ka Agoosto 2021 Dowladda Soomaaliya ayaa albaabada isugu laabtay xarunta dadka jirkooda lagu qurxiyo oo dhawaan Muqdisho laga furay.
Tallaabada lagu xiray xaruntaan ayaa ka dambeysay kaddib markii ay sameysay qalliimo dadka jirkooda wax looga beddelayay, sida dumarka oo farruuryaha loo durayay iyo qeybaha kale ee jirkooda.
Shaqooyinka ay xaruntaan qaban jirtay ayaa lagu tilmaamay in yihiin kuwa kasoo horjeeda shareecada islaamka, dhaqanka suuban, islamarkaana ay halis caafimaad keeni karaan qalliimada ay sameynayaan.
Agaasimaha arimaha bulshada Xafiiska Ra’iisulwasaaraha, ayaa sheegtay dowladdu in aysan raalli ka ahayn in dumarka Soomaaliyeed lagu sameeyo qalliino aysan ogayn natiijadooda waxay noqon karto.
Dowladda Soomaaliya ayaa sheegtay in ay sharciga la tiigsandoonto dadka furay xaruntaan, waxaana laamaha amniga lagu wargaliyay in ay soo xiraan mulkilaha iskalahaa.
Dhawaan ayay ahayd markii gabdho qalliin looga sameeyay farruuryaha ay kasoo muuqdeen baraha bulshada, iyagoo ku faanaya in ay ku faraxsan yihiin isbedel lagu sameeyay qeyb kamida jirkooda.
Dad badan oo Soomaaliyeed ayaa caro ka muujiyay arrintan, waana midda soo dedejisay in xaruntaan albaabada loo laabo.
Somaliland 31ka Agoosto 2021 Wasiirka Warfaafinta, Dhaqanka iyo Dalxiiska Cismaan Dubbe ayaa lagu sheegay in la hakiyey “ijaarka iyo dib u hawl-gelinta maqaaxida” Tiyaatarka Qaranka, isaga oo fulinaya amarka Ra’iisal Wasaare Maxamed Xuseen Rooble, sida uu ku sheegay war-saxaafadeed uu soo saaray.
Arrintan ayaa ka dambeysay kadib markii ay qaar kamid ah Hal abuurka iyo fannaaniinta qaranka ay ka keeneen cabasho, ayaga oo isu soo bax shalay ka sameysay Muqdisho.
Xog ay heshay Caasimada Online ayaa sheegaysa in dhulkaan oo ka tirsan dhismaha Tiyaatarka islamarkaana ah meel banaan oo ka kooban dhowr boos lagu wareejiyay Shirkadda Xaawo Taako, oo ay leeyihiin ganacsato.
Caasimada Online ayaa og in hakinta ay tahay mid afka un ku kooban oo lagu doonayo in lagu qaboojiyo xiisadda ka dhalatay dhulkan oo xaqiiq ahaan la iibiyey, islamarkaana qorshaha looga sameynayo goobo ganacsi uu sidiisa yahay.
Arrintan yaab leh ayaa ah lacagta la sheegay in dhulka la kireeyey, taasi oo xaqiiq ahaan muujineysa inuusan jirin dhul kireeyey, balse dhulka la iibiyey, sidaas darteedna kireynta ay tahay sheeko lagu daboolayo iibka.
Abwaan Cabdi Dhuux Yuusuf oo kamid ah abwaanada magaca ku leh fanka Soomaaliyeed oo warbaahinta kula hadlay magaalada Muqdisho warbaahinta ayaa shaaciyey in dhulkaas lagu kireeyay lacag dhan 250 dollar.
Maraykanka 31ka Agoosto 2021 Militariga Mareykanka ayaa si rasmi ah usoo geba-gebeeyey ka bixitaankooda dalka Afghanistan, ayaga oo soo afjaray 20 sano oo dagaal qaraar ah.
Rasaas dabaal deg ah ayaa hawada sare loo ridayey Afghanistan saacadaha hore ee Talaadada, waxaana hogaamiyayaasha Taalibaan ay ku qeexeen daqiiqad taariikhi ah.
Bixitaanka ciidamada Mareykanka ayaa yimid kadib maalmo xasaasi ah oo ay wadeen howlgal ay dadlaas uga daad-gureynayeen kumanaan qof oo isugu jira shacab Mareykan iyo Afgaaniyiin caawiyey ciidanka Mareykanka.
Dagaalka Afghanistan ayaa Mareykanka looga dilay 2,400 oo askari, oo ay ugu dambeeyeen 13 dhintay toddobaadkii tegay, ayada oo lacag ka badan hal trillion oo dollar ay uga baxday.
“Waxaan halkan uga dhawaaqayaa soo geba-gebeynta ka bixitaankeena Afghanistan, iyo dhammaadka howlgalka lagu soo daad-gureynayey muwaadiniinta Mareykanka,” waxaa sidaas yiri Jeneral Kenneth oo Isniintii weriyayaasha kula hadlay Washington.
Duulimaadkii ugu dambeeyey ee siday ciidamada Mareykanka ayaa Kabul ka baxay 11:29pm, waxyar un kahor inta aanay la gelin Talaado, oo ah maalinka Mareykanka uu qabsaday inuu ugu dambeyn ka baxayo dalkaas.
Muqdisho 31ka Agoosto 2021 Ugu yaraan labo askari oo ka tirsanaa ciidamada dowladda Soomaaliya ayaa xalay lagu toogtay qeybo ka mid ah degmada Kaaraan ee gobolka Banaadir, kadib markii ay weerar gaadmo ku qadeen rag ku hubeysan Bistoolado.
Labada askari ayaa lagu kala magacaabi jiray Axmadey Gadaf iyo Sakariye Cali Aadan, waxaana ay ka tirsanaayeen ciidamada milatariga Soomaaliya.
Wararka ayaa sheegaya in falka kadib ciidamo ka agdhowaa goobta ay iyaguna toogasho ku dileen mid ka mid ah raggii ka dambeeyey dilka , halkii kuwii kalena ay baxsadeen.
Meydka labada askari iyo ninka kale ee ka tirsanaa kooxda weerarka ka fulisay ayaa la geeyey xarunta dambi baarista ee CID-da, si baaritaan loogu sameeyey dhacdadaasi.
Hirshabelle 31ka Agoosto 2021 Wararka laga helayo magaalada Jowhar ee xarunta gobolka Shabeelaha Dhexe ayaa sheegaya in saacadaha soo socda la filayo in madaxweynaha HirShabelle uu ku dhowaaqo liiska xubnaha musharixiinta ee ku tartamaya kuraasta taal halkaas ee golaha Aqalka Sare ee baarlamaanka federaalka Soomaaliya.
Cali Guudlaawe oo dib ugu laabtay magaalada Jowhar ayaa shaaca ka qaaday inuu dadajinayo doorashada Aqalka Sare, isla-markaana uu soo gaba-gabeeyey wada-tashiyadi uu waday, isaga oo sidoo kale kulamo gaar gaar ah la sameeyay shaqsiyaad kala duwan.
Sidoo kale wararka ayaa intaasi ku sii daraya in madaxweyne Guudlaawe uu diyaariyey liiska xubnaha musharixiinta ah, kaliya la filayo inuu shaaciyo magacyadood.
Jowhar waxaa sidoo kale gaaray qaar ka mid ah musharixiinta, kuwaas oo ku haminaya inay kusoo baxaan liiska laga sugayo inuu ku dhowaaqo madaxweynaha.
Baarlamaanka HirShabelle ayaa dooranaya sideeda xubnood ee Golaha Aqalka Sare, kana imaanaya dhanka maamulkaasi.
Ammaanka ayaa dhinaca kale aad loo adkeeyey, waxaana Jowhar laga dareemayaa qaban qaabadii ugu dambeysay ee doorashada ka dhaceysa magaaladaasi.
Dhusamareeb 31ka Agoosto 2021 Saraakiisha ciidamada dowladda Soomaaliya ayaa magaalada Dhuusamareeb ee caasimada Galmudug kusoo bandhigay sarkaal sare oo ka tirsan kooxda Al-Shabaab, kaas oo isku soo dhiibay ciidamada Xoogga dalka Soomaaliyeed.
Sarkaalka isa soo dhiibay oo la shaaciyey xogtiisa iyo sawirkiisaba ayaa waxaa ay warbaahinta qaranka magaciisa ku sheegtay Cali Ibraahim, wuxuuna isku soo dhiibay ciidamada sida gaarka ah u tababaran ee Gorgor ee ku sugan duleedka Dhuusamareeb.
Sidoo kale warbaahinta dowladda ayaa sheegtay in Cali Ibraahim uu kooxda Al-Shabaab u qaabilsanaa dhanka caafimaadka, isla-markaana uu ka yimid dhinaca degmada Ceelbuur.
Saraakiil ka tirsan dowladda oo ka hadlay arinta sarkaalkan ayaa shaaciyey in si wanaagsan loogu soo dhoweeyey deegaan hoostaga caasimada Galmudug ee Dhuusamareeb.
WARARKA MAANTA 30ka Agoosto 2021 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Iscasil Farmaajo waa fashilantay! Yaa afduubtay Ikraam Tahaliil? Maxuuse Xeer Ilaaliyaha Guud Iyp Guddoomiyaha Madaxkammadda Sare uga hadli karin sharci-darrada uu dalka ka dhex wado Argagixiye Argagixiso Maal-Geliye Fahad “Daba-Naasle”? Yaa #Soomaaliya ka noqon doona Madaxweyne 2021 Dr. Cabdi Nuur, Danjire Daahir Gelle ama Dr. Badal Kariye? Yaa #Soomaaliya ka dhigay dalka adduunka ugu musuqmaasuqa badan Farmaajo Iyo Fahad “Daba-Naasle”? Maxuuse qaban karaa Mudane Farmaajo “Been-Hawaas” oo muddo 4 sanno ugu dhammaatay been iyo huuhaa? Maxuu qaban karaa Raysal Wasaare Mudane Mohamed Xuseen Rooble “Dhooqo-Raam-Sade/Dhiiqo-Raam-Sade” oo xil aan sharci ahayn inuu dalka ku-maamulo rabo”? Ha wiqleyso!
Muqdisho 30ka Agoosto 2021 Xoogagga fallaagada ah ee ka soo jeeda gobolka Tigray ee uu dagaalku ka socdo ee Itoobiya ayaa ku eedeeyay Midowga Afrika (AU) eex, maalmo kadib markii ururku uu u magacaabay madaxweynihii hore ee Nigeria Olusegun Obasanjo inuu dhexdhexaadiye ka noqdo colaadaha ka taagan dalka Itoobiya.
Afhayeenka Jabhadda Xoreynta Dadka Tigrayga (TPLF) Getachew Reda ayaa ku eedeeyay AU in ay u eexatay dowladda Itoobiya, wuxuuna sheegay in ay “caqli -darro tahay in la filaayo in howlgalkan uu shaqeeyo”.
Waqooyiga Itoobiya ayaa waxaa hareeyey rabshado tan iyo bishii November ee sanadkii hore, markii Ra’iisul wasaare Abiy Ahmed uu ciidamo u diray gobolka Tigray, si ay u afgembiyaan TPLF oo ah xisbiga talada gobolkaas haya.
Abiy Axmed ayaa sheegay in tallaabada uu ciidamada ugu diray gobolkaas ay jawaab u tahay weeraradii lagu qaaday xerooyinka ciidamada dowladda federaalka ku lahaayeen gobolka Tigray.
Guuleystaha abaalmarinta Nabadda ee Nobel ee 2019, wuxuu ballanqaaday guul deg deg ah, laakiin dagaalku wuxuu sii jiitamayey muddo bilooyin ah, taas oo dhalisay dhibaato bini’aadanimo oo ka dhacday gobolka Tigray, halka fallaagadu ay qabsadeyn qeybo kamid ah gobollada deriska la ah ee Canfarta iyo Amxaarada.
Abiy Ahmed ayaa horay u diiday inuu wadahadal la yeesho hoggaamiyeyaasha Tigrayga, isaga oo ku adkeystay inuu meesha ka saari doono madaxda TPLF.
Khamiistii, ururku Midowga Afrika wuxuu ku dhawaaqay inuu Obasanjo noqdo wakiilka sare ee Geeska Afrika, isagoo sheegay inay qayb ka tahay “dadaal lagu horumarinayo nabadda, amniga, xasilloonida & wadahadalka siyaasadeed”.
Laakiin afhayeenka TPLF Getachew ayaa iska fogeeyay qorshahaan, isagoo yiri: “Aad bay noogu adag tahay inaan ogaano sida dadku ay si macquul ah uga filayaan kaalin wax dhisaya hay’ad uu musuq-maasuqa u bixiyey magaca aad u xun”.
“Xallinta xiisadda ugu yaraan waxay u baahan tahay in la qiro jiritaanka, iskaba daaye baaxadda ay le egtahay dhibaatada,” ayuu ku qoray Twitterkiisa afhayeenka TPLF.
Dagaalka Itoobiya ayaa caddeeyey inuu yahay mowduuc xaxaasi u ah Midowga Afrika oo xaruntiisu tahay Caasimadda Itoobiya ee Addis Ababa.
Muqdisho 30ka Agoosto 2021 Kadib sanado uu dagaal badan u galay, dartiisna u xayiray in dalka ay doorasho ka dhacdo, madaxweyne Farmaajo ayaa u muuqda inuu hadda luminayo gobolka Gedo ee beeshiisa ay degto.
Siyaasiyiinta miisaanka leh ee gobolka Gedo, ayaa mid mid uga siibanaya xerada madaxweyne Farmaajo, ayada oo badankood ay u galayaan madaxweynaha Jubaland Axmed Madoobe, ama ay iskood u istaagayaan.
Laba toddobaad kahor, Farmaajo wuxuu waayey wasiirkii amniga Jubaland Cabdirashiid Janan, oo kadib markii uu kasoo waday Beled-Xaawo oo uu keenay Muqdisho dib uga furtay saddex bil kadib. Janan ayaa looga baxay ballamo badan oo dhaqaale uu ugu weyn yahay.
Sidoo kale, waxaa Axaddii shir jaraa’id magaalada Garbahaarey ku qabtay guddoomiyihii hore ee gobolka Gedo Cusmaan Nuur Xaaji Macallimuu iyo qaar ka mid ah guddoomiyayaasha degmooyinka gobolka, oo sheegay in Gedo ay hoos tagto Jubaland, oo Axmed Madoobe uu madaxweyne u yahay.
Siyaasiyiinta Gedo ee kasoo horjeestay Farmaajo, waxay ku hadleen luuqad isku mid ah, ayaga oo sababta ay u raacsan yihiin Axmed Madoobe ku sheegay in dagaalka dowladda federaalka iyo Jubaland uu wax badan ku waayey gobolka.
Xubnahan ayaa sheegay in muddadii sanadka iyo barka aheyd ee xiisadda ay ka jirtay Gedo, uu gobolka waayey mashaariic badan, oo uu ka heli lahaa ama loo soo marin lahaa maamulka Jubaland.
Puntland 30ka Agoosto 2021 Wararkii ugu dambeeyey ee laga helayo Dhulka Buuraleyda ah ee ku yaal Gobollada Bari iyo Sanaag ayaa sheegaya in ciidamada ilaalada Badda iyo Beriga Puntland ee PMPF ay hawlgallo qorshaysan ka fuliyeen halkaas.
Ciidamada PMPF ee Puntland ayaa weerarada qorsheysan ka fuliyey deegaanada Durduri, Ceelaayo, Dhadhaab, Warbid, Majayahan iyo Togga Dhagcaan halkaas oo xudun u ah maleeshiyada kooxaha Al-Shabaab iyo Daacish.
Wax faahfaahin dheeraad ah lagama helin qaabka uu u dhacay howlgalkaan iyo khasaaraha ka dhashay, balse war kasoo baxay Ciidamada Badda ee Maamulka Puntland ayaa lagu xaqiijiyey inuu howlgalkaan dhacay isla markaasna uu ka dhan ahaa kooxaha Al-Shabaab iyo Daacish.
“ Ciidamada Badda Puntland ee PMPF waxaa markasta ka go’an u qareemidda shacabkooda, ka jiridda dhulkooda falalka liddiga ku ah horumarka, ka cidhibtiridda Baddooda Burcadda, Jiriifka, Mukhaadaraadka, Kalluumaysiga sharcidarada ah, Hubka kootarabaanka ah iyo waxkasta oo wadanka dhib ku ah” ayaa lagu yiri war kasoo baxay Ciidanka Badda Puntland.
Ciidamada PMPF ee Puntland ayaa waxaa u suurtagashay inay gacanta ku dhigaan deegaanada Durduri iyo Ceelaayo, halkaas oo la sheegay inay horay u joogi jireen Xubno ka tirsan Kooxda Daacish.
Ilaa hadda ma jiro war kasoo baxay Al-Shabaab iyo Daacish oo ku saabsan sheegashada Maamulka Puntland, waxaana labadaan koox la rumeysan yahay inay awood ballaaran ku leeyihiin dhulka Buuraleyda ah ee ku yaal Gobollada Bari iyo Sanaag.
Ethiopia 30ka Agoosto 2021 Dowladda Turkiga ayaa go’aan rasmi ah ka qaadatay xaaladda dalka Afgaanistaan iyo safaaradda ay ku laheyd Magaalada Kabul ee Caasimadda dalkaas.
Dowladda Turkiga ayaa dib u furtay safaaradda Magaalada Kabul iyadoo go’aan ku gaartay inay sii wadato joogitaankeeda diblomaasiyadeed ee Afgaanistaan sida uu ku dhawaaqay madaxweyne Recep Tayyip Erdogan.
Dowlada Turkiga ayaa markii ay Daalibaan qabsatay dalkaas oo dhan waxay Kabul kasoo daad gureysay dad rayid ah iyo ciidamo marka laga reebo kooxo farsamo ah oo ka shaqeeneysay wada-hadaladii dhex maray kooxda Daalibaan iyo Maamulka Ankara.
Erdogan oo dhawaan kasoo laabtay safar uu ku tagay Montenegro ayaa sheegay in safaaradda Turkiga ee Kabul ay u guurtay dhismaheeda Magaalada dhexdeeda ahaa kadib maalmo ay ku shaqeeneysay gudaha Garoonka Diyaaradaha ee Kabul.
“Qorshahayagu hadda waa in aan sidan ku sii wadno joogitaankeenna diblomaasiyadeed. Waxaan si joogto ah u cusbooneysiineynaa qorshayaasheena iyadoo loo eegayo horumarka la xiriira xaaladda amniga” ayuu yiri Erdogan.
Erdogan ayaa hadalada kasoo yeerayo kooxda Daalibaan ku tilmaamay inay yihiin kuwa abuurayo rajo wanaagsan isla markaasna ay rajeenayaan inay yeeshaan xiriir diblomaasiyadeed oo ku dhisan isfaham iyo wada-shaqeyn.
WARARKA MAANTA 26ka Agoosto 2021 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Maxuu yahay shirka #Soomaaliya ee ka dhici doona Sacuudiga? Yaa #Soomaaliya ka noqon doona Madaxweyne 2021 Dr. Cabdi Nuur, Danjire Daahir Gelle ama Dr. Badal Kariye? Yaa #Soomaaliya ka dhigay dalka adduunka ugu musuqmaasuqa badan Farmaajo Iyo Fahad “Daba-Naasle”? Maxuuse qaban karaa Mudane Farmaajo “Been-Hawaas” oo muddo 4 sanno ugu dhammaatay been iyo huuhaa? Maxuu qaban karaa Raysal Wasaare Mudane Mohamed Xuseen Rooble “Dhooqo-Raam-Sade/Dhiiqo-Raam-Sade” oo xil aan sharci ahayn inuu dalka ku-maamulo rabo”? Ha wiqleyso!
Kenya 26ka Agoosto 2021 Dowladda Kenya ayaa shaacisay in ay horraanta bisha soo socota Soomaaliya usoo dirayso 1,846 askari oo ku biiraya ciidamada AMISOM ee nabad ilaalinta u jooga Soomaaliya.
Taliyaha Ciidanka Dhulka ee dowladda Kenya, Gen Muhoozi Kainerugaba, ayaa ku ammaanay ciidamada Kenya in aysan u tagayn Soomaaliya si ay u helaan dhaqaale, balse ay tahay in ay sugaan nabadda Soomaaliya.
Taliyaha Ciidanka Dhulka ayaa Arbacadii kula hadlayay 2127 askari Xarunta Tababarka Taageerada Nabadda ee Singo (PSO-TC) ee Degmada Nakaseke.
Wadar ahaan 1,846 oo ka mid ah 2,127 oo Singo ku qaadanayey tababar horudhac ah ayaa la geyn doonaa Soomaaliya horaanta bisha soo socota.
“Sababta aan ula dagaallano Alshabaab ee Soomaaliya waa nabad, uma joogno dahab, dheeman, ama lacag. Dadka qaar baa laga yaabaa inay sidaas u fikiraan laakiin ujeeddadayadu waa inaan ka caawino walaalaheena sidii ay nabad u heli lahaayeen maxaa yeelay ma doonayno inaan aragno iyagoo rafaadsan, ”ayuu yiri Lt Gen Kainerugaba.
Uganda ayaa ahayd dalkii ugu horreeyay ee ciidamo u soo dira Soomaaliya iyagoo ka tirsan AMISOM 2007 -dii.
Maamulka Jubbaland 26ka Agoosto 2021 Dowlad goboleedka Soomaaliyeed ee Jubbaland ayaa soo saartay amaro lagu mamnuucaayo in hubka lagu dhex qaato magaalada Kismaayo ee xarunta kumeel gaarka u ah maamulka Jubbaland.
Amarkaan kasoo baxay maamulka Jubbland ayaa la sheegaya inuu la xiriiro xaqiijinta amniga Kismaayo oo lagu wado in halkaasi dhawaan lagu qabto doorashada Xildhibaanada labada Aqal ee Baarlamaanka Fedaraalka Soomaaliya ee deegaan doorashadoodu tahay Jubbaland.
Afhayeenka wasaaradda amniga Jubbaland Jaamac Axmed Cali oo warbaahinta la hadlay ayaa sheegay inaan marnaba la ogolaan doonin in gudaha magaalada Kismaayo lagu dhex qaato hubka.
“Amarka lagu mamnuucayo hubka ayaa daba socda shir horay u dhexmaray wasiirka amniga Jubbaland iyo taliyeyaasha ciidanka Booliiska iyo Nabadsugida maamulka Jubbaland kuwaas oo isla meel dhigay inaan lagu dhex arki karin Kismaayo cid hub ku dhex sidata” ayuu yiri Afhayeenka wasaarada amniga Jubbaland Jaamac Axmed.
Gabagabadii Afhayeenka wasaarada amniga Jubbaland ayaa intaasi ku daray in tallaabo laga qaadi doono cid waliba oo jabisa amarkaasi, isagoona ciidanka iyo sidoo kale ilaalada Masuuliyiinta ugu baaqay in hubka aysan lasoo dhaafin goobaha loogu tala galay madama laguda gali rabo howlaha doorashooyinka labada Aqal ee Baarlamaanka Soomaaliya.
Muqdisho 26ka Agoosto 2021 Waxaa markale sii xoogeysanaya khilaafka ka taagan kuraasta gobolada Waqooyi ee Somaliland, kadib markii ay siyaasiyiinta kasoo jeeda goboladaas ay ku kala jabeen habraacii doorasho ee kasoo baxay Golaha Wadatashiga Qaranka.
Xildhibaan Axmed Maxamad Jaamac Cirro, oo kamid ah mudaneyaasha baarlamaanka ee kasoo jeeda Somaliland oo la hadlay BBC-da ayaa eedeyen culus u jeediyay garabka Cabdi Xaashi, kuwaasi oo ku tilmaamay rag dano gaar ah u dagaalamaya oo aan wadin mid umadeed.
Cirro oo asagu taabacsan garabka kale ee Mahdi Guuleed ayaa soo dhaweeyay harbaaca kasoo baxay shirkii Golaha Wadatashiga Qaranka, wuxuuna sheegay inay qeyb ka yihiin tanaasulaadka doorashada, si loo gaaro doorasho
“Waxaa qalad ah in oo aan u aragnaa inay tahay qalad Cabdi Xaashi, Maareeye, Xuseen Carab iyo Dr Cilmi, iyo inta la socota in wax la weydiiyo, afar qof oo gooni isku taagay oo raba in dan gaar ah abaabushaan oo la maqlo ayaa xaaran ah,” ayuu yiri.
“Intii kale ma afartaas ayaa ka awood weyn, yaa dhisay Cabdi Xaashi iyo Maareeye?. Dad doonaya dan gaar ahna nama matalaan anaga, boobkii hore oo kale lama rabo.”
Khilaafka kuraasta gobolada Waqooyi ee Somaliland ayaa dhowr jeer soo noq-noqday, kaasi oo aan ilaa hadda heshiis rasmi ah laga gaarin, ayada oo maalmihii u dambeeyay uu sii xoogeysanayay kadib markii ay labada dhinac ku sii kala jabeen habraacyadii ay soo saareen Golaha Wadatashiga Qaranka.
Muqdisho 26ka Agoosto 2021 Waxaa sii xoogeysanaya tuhunka ku aadan in Ra’iisul Wasaare Maxamed Xuseen Rooble uu doonayo inuu isku sharxo xilka madaxweynaha Soomaaliya ee doorashada la qorsheeyey 10-ka October.
Rooble ayaa dhowr mar sheegay inuusan aheyn musharax, hase yeeshee tallaabooyin uu qaaday dhowaanahan ayaa sare u qaaday warar maalmihii ugu dambeeyey laga soo xigtay xubno ku dhow.
Waxaa ugu dambeysa habraacii doorashada oo ay isku raaceen isaga iyo madaxda maamul goboleedyada, oo awoodda maamulka doorashada siiyey madax goboleedyada, halka uu Rooble-na gacanta ku dhigay maamulka doorashada xildhibaanada waqooyi iyo kuwa Banaadiriga.
Ra’iisul Wasaaraha ayaa sidoo kale bilihii ugu dambeeyey aad u dhisayey xiriirkiisa arrimaha dibedda, si uu magaciisa sare ugu qaado una eego suurta-galnimada ah inuu taageeri heli karo. Wuxuu boqoday Sacuudiga, UK, Masar iyo Kenya, waxaana la filayaa inuu amr kale ku laabto Sacuudiga, iyo suurta-galnimada ah inuu tago Imaaraadka Carabta.
Xog ay heshay Caasimada Online ayaa sheegeysa in hamiga Rooble ee sare usii kacaya ay ugu wacan tahay cadaadis kaga imanaya beeshiisa Habargidir, gaar ahaan Sacad, iyo xubno ka tirsan beesha caalamka.
Sacuudiga 26ka Agoosto 2021 Markii ururka Taliban uu la wareegay awoodda dalka Afghanistan, sanadkii 1996, dalalka Sacuudiga, Imaaraadka iyo Pakistan, waxay ahaayen saddexdii dal ee ugu horeyay ee aqoonsaday Taliban.
Ka dib markii dhawaan uu ururka Taliban la wareegay caasimadda dalka Afghanistan ee Kabul, wuxuu Ra’iisul wasaaraha Pakistan, Imran Khan, sheegay “inay dhamaatay silsiladii adoonsiga”.
Dhanka kale, dalka Imaaraadka Carabta, ayaa magangalyo siiyay madaxweynaha Ashraf Ghani.
Bayaan ka soo baxay wasaaradda arrimaha dibadda ee dalka Imaaraadka Carabta ayaa lagu sheegay in ay soo dhaweynayaan madaxweyne Ghani iyo qoyskiisa, waliba qaab binu aadanimo.
Diblumaasiyiinta dowladda Sacuudiga ayaa iyaguna si bad qab ah ugu laabtay magaalada Riyaadh ee caasimadda wadankaas.
Sida ay sheegtay Wakaaladda wararka ee dalka Sacuudiga, xukuumadda Riyaadha ayaa qaadatay go’aankaan lagu saleeyay xaaladda aan cagaha badan ku taagneyn ee dalka Afghanistan. Sidaas oo ay tahayna Sacuudiga wuxuu iska indha tiray guud ahaan xaaladda isbedelka ka dhacay Afghanistan.
Muqdisho 26ka Agoosto 2021 Madaxweynaha waqtigu ka dhammaaday Maxamed Cabdullahi Farmaajo ayaa la sheegayaa in uu bilaabay dadaallo uu uga hor-tagayo safarka qorsheysan ee la filayo in Ra’iisul Wasaare Rooble iyo Madaxda Dowlad Goboleedyada ay ku tagaan dalka Sacuudiga.
Xogo ay heshay Caasimada Online ayaa sheegaya in Farmaajo uu adeegsaday qorsheyaal dhowr ah oo uu ku fashilanayo kulanka loo madlanyahay, waxaana ka mid ah dhinacyada ku lugta leh baajinta kulankan, Safaaradda Soomaaliya ee dalka Kenya oo xiriir la sameysay Safiirka dowladda Sucuudiga u jooga Nairobi iyo Xafiiska Ra’iisul wasaaraha Ethopia Abiy Ahmed.
Dhawaan madaxda golaha wadatashiga qaranka ee Rooble iyo madax goboleedyada ayaa martiqaad ka helay Boqortooyada Sacuudi Carabiya, balse Farmaajo ayaa xoogiisa isugu geynaya inuu baajiyo martiqaadkaas, maadaama ay kooxdiisu u aragto inuu khatar ku yahay dib u doorashadiisa.
Dhinacyada ay madaxtooyadu u adeegsaneyso baajinta martiqaadkaas waxaa sidoo kale ka mid ah Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya Abiy Ahmed oo saaxiib dhow la ah madaxweyne Farmaajo, maadaama uu uga dhowyahay xiriir ahaan Sacuudiga iyo xulufadiisa.
Sidoo kale wixii ka dambeeyey markii ay soo shaac-baxday casuumaadaan, waxuu madaxweyne Farmaajo cadaadis ku bilaabay madax goboleedyada taabacsan, isagoo ku qancinaya in xilligaan uu dalku doorashada ku jiro aysan aadin safarkaas, balse sida aan xogta ku heleyno Farmaajo weli kuma guuleysan isku daygaas.
Illaa hadda ma cadda in Sacuudigu uu madaxdaan ka gadayo musharax gaar ah, sidii horey looga bartaba dalalka Khaliijka, balse Farmaajo ayaa cabsi weyn ka qaba in madaxdaan taabacsan laga dhaadhiciyo in aysan ku garabsiin sidii dib loogu soo dooran lahaa.
Muqdisho 26ka Agoosto 2021 Odayaasha dhaqanka Soomaaliyeed ee rasmiga ah isla markaasna soo dhisay dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa si weyn uga hor yimid habraacii doorashada Golaha Shacabka oo ay soo sareen madaxda Maamul Goboleedyada iyo Ra’isulwasaare Maxamed Xuseen Rooble.
Qoraal kasoo baxay odayaasha dhaqanka ayaa lagu sheegay in duubabka yihiin hey’adda marjaca ugu sareeya hey’adaha dowladda Soomaaliya isla markaasna loo ogolaado inay iyaga soo xulaan xubnaha Baarlamaanka sidaasna lagu doorto madaxweynaha.
“Waxaa nasiibdarro ah oo arrin la yaab leh noqotay in si baalmarsan shuruucda iyo curfiga wadanka u yaal, si aan gabbasho iyo sariigasho toona laheyn layskugu dayo in lagu tirtiro kaalintii Duubabaka oo laysku qanciyo in maanta laga tallaabsan karo” ayaa lagu yiri War-murtiyeedka Odayaasha.
Odayaasha dhaqanka ayaa soo saaray illaa afar qodob oo kala ah:
1- Duubabaka xaqa u leh inay soo xulaan 5-ta qof ee soo xulaya Ergada 101-da ka kooban ee dooranaya Xildhibaanada Barlamaanka ; oday dhaqameedyadaasna waa 135-kii isin ee horey loo ansixiyey saxiixayaashana ka ahad doorashooyinkii hore, intii kale oo ka mid ah odoyaasha dhaqankana ay kula mideysnaayeen.
2- Madaama weli aan loo gudbin doorasho dadweyne “Qof iyo cod” ah oo uu hab-qeybsigu wali beeleysan yahay, awoodda soo xulista xubnaha matalaya beelaha waxaa leh madaxda dhaqanka, lug kuma yeelan karo masuul iyo maamul siyaasadeed. Ciddii isku dayda inay si hareer marsan shuruucda iyo curfiga wadanka u baalmaraan waa mid sinnaba aan looga aqbaleyn meelna gaareyn, waxayna isimadu/odayaasha dhaqanka awood u leeyihiin inay go’aan ka gaaraan.
Somaliland 26ka Agoosto 2021 Guddoomiyaha xisbiga UCID Faysal Cali Waraabe ayaa markii ugu horeysay ka hadlay dooda ka taagan dugsiyada Shabakada Abaarso oo lagu eedeeyey inay fidinayaan Diinta karishtaanka.
Feysal ayaa eedeymaha loo jeedinayo dugsiyada Shabakada Abaarso ku tilmaamay inay yihiin duulaan horumarka Somaliland ka dhan ah.
“Waad aragtaa in guushi aan gaarnay ee adduunka oo dhan inoo soo jeedsaday maanta la doonayo in la xaaraameeyo, iftiinkii inoo baxaba waxa la doonayaa in la dumiyo, waxaana la isticmaalayaa qaar inaga ah” ayuu yiri Feysal Cali Waraabe oo warabaahinta la hadlay.
Guddoomiye Feysal Cali Waraabe ayaa sheegay in marka laga reebo Sacuudiga ay Somaliland tahay meesha kaliya ee aan lagu arki karin gabdho timo qaawan.
“Somaliland waa meesha kaliya ee marka Sucuudiga laga yimaado, aadan arkayn inan timo qaawan, shaleemo, tiyaatar, shiishad, waa dhul asturan, barakaysan hadana iskuulka caruurtaydu dhigato ayaa la leeyahay waa gaalo, aniga la i yiri kaniisad buu furay” ayuu guddoomiyuhu hadalkiisa ku daray.
Qaar kamida dadka baraha bulshada isticmaala ayaa dugisiga Abaarso iyo Jaamacadda hoos tagta ee Barwaaqo ku eedeeyey in macalimiintooda oo ajaanib ah ay ardayda baraan waxyaabo diinta Islaamka ka dhan ah, taasi oo xukuumada Somaliland, madaxda Shabakadda Abaarso, ardayda iyo waalidiintuba beeniyeen.
DDS 26ka Agoosto 2021 Waxaa Maalintii labaad oo xiriir ah galay dagaalka u dhaxeeyo Soomaalida iyo Canfarta oo ka socdo deegaano ku yaal Galbeedka Gobolka City.
Wararkii ugu dambeeyey ee laga helayo dagaalka ayaa sheegayo in kuwa Soomaalida ay guul weyn ka gaareyn dagaalka isla markaasna ay isku fidiyeen deegaano hor leh.
Deegaanada ay ciidamada Soomaalida isku fidiyeen ayaa kala ah Roto, Tarayna, ilaa Birta-dheer, kuwaas oo waxyar u jira magaalada Cadayti oo ay ku xoogan yihiin kuwa Canfarta, waxaana dagaalka ka dhashay khasaaro xoog leh oo isugu jira dhimasho iyo dhaawac.
Inta la xaqiijiyey dagaalka ayaa waxaa ku dhintay in ka badan 15 qof halka uu dhaawaca kor u dhaafayo illaa 40 sida ay xaqiijiyeen saraakiil dhinaca caafimaadka ah.
Laba dhinac ee dagaalka u dhaxeeyo ayaa waxaa soo kala gaaray gurmad xoog leh, waxayna ciidamada dagaalamayo u badan yihiin xoolo dhaqato iyo Beeraley.
Dagaaladaan ka socda meelo kamid ah dowlad degaanka ayaa waxaa ay ka dambeeyeen kadib markii maleeshiyaadka Canfarta ay weerareen Shacab Soomaali ah oo degaanadooda ku sugan
WARARKA MAANTA 25ka Agoosto 2021 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Yaa #Soomaaliya ka noqon doona Madaxweyne 2021 Dr. Cabdi Nuur, Danjire Daahir Gelle ama Dr. Badal Kariye? Yaa #Soomaaliya ka dhigay dalka adduunka ugu musuqmaasuqa badan Farmaajo Iyo Fahad “Daba-Naasle”? Maxuuse qaban karaa Mudane Farmaajo “Been-Hawaas” oo muddo 4 sanno ugu dhammaatay been iyo huuhaa? Maxuu qaban karaa Raysal Wasaare Mudane Mohamed Xuseen Rooble “Dhooqo-Raam-Sade/Dhiiqo-Raam-Sade” oo xil aan sharci ahayn inuu dalka ku-maamulo rabo”? Ha wiqleyso!
Puntland 25ka Agoosto 2021 Hanti dhowrka guud ee Punland ayaa shaqo joojin ku sameeyay masuuliyiin loo haysto in ay ku kaceen musuq maasuq iyo wax isdaba marin, sida lagu sheegay qoraal rasmi ah oo soo baxay xalay.
Masuuliyiinta shaqada laga joojiyay waxaa kamid ah agaasimihii guud ee wasaaradda waxbarashada Puntland, Maxamed Cali Faarax iyo agaasimayaasha waaxyaaha maaliyadda ee waxbarashada.
Masuuliyiintan ayaa loo haystaa inay lunsadeen dhaqaale loogu talo galay horumarinta waxbarashada Puntland, kaddib markii dhawaan ay soo ifbaxeen in musuq maasuq lagu sameeyay dhaqaalaha loogu talo galay sixitaanka imtixaanada shahaadiga ee Puntland.
Hanti dhowrka guud ee Puntland ayaa sidoo kale xayiraad kusoo rogay dhammaan akoonada wasaaradda waxbarashadu ku leedahay bangiyada gaarka loo leeyahay Dahabshiil iyo Amal.
Maalmo ka hor ayaa sidoo kale shaqo joojin lagu sameeyay agaasimayaal katirsan wasaaradda qorshaynta Puntland oo lagu eedeeyay musuq maasuq.
Waa markii ugu horraysay oo tallaabo nuucaan ah uu qaado hantidhowrka Puntland oo horay loogu dhalliili jiray in aanu waxba ka qaban musuq maasuq ka dhex jira hay’addaha Puntland.
Muqdisho 25ka Agoosto 2021 Dowladda Soomaaliya iyo Midowga Afrika ayaa ku heshiiyay qaab-dhismeed dib loogu shaqeynayo waajibaadka iyo hawlgallada AMISOM wixii ka dambeeya dhammaadka sannadkan 2021.
Warsaxaafadeed ka soo baxay kulan labo maalmood socday oo u dhaxeeyay wakiillada Soomaaliya iyo AU ayaa lagu xusay in labada dhinac ay kala saxiixdeen heshiis ku saabsan mustaqbalka AMISOM.
“Hawlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AMISOM) wuxuu dhammaanayaa sannadkan (2021). Waxaan ka wada hadalnay waxa beddeli doona AMISOM bisha Janaayo 2022” ayuu yiri Fiona Lortan, Ku-simaha Agaasimaha Maareynta Khilaafaadka ee Arrimaha Siyaasadda, Waaxda Nabadda iyo Ammaanka ee Midowga Afrika (AU) oo hoggaaminayay kooxda wada xaajooda ee AU iyo AMISOM.
Fiona Lortan, ayaa xusay in weli baahi loo qabo ciidamada Midowga Afrika ee Soomaaliya wixii ka dambeeya December 2021.
Agaasimaha guud ee wasaaradda gaashaandhigga Soomaaliya, Saciid Samatar ayaa sheegay in qorshahan cusub si tartiib tartiib ah loo fulin doono iyada oo la tixgelinayo heerka diyaar garowga ee Ciidamada Ammaanka Soomaaliya.
Heshiiskan cusub ayaa ku soo beegmay kadib markii dowladda Soomaaliya iyo Midowga Afrika ay isku afgarteen soo jeedin dib -u -habeyn lagu sameynayo AMISOM.
Muqdisho 25ka Agoosto 2021 Taliska ciidamada Mareykanka ee Africom ayaa faah faahin dheeraad ah ka bixiyey weerar dhanka cirka ah oo ay saacadihii lasoo dhaafay ka fuliyeen deegaanka Camaara oo dhaca koofurta gobolka Mudug ee bartamaha Soomaaliya.
Warsaxaafadeed ka soo baxay Africom ayaa waxaa lagu sheegay inay haatan wadaan qiimeyn ku aadan khasaaraha rasmiga ah ee duqeyntaasi kasoo gaaray xoogaga kooxda Al-Shabaab oo iyaga oo lagula beegsaday, xilli ay weerar culus ku soo qaadeen deegaankaasi.
Africom waxay sheegtay in weerarka uu ahaa mid is difaacid ah, isla-markaana ay qeyb ka ahaayeen ciidamada Xoogga dalka Soomaaliyeed.
”Isaga oo kaashanaya dowladda federaalka Soomaaliya, taliska Mareykanka ee Afrika ayaa qaaday weerar is-difaac ah oo wadajir ah oo ka dhan ah dagaalyahannada Al-Shabaab ee dagaalka kula jira saaxiibbadayada Soomaaliya agagaarka Camaara, Soomaaliya, 24-kii August,” ayaa lagu yiri qoraalka ka soo baxay taliska Mareykanka ee Qaaradda Africa.
Sidoo kale Mareykanka ayaa shaaca ka qaaday inay ogyihiin in aysan wax khasaare ah soo gaarin dadka dayid ah, sidoo kalena ay sii wadi doonaan duqeymaha dhanka cirka ah oo ay la beegsanayaan dagaalyahanada kooxda Al-Shabaab ee ku sugan gudaha Soomaaliya.
Shalay ayey aheyd markii uu dagaal culus ka dhacay deegaanka Camaara ee gobolka Mudug, kaas oo ka dhashay weerar ay Al-Shabaab ku qaaday saldhug ku yaalla
Muqdisho 25ka Agoosto 2021 Warbaahinta ayaa xaqiijisay in magaalada Muqdisho ay soo gaareen Xildhibaan Cabdirisaaq Cumar Maxamed iyo Xildhibaan Cabdirisaaq Axmed Maxamed “Jindi” kadib markii ay kusii sugnaan waayeen magaalada Beladweyne oo gashay xaalad kacdoon ah.
Xildhibaanadan kusoo laabtay Muqdisho ayaa qeyb ka ahaa siyaasiyiin reer Hiiraan ah oo Beladweyne u tagay in ay halkaas geeyaan Madaxweynaha HirShabeelle Cali Cabdullaahi Xuseen Guudlaawe, balse magaalada ay gashay xaalad cakiran.
Labadaan Xildhibaan ayaa sheegay in ay Beladweyne ku soo arkaan bulsho dhan oo isugu jira haween iyo dumar, carruur iyo ciroole oo dhamaantood diidan maamulka uu hogaamiyo Madaxweyne Cali Guudlaawe, sidaas darteedna ay Muqdisho ugu soo laabteen in ay ka fikiraan xaalad kale oo ay ku hagaagi karto HirShabeelle.
Xaaladda Beladweyne ayaa hadda dagan kadib fowdadii habeenkii Axadda ka dhacay xarumaha ugu muhiimsan ee maamulka, kuwaas oo ay qabsadeen ciidamada ka gadoodsan tagista Cali Guudlaawe ee Beladweyne.
Waxaa jira walaac xoog leh oo ay qabaan dadka reer Hiiraan iyo siyaasiyiin kalaba oo ku aadan sidii xal loogu heli Beladweyne oo muddo dheer wajaheysa xaalad kacdoon ah oo ka dhan ah Cali Guudlaawe.
Xaaladda ayaa waxaa uga sii daraya xildhibaano gobolka kasoo jeeda, oo saameyn xooggan leh, uuna ka mid yahay wasiirkii hore ee waxbarashada Cabdullahi Goodax Barre oo sii dhiiri-gelinaya in laga soo horjeesto Cali Guudlaawe.
Poland 25ka Agoosto 2021 Madaxweynaha Poland Andrzej Duda ayaa ansixiyay sharci diidaya in Yaahuuda loo celiyo hantidii laga qaatay intii uu socday dagaalkii labaad ee adduunka iyo kadib.
Ansixinta sharcigaan ayaa dhalisay xiisad diblomaasiyadeed, iyadoo Israel ay dib ugu yeertay safiirkeedii Poland waxayna ku tilmaantay sharcigaan inuu yahay mid “Yuhuud naceyb ah”.
Sharcigaan ayaa la xiriiro doodii ka taagneyd in Yahuuda loo celiyo hantidii ay sheegatay in laga boobay waqtigii uu Nazi -ga Jarmalka qabsaday taliskii shuuciga ahaa ee Poland.
Sharcigaan ayaa sababi doona in la hakiyo dhammaan dacwooyinkii iyo sheegashooyinii Yahuuda laga soo bilabo waqtigi dagaalkii labaad ee adduunka.
Ad by Valueimpression
Dowladda Poland ayaa sheegtay inuu isbadalkaan soo afjari doono fowdadii dhanka sharciga aheyd ee muddo badan soo jirtay, laakiin Israel ayaa si weyn u cambaareysay.
“Poland maanta waxay ansixisay sharci ka soo horjeeda Yuhuudda, mana ahan markii ugu horeysay oo ay Poland sameyso anshax xumo” ayaa lagu yiri qoraal kasoo baxay xafiiska Wasiirka Arrimaha Dibedda ee Israel Yair Lapid.
Muqdisho 25ka Agoosto 2021 Saaxiibada Beesha Caalamka ee Soomaaliya ayaa illaa hadda diidan inay soo dhameystiraan dhaqaalihii doorashada qeybtii laga sugayey, xili ay gobolada qaar soo dhameystireen doorashada Aqalka Sare, taasi oo horseedi karta dib u dhac.
Beesha caalamka ayaa bixisay kaliya 7.2 milyan oo dollar oo ka mid ah 32-ka milyan ee ku baxaya dhaqaalaha doorashada, ayada oo ka cago jiideysa lacagta kale ee harsan oo gaareysa 25 milyan oo dollar.
Beesha Caalamka oo dadaal badan ku bixisay sidii ay dalka uga dhici laheyd doorasho wada ogol ah, ayaa xiligan la rumeysan yahay inay rabto in taageeradeeda dhaqaale ku bixiso doorasho ay ku qanacsan yihiin saamileyda siyaasadda oo dhan.
Shirkii dhawaan magaalada Muqdisho ay ku yeeshen Golaha Wadatashiga Qaranka ayaa ajendihiisa qeyb ka aheyd sidii loo heli lahaa dhaqaalaha beesha caalamka ee doorashada, ayada oo maanta madaxdaas kulan la qaateen Wakiiladda beesha caalamka.
Rooble iyo saaxiibadiisa dowlad goboleedyada oo uu qeyb ka yahay maamulka gobolka Banaadir ayaa dadaal badan ku bixinaya sidii beesha caalamka looga heli lahaa dhaqaalaha doorashada qeybtooda, ayada oo saaxiibada dalalka caalamka ay iska ilaalinaya ku deg-dega bixinta lacagtaas, ilaa inta saamileyda siyaasadda doorashadu si isku mid ah ugu qancayaan hanaanka doorashada.
Mid ka mid ah shuruudaha beesha caalamka ayaa ah in marka hore la dhameeyo doorashada Aqalka Sare, lana guda galo midda golaha shacabka, markaasi oo ay fasixi doonto lacagaha kale ee harsan.
Galmudug 25ka Agoosto 2021 Maxkamadda gobolka Galgaduud ee maamulka Galmudug ayaa maanta soo gaba-gabeysay dacwad ka dhan ah eedeysane Maxamed Cabdi Dhoore oo loo heesto inuu afduub iyo kufsi u geystay gabar yar oo lix sano jir ah.
Maxkamadda ayaa shaaca ka qaaday in Dhoore uu falkan geystay 19-kii bishan August, isla-markaana uu ka dhacay deegaanka Godinlabe ee gobolka Galgaduud ee bartamaha Soomaaliya, waxaana la sheegay in gabadha uu falkaasi ka soo gaaray dhaawac xoog leh.
Ugu horreyn xeer ilaalinta maxkamadda ayaa goobta ku soo bandhigtay qiraal laga qoray eedeysanaha iyo caddeymo kale oo muujinaya, sida uu falka u dhacay oo ay ka mid yihiin warqadda dhaqtarka, dharkiii gabadhu xirneyd iyo sawirrada goobta laga soo qaaday, iyada oo xeer ilaalinta ay dalbatay in loo cuskado ciqaabta la marsiinayo eedeysanaha.
Sidoo kale qareenada difaacayey eedeysanaha oo dhankooda ka hor hadlay maxkamadda ayaa ka dalbaday in eedeysanaha loo qafiifiyo xukunka , iyadoo la eegayo qiraalkiisa.
Intaasi ka dib garoosraha maxkamadda ayaa ku dhowaaqay xukunka kama dambeysta ah ee kiiska Maxamed Cabdi Dhoore, waxaana lagu riday xukun dhan shan sano xabsi ah iyo sidoo kale bixinta labo halaad oo maxkamadu sheegtay in ay noqonayaan dhiiga gabadha.
Dhinaca kale ehellada gabadha yar ee dhibanaha ah ayaa soo dhoweeyey go’aanka ay maxkamadda ka gaartay kiiskan oo marxalado & doodo kala duwan soo maray
WARARKA MAANTA 24ka Agoosto 2021 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Yaa #Soomaaliya ka dhigay dalka adduunka ugu musuqmaasuqa badan Farmaajo Iyo Fahad “Daba-Naasle”? Maxuuse qaban karaa Mudane Farmaajo “Been-Hawaas” oo muddo 4 sanno ugu dhammaatay been iyo huuhaa? Maxuu qaban karaa Raysal Wasaare Mudane Mohamed Xuseen Rooble “Dhooqo-Raam-Sade/Dhiiqo-Raam-Sade” oo xil aan sharci ahayn inuu dalka ku-maamulo rabo”? Ha wiqleyso!
Muqdisho 24ka Agoosto 2021 Ururada bulshada rayidka Soomaaliyeed ayaa walaac xoogan ka muujiyay habraacii dooraashada golaha shacabka ee dhawaan ay soo saareen golaha wadatashiga qaran.
War qoraal ah oo kasoo baxay Ururada bulshada rayidka Soomaaliyeed ayaa lagu sheegay iney kasoo horjeedaan habraaca golaha shacabka ee lasoo saaray, kadib markii ay ka dhex arkeen iney ku jiraan xadgudub xaquuqda muwaadinka uu u leeyahay ka qeyb galka doorashooyinka dalka iyo waliba ku tagrifal awoodeed oo la xiriira arrimaha doorashooyinka ee ay maamulayaan golaha wadatashiga qaran.
“Waxaan aaminsan nahay in habraaca ay soo saareen Golaha Wadatashiga Qaran uu meesha ka saarey doorka bulshada rayidka ee hubinta xulista ergooyinka taasina waxey sheki badan gelineysa suurtogalnimada in dalka ay ka dhacaan doorashooyin lagu kalsoonaan karo oo xasilooni siyaasadeed dalka u horseeda dalka iyo dadka Soomaliyeed” ayaa lagu yiri Qoraalka Ururada Bulshada Rayidka.
Qoraalkan kasoo baxay ururada bulshada rayidka oo ay ku diidayaan habraaca doorashada Aqalka Hoose ayaa imaanaya xili sidoo kale shalay Midowga musharaxiinta madaxweynaha Soomaaliya ay iyagana kasoo horjeesteen habraaca doorashada Aqalka Hoose.
Muqdisho 24ka Agoosto 2021 Xubnaha Golaha wadatashiga qaran ayaa maanta kulan ballaaran la yeeshay safiirada beesha caalamka ee fadhigooda yahay magaalada Muqdisho.
Kulanka oo ahaa mid xasaasi ah ayaa waxaa guddoomiyey ra’iisul wasaaraha Soomaaliya, iyada oo ay goobjoog ahaayeen madaxda maamul goboleedyada iyo duqa Muqdisho.
Intiisa badan waxaa shirkan diiradda lagu saaray dardar-gelinta arrimaha doorashooyinka dalka, gaar ahaan mid golaha shacabka ee la filayo in dhowaan la qabto.
Sidoo kale waxaa kulanka lagu soo qaaday taageerada beesha caalamka ee ku aadan doorashooyinka, maadaama dowladdu ay raadineyso dhaqaalaha ka dhimman.
Ilo wareedyo lagu kasloon-yahay ayaa sidoo kale innoo sheegay in golaha wada-tashiga qaran iyo xubnaha beesha caalamka ay ka wada-hadleen sidii loo xalin lahaa tabashada midowga musharixiinta mucaaradka oo si weyn uga soo horjeestay habaaraca doorashada.
Kulankan ayaa qeyb ka noqonayo wada-hadallo is-daba joog ah oo maalmihii lasoo dhaafay ka dhacayey caasimada, kuwaas oo diiradda lagu saarayey doorashooyinka 2021-ka, waxaana ugu dambeeyey midkii ay xalay yeesheen golaha wada-tashiga & musharixiinta.
Muqdisho 24ka Agoosto 2021 Madaxweyne Maxamed Cabdullahi Farmaajo iyo Ra’isul Wasaare Maxamed Xuseen Rooble ayaa sii kala fogaanaya laba toddobaad kadib markii uu si rasmi ah usoo shaac baxay khilaaf u dhaxeeya.
Khilaafkan ayaa billowday kadib markii Farmaajo uu soo saaray wareegto u muuqata in lagu beegsaday Rooble oo lagu sheegay “in laga reebay xukuumadda iyo hay’adaha dowladda inay galaan is-afgarad ama wadahadallo saameynaya mustaqbalka dalka, madaxbannaanida qaranka, seeraha dhuleed iyo badeed ee dalka, iyo ganacsi lala galo dowlado kale inta doorashooyinka dalka lagu guda jiro.”
Ra’iisul Wasaare Maxamed Xuseen Rooble ayaa Farmaajo ugu jawaabay una sheegay in awoodaha fulinta dalka ay leedahay xukuumadda, ayna la wareegtay xilli aad u adkaa oo Soomaaliya ay wajahaysay xiisado gudaha iyo dibadda ah, kuwaas oo keenay in lagu sigto in dalku uu ku noqdo burbur iyo colaado sokeeye.
Rooble ayaa kadib markii uu tegay Kenya muujiyey in khilaafka laga heshiiyey, isaga oo kulan uu la qaatay jaaliyadda Soomaaliyeed ku yiri “Doqontu halkii laga dagaal un bey ogeyd.”
Si kastaba, waxaa hadda muuqata in khilaafkaas aan weli xal laga gaarin, islamarkaana ay suurta-gal tahay inuu kasii daray, kadib markii tallaabooyin uu qaaday Rooble ay muujiyeen heerka uu gaarsiisan yahay khilaafka kala dhaxeeya Farmaajo.
Beledweyne 24ka Agoosto 2021 aan ka heleyno magaalada Beledweyne ee xarunta gobolka Hiiraan waxay sheegayaan in wasiirka arrimaha gudaha Soomaaliya Jenaraal Mukhtaar Xuseen Afrax oo ku sugan magaadaas uu galabta kulan gaar ah la qaatay Ugaaska beesha Xawaade, Ugaas Yuusuf Ugaas Xasan.
Wasiir Mukhtaar ayaa Ugaaska kala hadlay xal u helidda xiisadda ka laloosan gobolka Hiiraan, gaar ahaan magaalada Beledweyne, si looga baaqsado isku dhacyo ka dhasha xiisadda siyaasadeed ee ka jirta deegaanka, taas oo salka ku heysa diidmo maamul oo ka dhan ah hoggaanka HirShabeelle.
Ilo ku dhaw kulankaas ayaa Caasimada Online u sheegay in ugaaska beesha Xawaadle Ugaas Yuusuf Ugaas Xasan uu wasiir Mukhtaar ka dalbaday in dowladda federaalka ay soo faro-galiso muranka maamul ee ka jira magaalada Beledweyne, si looga gudbo wax walba oo caqabad iyo dib u dhac u keeni kara shacabka reer Hiiraan.
Dhankiisa wasiirka arrimaha gudaha dowladda federaalka Jenaraal Mukhtaar ayaa la sheegay inuu Ugaaska Xawaadle ka balan qaaday in dowladda dhexe ay ka shaqeyn doonto sidii loo qaboojin lahaa xiisada ka taagan magaalada Baledweyne, isla markaana ay ka shaqeyn doonaan sidii loo qancin lahaa cid kasta oo tabasho qabta.
Kulankii ay galabta Beledweyne ku yeesheen Wasiirka Arrimaha Gudaha Soomaaliya Jeneraal Mukhtaar iyo Ugaaska Xawaadle ayaa dhacay saacado kadib markii Ugaas Yuusuf oo kaashanaya waxgaradka deegaanka uu ku guuleystay dejinta xiisadii ka dhalatay ciidankii gadoodsanaa ee xalay la wareegay magaalada.
Qaar kamid ah odayaasha dhaqanka ee magaalada Baledweyne oo maanta warbaahinta la haday ayaa sheegay in iyagoo kaashanaya Ugaaska Beesha Ugaas Yuusuf Ugaas Xasan Ugaas Khaliif ay ku guuleysteen dajinta xaaladii kacsaneyd ee ka jirtay magaalada Baledweyne, kadib markii ay xalay la wareegeen ciidamo ka tirsan militeriga Soomaaliya oo gadoodsan iyo cidanka Jeneraal Xuud.
Hargaysa 24ka Agoosto 2021 Xildhibaan Axmed Yaasiin oo kamid ah mudaneyaasha cusub ee golaha wakiilada Somaliland ayaa guddoonka golaha ka dalbaday in la waajibiyo guursashada saddex xaas, islamarkaana lagu daro xeer hoosaadka golaha wakiilada Somaliland.
Xildhibaanka ayaa sheegay in xiligan soo jeedintiisa ay ku kooban tahay xildhibaanada Golaha Wakiilada, oo uu sheegay inuu ku filan yahay mushaarkooda, ayna horseed u noqon karaan bulshada kale ee reer Somaliland.
“Waxaa doonayaa in xeer hoosaadka waajib laga dhigo qoddob ah in Mudane kasta oo halkan fadhiya uu yeesho Saddex Xaas, maadama uu ku filan yahay mushaarkiisa,” ayuu yiri Xildhibaan Axmed Yaasiin.
Sidoo kale waxa uu sheegay inay tusaale u noqonayaan ganacsatada iyo dadka dhaqaalaha haysta haddii ay xildhibaannadu sameystaan xaasas badan, midaasi oo ka qayb qaadanaysa xoojinta xaga taranka bulshada.
Axmed Yaasiin ayaa doodiisa u weyni tahay in mushaarka iyo gunnada ay qaataan xildhibaannadu ay ku filan yihiin, taasina ay u sahalayso guur-sashada haween badan.
Soo jeedinta Xildhibaanka ayaa hadal hayn badan ka dhalisay baraha bulshada, ayada oo dadka si kala duwan uga fal-celiyeen arrintaas oo haddii xeer hoosaadka golaha lagu daro, sahli karta in lasoo saaro sharci weyn oo jideynaya arrintaas
Muqdisho 24ka Agoosto 2021 Ilo-wareedyo amni oo lagu kalsoon yahay ayaa Caasimada Online u sheegay in dowladda Soomaaliya ay magaalada Muqdisho keentay saraakiiahii hogaamineysay ciidamada Cabdrashiid Xasan Cabdinuur Janan.
Saraakiisha Muqdisho la keenay ayaa waxaa kamid ah Rashiid Bool, Cali Xasan Deer iyo saraakiil kale, waxaana tiradooda lagu sheegay 16 Sarkaal oo muhiim u ahaa howlgalka Cabdirashiid Janan.
Saraakiishaan oo laga soo dejiyay garoonka Aadan Cadde ayaa lagu xareeyay xero Nac-Nac, waxaana la sheegay in dhowaan u bilaaban doono tababaro Sarkaalnimo, sida ay noo xaqiijiyeen ilo wareedyo ka tirsan Milatariga Soomaaliya.
Saraakiishaan laga soo dejiyay Muqdisho ayaa la sheegay in ay ku soo baxaan ammar uu Muqdisho ka bixiyay Madaxweynaha muddo xileedkiisu dhacay ee Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo, waxaana sidoo kale la filayaa in ay la kulmaan dhowaan.
Muqdisho 24ka Agoosto 2021 Guddiga wadajir ah oo kala metalaya golaha wada-tashiga qaran iyo midowga musharixiinta ayaa lagu dhowaaqay, kadib markii xalay labada dhinac ay kulan ku yeesheen magaalada Muqdisho, kaas oo looga hadlay doorashooyinka.
Guddigan ayaa ka kooban illaa lix xubnood oo ka kala socda labada dhinaca, waxayna kala yihiin madaxweynayaasha Siciid Cabdullaahi Maxamed (Deni), Cabdicasiis Xasan Maxamed (Lafta Gareen) iyo Axmed Cabdi Kaariye (Qoor Qoor), halka musharixiinta mucaaradka ay guddiga ku metalayaan Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame, Shariif Xasan Sheekh Aadan iyo Daahir Maxamuud Geelle.
Ujeedka loo aas aasay guddigan ayaa ah sidii turxaan bixin loogu sameyn qodobada ay cabashada ka keeneen musharixiinta ee ku jira habraaca lasoo saaray ee doorashada.
Siyaasiga Cabdiraxmaan Cabdishakuur oo la hadlay BBC-da ayaa shaaca ka qaaday ayaa ka warbixiyey shaqada guddigan & kulankii u dhexeeyey labada dhinac ee qabsoomay.
“Fariimo nooga yimid Golaha wadatashiga qaran ayaan ula fadhiisan Madaxda Dowlad-Goboleedyada, kaddib waxaa nagu soo biiray Ra’iisul Wasaaraha oo aan kawada hadalnay turxaan bixinta cabashooyinka aan ka qabnay habraaca doorashooyinka, ” ayuu yiri.
Sidoo kale Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame ayaa intaasi ku sii daray “Meelaha sida gaarka ah aan u tilmaamnay ee cabashadu ka taagan tahay waa qaabka xulista odayaasha dhaqanka, ergooyinka, lacagta diiwaangelinta, Bulshada rayidka kaalinta ay ka qaadanayaan, hubinta ergooyinka iyo qodobo kale oo culeys uu ka jiro”.
WARARKA MAANTA 23ka Agoosto 2021 Sir Culus!
Su’aallaha Maanta: Maxuu Raysal Wasaare Mudane Maxamed Xuseen Rooble uga aamusan yahay in sharciga la horkeeno raggii afduubtay Ikraam Tahaliil? Halkee/Xaggee Taliyaha Nabad-Sugida Argagixiso Maal-Geliye Fahad Yaasiin “Dabo-Naasle” Iyo Korneyl Jiis geeyeen Ikraam Tahaliil? Yaa xukumma #Soomaaliya ma Soomaali mise beesha caalamka? Maxuu muddo 4 sanno u diiday in Wasiirka Maalliyadda Dr. Bayle in dalka loo soo daabaco shillin Soomaali? Maxaa ka jira inay guddiga doorashada u kala shaqaynayaan dano khaas u ah shaqsiyaad? Maxaa lagu xalliyey afduubkii loo gaystay Ikraam Tahali nolol ama geeri? Yaa #Soomaaliya xukumma hadda ma Madaxweyne Farmaajo “Been-Hawaas” mise Raysal Wasaare Rooble? Maxuu qaban karaa Raysal Wasaare Mudane Maxamed Xuseen Rooble? Yaa #Soomaaliya doorasho ka qaban kara? Maxuuse qaban karaa Mudane Farmaajo “Been-Hawaas” oo muddo 4 sanno ugu dhammaatay been iyo huuhaa? Maxuu qaban karaa Raysal Wasaare Mudane Mohamed Xuseen Rooble “Dhooqo-Raam-Sade/Dhiiqo-Raam-Sade” oo xil aan sharci ahayn inuu dalka ku-maamulo rabo”? Ha wiqleyso!
Maamulka Puntland 23ka Agoosto 2021 Maamulka Gobolka Bari ee Puntland ayaa sheegay in 48 saac ee soo socda ay jiraan roobab xooggan oo dabeeylo wata oo ku wajahan dhulka xeebaha ee Puntland.
Maamulka ayaa faray shacabka degan dhulka Banaan, Togaga iyo meelaha u dhow xeebta inay ka fogaadaan goobahaas si looga taxadaro in dhibaato ka soo gaarto dadka iyo duunyada.
Sidoo kale waxaa la faray Taliska qeybta Booliska Gobolka Bari Iyo Guddoomiyeyaasha degmooyinka gobolka Bari in ay 48 saac ee socoda ay wax gaadiid ah u bixi karin badda, sidoo kale waxaa la faray Isu-Duwayaasha wasaaradaha dekadaha iyo kalluumaysiga in ay si dhow uga war-hayaan arrintaas.
Maamulku wuxuu sidoo kale sheegay in roobabka dabaylaha wata ay Sidoo kale gaari karaan Gobolka Gardafuu.
Puntland sanad walba marka la gaaro sannadka dhammaadkiisa waxaa kusoo laablaabta roobab dabeylo wata oo inta badan geysta khasaare nafeed iyo mid hantiyeed.
Sannadkii lasoo dhaafay dhammaadkiisii, 9 qof oo Yemeniin ah ayaa ku geeriyooday duufaano ku dhuftay xeebaha gobolka Bari, sidoo kale boqolaal qoys ayaa ku hanti beelay, kuwaas oo isku bedelay baracakayaal.
Muqdisho 23ka Agoosto 2021 Xildhibaan Cabdullaahi Goodax Barre oo la hadlaayay warbaahinta ayaa sheegay in masuuliyiin uu ugu horeeyo madaxweyne ku xigeenka Hirshabeelle Yuusuf Dabageed iyo siyaasiyiin dhowr ahaa oo dhawaan la tagay Baledweyne ay ku jiraan xaalad go’doon ah.
“Madaxweyne ku xigeenka Hirshabeelle Yuusuf Dabageed iyo siyaasiyiin uu ka watay Muqdisho ayaa ku jira xaalad go’doon ah kadib markii ay isku hareereeyen ciidanka lanwareegay dhamaan xarumahii maamulka gobolka, waxaana suurtagal ah in laga soo masaafuriyo magaalada Baledweyne” ayuu yiri Xildhibaan Goodax Barre.
Hadalka Xildhibaan Goodax Barre ayaa imaanaya iyadoo xalay qalalaaso xoogan ay ka dhaceen magaalada Baledweyne ee xarunta gobolka Hiiraan oo ku saabsan ciidamo aad u hubeysan oo ka tirsan dowladda Soomaaliya oo la wareegay xarumaha maamulka gobolka Hiiraan.
Xaalada Baledweyne ayaa xalay aheyd mid aad u kacsan waxaana ilaa saqdii dhexe ee xalay magaalada lagu dhex arkaayay boqolaal dad weyne ah oo isugu baxay banaanbaxyo looga soo horjeedo Hirshabeelle laguna taageerayo ciidamada la baxay Badbaado Hiiraan ee ka horyimid imaashaha Cali Guudlaawe ee lagu waday in maanta si xoog ah looga dajiyo magaalada Baledweyne.
Muqdisho 23ka Agoosto 2021 Sida ay noo xaqiijiyeen ilo wareedyo lagu kalsoon yahay, guddoomiyaha gobalka Banaadir Cumar Maxamuud Maxamed Filish ayaa gobolka Shabeellada Dhexe ka dalbaday ciidamo Milateri ah iyo Gaadiid dagaal, kadib markii uu xoogeysstay xiisadda u dhaxeysa isaga iyo taliyaha booliska Soomaaliya.
Xiisadda ayaa ka dhalatay kadib markii taliyaha ciidanka Booliska Soomaaliya Cabdi Xasan Xijaar uu amar ku bixiyay in awood ciidan lagu joojiyo dhismaha dhul danguud ah oo ay Naafada Qaranka lahaayeen oo ku yaala nawaaxiga Dekadda Muqdisho, dhulkaas oo guddoomiye Cumar Filish ka dhisay baakinka gaadiidka ka shaqeeya dekadda Muqdisho.
Taliye Xijaar ayaa guddoomiyaha ku amray joojinta dhismaha iyo xarig ka jarka, waxaana la sheegay in diidamada gobalka kadib taliye Xijaar ku amray in awood ciidan lagu joojiyo howsha halkaas ka socotay.
Xogta ayaa tilmaamaysa in Korneel Saneey Cabdulle iyo Sarkaal lagu magacaabo Shaah Ma-cabe ay guddoomiye Cumar Filish usoo dhiibeen shan gaari oo nuuca dagaalka ah iyo ciidamo ku hubeysan qoryaha BKM iyo Baasuko iyo hub kale oo kamid ah nuucyada fudud.
Sidoo kale Guddoomiye Cumar Filish oo markii hore ku socon jiray hal gaari oo nuuca aan xabada karin ee Butuufta ah ayaa hada ka dhigtay laba gaari iyo dhowr gaari oo kale kuwa raaxada ah.
Arrintaan ayaa muujineysa heerka uu gaarsiisanyahay xiisada u dhaxeysa Taliye Xijaar iyo Cumar Filish. Ilaa hadha ma jirto wax dadaal ah oo ka socda dhinaca dowlada oo arrintaan xal loogu raadinayo.
London 23ka Agoosto 2021 Soomaali ah ayaa si arxan darro ah shalay gelinkii dambe loogu dilay magaalada London, xilli ay sare u kacayaan dilalka magaalada loogu gaysto Soomaalida.
Dilkan oo loo adeegsaday mindi ayaa ka dhacay xaafad ay Soomaalidu ku badan tahay oo lagu magacabo Leyton, sida ay goobjoogeyaal arkayey u sheegeen Caasimada Online.
Kooxda dilka gaysatay ayaa la sheegay in marxuumka oo da’diisa lagu qiyaasay 30 jir ay qoorta kaga gooyeen mindida, kadibna ay goobta isaga baxsadeen.
Waxaa kadib goobta soo gaaray kooxaha gurmadka deg degga ah, oo ula cararay isbital ka ag dhowaa goobta, halkaasi oo ay nafta kaga baxday.
Booliska ayaan weli shaaca ka qaadin magaca marxuumka.
London ayaa caan ku ah dilalka loo adeegsado mindiyaha, ayada oo inta badan lagu dilo ama ay isku dilaan dhallinayarada Soomaaliyeed ee dad’doodu u dhaxeyso 18 illaa 25 jirka
Muqdisho 23ka Agoosto 2021 Taliska qeybta guud ee Nabad-Sugida gobolka Banaadir ayaa maanta ku guuleystay inay ka saaran dad deganaa dhul ku dhex yaala xarunta Akaadeemiyadda Jilicow, kaasi oo ay xiisadiisu taagneyd muddo badan.
Waxaa muddo Laba sano ah digniino la siinayay dad shacab ah iyo saraakiil Ciidanka Dowladda ka tirsan, si ay uga guuraan dhulkaasi, waxayna Maxkamadda Gobolka Banaadir si rasmi ah u amartay bishii Febraayo 2020-ka ka saaristooda, kadib markii uu Taliska qeybta guud ee Nabadsugidda gobolka uu codsi waaran ah u diray Maxkamadda Ciidamada Qalabka sida.
Sida ay ogaatay Caasimada Online, sababta u weyn ee taliska gobolka u rabay in laga saaro dadkaas dhulka ku dhex yaala xarunta Akaadeemiyadda Jilicow, ay aheyd sababo amni oo food saaray.
Waxaa dhowr jeer agagaaraha dhulkaas ka dhacay falal amni darro, midaasi oo sare u qaaday walaaca Nisa ee ku aadan qataraha ka imaan kara arga-gixisada.
Si kastaba, Taliska qeybta guud ee Nabadsugidda gobolka Banaadir daba jooga amarka dhul ka saarista ee Maxkamadda gobolka Banaadir, ayaa maanta dadkaas gebi ahaanba ka saaray dhulkaas.
Beledweyne 23ka Agoosto 2021 Ciidamo lamagac baxay Badbaadada Gobolka Hiiraan ayaa caawa la wareegay magaalada Beledweyne ee xarunta gobolka Hiiraan, iyadoo saraakiisha hoggaamineysa ciidankaas ay warbaahinta u sheegeen in guud ahaan magaalada ay gacanta ku hayaan, HirShabeelle dambana aysan ka tali doonin.
Ciidanka caawa la wareegay Beledweyne oo ka tirsan qeybta 27-aad ee Militeriga Soomaaliya waxaa hoggaaminaya sarkaal lagu magacaabo Cabdullahi Barre Cilmi oo dhawaan laga qaaday xil uu ka haayay qeybta 27-aad ee ciidanka xoogga dalka iyo sarkaal kale oo lagu magacaabo Nuur Dheere oo ka tirsan ciidanka daraawiishta HirShabeelle.
Korneyl Cabdullahi Barre oo ugu horeyn warbaahinta la hadlay ayaa sheegay in sababta ay magaalada ula wareegeen ay tahay tallaabo ay uga hor-tegayaan in Cali Guudlaawe awood ciidan lagu keeno Beledweyne.
“Ciidamadu waxay la wareegeen xarun kasta oo maamulku kulahaa Beledweyne, waxaa noo cuntami weysay in sayaasiyiin dano gaara leh ay waxay rabaan ka sameystaan gobolkaan, dowladda federaalka waxaan ka codsaneynaa in dhibaatada ka jirta Beledweyne ay soo fara geliso, meel kasta waan la wareegnay, hadda waxaan ku suganahay xarunta maamulka gobolka Hiiraan, dhibaatadii jirtana caawa ayey soo dhamaatay,” ayuu yiri Korneyl Cabdullahi Barre oo ka mid ah saraakiisha hoggaamineysa ciidanka la wareegay Beledweyne.
Sidoo kale Korneyl Nuur Dheere ayaa sheegay inay u dul qaadan waayeen dhibtaada ka jirta gobolka, isla markaana talada gobolka ay la wareegi doonaan hadda kadib.
“HirShabeelle wax la yiraahdo kama sii jiri doono gobolkaan Hiiraan, qeylada reer Hiiraan waana dhibtay, hadda kadibna halkaan kama tali doonto HirShabeelle, talada gobolkaan anagaa la wareegnay,” ayuu yiri Korneyl Nuur Dheere oo ka tirsan saraakiisha daraawiishta HirShabeelle.
Muqdisho 23ka Agoosto 2021 Madaxweyne Vladimir Putin ayaa Axaddii diiday fikradda ku saabsan in dadka laga soo daad-gureynayo Afghanistan la geeyo dalalka u dhow Ruushka, isaga oo sheegay inaysan dooneyn in “mintidiin iska dhigaya qaxooti ay halkaas tagaan.”
Moscow ayaa xiriir wanaagsan la leh Taalibaan, waxaana mintidiintan uu ka hadlayo loola jeeda kuwa Al-Qacida.
Putin ayaa cambaareeyey fikradda dalalka Reer Galbeedka qaarkood, ee ay qaxootiga Afghanistan dib u dejin ugu sameynayaan dalalka deriska la ah ee Bartamaha Asia, inta Visa-ha ay ku galayaan Mareykanka iyo Yurub laga diyaarinayo.
“Taas ma waxa uu macnaheedu yahay in ayaga oo aan Visa haysan la geyn karo dalalkaas iyo deriskeena, halka Reer Galbeedka aysan dooneyn inay qaadaan Visa la’aan,” ayuu yiri madaxweyne Putin, sida ay kasoo xigatay wakaaladda wararka Ruushka ee TASS.
“Maxay dhibaatadan ugu xalinayaan hab bah-dilaad ah?” ayuu yiri.
Dowladda Mareykanka ayaa wada-hadallo sir ah la yeelatay dhowr dal, ayada oo isku dayeysa inay xaqiijiyo heshiis hoy loogu sameynayo Afgaaniyiinta la shaqeeyey dowladda Mareykanka.
Muqdisho 23ka Agoosto 2021 Ra’iisul wasaarihii hore ee Soomaaliya, Mudane Cumar Cabdirashiid Cali Sharmaa’arke oo qoraal soo dhigay bartiisa Twitter-ka ayaa wuxuu kaga hadlay qodobadii kasoo baxay shirkii wada-tashiga ee ka dhacay magaalada Muqdisho.
Ugu horreyn Cumar Cabdirashiid ayaa ka horyimid go’aanada kasoo baxay shirkaasi, wuxuuna tilmaamay inay buuri karaaan xiisado siyaasadeed oo hor leh.
Sidoo kale wuxuu intaasi ku daray in gabi ahaan meesha laga saaray hufnantii geedi socodka doorashooyinka, ayna awooda isku soo koobeen maxdaxda maamullada dalka.
Cumar Cabdirashiid oo hadalkiisa sii wata ayaa shaaca ka qaaday in loo baahan yahay in dib eegis deg deg ah lagu sameeyo qodobada qaar ee war-murtiyeedka lasoo saaray.
“Hoggaamiyayaasha goboladu waxay ku guuleysteen inay xoojiyaan awoodda ay ku leeyihiin doorashooyinka Aqalka Hoose. War-murtiyeedka ayaa wax u dhimey hufnaantii geedi-socodka oo haddii aysan helin taageerada dadka Soomaaliyeed, waxaa laga yaabaa inay kiciso xiisado cusub oo laga yaabo inay rabshado dhacaan. Dib -u -eegis degdeg ah ayaa loo baahan yahay,” ayuu yiri Cumar Cabdirashiid ra’iisul wasaarihii hore ee Somalia.
Waxa kale oo uu ku baaqay in loo baahan yahay in laga fakiro mustaqbalka Soomaaliya iyo doorashooyinka soo socda, si ay natiijada u noqoto mid la wada ogol-yahay.
Hadalkan ayaa kusoo aadaya, iyada oo shalay Muqdisho lagu soo gabagabeeyey shirkii wada-tashiga ee u dhexeeyey dowladda federaalka, dowlad goboleedyada iyo gobolka Banaadir, kaas oo qodobada laga soo saaray ay muujinayaan in awooda doorashada, gaar ahaan golaha shacabka loo gacan-geliyey hoggaamiyeyaasha shanta maamul ee dalka.