WARARKA MAANTA 21ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxuu khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” ugu bixiyey lacag $ 1.7 milyan in xilka lagu cayriyo Madaxweyne Mudane Axmed Ducaale Xaaf oo lagu badalay Mudane Axmed Baasto kaasoo ay doorteen xildhibaannadaa fadhiya Cadaado? Maxuuse khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u diidan tahay horumarka iyo nabadda Dowlad Gobaleedka Gamudug asagoo horay si cad ugu diiday inay Shacabka deggan Gobalka Banaadir inay samaystaan Dowlad Gobaleed Ismaamul sida gobalada kale ee dalka? Maxuuse hadda khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u rabaa inuu shaqada uga cayriyo Wasiirka Arrimaha Dibadda Mudane Axamed Cawad Iyo Wasiirka Qorshaynta Mudane Jamaal kuwaasoo uu ogaaday inay siro farabadan fashileen oo uu si qarsoodi ah ugu soo saxiixay shirkaddo iyo dowladdo shisheeye ah? Yaa ku xigi doona kadib Dowladda Soomaaliya markii ay si fudud uga taqalusay Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka #Galmudug Mudane Axmed Ducaale Xaaf? Si cad Dowladda Soomaaliya ayaa waxay rabtaa in hal hal ay uga taqalusto Madaxweynayaasha maamul gobaleedyada! Ummada Soomaaliyeed waxay si cad u ogtahay inay Dowladda Soomaaliya jaggadda ka tuurtay Madaxweynihii hore ee Dowlad Gobaleedka Hirshabelle Mudabe Cosoble? Yaa xigi doona Madaxweyne Mudane Shiikh Shariif Xasssan Mise Mudane Madaxeyne Axmed Madoobe? Yaa maanta runta qarin kara? Maxuuse Guddoomiyaha Aqalka Sare Mudane Cabdi Xaaashi si deg deg ah ugu amray inuu Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdillaahi Farmaajo ku hor yimaado Aqalka Sare si su’aallo adag loo weydiiyo ama inuu iscasilo fashilka ku yimid Dowladda Wada Dadban?
Muqdisho 21ka Oktoobar 2018 Guddoonka Aqalka sare ayaa sheegay in dowladda dhexe u muuqato in ay caga jiideyso wada hadal lagu dhameeyo khilaafka kala dhaxeeya madaxda dowlad gobolleedyada oo horay ugu dhawaaqay in ay xiriirka u jareen dowladda dhexe.
Guddoomiyaha Aqalka sare Cabdi Xaanshi Cabdullaahi ayaa sheegay in ergo ka tirsan Aqalka sare oo loo kala diray dowlad gobolleedyada dib warbixin ugu soo celiyeen golaha, laakiin jawaabtii ay goor hore ka filayeen dhinaca xukuumada aan wali la helin.
Wuxuu ugu baaqay madaxweynaha iyo ra’iisal wasaaraha in ay aqbalaan in arinka lagu dhameeyo miiska wada hadalka, isaga oo intaa ku daray in madaxda dowlad gobolleedyada diyaar u yihiin wada xaajood lala galo dowladda dhexe.
Cabdi Xaanshi ayaa sheegay in dhinaca dowladda ay caga-jiideyso wada hadal lala galo maamul gobolleedyada, waxaana uu muddo saddex cisho ah u qabtay madaxweynaha in uu jawaab uga bixiyo baaqa golaha Aqalka sare ee Soomaaliya.
Maanta ayaa lagu wadaa in uu magaalada Garoowe ka furmo shir ay halkaa ku leeyihiin ilaa saddex madaxweyne gobolleed, waxaana shirka ka maqan madaxweynaha maamulka Hirshabeelle oo bishii September ee ina dhaaftay ku dhawaaqay in uu heshiis la galay dowladda dhexe.
Waxaa soo ifbaxaya shaki durbaba qaar ka mid ah wadamada reer Galbeedku ka muujinayaan fasiraad Boqortooyada Sacuudiga ay ka bixisay habka uu u dhacay dilka Wariye Jamaal Khashoggi .
Dowladda Faransiiska ayaa dhankeeda sheegtay in ay jiraan su’aalo badan oo aan wali laga jawaabin.
France 21ka Oktoobar 2018 Wasiirka arrimaha dibadda ee Faransiiska Jean-Yves Le Drian, ayaa dalbadan in al sameeyo baaritaan buuxa.
Hogaamiyaha Jarmalka Angela Merkel, ayaa dhankeeda sheegtay in bayaanka Sacuudiga uu yahay mid aan dhamaystirnayn oo looga baahan yahay in dilka saxafiga ay faafaahin ka bixiyaan.
Balse qaar ka mid ah dowladaha Carabta ee saaxibada dhaw la ah boqortooyada Sacuudiga ayaa war ay soo saareen waxaa ay taageero ugu muujiyeen dowladda Sacuudiga.
Dhanka kale saraakiisha Turkiga ayaa waxay wacad ku mareen in ay soo bandhigi doonaan faafaahinta ku saabsan dilka weriye Jamal Khashoggi, kadib markii Sacuudiga uu markii ugu horeeysay aqbaly in Jamal lagu dilay gudaha qunsuliyadda Sacudiga uu ku leeyhay magaalada Istanbul.
Hay’adda u dooda xuquuqda aadanaha ee Amnesty International, ayaa sheegtay in xukuumadda Riyadh ay isku dayayso in ay iska nadiifiso khaarajinta iyada oo ku andacoonaysa in uu ku dhintay dagaal iyo gacan qaad ka dhacay gudaha qunsuliyada Istanbul.
Cadaadoo 21ka Oktoobar 2018 Axmed Maxamed Maxamuud (Baasto) ayaa goor dhow loogu doortay magaalada Cadaado madaxweynaha cusub ee maamulka Galmudug.
Baasto oo horey u soo noqday Wasiirka Arrimaha Gudaha ee maamulka Galmudug ayaa hadda noqonaya madaxweynihii labaad ee uu yeesho maamulka Galmudug.
Doorashadda Maanta ka dhacday Cadaado ayaa waxaa ku tartamaayay labadda Musharax ee kala ah Axmed Maxamuud Xasan (Baasto) oo helay 52 Cabdixakiin Cali Guure ayaa helay 8 Cod
Xildhibaanada ku sugan Magaalada Cadaado ayaa dhowaan shaaciyey iney xilka ka qaadeen Madaxweynaha Galmudug Axmed Ducaale Geelle Xaaf oo fadhigiisu yahay magaalada Dhuusamareeb.
Madaxda Labada garab ee maamulka Galmudug ayaa dhinac walba waxaa uu xil ka qaadis ku sameeyey dhinaca kale, iyagoo ka dibna qabtay doorashooyin lagu buuxinayo kuraasta madaxda xilka laga qaaday, waxaana arinta ka socota Galmudug ay u muuqataa fowdo siyaasadeed oo aysan jirin cid ka faaiideysa.
Muqdisho 21ka Oktoobar 2018 Boqorka Sacuudiga Salmaan Bin C/casiis uu xilkii ka qaaday ayaa xilalkii ka qaaday laba mas’uul oo sare kuwaasoo la filayo inay loo heysto mas’uuliyadda kiiska naxdinta leh ee dilka Saxafiga Jamal Kashoqgi.
Boqorka ayaa xilalkii ka qaaday ku-xigeenka agaasimaha guud ee Sirdoonka Sacuudiga, ahaana la-taliyaha sare ee Dhaxal-sugaha dalkaasi Axmed Al-casiiri iyo La-taliyaha sare dhaxal sugaha, oo darajo wasiir ka hayey boqortooyada Sacuudiga Sucud Al-qaxdaani, kasoo ku caan baxay isku-xiraha kooxda ciidamada elektorniga Sacuudiga ee baraha bulshada ku weerarta dadka horjeeda Boqortooyada.
Arrintan ayaa hore loo saadaaliyay sida ay shaacisay saxaafadda Mareykanka, waxaana ujeedkeedu yahay in dhaxal sugaya uu dhalay boqorka xilka haya ee Maxamed Bin Salmaan culeyska looga qaado, kaasoo la rumeysan yahay inuu isagu bixiyey amarka dilka Saxafiga Jamal Kashoqgi.
Waxaa kaloo xilalkii laga eryay saraakiil dhowr ah oo ka tirsan sirdoonka Sacuudiga, kuwaasoo qeyb ka ahaa kooxda ka qeyb qaadatay dilka Saxafiga ee tagtay magaalada Istanbuul ee dalka Turkiga, waxaana ka mida 3 sarkaal oo sare.
Dhinaca kale wakaalada wararka Sacuudiga ayaa shaacisay in baaritaan hordhac ah uu muujiyey inuu muwaadinka Jamal Kashoqgi ku dhintay Xarunta Qunsuliyadda Sacuudiga ee Istanbuul kadib dood dhex martay isaga shaqsi u tegay safaaradda inuu kala hadlo sidii uu dib ugu laaban lahaa Sacuudiga.
18 Sacuudiyaan ah ayaa loo qabtay dilka Saxafiga, iyadoo baaritaan lagu hayo. Waxaa kaloo xilalka laga qaaday saraakiil dhowr ah oo ka tirsan Sirdoonka, kuwasoo qeyb ka ahaa kooxda dilka saxafiga ka qeyb qaadatay.
Dhinaca kale Boqorka Sacuudiga ayaa soo saara amar kale oo dib u habeyn lagu sameynayo hay’adda sirdoonka Sacuudiga, iyadoo loo xil saaray guddi wasiiro oo uu madax ka yahay dhaxal-sugaha dalkaasi Maxamed Bin Salmaan.
Speaking at Press Conference to several Somali Media Outlets, and the Somali Universal TV broadcast:-
https://www.youtube.com/watch?v=mtMqrNp4Fyk
WARARKA MAANTA 20ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa noqon doona Rsysal Wasaaraha soo socda? Maxay xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u khiyaameeyey golihiisa wasiiradda, xildhibaannadda labada aqal iyo Ummadda Soomaaliyeed kadib markii uu heshiisyo qarsoodi ah la galay shirkaddo si sharci-darro ah shidaalka iyo kheyraadka dalka inay dhacaan raba? Maxayse tahay sababta uu Wasiirka Arrimaha Dibadda Mudane Axmed Cawad u fashilay sirta uu Ummadda Soomaaliyeed ku sameeyey khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” asagoo qiray inay dowladddihii hore ka fiican yihiin dowladda uu hadda wasiirka ka yahay asgoo baaq runta taabanaaya u diray Ummadda Soomaaliyeed? Maxuuse khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u bahdilay Wasiirka Arrimaha Dibadda Mudane Axmed Cawad markii uu hadalka ka jaray asagoo si fiican u amaanayey dowladdihii ka horeeyey Dowladda Wada Dadban ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade? Meeqo wasiir ayaa is-casilay? Meeqo wasiir ayaa la casilay ayagoo aan xitaa loo sheegin? Maxuu u malaynayaa khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” inuu in ka badan laba sanno wakhtiga ka sii lumin karo Ummadda Soomaaliyeed Iyo beesha caalamka oo diiday inay wax dhaqaallo ah siiso xukuummadda ugu musuqmaasuqa badan ee soo martay dalka Soomaaliya tan 1960kii ilaa 2018? Ka dag oo is-casil inta aan lagu casilin!
Muqdisho 20ka Oktoobar 2018 Xukuumadda Britain ayaa markii ugu horreeysay beenisay inay taageerro siiso ciidamadda gaarka ah ee deegaanka Soomaalida Itoobiya oo loogu yeero Liyuu booliska,sida lagu sheegay war ay baahisay safaaradda Britain ee magaalada Addis Ababa.
Britain , ayaa warkan sheegtay kaddib kulan horraantii toddobaadkan uu la yeeshay madaxweynaha dowlad deegaanka Soomaalida,Mustafe Cumar Maxamed madaxa barnaamijka horumarinta Ingiriiska,Christian Rogg, waxaana kulanka diiradda lagu saaray arrimo ku saabsan dib u habayn lagu sameeyo amniga deegaanka iyo waliba bidhaaminta wararka sheegaya in UK taageerro maaliyadeed siisay ciidamadda Liyuu booliska.
“Dowladda Ingiriiska marnaba horey uma siinin haddana ma siineyso taageerro dhinac kasta ah ciidamadda Liyuu Booliska.” ayuu yiri afhayeen u hadlay safaaradda Ingiriiska ee Addis Ababa.
Afhayeenka , waxaa kalo u sheegay mashruucii hore looga fuliyay deegaanka inuu salka ku hayo arrimo la xiriira dhinacyada bulshada ,gaar ahaan horumarinta baahiyaha kala duwan ee shacabka,sida waxbarashada ,caafimaadka iyo tababarida sharci yaqaanno dadka u shaqeeya.
Warkan ayaa ku soo aaday ,kaddib markii maalmihii u dambeeyay la hadal-hayey in Ingiriiska uu dhaqaalo ku kabay ciidamadda Liyuu booliska, kuwaas oo gabood falo ka dhan ah xuquuqda aadanaha lagu eedeyay, inkasto madaxweynaha deegaanka Mustafe Cagjar uu ballanqaaday in eedeymaha uu wax ka qaban doono.
Sacuudiga 20ka Oktoobar 2018 Dowladda Saudi Arabia ayaa ugu danbeyntii shaacisay dilka wariye Jamaal Khashoggi, hasse ahaatee Boqortooyada ayaa sheegtay in uu ku dhintay dagaal dhaxmaray isaga iyo dad ku sugnaa gudaha Qusuliyadooda magaalada Istanbul, laakiin dowladda Saudi Arabia ma aysan sheegin halka uu ku danbeeyay meydkiisa.
Wakaalada Wararka Saudi Arabia ayaa sheegtay in dagaalka uu ka bilaawday gudaha Qunsuliyada wax yar uu kaddib markii uu gudaha u galay isaga oo u socday in uu helo warqado nikaax, wakaaladda wararka ee SPA ayaa sidaas sheegtay.
‘’Dood dhaxmartay isaga iyo dad kale gudaha Qunsuliyada dagaal ka dhashay kaddib ayaa keentay in uu halkaa ku dhintay, ayaa lagu yiri warka ka soo baxay Boqortooyada.
Arintan ayaa la sheegay in loo xiray 18 ruux, waxaa sidoo kale shaqada laga eryay madaxii sirdoonka Boqortooyada Axmed al-Asiri sida lagu sheegay bayaanka.
Wariyaha ayaa la waayay 2dii bishan October kaddib markii uu galay gudaha Qunsuliyada Saudi Arabia ee magaalada Istanbul isaga oo u socday in uu helo warqado ama Dukumiintiyo la xiriiray guurkiisa.
Lama oga sida uu caalamku uga fal celin doono bayaanka ka soo baxay dowladda Sacuudiga eeku saabsan in wariye Jamaal ku dhintay dagaal ama gacan ka hadal ka dhax dhacay gudaha Qunsuliyada, inkastoo dhinaca kale la leeyahay dilkiisu waxaa uu ahaa mid qorsheysan oo laga shaqeeyay.
Muqdisho 20ka Oktoobar 2018 Wasiirka wasaarrada Waxbarashada Hidaha iyo Tacliinta sare ee Soomaaliya Cabdullaahi Goodax Barre ayaa sheegay in ku dhawaad 400 oo ardey Soomaaliyeed ah ku xanniban yihiin dalka Turkiga. Wasiirka ayaa sheegay in arintan ardeydaasi u xanniban yihiin tahay kaddib markii ay ay dowladda Turkiga diiday aqoonsiga Jaamacadaha ay ardeydaasi ka soo baxeen, isaga oo arintaa ku tilmaamay nasiib darro.
‘’Waa arin nasiib darro ah oo ku dhacday ardeyda Soomaaliyeed in loo diiday in ay sii wataan waxbarashada heerka labaad ee Jaamacada, kaddib markii la diiday aqoonsiga Jaamacadaha ay ka soo baxeen ee gudaha dalka Soomaaliya’’ ayuu yiri Goodax. Ardeydan ayaa markii horeba u aaday dalka Turkiga diyaarinta heerka labaad ee waxbarashada Jaamacada, laakiin waxaa muuqata in ay caqabad kala kulmeen waxbarashadoodii hore oo dowladda Turkigu ka soo qaaday waxba kama jiraan.
Wasiirkii hore ee Waxbarashada Hidaha iyo Tacliinta Sare ee Soomaaliya Cabdiraxmaan Daahir Cismaan ayaa sheegay in Jaamacada ka dhisan dalka aysan soo buuxin heerkii iyo sharuudihii Jaamacad looga baahnaa sidaa daraadeed aysan aqoonsaneyn wasaarrada waxbarashada, taasoo keentay in uu xilkiisa ku waayo.
Addis Abab Booliiska dalka Ethiopia ayaa ku eedeeyey madaxweynihii hore ee dowlad deegaanka Soomaalida Ethiopia, Cabdi Maxamed Cumar inuu isku dayey inuu xabsiga ka baxsado. Cabdi Maxamuud ayaa la xiray kadib rabashadihii dalka Ethiopia ka dhacay bishii August.
Booliska ayaa maanta maxkamadda federaalka Ethiopia, oo markii shanaad lasoo taagey Cabdi Maxamuud, u sheegay inuu isku dayey inuu ka baxsado daaqadda xabsiga.
“Sababo la xiriira walaac laga qabo ammaankiisa iyo caafimaadkiisa, waxaa lagu hayey xafiis gooni ah, si kastaba, waxa uu isku dayey inuu ka baxsado xafiiska, isaga oo jebiyey muraayadda dariishadda, isaga oo sidoo kalena ceejiyey mid ka mid ah ilaalada” ayey boolisku ay yiraahdeen.
Si kastaba, Cabdi Maxamuud ayaa falkaas ka hor beeniyey maxkamadda, isaga oo sheegay in warka kasoo baxay booliska uu yahay mid aan jirin, oo qorshaha laga leeyahay uu yahay in lagu baneysto in jirdil loo geysto islamarkaana sumcaddiisa la waxyeeleeyo.
“Arrintan waa been, aniga shaqsi ahaan waxaa la igu hayaa cadaadis aad u weyn, waxaana la igu hayaa xabsi aan munaasab ahayn, laba mar ayaa nafteeda halis gashay oo nin maskaxda ka jiran oo lagu hayo qol igu dhegan uu iisoo jebiyey albaabka” ayuu yiri Cabdi Maxamuud.
Cabdi Maxamuud ayaa sidoo kale maxkamadda ka horsheegay inuu caafimaad ahaan liito.
Cabdi Maxamuud ayaa dib maxkamadda loogu soo celin doonaa 29-ka bishan, kadib markii boolisku codsadeen 10 maalmood oo ay ku sameeyaan baaritaan dheeri ah, maxkamaduna ay ka ogolaatay.
Kismaato 20ka Oktoobar 2018 Taliyaha ciidanka Xoogga dalka Soomaaliyeed S/gaas Daahir Aadan Cilmi (Indha-Qarshe) iyo saraakiil ciidan oo uu hoggaaminayay ayaa gaaray magaalada Kismaayo.
Waxaa Garoonka dayuuradaha Kismaayo ku soo dhoweeyey wafdigan saraakiisha ciidanka xoogga dalka ee Kismaayo ku sugan, masuuliyiin ka tirsan Jubbaland iyo xubno kale.
Indha Qarshe iyo xubnihii la socday ayaa soo dhaweyn kadib waxa ay aqalka madaxtooyada Jubbaland kula kulmeen madaxweyne Axmed Maxamed Islaam (Axmed Madoobe) iyo ku xigeenkiisa, waxayna ka wada hadleen arrimo la xiriira ciidamada.
Labada dhinac waxay si gaar ah uga wada hadleen sidii loo dardar gelin lahaa dagaalka ka dhanka ah Ururka Al Shabaab iyo in xal laga gaaro madmadowga ciidamada ka dhexjira.
Ujeedka uu taliyaha ciidanka xoogga dalka u gaaray magaalada Kismaayo ayaa waxaa lagu sheegay inay tahay sidii loo xalin lahaan mad madow yar oo ka dhex taagan saraakiisha ciidanka xoogga dalka iyo saraakiisha Jubbaland.
Booqashada Taliyaha ciidanka Xoogga dalka Soomaaliyeed S/gaas Daahir Aadan Cilmi (Indha-Qarshe) ayaa ku soo aaday xili uu khilaaf xoogan ka dhex aloosan yahay dowlada federaalka iyo qaar ka mid ah dowlad goboleedyada oo uu ku jiro Jubbaland.
Maxaa kala qabsaday Madaxweynihii hore Xasan Sheekh iyo Wariye Cabdi Xaafid oo si fiican tooshka runta ugu shiday fashilkii dowladdii hore #Damu-Jadiid.
https://www.youtube.com/watch?v=CeZ8g8rVtB4
WARARKA MAANTA 19ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” qaban kartaa kadib laba sanno markii ay ku fashilantay hoggaanka dalka? Ma waxuu u malaynayaa inuu shacabka Soomaaliyeed ka qarin karo heshiisyada qarsoodiga ah ee uu sida sharci-darro ah ula soo galay shirkaddo raba inay dhacaan kheyraadka dalka Soomaaliya? Maxayse tahay sababta ay madaxda sare dalka u amreen in la bahdilo xildhibaannadda ayadoo lagu tumanaayo xasaanadooda iyo sharafta ay u leeyihiin inay matalaaan Ummadda Soomaaliyeed? Maxaase hadda ka caraysiiyey Guddoomiyaha Aqalka Hoose Mudane Mursal Shiikh kadib markii uu arkay inay khalad tahay amarkii uu bixiyey khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” oo xildhibaannadda si sharaf dhac iyo khaa’inimo ah loogu bahdilay jidadka Muqdisho ayagoo u soo socday xarunta golaha shacabka? Yaa runta qarin kara? Maxayse beesha caalamka wax dhaqaallo ah oo toos ah u siin weysay xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” ? Maxayse tahay sababta uusan Xeer Ilaaliyaha Guud Mr/ Axmed Daahir Iyo Guddoomiyaha Maxkamadda Sare ay uga hadli layihiin khaladaadka sharciga laga galaayo ee ay ku kacayaan khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” Iyo wasiiradda ku fashilmay inay si sharci ah u hoggaamiyaan wasaaraddohooda? Yaa maanta sheegi kara xiriirka Qatar Iyo Soomaaliya meesha uu maraayo? Yaa maanta sheegi kara xiriirka Turkiga iyo Soomaaliya meesha uu maraayo? Maxaa ka cusub xiriirka caalamiga ee dalka Soomaaliya? Maxaase loogu ciyaaraya xiriirka caalamka ee dalka Soomaaaliya? Yaa xukumma Soomaaliya? Ummadda Soomaaliyeed kaca oo ilaalsada sharaftiina kuwan wey ku fashilmeen hoggaanka dalka!
Muqdisho 19ka Oktoobar 2018 Ganacasatada gobolka Banaadir ayaa kulan ay maanta ku yeesheen magaalada Muqdisho waxaa ay shaaciyeen in ay joojiyeen dhaqaaliihii ay ku bixin jireen dib-u-dhiska waddooyinka gobolka Banaadir.
Guddoomiyihii guddiga dib-u-dhiska ee Ganacsastada gobolka Banaadir Cabdulaahi Nuur Owdiini ayaa sheegay in uu xilkaa iska casilay kaddib markii uu sida uu hadalka u dhigay uu fara-galin kala kulmay Rugta Ganacsiga Soomaaliyeed .
Qoraal ka soo baxay guddiga ganacsatada oo lala wadaagay Hiiraan Online ayaa sidan u dhignaa
Muqdisho 19ka Oktoobar 2018 Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud waxa uu sheegay dalka inuu ku socdo waddo wanagsan, balse dowladda hadda talada haysa ayuu ku dhaliilay ammaanka iyo sida ay u wajahday.
“Marka waddo dheer lagu socdo caqabaddo iyo dul duleelo badan ayaa imaanaya,marka sida ay haatan wax u socdaan iyo meesha dalku ku wajahanyahay waxaa ii muuqata inay tahay mid wanaagsan.” ayuu yiri Xasan Sheekh oo inta ku daray ” Balse amniga ayaan isleeyahay sida ay wax u socdaan si ka wanagsan ayaa jirta.”
Xasan, waxa uu qiray in horumaro kala duwan laga sameeyay tiirarka muhiimka u ah qaranimadda oo ugu horreeyo kordhinta dakhliga dowladda , isagoo ku taliyay in ahmiyad gaar ah la siiyo ammaanka.
Waxaa kalo uu carabka ku dhuftey, isagoo la hadlay idaacadda VOA-da cilaadqaadka madaxda dowlad-gobolleedyada iyo dowladda federaalka oo haatan gaarey heerkii ugu hooseeyay,waxa uu sheegay waqtigii ay jirtay dowladiisa inuu ahaa mid hagaagsan, wallow dhowr jeer uu khilaaf soo kala dhexgalay.
Addis Abab 19ka Oktoobar 2018 Ra’iisul wasaaraha dalka Itoobiya, Abiy Axmed waxaa uu sheegay inuu ka badbaaday qorshe isaga lagu dili rabey. Abiy, ayaa u sheegay Baarlamaanka Itoobiya in ciidamaddii dhawaan galay agagaarka xafiikiisa inay qorsheynayeen inay dilaan isaga, wuxuuna inta ku daray inay isaga la sameeyaan jimicsi isagoo faraxsan oo dhoola caddeynayay maalinkaasi balse uu gudaha ka gubanayay.
“Xaaladda ciidammada waa la dejiyay, qaar kamid ah ciidammada ayaa la maqlayay iyagoo leh ‘wuxuu baxsaday ka hor inta aanan dilin’ marka, yaanan u qaadanin arrinta mid fudud.” ayuu yiri Abiy Axmed, sida ay baahisay BBC-da.
Bishii Juunyo meel u dhow goob uu ku sugnaa ra’iisul wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed ayaa la qarxiyay. Mr Abiy, ayaa ku tilmaamay weerarkaasi ”Isku day aan guuleysan oo ay wadaan canaasiir diidan midnimada Itoobiya”
Weerarka ilaa shan ruux ayaa loo xukumay ,iyagoo lagu eedeyay inay isku dayeen dilka Abiy Axmed,kaddib markii bamboo gacmeed lagu tuuray isu soo bax siyaasadeed uu ra’iisul wasaaraha dadweyne kula hadlayay.
Muqdisho 19ka Oktoobar 2018 Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo oo guddoomiyay shirka toddobaadlaha ah ee Golaha Xukuumadda ayaa sheegay in Golaha Xukuumadda looga baahanyahay in ay la fal galaan shacabka, si ay u helaan xogo dhammaystiran oo ka turjumaya baahiyaha bulshada.
Madaxweynaha ayaa kula dardaarmay Xubnaha Golaha in ay hormuud ka noqdaan ka qeyb qaadashada Olalaha Isxilqaan ee dib loogu dhisayo dalka, isagoona tilmaamay in ay waajib ku tahay Madaxda Qaranka in ay tusaale wanaagsan u noqdaan shacabka.
Madaxweyne Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa Golaha Xukuumadda uga warbixiyey safarkii dhawaan uu ku tagay magaalada Marka ee Gobolka Shabeellaha Hoose iyo baahiyaha bulsho ee ka jira deegaannadaas.
Madaxweynaha ayaa faray Xukuumadda in laga hirgeliyo magaalada Marka adeegyada waxbarashada iyo garsoorka, si loo soo celiyo adeegyada asaasiga ah, loona ilaaliyo xasilloonida iyo amniga deegaanka.
“Ummadda Soomaaliyeed idinka bay idin sugaysaa, maadama aad nasiib u yeelateen in aad hoggaan u noqotaan, waxa ay inaga sugayaan in aan si daacad ah ugu adeegno, una ilaalinno canshuurta laga soo uruuriyo.”
Raiisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Cali Khayre, Raiisul Wasaare Kuxigeenka Xukuumadda Mudane Mahdi Maxamed Guuleed, Xubnaha Golaha Wasiirrada iyo xoghaynta Shirka ayaa Madaxweynaha u soo bandhigay warbixinno la xiriira guulaha laga gaaray hiigsiyada dowladda ee tubaha horumarinta arrimaha bulshada, amniga, caddaaladda, siyaasadda loo dhanyahay, kobcinta dhaqaalaha iyo shaqooyinka hor-tebinta leh ee horyaalla Xukuumadda.
Madaxweyne Farmaajo oo ka hadlayey wada-shaqeynta kala dhaxaysa Raiisul Wasaare Xasan Cali Khayre ayaa yiri “Ma jirto dan shakhsiyayeed oo dhexdeena ah ee waxaan ka shaqeeynaa Danta Guud. Waxaana awoodda saarnaa mar walba in la helo xalka ugu wanaagsan. Ummadda Soomaliyeed waxay haystaan Raiisul Wasaare wanaagsan iyo Gole Xukuumadeed oo iyaguna wanaagsan.”
Madaxweynaha ayaa ku bogaadiyey Xukuumadda sida masuuliyadda leh ee ay u gudanayaan waajibaadka dastuuriga ah ee ay masuulka uga yihiin shacabka Soomaaliyeed, waxa uuna ku boorriyay in ay sii laba jibaaraan dadaalkooda iyo waxqabadkooda.
https://www.youtube.com/watch?v=gbdgh2a-nCw
WARARKA MAANTA 18ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” qaban kartaa kadib laba sanno markii ay ku fashilantay hoggaanka dalka? Ma waxuu u malaynayaa inuu shacabka Soomaaliyeed ka qarin karo heshiisyada qarsoodiga ah ee uu sida sharci-darro ah ula soo galay shirkaddo raba inay dhacaan kheyraadka dalka Soomaaliya? Maxayse tahay sababta ay madaxda sare dalka u amreen in la bahdilo xildhibaannadda ayadoo lagu tumanaayo xasaanadooda iyo sharafta ay u leeyihiin inay matalaaan Ummadda Soomaaliyeed? Maxaase hadda ka caraysiiyey Guddoomiyaha Aqalka Hoose Mudane Mursal Shiikh kadib markii uu arkay inay khalad tahay amarkii uu bixiyey khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” oo xildhibaannadda si sharaf dhac iyo khaa’inimo ah loogu bahdilay jidadka Muqdisho ayagoo u soo socday xarunta golaha shacabka? Yaa runta qarin kara? Maxayse beesha caalamka wax dhaqaallo ah oo toos ah u siin weysay xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” ? Maxayse tahay sababta uusan Xeer Ilaaliyaha Guud Mr/ Axmed Daahir Iyo Guddoomiyaha Maxkamadda Sare ay uga hadli layihiin khaladaadka sharciga laga galaayo ee ay ku kacayaan khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” Iyo wasiiradda ku fashilmay inay si sharci ah u hoggaamiyaan wasaaraddohooda? Yaa maanta sheegi kara xiriirka Qatar Iyo Soomaaliya meesha uu maraayo? Yaa maanta sheegi kara xiriirka Turkiga iyo Soomaaliya meesha uu maraayo? Maxaa ka cusub xiriirka caalamiga ee dalka Soomaaliya? Maxaase loogu ciyaaraya xiriirka caalamka ee dalka Soomaaaliya? Yaa xukumma Soomaaliya? Ummadda Soomaaliyeed kaca oo ilaalsada sharaftiina kuwan wey ku fashilmeen hoggaanka dalka!
Muqdisho 18ka Oktoobar 2018 Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Xassan Shikeh Maxamuud ayaa ku tilmaamay tallaabo lagu fududaaday go’aankii ay dowladda federaal-ka ah ka qaadtay khilaafka Sucuudiga, Turkiga iyo wadamda reer Galeedka u dhexeeya ee ku saabsan kiiska wariyaha ‘la dilay’.
Dowladda Soomaaliya ayaa dhawaan shaacisay war saxaafadeed ay si mug leh ugu garab istaagtay boqortooyada Sucuudi Carabiya, kaasi oo ay ku sheegtay In ay ka soo horjeeddo cid walba oo ku xad gudubta madax bannaanida Sucuudiga ama wax u dhinta daneheeda dhaqaale.
Xassan Shikeh oo Wareysi siiyey VOA ayaa sheegay in aysan habooneyn in lala kala safto Sacuudiga iyo Turkiga, midda kalena aysanba jirin duruuf dowladda ku kaliftay inay mowqif qaadato.
Isaga oo ka hadlayey go’aankii dowladda waxa uu yiri: “Anigu ma garanaayo waxa ku kalifaayo in ay mawqifkaas qaadato dowladda, lsababta oo ah Sucuudiga iyo Turko iyagaa wada hadloohaayo, wada sameenoohaayo, ciidamadooda amniga iyo saraakiishooda isku keenay oo dambiga halla wada baaro dhahayo oo wado socdo, markaa anigu ma garaayo waxa ku kalifay dowladdeenna in ay mowqif qaadato, saxna ilama aha” Waxa uu intaas ku daray “Waa arrin aad u adag in Sacuudiga iyo Imaaraadka (Oo Uu ula jeedo Turikiga) la kala safataahu, waa arrin aad iyo aad u adag, laakiin hadanna aniga waxaa ii muuqda in laga laga maarmay, oo wax ku qasbaayo dowladda in ay Position-kaas qaadato aynan jirin, labada dalna ma u maleenaayo in mid dowladda inta cadaadis ku saaray dhahay inta maxaa saas u tiri inta saas dheh, laakiin dee xoogaa waxaan is leeyahay halkaas fudeedaa ka dhacay.”
Xassan Shiekh Maxamuud oo dhawaan Muqdisho kaga dhawaqay xisbi mucaarad ah oo uu u noqday hoggaamiye., waxa uu sheegay in qof kasta uu ogyahay abaalka uu Turkiga u galay dadka Soomaaliyeed.
Muqdisho 18ka Oktoobar 2018 Xildhibaan Axmed Macallin Fiqi ayaa sheegay in dalka ay ayaan darro weyn haysato, maalin walbana ay ka dhacaan waxyaabo amniga la xiriira oo dhibaatooyin ah loona geysto shacabka Soomaaliyeed.
Waxa uu tilmaamay mudanaha in sidoo kale ay dadka Soomaaliyeed dhibaato badan ku qabaan waddooyinkaan xiran, sidoo kalena shacabkii iyo xildhibaannadii gacanta loola tagay, oo ay ciidamada dowladda dhibaateynayaan.
Magaalada Muqdisho ayuu sheegay iney u muuqato in loo ekeysiiyey mid furin dagaal ah, madaxda joogtana ay shacabka ka shakisan yihiin sidaasi darteedna shacabka loo arko sida kuwo cadow ah waa sida uu hadalka u dhigaye.
“Madaxda dowladda waxay dagaal kula jiraan shacabka Muqdisho, oo ay ka shakisan yihiin, ganacsiga ka shakisan yihiin, umaddii oo idil ay ka shakisan yihiin. Waxaan ka xumahay in ciidamada loo adeegsado in la dhibaateeyo shacabka” ayuu yiri Fiqi. Xildhibaan Fiqi ayaa sheegay in madaxda dowladda Soomaaliya ayaga oo guryahooda jiifa oo raaxeysanaya ay madax iyo afti shisheeye ah oo dalka imanaya ay kala muhiimsan yihiin shacabkii Soomaaliyeed ee dalka u dhashay.
“Madaxweynaha ayaa meel aadaya, wasiir Ethiopian ah ayaa imanaya, ra’iisul wasaaraha ayaa shah cabaya, waxaas ayaa maalin kasta dadkii magaalada loo dhibaateynayaa” ayuu yiri Fiqi.
Jubbaland State 18ka Oktoobar 2018 Kormeerkan oo uu Madaxweynuhu sheegay in uu ugu kuurgalayo howlaha shaqo ee hay’adaha kala duwan ee dowladda ayaa waxaa uu ku tagay xarunta degmada Kismaayo, xarumaha wasaaradaha Jubbaland iyo xarunta gudiga dhulalka Jubbaland.
Madaxweynaha Jubbaland Mudane Axmed Max’ed Islaam ayaa waxaa uu warbixinno ka dhageysteen madaxda xarumaha ay booqdeen, ayagoo sidoo kale indho indheeynayay xafiisyada loogu adeego bulshada ee xarumahaasi.
Madaxweyaha ayaa sidoo kale booqday xarunta ay ku shaqeeyaan gudiga dhulalka Jubbaland oo ay dowladdu u xilsaartay xallinta murannada la xiriira dhulalka iyo weliba dejinta siyaasad looga hortagayo murannada ka dhasha dhulalka.
Gudiga ayaa uga warbixiyay Madaxweynaha iyo wafdigiisa howlaha ay qabteen, iyo weliba kiisaskii ugu danbeeyay ee ay ku guuleysteen.
Wasaaradaha uu madaxweynuhu kormeeray waxaa kamid ah Wasaaradda Maaliyadda, Ganacsiga, Qorshaynta iyo xiriirka caalamiga ah, waxbarashada iyo wasaaradda arimaha gudaha Jubbaland, wuxuu sidoo kale booqday taliska qeybta Booliska.
Madaxweynaha ayaa intii uu kormeerku socday su’aalo weeydiinayay madaxda xafiisyadii uu booqday, isagoo sidoo kale ku dhiirigelinayay shaqada ay bulshada u hayaan.
Kormeerkan ayaa kusoo beegmaya ayadoo Madaxweynaha uu shalay dib ugu soo laabtay magaalada Kismaayo kadib safar uu mudooyinkii u danbeeyay ugu maqnaa dalka Kenya.
Ethiopian Airlines, ayaa lagu wadaa in ay dib u soo celiso duulimaadyadii Muqdisho bisha November muddo 40 sano ah kadib, taasi oo billow u noqon doonta loolan adag oo Soomaaliya ku dhex maray ayada iyo shirkadda Turkish Airlines.
Diyaaraddan oo ku jirta kuwa ugu raaxada badan qaaradda Afrika ayaa sidaasi ku sheegtay war ay soo saartay talaadadii, waxayna si toos ah duulimaadyada u bilaaban-doonaan November 2.
Iimaatinkeeda Soomaaliya waxaa lagu wadaa inay tartan la gasho Turkish Airlines oo in muddo aheyn diyaaradda caalamiga ah ee ugu horeysay ee ka shaqeyso gudaha Soomaaliya burburkii kadib, in badan qurbajoogta iyada ayey adeegsan jireen.
Waxaa sidoo kale la filayaa in imaanshaha Ethiopian Airlines ee Muqdisho ay shacabka ka caawiso inuu hoos u dhaco qiimaha ticket-ka, maadaama Turkish Airlines ay iminka wixii doonto dadka ka qaado, maadaama aan tartan lagula jirin. Maamulaha shirkadda waxaa uu sheegay in duulimaadyadan ay kaalin muhiim ah ka qaadan-doonaan xoojinta xiriirka labada shacab iyo kor u qaadista dhaqaalaha labada dal ee walaalaha ah”.
Ethiopian Airlines , waa shirkadda ugu weyn, uguna waxsoo saar badan qaaradda Afrika, sanadka 2017/18 waxaa ay sameysay $2.7 billion.
Waxaa sidoo kale dhici karta in diyaaradda ay soo qaado “Qaadka” oo hadda ay Soomaaliya ka keensato dalka Kenya, markii hore waxaa ay geyn jirtay Somaliland.
Dhankeeda, Soomaaliya waxaa ay ka faa’ideysan-doontaa suuqyada Itoobiya oo ay ku nool yihiin ilaa 100 million, kuwaas oo in badan baahi u qaba dalagga iyo kaluunka Soomaaliya.
Muqdisho 18ka Oktoobar 2018 Qoraal ka soo baxay xafiiska ra’iisal wasaaraha xukuumadda Soomaaliya ayaa waxaa la ogey-siiyay wasiirka iyo Wasiiru dowlaha ganacsiga Soomaaliya, iyo Madaxweynaha Soomaaliya Maxamed C/laahi Maxamed Farmajo.
Shaqo joojinta lagu sameeyay Wasiir-ku-xigeenka Wasaaradda Ganacsiga iyo Warshadaha xukumadda Soomaaliya ayaa waxa ay ka dambeysay kadib soo jeedin ka timid xeer ilaalinta guud ee Qaranka.
Ma cadda sababta rasmiga ah ee ka dambeysa shaqo joojintan lagu sameeyay Wasiir Ku xigeenka Wasaaradda Ganacsiga Soomaaliya.
Xafiis-yada xeer ilaalinta iyo hanti-dhawrka ayaa ayaa horay u sheegay in aysan jirin doonin cid loo cafinayo arrimaha la xiriira musuqmaasuqa.
Muqdisho 18ka Oktoobar 2018 Wasiirka Arrimaha Dibedda dalka Ereteriya Mudane Osman Saleh Mohammed iyo Wasiirka Arrimaha Dibedda dalka Itoobiya Mudane Workneh Gebeyehu ayaa booqasho rasmi ah ku yimid magaalada Muqdisho, Soomaaliya 17kii Oktoobar, 2018 Booqashadani waxaa ay qayb ka tahay iskaashiga dibloomaasiyadeed ee u dhexeeya saddexda dal iyo wadahadallada muddooyinkii danbe socday kaddib heshiiskii saddex geesoodka ahaa ee saddexda hoggaamiye ku dhexmaray magaalada Asmara, bishii Sebteembar, 2018. Intii booqashadu socotey, Wasiirrada waxaa qaabbilay Wasiirka Arrimaha Dibedda Soomaaliya, waxayna salaan ugu tageen Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo,kuwaas oo salaan uga siday Madaxweyne Isaias Afwerki iyo Ra’iisul Wasaare Abiy AhmEd. Sidoo kale Wasiirada waxay wadahadallo la yeesheen Ra’iiaul wasaare Xasan Cali Khayre.
Intii ay wadahadalladu socdeen, hoggaamiyeyaashu waxay isla soo qaadeen heshiiskii saddex-geesoodka ahaa ee dhigayey in la iska kaashado dhinacyada dhaqaalaha, siyaasadda iyo amniga, waxayna dib u xaqiijiyeen sida ay uga go’an tahay inay si wadajir ah uga shaqeeyaan nabadda, xasilloonida iyo horumarka Geeska Afrika.
Hoggaamiyeyaashu waxay sidoo kale tixgeliyeen tallaabooyinka togan ee hore loo qaaday kaddib markii la gaaray heshiiska saddex-geesoodka ahaa, kuwaas oo ay kamid tahay dib u furista xuduudda Itoobiya iyo Ereteriya iyo dib u soo celinta duullimaadyada tooska ah ee isaga kala goosha caasimadaha saddexda dal.
Iyaga oo metelaya madaxdooda, Wasiirrada Arrimaha Dibedda ee dalalka Ereteriya iyo Itoobiya waxay ku celiyeen taageeradooda xooggan ee ku wajahan Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya iyo dadka Soomaaliyeed.
Wasiirradu waxay bogaadiyeen horumarka ay Dowladda Federaalka Soomaaliya ka gaartay dadaallada dib loogu habaynayo waaxyaha dhaqaalaha iyo amniga iyo guud ahaan horumarka laga sameeyey dhammaan dhinacyada kala duwan ee siyaasadeed.
Wasiirrada Arrimaha Dibeddu waxay tixgelinayaan dadaallada dib u habayn ee ummadda Soomaaliyeed iyo dowladda Federaalka, iyaga oo xusay kalsoonida kobcaysa ee Beesha Caalamku ku qabto hay’adaha Dowladda Soomaaliya.
Wasiirradu waxay mar labaad sheegeen in Ereteriya iyo Itoobiya ay garab istaagi doonaan shacabka Soomaaliya iyo hoggaankiisa maaddaama ay rajo fiican u yihiin dib u soo kabashada qaranka. Waxay idil ahaan Beesha Caalamka ugu baaqeen inay si midaysan u taageeraan dadaallada Dowladda Federaalka ee ku aaddan in la hirgeliyo isbeddelka lagama maarmaanka u ah soo kabashada Soomaaliya ee wakhtiga fog.
Wasiirrada Ereteriya iyo Itoobiya waxay dhammaan dhinacyada ay khusayso ee gudaha iyo dibedda ugu baaqayaan inay ka shaqeeyaan nabadda iyo xasilloonida Soomaaliya.
Hoggaamiyeyaashu waxay mar labaad hoosta ka xarriiqeen sida ay uga go’an tahay amniga, barwaaqada iyo xasilloonida gobolku, iyaga oo dib u adkeeyey dhawridda madaxbannaanida dhuleed iyo tan siyaasadeed ee saddexda dal.
Ugu dambayntii, Wasiirrada Arrimaha Dibeddu waxay ka mahadceliyeen martisoorkii loo sameeyey iyaga iyo waftigii la socdey.
Gedo 18ka Oktoobar 2018 Wararka inaga soo gaaraya Gobolka Gedo ayaa sheegaya in Qarax Xoogan uu ka dhacay Deegaanka Fax faxdhuun kaas oo warar dheeraad ah ay kasoo baxayaan.
Qaraxa ayaa ahaa miinada dhulka la geliyo oo lala Eegtay Ciidamo Kenyaan ah oo Kollonyo ay wateen lala beegsaday.
War Al Shabaab kasoo baxay waxa lagu sheegay in Qaraxaas lagu gubay Gaari ay wateen Ciidamada Meliteriga Kenya khasaaro kala duwana lagu gaarsiiyey.
Deegaan lagu magacaabo Girilleey Oo kudhaw Fax fax dhuun ayaana qaraxa uu ka dhacay,lamana sheegin tirada Waxyeeladu ay gaaeyso.
Maamulka Gobolka Gedo Ayaan ka hadlin Qaraxa ka dhacay Deegaanka Fax faxdhuun.
Muqdisho 18ka Oktoobar 2018 Howlgal gaar ah oo Ciidamada Meliteriga Soomaaliya ka sameeyeen deegaano katirsan Gobolka Sh/Dhexe ayaa la sheegay in lagu qabtay Gaadiid Nuuca Biyaha Ah oo Ay Lahaayeen Al Shabaab. Ciidamada Xoogga Ayaa bur buriyey Dhowr doonyood oo Biyaha iskaga gudbi jireen Webiga Xarakada Al Shabaab taas oo tiradooda aan lasoo bandhigin.
Taliyaha Ciidanka Xoogga Soomaaliyeed General Daahir Aadan Cilmi (Indho Qarshe) ayaa saxaafada usheegay inay bur buriyeen dhowr doonyo ah oo Al Shabaab isticmaalayeen.
Waxa uu xusay inay mar kasta heegan ciidanka Xoogga uyihiin sidii dhabarka uga jebin lahaayeen Shabaabka uu ku sheegay Cadowga Dalka iyo Dadka Soomaaliyeed.
Sidoo kale waxa uu General Indho Qarshe sheegay inaysan Labada Shabelle ku koobnaan doonin Howlgalada ka dhanka ah Al Shabaab ayna ku baahi doonaan Deegaano kale oo Gobollada Dalka ah.
http://horncablenews.com/wararka/
WARARKA MAANTA 17ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u gashay xukuummadda ugu musuqmaasuqa badan adduunka 2017 Iyo 2018 sida ku qoran bogga hay’adda ladagaalanka musuqmaasuqa adduunka ee Transparency International? Maxayse tahay sababata uu khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” uga baxay siyaaasaddii dhexdhexaadka ee arrimaha dibadda taasoo dhigaysay in dalka Soomaaliya u kala eexan waddamada Carabta sida #Sacuudiga, #Qatar #Turkiga, #Imaaraadka iyo iwm? Maxaa $ 200 milyan ee Dowladda #Qatar ka fiicnaatay $ 80 milyan ee Sacuudiga ballanqaadeen? Mise Ma waxuu rabaa khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” in #Turkiga asagana xiriir ka loo jaro sida ay u wada khaldan yihiin? Maxaa khaldan siyaasadda arrimaha dibadda Soomaaliya oo shaqsiyaad aan wax aqoon iyo waayo-aragnimo u lahayn ay sida ay rabaan ugu tumanayaan? Maxayse labada Guddoomiyayaal ee kan Aqalka Hoose Mudane Mursal Iyo kan Aqalka Sare Mudane Cabdi Xaashi uga hadli layihiin khaladaadka siyaasadda arrimaha dibadda ee ay ku kacaysi xukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade? Maxuuse uga aamusan yahay inuu wax ka qabto Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farnaajo “Been-Hawaas” oo hadda si fiican u ogaaday khaladaadka dadban ee uu ku kacay ama sameeyey khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” kuwaasoo la xiirar siyaasadda ariimaha dibadda ee dalka Soomaaliya? Yaa maanta Ummadda Soomaaliyeed been u sheegi kara?
Afrkcom 17ka Oktoobar 2018 Militariga Mareykanka ayaa Talaadadii maanta ku dhawaaqay weerarkii ugu weynaa ku dhawaad sanad oo ay duqeyn ku dilaan 60 dagaalyahan oo ka tirsan Ururka Al-shabaab. Taliska Mareykanka ayaa sheegay in weerarka uu ka dhacay Jimihii ina dhaafay meel u dhaw degmada Xarardheere ee gobolka Mudug ee bartamaha dalka Soomaaliya, lama sheegin rayid wax ku noqday duqeyntan.
Wuxuu ahaa weerarkii ugu cuslaa oo ay fuliyaan militariga Mareykanka tan iyo wixii ka danbeeyay 21 Nov ee sanadkii 2017 oo duqeyn lagu dilay 100 dagaalyahano ka tirsanaa Ururka Al-shabaab.
Warka ka soo baxay taliska Mareykanka laguma faah faahin cida lagu bartilmaameedsanayay weerarkan ay ku dhinteen 60 ka dagaalyahan ee ka tirsanaa Ururka Al-shabaab.
Dowladda Soomaaliya ayaa 14kii bishan October xustay sanad guuradii ka soo wareegatay Qaraxii ba’naa ee ka dhacay Isgoyska Soobbe ee magaalada Muqdisho kaa oo ay ku dhinteen dad ku dhaw 700 ruux oo u badnaa dad rayid ah.
Al-shabaab wali wax war ah kama aysan soo saarin sheegashada Mareykanka ee ah duqeynta ka dhacday degmada Harardheere.
Muqdisho 17ka Oktoobar 2018 Maamulka gobolka Banaadir ayaa sheegay in gacanta lagu dhigay ilaa saddex ruux oo qeyb ka ahaa dilkii iyo gubistii marxuum Axmed Mukhtaar Saalax Dowlo oo bishii hore lagu dilay goobtiisa shaqada.
newsinisde Guddoomiyaha gobolka Banaadir Eng Cabdiraxmaan Cumar Cismaan Yariisoow ayaa sheegay in la soo xiray saddex ruux oo ku eedeysan in ay gacan weyn ku lahaayeen dilka marxuumka iyo dabkii la qabadsiiyay intaba.
Marxuumka oo lagu dilay degmada Yaaqshiid ee gobolka Banaadir ayaa sababta loo bartilmaameedsaday lagu sheegay arrimo la xiriira Heeb Sooc ‘’Guur’’ kaddib markii uu wiil uu adeer u yahay uu guursaday Gabar ka soo jeeda beelaha ku hubeysan Muqdisho.
Dilka Axmed Dowlo ayaa waxaa ka qeybqaatay 15 qof, kuwaasoo ku hubaysnaa middiyo baangado iyo eebooyin, sida ehelada marxuumka ay ku warramayaan.
Muqdisho 17ka Oktoobar 2018 Taliska millitariga Soomaaliya ayaa sheegay in howlgal ay ciidamada ka sameeyeen deegaanno ka tirsan gobolka Shabeellaha Dhexe ku bur buriyeen Dooman ay leeyihiin Al-shabaab, Taliyaha ciidamada xoogga dalka General Daahir Aadan Cilmi Indha Qarshe oo arintan ka hadlayay ayaa yiri“Doonyo waxay sameysteen oo yar yar, oo biyaha ay uga kala gudbaan, doonyihii qaar waan gubnay qaarna gacanta ayaan ku dhignay, waxaa ay mar walba dhibaateeyaan shacabka beeraleyda ah, balse annaga kama yeeli doono arrintaasi, hawlgalada waxay ka socdaan qeybo badan oo ka mid ah gobolada dalka, waxaan dhawaan isku furnay wadooyin badan oo horey Shabaab ay go’doomiyeen”. Wuxuu sheegay in howlgaladan socda yihiin kuwo sida uu hadaalka u dhigay taliyaha ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed ciribtirayo deegaannada ay ka maamulaan gobolllada dalka Soomaaliya.
‘’Waad ogtihiin hadda gobolka Hiiraan jidad ayaa la furay, kuma ekaan doonno Hirshabeelle ee sidoo kale howlgalkan waxaa uu ka bilaaban doonaan Kismaayo, waxaa uu ka bilaaban doonaan Baay, iyo guud ahaanba deegaannada ay ku sugan yihiin Al-shabaab ayuu yiri taliyaha.
Ciidamada xoogga dalka ayaa laba jibaaray hawlgalada ka dhanka ah Ururka Al Shabaab, waxayna dhawaan ku guuleysteen inay isku furaan wadooyin ay go’doomiyeen Shabaab, islamarkaana la wareegaan deegaano muhiim ah.
Maraykanka 17ka Oktoobar 2018 Madaxweynaha dowladda Mareykanka Donald Trump ayaa dhaliilay eedeynta soo kordheysa ee loo jeedinayo dalka Sacuudi Carabiya ee ku aaddan wariyihii la waayey ee Jamal Khashoggi.Trump oo la hadlay wakaalada wararka ee Associate Press shaley ayaa sheegay in aadan danbiile ahayn, illaa dambi lagugu helo, isaga oo u duurxulayo dadka Sucuudiga eedda loo jeedinayo. Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump ayaa arrinta Sucuudiga loogu eedeynayo wariyihi boqortooyada mucaaradka ku ahaa ee la waayey 2-di bishan ka dib marki uu galey qunsuliyada Sucuudiga ee Istanbul Turki, waxaa uu barbardhigey eedeymihii isku-deyga kufsi ee lagu soo eedeyey garsoorihi uu isagu u xuley maxkamada sare ee Mareykanka, Brett Kavanuagh oo warbaahinta caalamka mudo haysatey.
Wareysigan ayaa la siidayey ka dib marki uu Wasiirka Arrimaha Dibada ee Mareykanka, Mike Pompe uu la kulmey boqorka Sucuudi Carabiya, Salman ibnu Cabdicasiis iyo dhaxalsugaha, Maxamed Bin Salman, Wasiirka ayaa madaxda Sucuudiga kala hadlayey arrinta Jamal Khashoggi.
Inkastoo Mareykanku difaacay dowladda Sacuudiga, haddana dhinaca kale waxaa sii kordhaya cadaadiska caalamiga ah ee lagu hayo Boqortooyada Sacuudiga oo dhinaceeda wali ka war-wareeganeysa in ay bixiso tafaasiil rasmi ah oo la xariirta waxa ku dhacay Wariye Jamal Khashoggi.
Muqdisho 17ka Oktoobar 2018Xildhibaan Sharafeedka Golaha Shacabka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa wareysi uu bixiyey waxa uu kaga hadlay Arimaha Siyaasadeed Ee Dalka haatan ku jiro. Waxa uu sheegay in hormar badan ay Dawlada hadda jirta ay gaartay uusan isaga fursadaas helin sidaas awgeedna uu ku amaanayo.
Madaxweynihii Hore Ee Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Ayaa sheegay in Waxyaabaha lagu dhaliili karo Dawlada Farmaajo Hogaamiyo ay ka mid yihiin in Caburin ku heyso Mucaaradka Dawlada Aan Xilka ka heynin.
Waxa uu Xasan Sheekh Maxamuud is dul taagay Mucaaradnimada sida ay utahay geedka la harsado oo kale in uu gallad kugu leeyahay sidaa awgeedna Mucaaradnimada ay Khaladaadka jira saxdo.
Madaxweyne Farmaajo iyo Mas’uuliyiinta Dawlada Hogaamisa Ayuu ugu baaqay inay dhageystaan Mucaaradada loo jeediyo oo wixii saxana ay ka qanciyaan kuwa dhaliilaya wixii iyaga ka khaldan loo soo gudbinaya ay iska saxaan.
https://www.transparency.org/country/SOM
WARARKA MAANTA 16ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u qariyey akoontada uu ka furay dalka Turkiga taasoo uu heshiis qarsoodi ah ula galau Shirkadda Shell ee dalka Holland? Maxuuse Guddoomiyaha Aqalka Sare Mudane Cabdi Xaashi ugu sheegay inay Midowga Yurub jiro khilaaf siyaasaddeed oo u dhexeeya labada masuul ee golaha xukuummadda? Mase ma ogtahay inay dhowr jeer ay Midowga Yurub inay Dowladda Soomaaliya u ballanqaadeen dhaqaallo dhan $ 2.5 milyan shirkii Brussels taasoo xitaa $ 10 milyan aan laga siin Dowladdii Damu-Jadiid ee uu hoggaaminaayey Qoslaaye Mudane Xassan Shiikh Maxamuud? Maxaa ka qaldan siyaasadda arrimaha dibadda Soomaaliya oo maalinba meeshii xoogaa dhaqaallo ah lagu tuhmo in gacmaha loo taagto? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Yaa noqon doona Madaxweynaha soo socda? Maxuuse Guddoomiyaha Aqalka Hoose Mudane Mursal Amam Guddoomiayaha Aqbalka Sare Mudane Cabdi Xaaashi ugu tacsiyeen dhibaatooyinka ay argagixisadda Al-Shabaab iyo bulshadda caalamka ku hayso Ummadda Soomaaliyeed? Yaa noqon doona Guddoomiyaha Bangiga Dhexe? Maxayse Dowladda Soomaaliya u soo daabici ladahay lacag cusub? Yaa been loo sheegi karaa?
UK 16ka Oktoobar 2018 Xildhibaan Sharafeedka Golaha Shacabka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa wareysi uu bixiyey waxa uu kaga hadlay Arimaha Siyaasadeed Ee Dalka haatan ku jiro.Waxa uu sheegay in hormar badan ay Dawlada hadda jirta ay gaartay uusan isaga fursadaas helin sidaas awgeedna uu ku amaanayo.
Madaxweynihii Hore Ee Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Ayaa sheegay in Waxyaabaha lagu dhaliili karo Dawlada Farmaajo Hogaamiyo ay ka mid yihiin in Caburin ku heyso Mucaaradka Dawlada Aan Xilka ka heynin.
Waxa uu Xasan Sheekh Maxamuud is dul taagay Mucaaradnimada sida ay utahay geedka la harsado oo kale in uu gallad kugu leeyahay sidaa awgeedna Mucaaradnimada ay Khaladaadka jira saxdo.
Madaxweyne Farmaajo iyo Mas’uuliyiinta Dawlada Hogaamisa Ayuu ugu baaqay inay dhageystaan Mucaaradada loo jeediyo oo wixii saxana ay ka qanciyaan kuwa dhaliilaya wixii iyaga ka khaldan loo soo gudbinaya ay iska saxaan
Minneapolis 16ka Oktoobar 2018 Wasiirka arrimaha dibedda dowladda Soomaaliya Axmed Ciise Cawad oo faah faahin dheeraad ah ka bixiyay go’aanka dowladda Soomaaliya ay isku bar bar taagtay Boqortooyada Sacuudiga, ayaa sheegay in aysan isku xirneyn go’aanka ay qaadatay dowladda iyo arinta wariyaha la la’yahay ee Jamal Khashoggi. Isaga oo la hadlayay laanta afka Soomaaliga ee VOA ayuu meesha ka saaray in go’aankan dowladda Soomaaliya gaartay yahay mid loo maariyay oo ay dalbatay dowladda Sacuudiga, hasse ahaatee waxaa uu sheegay in uu yahay go’aan Soomaaliyeed. ‘’Iskuma xirna arinta wariyaha la la’yahay iyo mowqifka aynu qaadanay, waa mabda’a joogto ah inay ku garab taagan tahay dowladda Sacuudiga mowqifkeeda ay ku diidan tahay in la handado ama loo hanjabo in aysan fiicneyn oo ah olole lagu waxyeeleynayo ay wadaan quwado”ayuu yiri Wasiir Cawad.
Laakiin wasiirka ayaa ka war-wareegtay islamarkaana ku dhiiranwaayay in uu cadeeyo mowqifka dowladda Soomaaliya ee la xiriira wariyaha la la’yahay oo markii ugu wardanbeysay ku sugnaa gudaha Qunsuliyada Sacuudiga ee Istanbul.
Sidoo kale wasiirka ayaa sheegay in marnaba dowladda Soomaaliya ka dalban doonin dowladda Sacuudiga in laga run sheego baaritaanka socda, iyo mowqifkeeda ku aadan in ay ka xuntahay wali in war iyo wacaal loo heynin halka uu ku danbeeyay Khashoggi.
‘’Annaga arrinta wariyaha ah go’aan kama aanan gaarin ugama hor imaan, kumana difaacin Sacuudiga, go’aanka waxaa weeye dowladda sacuudiga ku garab taaganahay dhaqaalaha iyo amnigooda in la difaaco”ayuu yiri Wasiirka Arrimaha Dibadda Soomaaliya.
Dowladda Soomaaliya ayaa noqoneysa dowladdii ugu horeysay ee muujisay mowqifkeeda ku aadan cadaadiska lagu hayo Sacuudiga kaddib warka ku saabsan in la la’yahay wariye Jamal Khashoggi, waxaana jira cadaadis heer caalami ah oo isa soo taraya iyo dareen dunida oo idil ka muujisay arinkan.
Jowhar 16ka Oktoobar 2018 Xoogag Argagixisadda hubeysan oo ka tirsan xarrakada Al-shabaab ayaa xalay saqdii dhexe weerar culus ku qaaday magaalada Jowhar ee xarunta maamul gobolleedka Hirshabeelle.Goobjoogayaal ayaa Hiiraan Online u sheegay in dagaalmayaal ka tirsan Al-shabaab xalay labo jiho ka soo weerarreen fariisimo ay lahaayeen ciidamada dowladda, waxaana la sheegay in askari ka tirsanaa ciidamadii ilaalada ka ahaa koontaroolka ay weerarreen xoogaggan uu goobta ku dhintay. Fariisimaha la weerarray ayaa la sheegay in aysan ka fogeyn xarunta madaxtooyada Hirshabelle, waxaana xarunta degan madaxda ugu sareysa maamulka.
Magaalada Jowhar waxaa maalintii shalay booqday ra’iisal wasaaraha xukuumadda Soomaaliya Xassan Cali Kheyre oo dhagaxdhiggay mashaariic hormarinneed.
Ilaa iyo hadda ma jiro wax faah faahin ah ka soo baxay laamaha amniga maamulka Hirshabeeelle iyo guud ahaanba saraakiisha ciidamada dowladda Soomaaliya oo la xiriira weerarrka xalay dhacay.
UN 16ka Oktoobar 2018 Wasaaradda Haweenka iyo Horumarinta Xuquuqda Aadanaha ee dowlada federaalka Soomaaliya ayaa ka hadashay guusha ay Soomaaliya kasoo hoysay Qaramada Midoobay kadib markii Soomaaliya loo doortay in ay xubin ka noqoto Golaha Xuquuqda Aadanaha ee QM, Marwo Deeqa Yaasin Xaaji Yusuf oo ah Wasiirada Wasaaradda Haweenka iyo Horumarinta Xuquuqda Aadanaha oo war murtiyeed rasmi ah maanta soo saartay kasoo ay kaga hadleyso xubinnimada Soomaaliya ee Golaha Xuquuqda Aadana ee QM ayaa tiri “tani waa guul taariikhiya oo soo celinaysa go’aamadii iyo hankii ay Soomaaliya ku lahayd bulshadda aduunka dhexdeeda kuwaasoo ku hawlan horumarinta xuquuqda aadanaha aduunka oo idil”. Waxay kaloo muujinaysaa kalsoonida, aaminaada iyo taageerada ay dadkeena iyo hogaankeena siinayaan shaqadeyna iyo sidoo kale aqoonsiga iyo u hiilinta bulshada caalamka ee ku aadan dadaalkeena aan ku dooneyno in aan ahaano dal kor uqaada oo difaaca xuquuqda aadanaha, ayay ku dartay Marwo Deeqa Yaasin oo dhawaan safar shaqo ku tagtay xarumaha QM ee ku yaala magaalooyinka ee Geneva iyo New York si ay u xaqiijiso xubinnimada golahan.
Ka mid noqoshada Soomaaliya oo ah go’aan ay madaxda sare ee dowlada si wadajir ah u qaateen ayaa waxaa sida weyn ugu dadaalay Wasiir Deeqa Yaasin iyo Danjiraha Soomaaliya u fadhiya xarunta QM ee New York, danjire Abuukar Daahir Cusmaan (Abuukar Baale).
Danjire Abuukar Baale oo ah shaqsi saameyn weyn ku dhex leh danjirayaasha dalalka caalamka u fadhiya QM iyo madaxda sare ee QM ayaa la sheegay in uu juhdi weyn ku bixiyay sidii uu ugu qancin lahaa dalalka caalamka in ay Soomaaliya u codeeyaan, halka Wasiir Deeqa Yaasin muujisay sida ay dowlada federaalka uga go’an tahay in ay kasoo dhalaasho doorkeeda xubinnimo ee Golaha Xuquuqda Aadanaha.
“Kamid noqoshadda xubinimada golaha xuquuqda aadanaha ee QM waxay faa’iido toos ah iyo mid dadbanba u tahay dadkeena iyo dalkeena siyaabo badan. Xukuumaddeenu waxay muujisay ballanqaad ah in ay fuliso waajibaadkeeda iyada oo la raacayo nidaamka Xuquuqda Aadanaha ee Caalamiga ah” ayay sheegtay Wasiirada Wasaaradda Haweenka iyo Horumarinta Xuquuqda Aadanaha.
Ka mid noqoshada golaha xuquuqda aadanaha ee QM ayaa dowlada Soomaaliya usoo hooyay sumcad muujineyso in Soomaaliya ay kusoo laabatay fagaarayaasha caalamka ee go’aanada lagu gaaro balse dalalka xubnaha ka ah golaha xuquuqda aadanaha ayaa waxaa saaran waajib ka weyn kan kaasaran dalalka aan xubnaha ka aheyn golaha ayaga oo laga doonayo in ay si taxadar leh u dhowraan xuquuqda aadanaha, ayadoo dalka Burundi oo hadda xubin ka ah Golaha Xuquuqda Aadanaha QM uu ku dhowyahay in laga saaro maadaama loo heysto gabood falo ka dhan ah xuquuqda aadanaha, uuna ka hor yimid qaraaryada kasoo baxa golaha ee dalkooda quseeya.
Muqdisho 16ka Oktoobar 2018 Guddoonka Golaha Aqalka sare iyo Guddiga joogtada ah ee Golaha ayaa si wada jir ah maanta xarunta Golaha Aqalka sare ugu qaabilay Wafdi ka socday Midowga Yurub oo uu hoggaaminayey agaasimaha Guud ee Iskaashiga Caalamiga iyo Horumarinta Midowga Yurub Mr Stefano Manservisi
Turkiga 16ka Oktoobar 2018 Warar dheeraad ah ayaa waxa uu wali kasoo baxayaa dil la sheegay in loo geystay Weriyaha u dhashay dalka Sacuudiga ee lagu magacaabi jiray Jamal Khashoggi.
Dilka Jamal Khashoggi ayaa ka dhex dhacay gudaha Qunsuliyada Sacuudiga ee Turkiga, waxaana lasoo sheegayaa in maalinta uu dhacaayay dilka la fasaxay gabi ahaan howlwadeenada Qunsuliyada.
Howlwadeenada Qunsuliyada ayaa xiligaa laga mamnuucay in amar la’aan ay soo galaan xarunta oo ay ka soctay howlgalka lagu dilaayay Jamal Khashoggi.
Warar kala duwan oo saaka ay daabacayaan Jaraa’idyada kasoo baxa dalka Sacuudiga ayaa qoraaya in boqortooyada ay maanta si rasmi ah u shaacin doonto dilka Jamal Khashoggi.
Sacuudiga 16ka Oktoobar 2018 Dowlada Sacuudiga ayaa laga dalbaday in xabsiyada dalkaasi ay kasii deyso muwaadin u dhashay dalka Qatar oo la waayay bishii May ee sanadkii la soo dhaafay.
Sacuudiga ayaa shaqsigaasi la sheegay inay ku riday xabsi dhulka hoostii oo ilaa iyo hadda lagu la’ yahay nolol iyo geeri.
Hay’adda The Doha-based National Human Rights Committee ayaa sheegtay in Sacuudiga ay muwaadinkaasi u geysteen dhibaatooyin ka muuqda jirkiisa, hase yeeshee laga doonayo inay sii deyso.
Hay’addu waxa ay intaa raacisay in Sacuudiga ay dusha saaran doonto maqnaashaha Seddex ruux kale oo isla dalkaasi u dhashay. Ali bin Samikh al-Marri, oo ah Gudoomiyaha hey’adan oo warqad uu u diray waaxda QM u qaabilsan xuquuqda aadanaha ayaa ugu baaqay in baaritaan lagu sameeyo arintaan.
Ali bin Samikh al-Marri, waxa uu suuragal ku sheegay in muwaadinka Qadriyanka ah iyo Seddexda kale mr hore la dilay, waaba haddii ay dhacdo in wali ay kusii jiraan xabsiga hoose.
Dhinaca kale, Mr. Ali bin Samikh al-Marri ayaa ku celcelshay in si dhaba loo baaro suuragalnimada inay noolyihiin afarta Muwaadin oo aan dib loo arag.
https://www.youtube.com/watch?time_continue=50&v=2i5eJWgsZ4w
WARARKA MAANTA 15ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre u toogan ladahay ninkuu sida xaq-darada u dilay Wasiir Mudane Cabaas Siraaji? Maxay Midowga Yurub ay horay ugu siin weysay $ 2.5 bilyankii ay #Brussels ugu ballanqaaday Dowladdii Soomaaliya ee uu hoggaaminayey #Dumu-Jadiid Mudane Xassan Shiikh Maxamuud? Mase Ma Midowga Yurub ma siin kartaa lacag Dowladda Wada Dadban ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre oo musuqmaasuqeeda iyo beenteedba ay ka wada soo horjeedsadeen Dowlad Gobaleedyada dalka? Yaa been loo sheegi karaa nimankan Midowga Yurub ka socda waxay u yimaadeen Soomaaliya sidii ay magaca Soomaaliya lacag u qaadan lahaayeen sidii ay horay u caadaysteen? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Mise waxaa is-casili doona Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Illaahayoow Soomaaliya ka badbaadi khaa’imiintan midba qorshaha nooc kale isticmaalaya?
Minneapolis 15ka Oktoobar 2018 Gabdhahan oo la waayay habeenimadii Jimcaha ayaa la sheegay in ugu danbeyntii meydkoodii laga helay Haro ku taalla duleedka magaalada Chaska ee gobolka Minnesota, iyadoo gabdhaha mid laga dhex helay maydkeeda gudaha gaariga gabadha kalena biyaha dhexdooda. Wararku waxaa ay sheegayaan in gaari ay wateen labadan Gabdhood sida la sheegay uu ku dhacay Haro ku taalla duleedka magaalada Chaska, iyada oo si deg deg ah aysan u helin gargaarkii loogu tala galay, kadib markay waceen telefoonka gargaarka dagdaga ama 911 ayuu markiiba go’ay sida uu sheegay taliyaha booliiska Chaska oo xalay fiidkii shir jaraaid qabtay.Waxaa lagu kala magacaabi jiray Zeynab Cabdalla iyo Bushra Cabdi waxayna labadoodu ahaayeen 19 jiro dugsiga sare ka baxay sanadkii hore, lama oga waxa ka danbeysay in gaariga uu halkaa ka dhaco waxaa socda baaritaan la xiriira sababta geeridooda keentay.
Muqdisho 15ka Oktoobar 2018 Qof Soomaali ah oo ka mid ah qoyska gabdhaha geeriyooday ayaa VOA u sheegay in gabdhahan ay ahaayeen kuwa ka qalin jabiyay dugsiga sare, islamarkaana shaqeysta, ilaa haddana aysan qabin tuhun ah in gabdhaha loo hanjabay, wuxuuna tilmaamay inay ka war sugi doonaan baaritaanada booliska.
Soomaalida ku nool gobolka Minnesota ayaa aad uga murugooday dhacdadan, waxayna booliska ka dalbadeen in arrintan baaritaan dheeraad ah lagu sameeyo.
Muqdisho 15ka Oktoobar 2018 Madaxweynaha Dalka Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa kulamo Xog wareysi ah la qaatay Bulshada Qeybaha kala duwan Ee Magaalada Marka Cadeey ku dhaqan.
Waxa uu si gaar ah ula hadlay Madaxda Maamulkaasi iyo Shacabka isagoo kaga mahad celiyey gacanta ay siiyeen Ciidanka ka hor bilo oo Magaaladaas laga saaray Al Shabaab.
Madaxweyne Farmaajo oo Xalay ku hoyday Magaalada Marka isagoo la kulmay sidoo kale Waxgaradka Beelaha Habar gidir iyo Biyo Maal oo lix sano kudhawaad Colaadooda Magaaladaas ka jirtay.
Waxa uu ugu baaqay Madaxweynuhu inay ka fogaadaan Dagaal beeleed mar kale kusoo laabta Magaalada Marka Cadeey.
Sidaas si la mid ah Ayuu Madaxweynaha Dalka Mudane Farmaajo uu sheegay in Ciidanka Meliteriga loo baahan yahay dhexgalida Shacabka una dhimriyaan oo aysan ka dhigin mid ay iyagu ka cararaan.
Baydhabo 15ka Oktoobar 2018 Wararka inaga soo gaaraya Deegaanka Deynuunaay Ee Duleedka Magaalada Baydhabo ku yaalla waxaa ka soconaya Dagaal Xoogan oo udhaxeeya Al Shabaab iyo Ciidamada Dawlada oo ay wehlinayaan Ciidamada Koonfur Galbeed Soomaaliya.
Dagaalka ayaa ka dambeeyey markii Saaka Aroortii weerar culus ku qaadeen Al Shabaab Deegaankaasi Fadhiisimo Ciidanku degganaayeen.
Al Shabaab ayaa waxay Idaacadooda ka sheegteen in dagaalka sidii loo qorsheeyey udhacay welina Rasaas culus la maqlayo.
Laamaha Amniga Ee Deegaankaasi kusugan waxa la haleeli la’yahay Taleefoonadooda isgaarsiinta ayaana aad u adag in la helo.
Reer Miyigii degganaa Deynuunaay waxaa ay dareemayaan Cabsi maadaama dagaalku yahay mid Culus.
Weli Khasaaraha lama sheegi karo inta uu la eg yahay,iyadoo weli Xabadu tahay mid labada dhianc is weydaarsanayaan
Dowlad Goba;eedla Somaliland 15ka Oktoobar 2018 awac oo la filayo in Itoobiya isticmaasho, wuxuu sheegay in xidhiidhka wanaagsanaadanay ee Itoobiya iyo Ereteriya uu u arko talaabo wanaagsan, “Waxaanu u aragnaa talaabo togan.” Ayuu yidhi Madaxweynuhu isagoo raaciyay, “Itoobiya waxay badeecadaheedu u baahantahay in ka badan 10 dekeadood.” Ayuu yidhi Madaxweynaha Somaliland.
Wargeysku wuxuu soo xigtay hadal uu u sheegay agaasimaha DP world Sultaan Axmed Bin Suleyman oo ahaa in saddexda dhinac ee ku heshiiyay maalgashiga dekedda Berbera uu mid waliba bixin doono saamiga ku soo hagaagay ee casriyaynta iyo baalaadhinta dekedda Berbera. DP world ayaa leh 51% oo ah saamiga ugu badan, Somaliland ayaa leh 30%, halka ay Itoobiya leedahay 19%.
Wejigan koowaad ee balaadhinta dekedda Berbera oo ah 400 oo mitir waxa ku baxaya lacag ah 101 milyan dollar ah. Somaliland ma bixin doonto wax lacag ah maadaama oo ay leedahay dekedda, halka ay DP world bixin doonto inta ku soo hagaagta, Itoobiya ayaa iyaduan marka loo eego saamigeeda 19% waxa ay lacagtan balaadhinta dekedda Berbera bixin doontaa 19.9 milyan dollarMadaxweynaha Somaliland Muuse Biixi Cabdi Cabdi, ayaa sheegay inaanay Soomaaliya xaq u lahayn inay soo farogeliso arrimaha Somaliland, waxaanu sheegay in Somaliland tahay qaran ka madaxbanaan Soomaaliya.
Sida uu shalay baahiyay Wargeyska The Reporter ee ka soo baxa magaalada Addis Ababa ee dalka Itoobiya, Madaxweyne Biixi waxa ay saxaafadii ajaanibka ahayd weydiisay mucaaradada ay dawladda Soomaaliya kala hortimid mashruuca maalgashiga dekedda Berbera eeDP world, ayaa wuxuu Madaxweynuhu yidhi, “Soomaaliya ma soo farogelin karto hawlaha horumarinta dekedeyada. Xaq uma laha. Waxaanu nahay qaran madaxbanaan, waxaanu nahay laba dal.”
Madaxweyne Biixi oo la weydiiyay xidhiidhka isbedelay ee Itoobiya iyo Ereteriya iyo suurtogalnimada tartan ay dekedda Berbera la galaan dekedaha Ereteriya ee Casab iyo Mus
Reer Galbeedka 15ka Oktoobar 2018 War qoraal ah oo si wada jir ah uga soo baxay Wadamada Mareykanka, Britain, Jarmalka iyo Faransiiska ayaa waxaa boqortooyada Sacuudiga loogu baaqay in si deg deg ah looga jawaab celsho khaarijinta la tuhunsan yahay ee Jamal Khashoggi.
Qoraalka wadamadani ayaa waxaa Hay’adaha amaanka boqortooyada looga dalbaday inay la imaadan cadeymo lagu qanci karo inaan la khaarijin Jamal Khashoggi oo la helay macluumaad muujinkara in lagu dhex dilay gudaha Qunsuliyada Sacuudiga ee Istanbuul.
Wadamadani waxa ay tilmaameen in ay doonayaan in la kala cadeeyo maqnaashaha Jamal Khashoggi oo la waayay labadii bishan, iyadoo sidoo kale boqortooyada looga dalbaday inay meesha ka saran qarinta kiiska.
Qoraalka oo ahaa mid mideysan ayaa waxaa lagu yiri “Sacuudiga waxaanu ka dooneynaa jawaab degdeg ah, waxaanu heynaa cadeymo balse diyaar uma nihin inaan ka hordhacno jawaabta boqortooyada”
Muqdisho 15ka Oktoobar 2018 Ergeyga Gaarka ah ee Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay (SRSG) u qaabilsan Soomaaliya, Nicholas Haysom, ayaa muujiyay sida uu u garab taaganyahay dhibbanayaasha qaraxii ismiidaaminta ahaa ee lagu baaba’ay ee sannad ka hor ka dhacay bartamada magaalada Muqdisho. Ergeyga Gaarka ah ayaa sidaa sheegay mar uu maanta ka hadlay xaflad koobnayd oo lagu qabtay xarunta weyn ee Qaramada Midoobay ee caasimadda Soomaaliya.
Qaraxa waxaa ku dhintay ugu yaraan 587 qof, wuxuuna ahaa weerarkii argagaxi ee ugu dhimashada badnaa ee abid ka dhaca Afrika oo loo adeegsado walxaha qarxa (IEDs). Dad kale oo gaaraya 316 qof ayaa ku dhaawacantay qaraxa, waxaana dadka ku dhintay ka mid ahaa xubin ka mid ah shaqaalaha Barnaamijka Horumarinta Qaramada Midoobay, Faiza Sheekh Maxamuud.
“Anngoo maalintan xusuusanayna dadkii geeriyooday, waxaan ugu baaqayaa xoogagga kooxaxa xagjirka ah inay ka haraan inay walxaha qarxa hub ahaan ugu adeegsadaan dagaalka fallaago,” ayuu yiri Mudane. Haysom. “Weerarrada qaraxyada oo aan loo meeldayin awgood, sida caadada ah dhibbanayaashu inta badan waa dad rayid ah oo aan waxba galabsan — oo isugu jira rag, haween iyo carruur. Ma jirto wax ujeeddo siyaasadeed ah oo weligeed lagu gaari karo dil aan loo meeldayin oo loo geysto dad rayid ah.”
Ergeyga Gaarka ah ee Xoghayaha Guud ayaa sidoo kale amaanay adkeysiga dadka Soomaaliyeed, wuxuuna garowsaday sida uu u sii socdo oo aan marnaba istaageynin horumarka uu dalku ku tallaabsanayo si uu u gaaro nabad iyo barwaaqo inkastoo ay jiraan dhacdooyin argagaxiso.
“Waxaan murugada la wadaageynaa dhibbanayaasha qaraxa oo noloshooda isbedel aan laga soo waaqsan karin ka soo gaaray dhacdooyinkii 14kii Oktoobar 2017,” ayuu yiri Mudane. Haysom. “Waxaan u rajeynayaa iyaga iyo ehelladooda ee ay jecelyihiin inay yeeshaan adkeysi ay uga bogsadaan dhaawacyada jirka iyo kuwa maskaxda ee uu reebay weerarkan foosha xun.”
https://www.youtube.com/watch?v=FvPqWVQ2M2s
WARARKA MAANTA 14ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay tahay sababta uu isku-casilay Taliyaha Hay’adda Nabadsugidda Iyo Sirdoonka Qaranka G/Sare Dr. Xuseen Cismaan Xuseen? Maxuuse qaban karaa Taliyaha ku-xigeenka Hay’adda Nabadsugidda Iyo Sirdoonka Qaranka Mr. Fahad Yaasiin oo ay dowladda Kenya u haysato been-abuur uu ku sameeyey shirciyada dalka Kenya oo si khaldan ku qaatay? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Mise Meeqo taliyayaal ayeey dowladda wada dadban magacaawday intii xilka xukuummadda hayey khaa’inul waddan Raysak Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre? Ma suurogal baa qof xil qaran gudan waayeey inuu xil maamul wax ka qaban karo? Maxayse Dowladda Wada Dadban u diidan tahay ragga qaar inay u tartamaan xilka Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Koonfur Galbeed ayadoo saxiibada raggaas qaar laga dhigay taliyayaal sar-sare oo ka dhex shaqeeya laamaha amniga dalka? Yaa Argagixiso ah? Yaase aan argagixiso ahayn? Maxay ku kala duwan yihiin Shiikh Mukhtaar Roboow Iyo Zakariye Hirsi oo hadda taliye sare ka ah Hay’adda Nabadsugidda Iyo Sirdoonka Qaranka? Maxuuse u aamusan tahay Guddoomiyaha Aqalka Hoose Mudane Mursal inuu khaladaadka xukuummadda si sharciga waafaqsan loo la xisaabtamo? Yaa maant Ummadda Soomaaliyeed ka qarin kara runta?
Muqdisho 14ka Oktoobar 2018 Waxaa maanta magaalada Muqdisho soo gaaray wafdi ka socda Wasaaradda Gaashaandhigga dowladda Qatar, iyagoo kulamo la leh Madaxda Wasaaradda Gaashaandhigga Soomaaliya iyo taliska ciidamada xoogga dalka. Sida ay sheegayaan wararka Wafdigan ayaa markii ay soo gaareen magaalada Muqdisho loo galbiyay Xarunta Wasaaradda Gaashaandhigga.
Lama shaacin ujeedada socdaalka wafdigan iyo cida hoggaamineysa inta, iyadoo ammaankooda si aad ah loo adkeeyay.
Dowladda Qatar ayaa ka mid ah dowladaha taageera dowladda Soomaaliya, waxaa horay Muqdisho u yimid wafuud kala duwan, iyadoo horay Qatar balan-qaaday mashaariic kala duwan oo aan weli la fulin.
Baydhabo 14ka Oktoobar 2018 Wararka ka imanaya magaalada Baydhabo ee xarunta gobolka Baay ayaa sheegaya in qaraxyo is xigxigay ka dhaceen maqribnimadii caawa magaalada, iyadoo qarax hore lagu weeraray hotel lagu magacaabo Bilan. Qaraxa labaad oo ahaa mid uu fuliyay qof naftii-hure ah ayaa lagu qaaday Maxaaqi lagu magacaabo Bader oo ku taala bartamaha magaalada.
Wariye ku sugan magaalada Baydhabo ayaa sheegay in ilaa afar ruux oo dhamaantood shacab ahaa uu ku dhintay qarxa oo hore ee ka dhacay Hotel Bilan oo loo adeegsaday Ban gacmeed.
Ciidamada dowladda Soomaaliya ayaa gaaray goobaha ay qaraxyadu ka dhaceen, lamana iyaga oo halkaa ka bilaabay howlgalo amniga lagu xaqiijinayo.
Magaalada Baydhabo kuma badna qarax-yada, hasse ahaatee dhowr jeer oo hore sidan oo kale waxaa uga dhacay weeraro Ismiidaamin ahaa oo galaafta nolasho dad badan oo shacab ah.
Baydhabo 14ka Oktoobar 2018 War goor dhaw soo baxaya ayaa sheegaya in Xusseen Cismaan Xusseen goor dhaw iska casilay xilkii taliyaha hay’adda Nabad-sugida iyo Sirdoonka Qaranka Soomaaliya.
Qoraal la soo dhiggay bogga Twitter-ka hay’adda NISA ayaa lagu sheegay in taliyaha uu isku casilay arrimo isaga u gaar ah oo aan faah faahin guud laga bixin, isaga oo warqadiisa is casilaada la wadaagay madaxda ugu sareysa dalka.
Hasse ahaatee warar goor hore oo maanta ah soo baxay ayaa sheegaya in taliyuhu ka mid noqonayo musharixiinta u taagan xilka madaxweynaha maamulka Koonfur Galbeed, maalmaha soo socda uu u anbabixin doono magaalada Baydhabo si uu halkaa uga bilaabo ololihiisa doorasho.
Hitshabelle State 14ka Oktoobar 2018 Xildhibaano ka tirsan Baarlamaanka maamulka Hirshabeelle ayaa waxa ay eedeeyn u jeediyeen qaar kamid ah odayaasha dhaqanka ku nool Magaalada Jowhar ee Caasimada Hirshabeelle. Xildhibaan Maxamed Bashiir Qaasim (Daqare) oo kamid ah Xildhibaanada Baarlamaanka Hirshabeelle ayaa Odayaasha dhaqanka Jowhar ku eedeeyay inay hadalo aan wanaagsaneyn aysan kula hadlin Xildhibaanada, kadib markii ay mooshin ka keeneen Madaxweynaha Hirshabeelle Maxamed Cabdi Waare
Sidoo kale waxa uu sheegay in odayaasha dhaqanka ay aheyd in si wanaagsan inoogu hambalyeeyaan markii la xaliyay Mooshinka ka dhanka ahaa Maxamed Cabdi Waare,isla markaana xal laga gaaray.
Xildhibaanada Baarlamaanka maamulka Hirshabeelle ayaa tilmaamay in Madaxda hirshabeelle ,dowlada dhexe iyo xildhibaanada in horumarka la dhowro,isla markaana laga qeyb qaato nabadgalyada deegaanada Hirshabeelle.
Dhawaan ayeyd aheyd markii xildhibaano ka tirsan Baarlamaanka Hirshabeelle ay mooshinn ka gudbiyeen Madaxweyne Waare,balse xal laga gaaray Mooshinkaasi.
Muqdisho State 14ka Oktoobar 2018 Laba iyo toban Askari oo soo faarujiyay aagga Dhanaane ayaa loo soo xiray ka bixid aag dagaal iyo amardiido ay ku samaayeen Abaanduulaha Ciidamada Xoogga Dalka kowdii bishii sideedaad ee sanadkan.
Askartan ayaa ka soo baxay aagga Dhanaane ee gobolka Shabeelaha Hoose halkaasi oo ay ku qornaayeen, waxaana sagaal kamid ah ay wada ahaayeen isku difaac halka Saddexda kale ay iyana ka soo baxeen gooba kale oo ka tirsan aagagga dagaalka ee gobolka Shabeelaha Hoose.
23-ka bishii sagaalaad ee sanadkan ayay Xafiiska Xeer Ilaalinta Ciidamada Qalabka Sida dalbadeen in la muddeeyo dacwad qaadista eedda loo heysto 12-kan askari ee ah amar diidada iyo ka bixid aagga dagaal ee Dhanaane, waxaana maalin kadib codsiga Xeer Ilaalinta loo ballamay in la qaado Maxkamadeynta 12-kan Askari.
Qareenada u doodayay eedeysanayaasha ayaa ka hor sheegay garsoorka in la siiyo fursad kale oo ay dib ugu noqdaan goobihii ay ka soo baxeen maadaama markii hore iyaga ay ahaayeen kuwa qeybta ka ahaa xureeynta goobaha ay ka soo baxeen.
Garsoorayaasha oo ka baaraan degayay nuxurka dacwadda, doodda dhinacyada xeer ilaalinta iyo qareenada, ka falciladda jawaabaha ay ka bixiyeen eedeysanayaasha fadhiga maxkamadda ayaa ugu dambeyn go’aan ku gaaray in dhammaantood si wada jir ah loogu xukumo min Shansano oo xabsi Ciidan ah, sida uu u sheegay dhammaan dhinacyacda goob joogga u ahaa fadhiga Maxkamadda Gaashaanle Dhexe Xasan Cabdiraxmaan Aadan Wabiyow.
https://www.youtube.com/watch?v=paAVvwC9GCk&t=35s
WARARKA MAANTA 13ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Meeqo taliyayaal nabadsugidda ah ama xoogga dalka ayuu Madaxweyne Mudane Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” badalay in ka yar laba sanno? Yaa waaye Raysal Wasaare soo socda? Maxay tahay sababta uu u rabo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” inay dad badan oo Ururka Al-Shabaab xilal sar-sare laga siiyo laamaha amniga taasoo shacabka Soomaaliyeed iyo beesha caalamka ay shaki weyn ka qabaan arrintan oo kaliftay inay beesha caalamka aysan wax dhaqaallo ah siin dowladda wada dadban iyo xukuummaddeed dadban ee fashilantay? Maxayse Ummadda Soomaaliyeed 78% u rabaan inuu Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo shaqada ka cayriyo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” iyo dhammaan dadka horay jagooyin sare uga soo qabtay ururka argagixisadda Al-Shabaab haddii kale xilka iska-casilo Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaamo? Yaa shacabka been u sheegi kara maanta? Yaa iibsanaya Kawaanka Kalluunka/Mallayga ee buuqa ka taagan yahay? Maxay tahay sababra uu khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u shaaciyey inuu madaxweynaha Soomaaliya u tartami doono 2020ka asagoo muddo labo sanno ah ku fashilmay xilka Raysal Wasaarenimadda dalka oo xukuummadiisii wada noqotay musuqmaasuq joogta ah? Illaahay ha idinka qabto sida aad ugu ciyaaraysaan Shacabka Soomaaliyeed iyo waddankooda!. Maxay dalka Turkiga Iyo adduunka oo dhan ay ugu dhagan yihiin boqortooyadda Sacuudiga oo Suxufi u dhashay aan la aqoon waxa ay ku sameeyeen ilaa iyo hadda nolol iyo geeri?
Muqdisho 13ka Oktoobar 2018 Dowladda Soomaaliya ayaa markii ugu horeysay ka mid noqtay Golaha Xuquuqul Insaanka Qaramada Midoobey sida ay warbaahinta u faah faahisay safiirka Soomaaliya u joogta xarunta Qaramada Midoobey ee Xuquuqda Aadanaha ee magaalada Geneva Faadumo Cabdullaahi Insaaniya.
18 waddan ayaa laga soo xushay qaaradda Afrika, Aasiya, Yurub, Latin America iyo galbeedka Yurub.
Doorasho ka dhacday xarunta Qaramada Midoobey ee New York Soomaaliya waxaa heshay codad gaaraya 170 cod guud ahaan marka la eego marka la eego 193 codeeyayaal.
Danjire Fadumo ayaa sharaxday muhiimada ay Soomaaliya u leedahay xubinnimada waxaana ay tiri’’ Marka ugu horeysa Soomaaliya waligeed kama aysan mid noqon Golaha Xuquuqul Insaanka Qaramada Miidoobey taas waa inoo farxad in aan ku soo biirno, marka labaad madal aad qeyb ka tahay oo aad go’aankii dhinacaaga ka gaareyso oo cod aad leedahay wey ka duwan tahay meel laguu fadhiyo oo go’aankii lagu gaarayo’’ ayeey tiri tiri safiir Faadumo.
Soomaaliya ayaa ka dhaxtartantay dalal kale oo Afrikaan ah si ay u hesho kursi, Burkina Faso, Cameroon, Eritrea iyo Togo, waxaana Soomaaliya lagu doortay cod aqlabiyad leh oo ah 170 cod oo ka qeyb ah 193 codeeyeyaal.
Bahrain, Cameroon, Eritrea iyo Phillipines ayaa ka mid ah xubnaha uu ka dhashay muranka ugu badan ee la doortay.
Xubinnimadan Soomaaliya ayaa timid dadaal muddo dheerba soo jiitamayay oo loo galay sidii ay Soomaaliya uga mid noqon laheyd Golaha Xuquuqul Insaanka Qaramada Midoobey, iyadoo ugu danbeyntiina ku soo baxday cod aqlabiyad ah.
Hiiraan 13ka Oktoobar 2018 Ciidamada dowladda Soomaaliya iyo kuwa howlgalka midowga Africa AMISOM ayaa shaaciyay howlgal lagu furayo jidad muhiim u ah gargaarka Bani’aadannimo deegaanno ka tirsan gobolka Hiiraan. Gaar ahaan jidadka leysku furayo ayaa isku xira degmooyinka Beledweyne iyo Jalalaqsi oo adag tahay xiligan in leysaga gudbo, waxaana howlgalkan uu muhiim u yahay sidii sahyada gargaarka loo gaarsiin lahaa dadka u baahan. Madaxweynaha Hirshabeelle Maxamed Cabdi Waare ayaa horay u sheegay dhawaan in ciidamada Soomaaliya ay ka kala bilaabeen howgallo Baladweyne iyo Balcad, waxa uuna xusay in ay isugu imaan doonaan deegaanka Fiidow.
Golaha Hiiraan ayaa ka mid ah deegaannada ay go’doomiyeen xoogagga Al-shabaab oo caqabad ku ah isku socodka degmooyinka ay maamusho dowladda Soomaaliya.
Galmudug State 13ka Oktoobar 2018 Wararka naga soo gaaraya magaalada Dhuusa-Mareeb ee gobolka Galguduud ayaa sheegay uu soo ifbaxayo khilaaf xooggan oo ka taagan magacaabista xubno Gole Wasiiro cusub oo Galmudug yeelato. Wararku waxaa ay sheegayaa in xildhibaanno ka gadooday habka magacaabista Golaha cusub ee Wasiirradda Galmudug qorsheynayaa in ay baarlamaanka horgeeyaan mooshin ka dhan ah madaxweyne Xaaf, kaddib markii ay ogaadeen in aysan ka soo dhax muuqan doonin xubnaha cusub ee la magacaabayo. Amaanka magaalada Dhuusa-Mareeb ayaa la sheegay in ay siweyn loo adkeeyaym, iyadoo laga cabsi qabo in ay rabashado sababaan magacaabista xubnaha cuusb ee Golaha Wasiirradda.
Madaxweyne Xaaf ayaa la sheegay in arintan uu la tashi xoog leh kala sameeyay labada mas’uul ee ugu awooda badan leh magaalada Dhuusa-Mareeb Sheekh Maxamed Shaakir iyo Macalin Maxamuud,.
Laakiin waxaa jira xubno kale oo ka tirsanaa maamulkii hore ee Ahlu Sunna kuna biiray Galmudug oo hadda ka biyo diidan sida madaxweyne Xaaf u soo xushay Golihiisa Wasiirrrada.
Saacadaha soo socda ayaa lagu waddaa in la shaaciyo liiska iyo magac-yada Wasiirradda cusub ee Galmudug oo siweyn isha loogu wada hayo.
Muqdisho 3ka Oktoobar 2018 Safiirka Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ee Dalka Itoobiya, Mudane Cali Shariif Axmed, ayaa nuqul ka mid ah warqadaha aqoonsiga danjiranimo u gudbiyay Wasiirka Arrimaha Dibadda, Mudane Dr. Workneh Gebeyehu.
Kulanka oo diiradda lagu saaray xoojinta xiriirka laba geesoodka, ayaa Wasiirka Arrimaha Dibadda Itoobiya waxa uu sheegay in ay jirto yididiillo lagu xoojinayo xiriirka laba geesoodka ee u dhexeeya laba dal ee walaalaha ah ee leh taariikh fog si looga dhabeeyo rabitaanka labada shacab ee Soomaali iyo Itoobiya.
Dhankiisa, Danjire Cali Shariif ayaa boggaadiyay xiriirka xooggan ee ka dhexeeya Soomaaliya iyo Itoobiya iyo rabitaanka guud ee labada dhinac ee lagu qoto dheereynayo xiriirka iyo iskaashiga oo dhinacyo kasta leh.
Mudane Cali Shariif ayaa sidoo kale gudbiyay farriin salaan ah uu ka siday Wasiirka Arrimaha Dibadda, Xukuumadda iyo dhammaan hey’adaha dowladda oo ku socotay Dowladda iyo Shacabka Itoobiya.
WARARKA MAANTA 11ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa waaye Raysal Wasaare soo socda? Maxay shaqaalaha Garoonka u sameeyeen shaqo joojin? Maxay tahay sababta uu u rabo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” inay dad badan oo Ururka Al-Shabaab xilal sar-sare laga siiyo laamaha amniga taasoo shacabka Soomaaliyeed iyo beesha caalamka ay shaki weyn ka qabaan arrintan oo kaliftay inay beesha caalamka aysan wax dhaqaallo ah siin dowladda wada dadban iyo xukuummaddeed dadban ee fashilantay? Maxayse Ummadda Soomaaliyeed 78% u rabaan inuu Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo shaqada ka cayriyo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” iyo dhammaan dadka horay jagooyin sare uga soo qabtay ururka argagixisadda Al-Shabaab haddii kale xilka iska-casilo Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaamo? Yaa shacabka been u sheegi kara maanta? Yaa iibsanaya Kawaanka Kalluunka/Mallayga ee buuqa ka taagan yahay? Maxay tahay sababra uu khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u shaaciyey inuu madaxweynaha Soomaaliya u tartami doono 2020ka asagoo muddo labo sanno ah ku fashilmay xilka Raysal Wasaarenimadda dalka oo xukuummadiisii wada noqotay musuqmaasuq joogta ah? Illaahay ha idinka qabto sida aad ugu ciyaaraysaan Shacabka Soomaaliyeed iyo waddankooda!. Maxay dalka Turkiga Iyo adduunka oo dhan ay ugu dhagan yihiin boqortooyadda Sacuudiga oo Suxufi u dhashay aan la aqoon waxa ay ku sameeyeen ilaa iyo hadda nolol iyo geeri?
Sacuudiga 11ka Oktoobar 2018 Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Soomaaliya Xasan Cali Kheyre ayaa maalintii Saddexaad booqasho rasmi ah ku jooga dalka Boqortooyada Sacuudiga, isaga oo kulamo kala duwan halkaa kula leh madaxda ugu sareysa dalkaasi oo uu ka mid yahay Boqor, Salmaan binu Cabdulcasiis.War Qoraal ah oo ka soo baxay xafiiska ra’iisal wasaare Kheyre ayaa lagu sheegay ‘’Ra’iisul wasaare Khayre iyo Boqor Salmaan waxey ka wada hadleen xoojinta xiriirka laba geesoodka ah ee Soomaaliya iyo Sucuudiga, iskaashiga dhinacyada amniga, dhaqaalaha iyo siyaasadda”.
Waxaa kale oo qoraalka lagu sheegay in Khayre uu sidoo kale kulamo la qaadanayo madaxda Bangiga horumarinta Islaamka, oo ay ka wada hadlayaan horumarka dhaqaalaha Soomaaliya, iyo “maal-gelinta iyo dib-u-habaynta ballaaran ee lagu sameeyay hannaanka maamulka maaliyadda dalka”.
Ra’iisal wasaaraha iyo wafdiga la socda waxaa Muqdisho ka qaaday Talladadii todobaadkan diyaarad qaas ah oo uga timid dalka Sacuudiga.
Muqdisho 11da Oktoobar 2018 Qoraal la soo dhiggay Bogga Twitter-ka hay’adda Sirdoonka iyo nabad-sugida dowladda Soomaaliya NISA ayaa lagu sheegay in howlgal qorsheysan oo laga sameeyay garoonka Aadan Cadde lagu soo qabtay shabakad isku xiran oo ka shaqeysata sameynta dollar-ka. Qoraalka ayaa lagu sheegay in labo ka mid ah kooxdan gacanta lagu dhiggay kuwa kalana lagu raadjoogo, iyadoo horay dowladda dhaqida dollarka iyo farsameyntiis-ba u aqoosatay faldanbiyeed aad u weyn.
Shabakadan ayeey NISA sheegtay in ay ku xirnaayeen xildhibaan ka tirsan baarlamaanka Soomaaliya oo la sheegay in uu u fududeyn jiray galida garoonka diyaaradaha, laakiin lama sheegin magaca xildhibaanka oo macluumaadkiisa loo gudbiyay sida ku cad qoraalka hay’addaha amniga.
“Ciidamada ammaanka garoonka Aadan Cade ee Muqdisho waxay gacanta ku dhigeen shabakad ka shaqaysa fal-dambiyeedka lacag dhiqida iyo samaynta Dollar been abuur ah, waxaana gacanta lagu hayaa laba ka mid ah shabakadaas, kuwa kalana waa lagu daba jiraa”.
Ma’aha markii ugu horeysay oo ay dowladda Soomaaliya qabto rag sameey-nayay dollar false ah oo dadka lagu qaldo, laakiin marka hore aan waxba ka duwaneyn kan rasmiga ah ee wax lagu kala iibsado.
Sacuudiga 11ka Oktoobar 2018 Ra’iisul wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya mudane Xasan Cali khayre ayaa kulan la qaatay Wasiirka Arrimaha dibadda Boqortooyada Sacuudiga Adel bin Ahmed Al-Jubeir.
Kulanka oo ka dhacay qasriga ra’iisul wasaaruhu ka deganyahay magaalada Riyaad ayaa horudhac u ahaa kulan uu ra’iisul wasaaraha XFS uu yeelanayo madaxda sare ee boqortooyada Saudi Arabia.
Kulanka ay wada qaaateen ra’iisul Wasaare Xasan Cali Khayre iyo wasiirka arrimaha dibadda Boqortooyada Sacuudiga ayaa waxaaa goob joog ka ahaa Wasiirrada arrimaha dibada Axmed Ciisa Cawad iyo Wasiirka Warfaafinta xukuummadda Federaalka Soomaaliya Daahir Maxamuud Geelle.
Buuyweyn 11ka Oktoobar 2018 Qaraxa koowaad oo ahaa miinada nooca dhulka lagu aaso ee meelaha fog laga hago, ayaa lala eegtay gaari ay wateen Ciidanka Jabuuti ee qeybta ka ah Amisom, Ciidanka la qarxiyay waxey marayeen deegaanka Buurweyn oo dhanka koofureed 35km uga toosan magaalada Buula barde.
Qaraxa oo jugtiisa laga maqlay qeybo badan oo kamid ah magaalada, ayaa burburiyay gaari kamid ah kuwa Gaashaaman oo ay wateen Ciidanka Amisom, Gaariga la beegsaday waxaa ku xirnaa qalabka miinooyinka baara.
Sidoo kale, qarax, waxaa gelinkii danbe ee shalay Jalalaqsi lagula eegtay Ciidamo Itoobiyaan ah, Ciidanka waxaa lagu helay wado laami ah oo ku socdaalayeen.
Qaraxa oo xooganaa, ayaa burburiyay gaari Uuraal ah oo ay wateen Ciidanka Itoobiya, Gaarigaas, ayaa ahaa mid kamid ah kuwa lagu dabaulo Ciidamada.
Shabaab oo sheegtay masuuliyada labadaasi qarax, waxey sheegteen iney khasaare lixaad leh ku gaarsiiyeen Ciidamada Amisom, Shabaab waxey kaloo sheegteen iney burbur gaarsiiyeen gaadiidka ay qaraxyada la eegteen.
https://www.youtube.com/watch?v=iT5GczjyTtA
WARARKA MAANTA 10ka Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Ma waxuu qarin karaa musuqmaasuqa shirkadda Soma Oil and Gas Mr. Kheyre ee uu rabay inuu u fududeeyo sidii ay ku dhici lahaayeen khayraadka dambeeciga ah ee Soomaaliya? Yaa noqon doona Madaxweynaha soo socda? Maxay tahay sabata uu Wasiirka Warfaafinta Mr. Daahir Geele u rabo inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo oo uu kashifay inay fashilantay dowlMaxay tahay sababta uu Khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudwne Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u tagay dalka Sacuudiga oo horay ay uga diideen inuu xiriirka u jaro dalka #Qatar iyo dalka #Turkey? Ma dalka Qatar ayaa bixin weysay deeqdii ballanqaadka ahayd ee $ 200 milyan? Miise Khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudwne Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” ayaa hadda waxuu ogaaday inay Sacuudiga ay ka adkaan rabto Qatar? Maxay tahay sababta amniga Muqdisho faraha uga baxay? Maxuu qaban karaa Khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudwne Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” oo muddo laba sanno aysan xukuummadiisa wax dhaqaalo ah ka helin beesha caalamka? Maxuu yahay mooshin soo socda? Yaa Soomaaliya madaxweyne ka noqon doona labada sanno ee soo socta? Maxay Dowladda uga hadli ladahay dagaalka u dhexeeya Maamulka Somaliland Iyo Maamulka Puntland kuwaasoo isku-dul haysta Maamulka Khaatumo? Maxayse labada aqal kan hoose iyo kan sare uga wada aamusan yihiin inay si deg deg ah u joojiyaan dagaalka labada Dowlad Gobaleed ee kala ah Maamulka Somaliland Iyo Maamulka Puntland? Yaa runta qarin kara maanta?
Muqdisho 10ka October 2018 Xildhibaannada Golaha Shacabka Soomaaliya ayaa maanta magaalada Muqdisho ku yeelanaya kulan qeyb ka ah kulamo is daba –jooga oo maalmihii aynu soo dhaafnayba ay ku lahaayeen xarunta Golaha Shacabka. Kulanka oo uu shir guddoomin doono guddoomiyaha golaha shacabka Maxamed Mursal Sheekh C/raxmaan ayaa ajandihiisa wuxuu yahay xisaab xirka misaaniyadda dowladda 2017.
Dooddihii ugu danbeeyay ee xildhibaannada ayaa lagu eegay hidise sharciyeedyo dhowr ah oo hore yaala Golaha Shacabka, waxaana hortaga golaha mas’uuliyiin ka tirsan xukuumadda oo ay wasiirro ka mid ahaayeen.
Ciidamada booliska Soomaaliya ee qaabilsan ilaalinta xarunta golaha shacabka ayaa waxa ay xireen aagga xarunta golaha shacabka, waxayna gaadiidka u diidayaan wadooyinka xarunta baarlamaanka.
Cadaado 10ka Oktoobar 2018 Guddoomiyihii hore ee xilka laga qaaday ee Baarlamaanka Galmudug Cali Gacal Casir laakiin ka biyo diidan xil ka qaadistiisa ayaa sheegay in magaalada Cadaado ay ku dooranayaan sida uu hadalka u dhigay madaxweyne cusub oo yeelanayo maamulka Galmudug.Maalintii shalay ayeey aheyd markii degmada Dhuusa-Mareeb lagu doortay guddoomiye uu yeelanayo baarlamaanka Galmudug oo loo doortay Ismaaciil Cabdulle Axmed, kaddib markii xilka laga qaaday Cali Gacal Casir.
Laakiin Cali Gacal Casir oo ku sugan degmada Cadaado ayaa sheegay in ay diyaar-garoow ugu jiraan doorashada madaxweyne cusub oo uu yeesho maamulka Galmudug, madaama ayuu yiri horay xilka looga qaaday madaxweynaha Xaaf.
Sidoo kale Cali Gacal Casir ayaa intaa ku daray in la soo buuxin doono kursiga guddoomiye ku-xigeenka baarlamaanka.
Wuxuu sheegay in arintan loo saaray guddi doorasho kuwaa oo laga sugayo ayuu yiri in ay ku dhawaaqaan xiligan doorashada madaxweynaha Galmudug.
Warkan ka soo yeeray Cadaado ayaa u muuqda mid sii murjinaya khilaafkii markii hore-ba jiray, waxaana arintan walaac xoog leh ka muujinaya dowladda Soomaaliya oo u aragta mid bur bur iyo kala tag u keeni karta guud ahaan-ba maamul gobolleedka Galmudug.
Muqdisho 10ka Oktoobar 2018 Guddoomiyaha Aqalka sare Cabdi Xaashi Cabdilaahi ayaa xafiiskiisa ku qaabilay Ergayga cusub ee Qaramada Midoobay u qaabilsan Soomaaliya Nicholas Haysom.
Nicholas Haysom Wakiilka Cusub ee Qaramada Midoobay ee Somaaliya ayaa dhawaan soo gaaray Magaalada Muqdisho,isagoona xilka la wareegay Wakiilkii hore ee Qaramada Midoobay ee Arrimaha Soomaaliya Michael Keating.
Kulanka ayaa ka dhacay xarunta Aqalka Sare, waxaana looga hadlay sidii loo dardargelin Wada shaqeynta Aqalka Sare iyo Xafiiska Qaramada Midoobey ee Soomaaliya.
Maraykanka 10ka Oktoobar 2018 Madaxweyne Donald Trump ayaa aqbalay istiqaaladda danjiraha Maraykanka ee Qaramada Midoobay Nikki Haley.
Waxaanu xafiiskiisa Oval Office ugu sheegay warfidiyeenka in ay xilka wareejin doonto dhamaadka sannadkan, ka dib “shaqo aad loogu bogay” oo ay qabatay.
saga oo ay la fadhido xafiiska haweenaydan ahaan jirtay badhasaabkii hore ee gobolka South Carolina ayuu madaxweynuhu sheegay in ay xil kale ka qaban karto xukuumadiisa oo waxa uu yidhi “xilkaad doonto dooro”.
Haley waxa xilka danjiraha Maraykanka ee Qaramada Midoobay loo ansixiyey bishii Jeeniweri ee 2017-kii.
Trump wuxu sheegay in Haley ay lix bilood ka hor u sheegtay in ay doonayso inay xilka muddo ka nasato.
Jubbaland State 10ka Oktoobar 2018 Taliska ciidanka ilaalada Madaxtooyada Dowlad Goboleedka Jubbaland ayaa soo saaray Dufcadii Afaraad oo si gaara loogu tababaray ka Hortaga Cadwoga, waxaana ciidamadan cusub ay soo bandhigeen Dhoolatus ay ku muujinayaan Tababarkooda.
Maamulka Jubbaland ayaa dadaal ugu jira sare u qaadida Tayadda iyo Aqoonta ciidammada kala duwan, waxaana Cutubkan tababarka loo soo xiray loo tababaray hubka culus iyo ka hortaga cadowga ilaalinta Madaxda iyo Xaaladaha deg dega.
Dhamme Axmed Bashiir Dhaga cade oo kamid ah Tababarayaasha soo saaray ciidankan gaarka ah ayaa sheegay ay wax badan kusoo kordhin doonaan Amniga, lana sii wadi doono Tababarada la siiyo Ciidammada Qalabka sida ee Jubbaland
http://www.somaoilandgas.com/resignation-hassan-khaire-appointment-prime-minister-somalia/
WARARKA MAANTA 8ta Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay tahay sababta amniga Muqdisho faraha uga baxay? Maxuu qaban karaa Khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudwne Xassan Cali Kheyre oo muddo laba sanno aysan xukuummadiisa wax dhaqaalo ah ka helin beesha caalamka>? Maxay tahay sababta aysan u awoodi karin inuu Wasiirka Maalliyadda Mudane Dr. Beyle Iyo Wasiirka Qorshaynta Mudane Jamaal ay u soo daabici la yihiin lacag cusub oo dadka iyo dalka laga dhex isticmaallo? Maxayse maalinkasta ay Warbaahinta intay soo fariistaan ay beenta iyo khiyaanooyinkooda ay haatan fahmeen Ummadda Soomaaliyeed ugu sheegayaa kadib markii ay beesha caalamka diiday inay wax dhaqaallo ah siiso xukuummadda fashilantay ee Khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudwne Xassan Cali Kheyre?
Muqdisho 8ta Oktoobar 2018 Hanti dhowrka guud ee Qaranka Maxamed Maxamuud Cali (Afgooye). ayaa lagu wadaa maanta oo Isniin ah in uu hortago kulan magaalada Muqdisho ay ku yeelanayaan xildhibaannada Golaha Shacabka.
Fadhigan oo ah kii caadiga ahaa oo ay xildhibaannadu yeelan jireen ayaa ajandihiisa wuxuu yahay aqrinta koowaad ee dib u eegista hindise sharciyeedka hanta-dhawraha.
Mudanayaasha baarlamaanka ayaa maalmihii ugu danbeeyay mashquul ku ahaa dib u eegi lagu sameynayo handise sharciyeedyo hore yaala golaha kuwaa oo ay soo gudbiyeen wasaarraddaha iyo hay’addaha kala duwan ee dowladda.
Xildhibaannada ayaa soo gabagabeeyay hindise sharciyeedka nidaaminaya naqshadeynta magaalooyinka, horumarinta dhismayaasha iyo maamulka dhulka.
Mudug 8ta Oktoobar 2018 Saddex ruux oo rayid ah ayaa ku geeriyootay tiro kalana waa ay ku dhaawacmeen kaddib markii koox dabley ah rasaas ku fureen gaari ay la socdeen dad shacab ah inta u dhaxeysa Gaalkacyo iyo Hobyo.
Qaar ka mid ah dadkii la socday gaariga rasaasta lagu furay ayaa sheegay in marka hore dableydu ku amreen waddaha gaariga in uu istaago, balse darawalka oo aan la socon amarka la siiyay uu gaariga iska sii waday, taasoo keentay in ay rasaas huwiyaan.
Maleeshiyada rasaasta ku furtay gaariga ayaa sidoo kale dhac u geysatay dadkii la socday gaariga, iyaga oo markii danbe-na goobta isaga dhaqaaqay.
Goobta weerarkan uu ka dhacay waxaa maalmihii ugu danbeeyayba ka taagneyd xiisad dagaal oo u dhaxeysa labo maleeshiyo beelleed.
UK 8ta Oktoobar 2018 Wasiirka Ingiriiska ee arrimaha Africa, Harriett Baldwin, oo booqasho ku timid Soomaaliya ayaa kulan ay magaalada Muqdisho kula yeelatay wakiilka Midowga Afrika ee Soomaliya Amb.
Francisco Madeira waxa ay sheegtay bixitaan waqti hore oo ciidanka AMISOM ay ka baxaan Soomaaliya inay halis gelineyso ammaanka dalka,
Wasiirka Ingiriiska ee Arrimaha Africa ayaa ku baaqday bixitaan tartiib tartiib ah oo aan deg deg aheyn kuna saleysan hadba awooda ciidamada ammaanka Soomaaliya.
Waxaa ay booqatay xarunta booliska lagu tababaro taasi oo ay maalgaliso UK iyo xarumaha AMISOM, iyado ka codsatay wadamada adduunka in ay sii kordhiyaan deeq bixintooda lacageed ee ku aadan AMISOM.
Booqashada wasiir Harriett Baldwin ayaa qeyb ka ahayd qorshaha dhamaystirka taageero dhaqaale oo dheeraad ah oo ra’iisul wasaaraha Ingriiska, Theresa May, ay Soomaaliya u ballan qaaday intii ay ku gada jirtay socdaal ay ku timid qaaradda Africa.
Jowhar 8ta Oktoobar 2018 Xiubno ka tirsan xildhabaannada Baarlamanka Hirshabeelle ayaa xalay shaaciyay in ay ka laabteen mooshin ay ka gudbiyeen madaxweynaha maamulkaasi,Maxamed Cabdi Waare.
Xildhibaannada ayaa ka hor inta aysan go’aankooda ka laaban,waxay kulan albaabafu u xidhan yihiin madaxtooyada kula qaateen madaxweyne Waare.
Markii kulankaasi soo dhammaaday ayaa guddoomiyaha Baarlamaanka Hirshabelle Sheekh Cismaan Barre Maxamed wuxuu halkasi kaga dhawaaqay in xubnihii mooshinka keenay ay ka noqdeen,isagoo ku ammaanay in ay shaqadooda gudanayaan.
Madaxweynaha Hirshabelle,Maxamed Cabdi Waare ayaa dhankiisa goobta ka sheegay in mooshinka laga keenay u canaan ahaan u qaadanayo,islamarkaana uu dib u saxayo waxyaabaha lagu dhaliilsanyahay.
Xildhibaannada mooshinka gudbiyay ee haatan sheegay in ay ka laabteen oo gaaraya ilaa 50 mudane,ayaa madaxweynaha Hirshabeelle ku eedaynayay xil gudasho la’aan joogta ah iyo in hay’adihii xukuumaddu fadhiid noqdeen.
Nairobi 8ta Oktoobar 2018 Wariye Maxamed Daahir oo ka mid Ah Wariyaasha Soomaaliyeed Laguna Xasuusto TV Muuqaalka Bulshada ee dalka Canada Ayaa Uga Dhawaaqay magaalada Nairobi Inuu yahay Musharax U taagan Xilka Madaxweynaha Puntland Sanadkani Soo Socda.
Wariye Maxamed Daahir Ayaa ka mid Ah Wariyaasha Rugcadaaga Saxaafada Waxaana uu Tilmaamay Inuu Wax Badani ka badalyo Siyaasada Puntland.
China 8ta Oktoobar 2018 Madaxweynaha hay’ada booliiska caalamiga ee (Interpol) Meng Hongwei ayaa la’a yahay meeshuu ku danbeeyey kadib safar uu ku tagay todobaad kahor wadanka uu kasoo jeedo ee China.
Meng Hongwei oo horey usoo noqday Kuxigeenka Madaxa Hay’ada Amniga ee China, ayaa dhamaadkii bishii September booqasho ku tagay wadanka China, xiligaasi oo la waayey halkuu ku danbeeyey.
Warar soo baxaya ayaa sheegaya in Mas’uulkan ay xirtay Dowladii uu horey uga tirsanaan jiray ee China, balse xukuumada Beijin ayaan illaa iyo hada si rasmi ah uga hadal xaalada Meng Hongwei.
Hay’ada Interpol oo ay xaruntoodu tahay magaalada Lyon ee dalka France, ayaa Jimcihii lasoo dhaafay si rasmi ah u shaacisay in mas’uulkaasi la-la’a yahay, waxayna hay’adaasi shalay soo saartay qoraal ay dowlada China uga codsanayaan inay jawaab ka bixiyaan baadi-goobka socda.
Xaaska Meng Hongwei oo ku sugan magaalada Lyon ayaa sheegtay in ninkeeda wax xiriir ah lasoo sameyn qoyskiisa tan iyo markuu tagay dalka China, iyadoona kiis ka furtay Booliiska Faransiiska oo si rasmi ah codsi ugu diray dowlada China inay xog kasoo siiyaan ninka meesha uu ku sugan yahay ama lagu hayo.
Madaxweynaha China, Xi Jinping ayaa muddooyinkii waday olole uu xabsiga ku dhigayo xubno ka tirsan xisbiga dalkaasi ka taliya oo xilal sare kasoo qabtay dowlada kuwaasi oo lagu heysto falal musuq maasuq, waxaana horey loo xiray Madaxa hay’ada Amniga gudaha oo ahaa ninkii ka sareeyey Mr. Meng Hongwei oo ay dhici karto laftiisa in loo heysto arrimo la xariira musuq maasuqaas.
https://www.youtube.com/watch?v=8RZvCS7J_14
WARARKA MAANTA 7ta Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa argagixiiso ah? Yaa Al-Shabaab ah? Yaa maanta qarin kara in qaar ka mid ah xildhibaannadda Dowladda Wada Dadban ee shaqalaysiisay rag badan oo katirsan Ururka Argagixisadda Al-Shabaab inay u doodayaan in Madaxii hore ee Ururka Argagixisadda Al-Shabaab Shiikh Mukhtaar Roobow Abu-Mansuur u tartamo Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Koonfur Galbeed? Maxuu $ 11 million ugu qorsheeyey khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” xilalka ka tuuro Madaxweynayaasha Dowlad Gobaleedyadda? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Yaa noqon doona Madaxweynaha soo socda? Meeqo qof ayaa u tartami doonta Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Koonfur Galbeed? Yaa noqon doona Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Jubbaland? Yaa noqon doona Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Hirshabelle? Yaa noqon doona Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Galmudug? Yaa noqon doona Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Puntland? Yaa is-casili doona Raysal Wasaaraha ama Madaxweynaha? Maxay tahay sababta Wasaaradda Amniga Qaranka inay soo saarto warqad lagu xayirayo inuu Madaxii hore ee Ururka Argagixisadda Al-Shabaab Shiikh Mukhtaar Roobow Abu-Mansuur gelin tartanka Jaggadda Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Koonfur Galbeed ayadoo isla wasaaraddaas amniga ay shaqooyin iyo jaggooyin waaweyn uga dhiibtay rag horay xilaal uga soo qabtay Ururka Al-Shabaab inay si caadi ah uga hawl galaan Laamaha Amniga? Yaa been loo sheegaa? Ummadda Soomaaliyeed waxay maanta ogtahay sida Al-Shabaab Iyo Dowladda Dadban isla shaqeeyaan isla-markaasna ay beesha caalamka diiday inay wax dhaqaallo ah siiso xukuummadda fashilantay ee khiyaano qaran?
Baydhabo 7ta Oktoobar 2018 Magaalada Baydhabo ee xarunta gobolka Baay waxaa galinkii danbe ee shalay gaaray taliyaha hay’adda Nabad-sugida iyo Sirdoonka Soomaaliya Xusseen Cismaan Xusseen oo ay wehliyeen mas’uuliyiin ka soo jeeda maamulka Koonfur Galbeed.
Taliyaha ayaa xalay kulan la qaatay musharax Mukhtaar Rooboow Cali Abuu-Mansuur oo ka mid ah siyaasiyiinta isku soo taagay qabashada xilka madaxweynaha maamulka Koonfur Galbeed Soomaaliya.
Lama oga waxyaabaha ay ka wada hadleen taliyaha iyo Mukhtaar Rooboow, hasse ahaatee warar hoose oo soo baxaya ayaa sheegay in lagu war-galiyay Mukhtaar in uu u hoggaasamo go’aanka Wasaarradda Amniga ee looga mamnuucay in uu ka mid noqdo musharixiinta u taagan xilka Maalintii shalay khudbad uu ka jeediyay Mukhtaar munaasabad lagu soo bandhiggayay qorshihiisa Mustaqbalka haddii uu xilkan ku guuleysto ayuu sheegay in mar walba uu tixgalinayo rabitaanka shacabka Koonfur Galbeed.
Ilo xog ogaal ah ayaa sheegay suurtagalnimada in Mukhtaar Rooboow uu soo gaaro magaalada Muqdisho, xili wali taageerayaashiisu ay sii wadaan Ololihiisa doorasho.
Waa musharaxa ugu saameynta badan waqtigan guud ahaan marka la eego siyaasiyiinta isku soo taagay doorashada dhawaan la filayo in ay ka dhacdo Baydhabo.
Go’aanka dowladda ay ku joojisay musharaxnimadiisa waxaa siweyn uga soo horjeestay xildhibaanno iyo mas’uuliyiin ka tirsan dowladda oo dhinaca kale dalbaday in dowladdu dib uga laabato go’aanka ay ka gaartay musaharaxa.
Marayskanka 7ta Oktoobar 2018 Senatka Mareykanka ayaa gelinkii dambe ee Sabtidii ansixiyay Brett Kavanaugh in uu noqdo garsoore ka tirsan maxkamadda sare ee Mareykanka, kadib isbuucyo hareeyay noloshiisa eedeymo la xiriira kufsi iyo in uu yahay qof xanaaq badan.
50 senator, oo mid kaliya uu Dimuqraaddi ka yahay, ayaa ku codeeyay ‘Haa,’ halka 48 senator oo wada Dimuqraaddi ahna ay ‘Maya’ ku codeeyeen.
Quburrada ka faallooda siyaasadda, ayaa sheegaya in magacaabista Kavanaugh ee madaxweyne Donald Trump uu u xushey shaqada maxkamadda sare ay maxkamadda sare ka dhigi doonto mid ay ku bataan garsoorrada muxaafadka ah.
Kavanaugh, ayaa ah 53 jir, waxana shaqada loo igmaday ay tahay mid uu joogi karo inta noloshiisa ka dhiman.
Kavanaugh ayaa baddalaya garsoore Anthony Kennedy, oo dhawaan howl-gab ka noqdey howsha shaqada.
Xigasho/VOA
Muqdisho 7ta Oktoobar 2018 Xiisad ayaa Maaanta ka taagan xarunta dhexe ee xisbiga Kulmiye ku leeyahay magaalada Hargeysa – sida aannu wararka ku helayno. Xiisadan taagan ayaa timid kadib markii guddoomiyihii golaha dhexe ee xisbigaasi Jaamac Ismaaciil Cige Jaamac Shabeel oo xilka laga qaaday dhawaan xarunta xisbiga laga hor istaagay. Jaamac Shabeel ayaa xubnaha golaha dhexe ee xisbigaasi ugu baaqay dhawaan markii xilka laga qaaday in ay kulan deg deg ah iskugu yimaadaan maalinimada sabtida si ay uga arrinsadaan mustaqbalka xisbiga oo uu sheegay in uu meel adag haatan maraayo.
Brazil 7ta Oktoobar 2018 Dadka Brazail ayaa Axadda maanta ah waxaa ay u dareerayaan Doorasho ololeheedii uu dhiig ku daatay oo la beegsaday musharxiin badan oo ku hami weeynaa in ay kuraas hantaan.
Musharaxa midigta Fog oo ah Ninka ugu cad-cad Doorashadda Madaxtooyadda Jair Bolsonaro ayaa sheegay in uu la dagaalamayo Dambiyadda uuna hoos u dhigayo tirade sare ee Dadka la dilo.
Inta aysan Dadku u dhaqaqin Sanaadiiqda Codbixinta ayuu sheegay in Dowladdiisu ay gacanta ku adkeeyn doonto Ciqaabta ay mdanyihiin Dambiile yaaashu.
Marka la eego ra’yi aruurintii u dambeeysay, ku dhawaad 30% ayaa u codeeyn doona Jair Bolsonaro.
Dad tiro ahaan u dhow 150 million ayaa u qalma in ay codeeyaan Doorashadda Wadanka maanta ka dhaceeysa.
Ururka A;-Shabaab 7ta Oktoobar 2018 Xarakada Al-Shabaab ayaa digniin culus u diray Dalladaha Waxbarashada ee dalka, iyagoo ku eedeeyay inay wada shaqeyn toos ah la leeyihiin dowladda Federaalka Soomaaliya.
Afhayeenka Guud ee Al-Shabaab Sheekh Cali Dheere ayaa uga digay goobaha waxbarashada inay iska ilaaliyaan inay xiriir la sameeyaan dowladda Federaalka.
Waxaa uu sheegay inay ka war hayaan in manhajka cusub ee Waxabarshada ee dhowaan dowladda soo bandhigtay, kaasoo uu xusay inay ka hor imaaneyso Diinta Islaamka.
Cali Dheere ayaa sheegay in Hey’adda Qaramada Midoobey u qaabilsan Waxbarashada ee UNESCO ay faafineyso manhaj Waxbarasho oo khaldan, kaasoo ka ka hor imaanaya Diinta Islaamka, isagoo caddeeyay inay tallaabo adag ka qaadi doonaan.
Hadalka ka soo yeeray Afhayeenka Al-Shabaab ayaa ku soo beegmaya, iyadoo dhowaan dowladda la wareegto Iskuul, isla markaana la soo bandhigay Manhaj Waxbarasho oo ka bilaabanaya Dugsiyada Hoose illaa Dhexe
https://www.youtube.com/watch?v=VmWi1G2Y0Vk
WARARKA MAANTA 6ta Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa maanta qarin kara Dowladda #Qatar sida ay u xaalufiso xayaanka duur-joogta, dhirta Soomaaliya oo dhuxul uga sameeyo Madaxa Argagixisadda Soomaaliya u qaabilsan ee loo magacaabay Taliye ku-igeenka Hay’adda Nabadsugidda Mr. Fahad Yaasiin oo la wada ogyahay dembiyadda dadka, diinta iyo dalka uu ka galay? ? Maxuu $ 11 million ugu qorsheeyey khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” in si deg deg ah xilalka looga rido/tuuro Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Hirshabeelle Mudane Waare, Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Gamudug Mudane Xaaf, Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Koonfur Galbeed Mudane Shariif, Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Jubbaland iyo Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Puntland? Maxuuse Wasiirka Warfaafinta Dowladda Federaalka Mr. Daahir Maxmuud Geele u kashifay fashilka haysta Madaxweyne Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” oo 78.9% Ummadda Soomaaliyeed ay kala laabteen kalsoonida iyo taageeristiisa asagoo ka dhigay dowladdiisa mida ugu musuqmaasuqa badan? Maxuuse u raabaa in Duqa Magaalada Muqdisho ahna Guddoomiyaha Gobalka Eng. Yariisoow uu u qariyo fashilka xukuummadda khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” asagoo qas ka abuuraayo Maamulka Koonfur Galbeed Iyo Maamulka Hirshabeelle? Yaa maanta eunta ka qarin kara Ummadda Soomaaliyeed? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Mise waxaa is-casili doona Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas”? Maxayse beesha caalamka ugu diiday wax dhaqaallo inay si toos ah u siiso Dowladda Wada Dadban ee shaqalaysiisay Argagixisadda Al-Shabaab ayagoo hadda si hoose dhaqaallo u siiyey Madaxii hore ee Ururka Al-Shabaab Shiikh Muqtaar Roobow inuu u tartamo Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Koonfur Galbeed?
Nairobi 6ta Oktoobar 2018 Madaxda dowlad-gobolleedyada qaar ka mid ah ayaa ku sugan magaalada Nairobi ee xarunta dalka Kenya,halkaas oo ay kulamo ku qaadanayaan.
Madaxweynaha Puntland, Cabdiweli Gaas oo sidoo kale ah guddoomiyaha madasha wada-tashiga dowlad-gobolleedyada iyo labada madaxweyne ee Jubbaland iyo Koonfur-galbeed ayaa saddexdii maalin ee u dambeysay ku sugan magaalada Nairobi.
“Ilaa hadda ma jirin kulamo siyaasadeed ,balse wuxuu madaxweynaha kulamo la qaatay safiiro iyo madaxda hay’adaha caalamiga ah ee arrimaha Soomaaliya.” ayuu yiri sarkaal ka tirsan wafdiga madaxweynaha Jubbaland.
“Waa surtagal kulamo siyaasadeed inay dhacaan oo dabcan way kulmi doonan madaxda joogta Nairobi.” ayuu ku sii daray hadalkiisa sarkaalka la hadlay Hiiraan Online.
Hoggaamiyayaasha waxaa la filaya inuu ku soo biiro madaxweynaha dowlad-gobolleedka Galmudug,Axmed Ducaale Geelle(Xaaf) ,kaas oo la filayo inuu soo gaaro Nairobi.
Joogitaanka hoggaamiyayaasha dowlad-gobolleedyada ee magaalada Nairobi ayaa ku soo aadaya xilli kaliya afar maalin ay ka dhiman-tahay kulan ay ku ballameen inuu ka qabsoomo magaalada Garoowe ee xarunta Puntland, waxaana kulanka uu daba-socda shirarkii madasha wada-tashiga ee dowlad-gobolleedyada oo midkii u dambeeyay dhawaan lugu qabtay magaalada Kismaayo.
Mozanbiqye 6ta Oktoobar 2018 Taliyaha booliska dalka Mozambique Bernadino Rafael ayaa waxaa uu sheegay in 90 qof la dilay ku dhawaad 70 kalana ay dhaawacyo soo gaareen tan iyo markii urur Islaami ah uu sanadkii la soo dhaafay dalkaasi ka bilaabay inuu weerraro ka gaysto.
Kooxda Jihaadiyiinta dalka Mozambique ayaa argagax ku baahiyay waqooyiga dalka, oo waxa ay galeen tuulooyinka iyagoo sita mindiyo kuwaasi oo ay u adeegsanayeen qoor goynta dadka tuulooyinka.
Wararku waxaa ay sheegayaan in kooxdan gubeen ku dhawaad Kun guri sidoo kalana waxa ay weerareen xarumo boolis.
Waxaa loo yaqaanaa Al-Shabaab, balse ma cadda in ay xiriir la leeyihiin Al-Shabaab ka dagaalanta bariga Afrika oo ay isku magaca yihiin. Waxaana la aaminsayahay in ay malaayiin doolar ay ka heelan iibinta alwaaxa iyo macadanta.
Sanaddadii dambe ururo Islaamiyiin ah oo Al Qaeda xiriir la leh ayaa ka bilowday dalka Soomaaliya kuwaas oo markii dambe ku faafaay Kenya ilaa Tanzaaniya, waxaana macquul ah in ay soo gaareen dalka Mozambique.
Muqdisho 6ta Oktoobar 2018 Madaxweynaha dowlada Federaalka Soomaaliya Maxamed Cabdulaahi Farmaajo ayaa maanta lagu wadaa in uu booqdo saldhiga Milatari ee dowlada Turkiga ka furatay deegaanka Jaziira ee magaalada Muqdisho.
Amaanka wadooyinka isku xira saldhiga Milatari iyo Madaxtooyada Soomaaliya ayaa saakay aad loo adkeeyay, waxaana wadooyinka qaar lasoo dhigay ciidamo badan oo gaadiidka u diidaya in wadooyinkaasi maraan.
Madaxweynaha Soomaaliya ayaa lagu wadaa in tababar xerada Milatari ee Turkiga maamulaan uga furo dhalinyaro Soomaaliyeed oo ku biiray ciidanka xooga Soomaaliyeed, waxaa uu sidoo kale kormeeri doonaa qeybaha kala duwan ee saldhigaasi.
Turkiga ayaa magaalada Muqdisho ka furtay saldhiga Milatari ee ugu weyn ee ku leeyihiin meel ka baxsan dalkooda, waxaana saldhigan ku xareesan tababarna uga socdo ciidamo iyo saraakiil katirsan Milatariga Soomaaliya.
Ethiopia 6ta Oktoobar 2018 Shirweynaha 11-aad ee Isbahaysiga EPRDF ee haya talada dalka Itoobiya, ayaa maanta dib ugu doortay Ra’iisul-wasaare Abiy Axmed inuu sii ahaado Guddoomiyaha xisbal-xaakimka.
Siday faafisay Fana News, waxa kaloo shirweynahan dib loogu doortay Guddoomiye ku-xigeenka EPRDF Demeke Mekonnen oo ah Raiisul-wasaare ku-xigeenka dalkaas.
Warku wuxuu intaas ku daray in Ra’iisul-wasaare Abiy Axmed ay u coddeeyeen inuu noqdo Guddoomiyaha Isbahaysiga EPRDF 176 xubnood oo ka mid ah 177 ergay oo shirweynahan oo maanta la soo gabogabeeyey codkooda ka dhiibanayey.
EPRDF ayaa Guddoomiye xisbal-xaakimka iyo Raiisul-wasaaraha dalkaas u doortay Abiy Axmed bishii March ee sannadkan, ka dib markii uu iscasilay Guddoomiyihii hore Hailemariam Desalegn. Waxaanu Mr.Abiy ka hirgalayey Itoobiya isbeddelo waaweyn oo dhinaca siyaasadda ah.
Muqdisho 6ta Oktoobar 2018 Qaar ka mid ah xildhibaanada Baarlamaanka HIrshabelle ayaa caawa u gudbiyay guddoonka Baarlamaanka Hirshabelle mooshin ka dhan ah Madaxweynaha dowlad goboleedka Hirshabelle Maxamed Cabdi Waare.
GUddoonka Baarlamaanka ayaa aqbalay mooshinka laga gudbiyay Madaxweyne Waare. Mooshinkan ayaa sida la sheegay waxaa saxiixday inkabadan konton xildhibaan waxaana xildhibaanada saxiixay ay ku eedeeyeen Madaxweynaha Hirshabelle maxamed Cabdi Waare xil gudasho la’aan.
Nairobi 6ta Oktoobar 2018 Madaxweynaha Dowlad Goboleedka Jubbaland mudane Axmed Maxamed Islaam oo safar ku jooga magaalada Nairobi ee xarunta dalka Kenaya aya kulamo gooni gooni la qaatey qaar kamid ah safiirada dalalka reer galbeedka u jooga dalkaas.
Axmed Madoobe ayaa Safiirada uu kulamada la qaatay waxaa ka mid ah Maraykanka, Sweden, Jarmalka iyo Canada.
Warbaahinta Jubbaland ayaa baahisay in kulamadan lagaga hadley xaalada Amni ee uu hadda dalku ku sugan yahay, Arrimaha Siyaasadda iyo Sidii loo sii ambaqaadi lahaa adeegyada horumarineed ee ay dowladahani ka taageeraana Jubbaland, Sidookalena lagawada shaqeeyo hoos u daadejinta maamulka si adeeg hufan loo wada gaarsiiyo bulshada gobolka.
Axmed Madoobe ayaa waxaa khilaaf adag uu kala dhexeeyaa dowlada Somalia, waxaana xeel dheerayaasha siyaasada ay rumeysan yihiin inuu isku dayayo beesha caalamka inuu ka dhaadhiciyo waxyaabaha keenay inuu xiriirka u jaro.
https://www.youtube.com/watch?v=XmgJzXq6F8U
WARARKA MAANTA 4ta Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa waaye Raysal Wasaare soo socda? Yaa waaye Madaxweynaha soo socda? Maxay shaqaalaha Garoonka u sameeyeen shaqo joojin? Maxay tahay sababta uu u rabo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” inay dad badan oo Ururka Al0Shabaab xilal sar-sare laga siiyo laamaha amniga taasoo shacabka Soomaaliyeed iyo beesha caalamka ay shaki weyn ka qabaan arrintan oo kaliftay inay beesha caalamka aysan wax dhaqaallo ah siin dowladda wada dadban iyo xukuummaddeed dadban ee fashilantay? Maxayse Ummadda Soomaaliyeed 78% u rabaan inuu Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo shaqada ka cayriyo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” iyo dhammaan dadka horay jagooyin sare uga soo qabtay ururka argagixisadda Al-Shabaab haddii kale xilka iska-casilo Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaamo? Yaa shacabka been u sheegi kara maanta? Yaa iibsanaya Kawaanka Kalluunka/Mallayga ee buuqa ka taagan yahay? Maxay tahay sababra uu khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u shaaciyey inuu madaxweynaha Soomaaliya u tartami doono 2020ka asagoo muddo labo sanno ah ku fashilmay xilka Raysal Wasaarenimadda dalka oo xukuummadiisii wada noqotay musuqmaasuq joogta ah? Illaahay ha idinka qabto sida aad ugu ciyaaraysaan Shacabka Soomaaliyeed iyo waddankooda!
Geneca 4da Oktoobar 2018 Wasiirka Arrimaha dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga ee Soomaaliya, Axmed Ciise Cawad ayaa kula kulmay magaalada Geneva ee dalka Switzerland guddoomiyaha hay’adda Qaxootiga u qaabilsan Qaramada Midoobey (UNHCR) Filippo Grandi, waxa uu kala hadlay barnaamijka dib ugu celinta dalka si iskeed ah qaxootiga Soomaaliyeed ee ku nool Kenya, Yemen iyo Liibiya.
Boqollaal Soomaali ah ayaa go’doon ku ah dalalka aan xasillooneyn ee Yemen iyo Liibiya, halka tiro kale oo muddo ku nooleyd xeryaha qaxootiga ee Kenya ay doonayaan inay dalkooda dib uga laabtaan.
Qorshaha dib u celinta qaxootiga Soomaaliya ayaa socday labadii sanno ee u dambeysay,waxaana qorshaha uu sababay kumannaan ruux inay dalka dib uga soo laabtaan,kulanka hadda ee Geneva ayaa sidoo kale looga dooday kaalmo u fidin degdeg ah oo lala gaaro qaxootiga kahor intaanan dalka dib loogu celin iyo kaddib.
Waxaa goobjoog u ahaa kulanka Ergeyga Joogtada ee Soomaaliya u qaabilsan Xarunta Qaramada Midoobey ee Geneva, Marwo Faadumo Cabdullahi Maxamuud (Insaaniya), Safiirka Soomaaliya ee waddamada la isku yiraahdo (Benelux) iyo xarunta Midowga Yurub ee Brussels Dr. Cali Siciid Faqi, Guddoomiyaha hay’adda Qaranka ee Arrimaha Qaxootiga iyo Barakacayaasha, Mudane Axmed Cabdikarim Nuur (Axmed-Daahir) iyo Ergeyga gaarka ee Soomaaliya ee Tahriibka iyo Xuquuqda Caruurta, Marwo Maryan Yaasiin Xaaji Yuusuf.
Riyaad 4da Oktoobar 2018Wasiirka Gaadiidka iyo duulista Hawada Soomaaliya, Maxamed Cabdullaahi Salaad (Oomaar) iyo dhiggiisa dalka Sacuudi Carabiya Nabeel Al Amoudi ayaa magaalada xarunta ah ee Riyadh ku kala saxiixdeen heshiis lagu xoojinayo wax wada qabsi dhinaca duulimaadyada labada dal ee Soomaaliya iyo Sacuudi Carabiya.
“Heshiiska wuxuu qayb ka yahay dadaallada aan ku raadinayno horumarinta duulimaadyada dalka.” ayuu yiri Oomaar.
Wasiirka Gaadiidka iyo duulista Hawada Soomaaliya, waxaa uu sidoo kale kulan gaar ah la qaatay madaxa shirkadda Saudi Airlines oo u sheegay inay isku afgarteen siddii khadka Soomaaliya loogu furi lahaa Saudi Airlines iyo iskaashi guud oo dhexmara.
Oomaar ayaa muddo toddobad ah oo u ku sugnaa dalka Sacuudi Carabiya , waxaa uu ka qaybgalay shirka wasiirrada Gaadiidka ee waddamada Carabta.Shirkaan ayaa waxa uu lahaa ahmiyad weyn oo ku aaddan horumarinta iyo iskaashiga waddamada Carabta ee dhinacyada gaadiidka Cirka,Dhulka iyo Duulista Hawada,waxaana gaba gabadii lagu aas’aasay urur ay ku mideysan yihiin waddamada Carabta.
Ururkaas ayaa ku howlgeli doono la socoshada nabadgelyadda hawada iyo gaadiidka Cirka,isla markaana doorweyn ka qaadan doona mideynta hannaanka amniga Gaadiidka hawada.
Muqdisho 4da Oktoobar 2018 Wasiirka Ganacsiga iyo Warshadaha Soomaaliya, Maxamed Cabdi Xayir Maareeye ayaa sheegay in Soomaaliya ay dibadda wax u dhoofin doonto,arrinta oo qayb ka ah dadaallada ay mar kale Soomaaliya ku dooneyso inay isku filnaato,sida u sheegay.
“Horumar ballaaran oo dhinaca Ganacsiga Soomaaliya ayaa jira iyo qorshooyin ay haatan wado Wasaaradda Ganacsiga oo lagu doonayo in dowladaha dariska iyo kuwa kalaba la is dhaafsado ganacsiga, maadaama dhulkeenu hodan yahay.”ayuu yiri Wasiir Maareeye oo warbixin siiyay Guddiga dhaqaalaha ee Aqalka Sare.
Toddobaadyo ka hor ayuu wasiirka sheegay in diyaaradaha qaadka ka soo qaada Kenya ay dalkaas u iibgeyn doonan kalluunka Soomaaliya, taas oo aan wali la arag.
Dowladda Soomaaliya ayaa wixii ka dambeeyay burburkii dowladda dhexe waxay ay ku tirsaneyd beesha caalamka oo miisaniyada dalka kabta,taas oo u sabab ah wali dowladda inaysan isku filnaan,maaddaama ay koobanyihiin ilaha dhaqaalaha,waana wax cusub haddii mar kale uu dalku billaabo in dibadda uu wax u dhoofiyo.
Muqdisho 4da Oktoobar 2018 Xiisad ka dhalatay shaqo ka eryid lagu sameeyay madaxa qeybta hagista diyaaradaha Garoonka Aadan cadde ayaa saameyn ku yeelatay maanta howlihii shaqo ee Garoonka.
Shaqaalaha Garoonka Diyaaradaha Aadan Cadde ee Magaalada Muqdisho, gaar ahaan qeybta kala hagista diyaaradaha (Marshal) ayaa ku dhaqaaqay shaqo joojin, kadib markii shaqadda laga eryay madixii qeybtaasi ninka lagu magacaabo Farxaan Black.Wararka ayaa sheegay in arrintan ay timid kadib markii shilal fudud ay ka dhaceen gudaha garoonka, ayna istaabteen labo diyaaradood, waxaana arrintan eedeeda dusha loo saaray madaxa hagista.shirkadda Turkiga ee gacanta ku heysa maamulka Garoonka Muqdisho ay shaqada ka ceyriso Farxaan Black taasoo keentay in Shaqaalaha qeybta hagista Garoonka Aadan Cadde oo gaaraya 10 qof ay la saftaan ninka madaxda u ahaa ee shaqada laga eryay, iyadoo sheegay inay ka tegayaan shaqada, waxayna wararku sheegayaan in shirkadda aysan wax debecsanaan ah u muujin.
shaqo joojintan oo soo bilaabatay shalay ayaa waxaa la sheegay iney ka dhalatay xaalad adag ka dib markii la waayey cid hagta dayuuradaha soo fadhiista garoonka, waxaana si kmg ah loogu dhiibay howshaas askari ka tirsan ciidanka AMISOM oo aan khibrad u laheyn shaqadaas
Shirkadda Favori LLC ee gacanta ku heysa garoonka Aadan cadde ayaa lagu eedeeyaa iney si qalafsan oo naxariis daro ah ula dhaqanto shaqaalaha Soomaalida ee hoos taga oo marar badan cabasho xoogan ka muujiyey, iyagoo taas bedelkeedna maamuusa shaqaalaha ajnabiga ah.
Jabuuti 4da Oktoobar 2018 Booliska dalka Jabuuti ayaa gacanta ku soo dhigay raga lagu eedeeyay inay ka dambeeyeen kufsi iyo dil loogu gaystay dalkaasi gabar yar oo 16 jir ah oo lagu magacaabo Mahado Daahir Shire.Waxaana la sheegay in gabadha maydkeeda laga helay gobolka Cali Sabiix ee waddanka Jabuuti, 25-tii bishii hore.Eedeeysanayaasha ayaa kasoo hor muuqday maxkamad ku taalla JabuutiXeer ilaaliyaha Jabuuti Ciid Axmed Ibraahim ayaa sheegay in baaritanno dheer kaddib dhammaan dadka lagu tuhunsan yahay dilka gabadha lasoo qabtay. Wuxuu sheegay in mid kamid ah dadka la qabtay uu booliska u sheegay inay iyagu kufsi , jirddil ay u gaysteen gabadha kaddibna ay u geeriyootay dhibaatadaasi isla markaasna raggan ay ku xireen xabsiga dhexe, waxaana Dhacdadan ay fajac iyo amakaag ku reebtay shacabka Jabuuti.
Somaliland 4da Oktoobar 2018 Kulamadii Usocoday Xisbiyada Mucaaradka Ah Iyo Maamulka Muuse Biixi Oo Lagu Kala Kacay +Xisbiga Mucaaradka Ah ee Ucid iyo Wadani Oo Ku Eedeeyay Muuse Biixi Inuu Burburisay Kulamadaa. Sida u sheegay Ku xigeenka Faysal Cali Waraabe waxaa uu Xisbiga Ucid Joojiyay Wada Shaqayntii ay lalahaayen Maamulka Muuse Biixi,
Ethiopia 4da Oktoobar 2018 Ra’iisalwasraaha da’da yar ee dalka Itoobiya Abiye Ahmed Cali ayaa waxa uu ugu baaqay madaxda maamul goboleedyada Itoobiya in ay wax ka qabtaan rabshadaha iyo dagaallada u dhexeeya qoomiyadaha qaar ee wada deggan.
Dagaallada u dhexeeya qoomiyadaha dalkaasi wada deggan ayaa waxa ay sababeen barakac xooggan.
Abey Axmed Cali ayaa difaacay isbadeellada uu sameeyay ee furfurnaanta siyaasadeed iyo soo afjariddaha kala dhexeeyay waddamada xuduudda la wadaaga Itoobiya gaar ahaan Ererteriya.
Ra’iisalwasaaraha ayaa hadalkan ka jeediyay khudbad uu maanta ka jeediyay shirka xisbiga EPRDF ee dalkaasi ka taliya.
Abey Ahmed ayaa ugu baaqay guud ahaan shacabka Itoobiya in ay ilaaliyaan midnimada iyo amniga guud ee dalka.
https://www.youtube.com/watch?v=5MU9jAkQNNk
WARARKA MAANTA 3da Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay tahay sababta uu u rabo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” inuu isku soo sharaxo Madaxweynaha Soomaaliya 2020 asagoo og musuqmaasuqa iyo cadaalad darradda ay xukuummaddiisa wado? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Yaa noqon doona Madaxweynaha soo socda? Maxay Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Soomaaliya Mudane Axmed Cade iyo wefdigiisa ka khaldamay ayagoo la hadlayey kuraas cidlo ah oo aan dad ku fadhin shirkii Qaramadda Midooway? Ma ogtihiin inuu khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” Iyo Wasiiradiisa aysan waxba ka war qabin inta shisheeye/ajinabi oo sirdoon ah kuwaasoo hawlo kala duwan ka dhex fyliya Soomaaliya? Maxay Dowladda Wada Dadban u diiday inay samayso Guddigga Garsoorka Iyo Hay’adda La-Dagaalanka Musuqmaasuqa? Maxay Midowga Culimadda Soomaaliyeed Iyo waxgaradka uga hadli layihiin caddaalad darradda ka jirta Muqdisho oo xuquuqdeed si cad loo duudsiiyey iyo inta kale ee dalkaba? Yaa Ummadda Soomaaliyeed been u sheegi kara? Maxayse muddo hal sanno iyo 8 bilood wax lacag oo shillin Soomaali ah u soo daabici ladahay Wasaaradda Maalliyadda? Beeni raad ma leh ee laba sanno waa dhammaanaysaa ee yaa madaxweyne ama raysal wasaare xilka ka qaadi doona mar haddii ay waxba ka qaban karin dhibka haysta Ummadda Soomaaliyeed? Ummadda Soomaaliyeed waa inay kacaan oo ay u kacaan sidii ay iskaga xorayn lahaayeen Dowladda Wada Dadban Iyo Shaqaalaha sar-sare ee ay Al-Shabaab ee ay dowladda Soomaaliya shaqada siisay? Yaa Ururka Argagixisadda Al-Shabaab hubka iyo dhaqaallaha siiya? Yaa maanta Ummadda Soomaaliyeed siri kara?
Muqdisho 3da Oktoobar 2018
Dowlada Mareykanka ayaa sheegtay in duqeyn Diyaaradahooda dagaalka ka fuliyeen duleedka magaalada Kismaayo ee xarunta gobolka Jubada Hoose ku dileen dagaalyahano katirsan Al Shabaab.
Maraykanka 3da Oktoobar 2018 Wasiirka Caafimaadka Dowladda Soomaaliya Dr.Fowsiya Abiikar Nuur ayaa kulan soo dhaweyn ah loogu qabtay magaaladda Minneapolis ee gobolka Minnesota,dadwayne isagu jiray dhaqaatiir,aqoonyahano, odayaal ,ururada haweenka, ardayda barata caafimaadka ayaa soo buuxiyey xaruntii lagu soo dhaweeynaayey Wasiir Fowzia.
Maraykanka 3da Oktoobar 2018 War qoraal ah oo kasoo baxay Taliska ciidamada Mareykanka Africa ee (Africom) ayaa lagu sheegay in shalay Duqeyn la beegsadeen dagaalyahano katirsan Al Shabaab oo ku sugnaa meel 40-km u jirta magaalada Kismaayo.
Taliska ciidamada Mareykanka Africa ayaa sheegay in duqeynta ay la beegsadeen dagaalyahanada Al Shabaab jawaab u aheyd weerar ay kusoo qaadeen fariisimo ciidamada Soomaaliya ku leeyihiin duleedka magaalada Kismaayo.
Mareykanka ayaa sheegay in duqeyntan ku dileen sagaal dagaalyahan oo katirsan Al Shabaab, waxaana taliska Mareykanka sheegeen in wax khasaaro ah duqeyntan uusan kasoo gaarin dad shacab ah.
Diyaaradaha dagaalka Mareykanka ayaa kordhiyay duqeymaha ay ka fulinayaan qeybo kamid ah Soomaaliya gaar ahaan deegaano ay maamulaan dagaalyahanada Al Shababa ee dagaalka kula jira dowlada Soomaaliya iyo xulufadeeda.
Dowlada Mareykanka ayaa sheegtay in duqeyn Diyaaradahooda dagaalka ka fuliyeen duleedka magaalada Kismaayo ee xarunta gobolka Jubada Hoose ku dileen dagaalyahano katirsan Al Shabaab.
War qoraal ah oo kasoo baxay Taliska ciidamada Mareykanka Africa ee (Africom) ayaa lagu sheegay in shalay Duqeyn la beegsadeen dagaalyahano katirsan Al Shabaab oo ku sugnaa meel 40-km u jirta magaalada Kismaayo.
Taliska ciidamada Mareykanka Africa ayaa sheegay in duqeynta ay la beegsadeen dagaalyahanada Al Shabaab jawaab u aheyd weerar ay kusoo qaadeen fariisimo ciidamada Soomaaliya ku leeyihiin duleedka magaalada Kismaayo.
Mareykanka ayaa sheegay in duqeyntan ku dileen sagaal dagaalyahan oo katirsan Al Shabaab, waxaana taliska Mareykanka sheegeen in wax khasaaro ah duqeyntan uusan kasoo gaarin dad shacab ah.
Diyaaradaha dagaalka Mareykanka ayaa kordhiyay duqeymaha ay ka fulinayaan qeybo kamid ah Soomaaliya gaar ahaan deegaano ay maamulaan dagaalyahanada Al Shababa ee dagaalka kula jira dowlada Soomaaliya iyo xulufadeeda.
Puntland 3da Oktoobar 2018 Guddoomiyihii hore ee gobolka Nugaal Cumar Cabdullaahi Faraweyne ayaa loo magacaabay xil cusb oo taliyenimo
Digreeto maanta ka soo baxday xafiiska Madaxweynaha Puntland Cabdiweli Maxamed Cali Gaas ayaa Cumar Cabdullaahi Faraweyne loogu magacaabay Taliyaha ciidanka kaydka Puntland.
Ciidamada keydka ayaa ah ciidamo beelaha Puntland keeneen oo boqolaal kamid ah ay hadda ku sugan yihiin deegaanka Tukaraq ee gobolka Sool oo ay ka jirto colaad u dhexaysa Puntland iyo aJabhda SNM
Cumar Cabdullaahi Faraweyne oo mar soo noqday Taliyha ciidamada madaxtooyada Puntland ayaa Madaxweyne Gaas Guddoomiyaha gobolka Nugaal ka qaaday 24-kii bishii hore ee September.
Madaxweyne Gaas ayaa muddooyinkii u dambeeyay magacaabay Taliyeyaal ku cusub Puntland oo ay kamid yihiin Taliyaha la dagaalanka mukhaadaraadka, Taliyaha Xasilinta Nugaal iyo Taliyaha ciidamada keydka.
Hoos ka akhriso digreetada
Xeer Madaxweyne Lr.135 October 2, 2018, kuna saabsan magacaabid Taliaya Ciidanka Kaydka ah ee Dowladda Puntland.
Madaxweynaha Dowladda Puntland.
Markuu Arkay: Dastuurka Dowladda Puntland
Markuu arkay: Aqoontiisa iyo waayo aragnimadiisa shaqo
Wuxuu Xeeriyey:
Waxaa G/Sare Cumar Cabdullaahi Maxamed (Cumr Fara-weyne ) loo magacaabay Taliyaha Ciidanka Kaydka ah ee Dowladda Puntland.
Xeerkani waxa uu dhaqan gelayaa markuu madaxweynuhu saxiixo wuuna saxiixay madaxweynuhu.
-DHAMMAAD-
3da Oktoobar 2018 Qaar kamid ah barlamaanka labada Gole EE maamulka SNM oo maanta La hadlay warbaahinta ayaa Ku hanjabay In Xabad ay Madaxa Kala Dhacayan Madaxweynaha Soomaaliya Farmaajo hadii uu Hargaysa Ka soo dago Isagoo Aan Aqoonsan maamulka SNM
https://www.youtube.com/watch?v=pAZL4eJA2xU
WARARKA MAANTA 1da Oktoobar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay tahay sababta ku kaliftay madaxweynihii hore ee xilka dalka ku fashilmay muddo 4 sanno ah #Damu-jadiid Mudane Xassan Shiikh Maxamuu inuu xisbiga Mudane Cabdilaaxi Shiikh Xassan inuu bililiqaysto? Yaa yaabin oo la yaabin xildhibaannada og inuu khaldan yahay madaxweynihii hore Mudane Xassan Shiikh Maxamuud? Meeqo lacag ayaad magaca qaranka ku xaday? Mise dadka ayaa wada waalan? Maxay muddo hal hanno iyo8 bil ugu fashilantay xukuummadda Soomaaliya inay samayn wayso Guddiigga Garsoorka Qaranka Iyo Hay’adda La-Dagaalka Musuqmaasuqa? Yaa iibinaaya hantida dadweynaha ka wada dhaxaysa sida kawaanka kaluunka? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Maxay tahay sababta ay beesha caalamka muddo dhan hal sanno iyo 8 bilood ugu diiday inay wax dhaqaalo ah siiso xuukuummadda fashilantay ee shaqalaysay dad badan oo Al-Shabaab katirsan ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre? Maxay tahay sababta ay dowladda Soomaaliya ugu dhawaaqday Aroos Qaran si aan dadkii gubay ninkii la dilay ee wiilkii adeerka u ahaa aroosay gabarta loo dhisay Aroos Qaran? Maxay tahay macnaha Aroos Qaran? Fashilka Dowladda Wada Dadban iyo ragga la wada shaqaysanaaya Ururka Argagixisadda sida Taliye Ku-xigeenka Hay’adda Nabadsugidda iyo Sirdoonka Qaranka Mujrim Fahad Xaaji Yaasiin iyo ragga uu ka keenay xagga Ururka Al-Shabaab kuwaasoo ka wada shaqaynaaya Hay’adda Nabadsugidda Iyo Sirdoonka Qaranka? Yaa been loo sheegaa?,Maxaase ay Dowladda Wada Dadban weli u fulin la dahay xukummadda dilka ee ay Maxkammadda riday ee dadkii lagu caddeeyey inay dad kale si bareer ah u dileen? Yaa runta qarin kara? Yaa noqon doona Raysal Wasaraha soo socda? Yaa xafiis walba fadhiya?
Muqdisho Oktoobar 1da 2018 Wakalada caalamiga ah ee Indian Ocean ee dalka Faransiiska ayaa cadadkeedii u dambeeyay ee Jimcihii waxay daabacday warbixin ay ku sheegtay in wasiirka maaliyadda Somaliland Yuusuf Maxamed Cabdi uu wada hadalo qarsoodi ah la yeeshay dhigiisa Soomaaliya Cabdiraxmaan Ducaale Bayle iyo masuuliyiin kale oo ka trisan madaxda dawladda Soomaaliya.
Warbixintan oo uu beeniyay wasiirka maalilyadda Somaliland Yuusuf Maxamed Cabdi, ayaa waxay sheegtay inaanu Madaxweyne Biixi ka warqabin wada hadaladaas oo ay Indian Ocean News ku tilmaantay “Suurtagalnimada in la iswaafajiyo dakhligooda cashuurta iyo qaabdhismeedka nidaamkooda maaliyadeed si loo buuxiyo shuruudaha baanka adduunka iyo sanduuqa lacagta adduunka (IMF) iyo si ay dib ugu qiimeeyaan deymahooda iyo siinta deymaha.” Ayay tidhi warbixinta oo intaas raacisay “Hindisahani waxa uu dawladda Federaalka Soomaaliya u ogolaanayaa in ay qayb deyntaas ka mid ah u cayinto/siiso Somaliland, laakiin waxaa ku xidhan shardi ah in marka hore heshiis adag oo siyaasi ah la gaadho (Soomaaliya iyo Somaliland).”
Indian Ocean, waxay sheegtay in wada hadaladan uu Wasiirka maaliyadda Somaliland la yeeshay madaxda dawladda Soomaaliya aanu ku wargelin Madaxweynihiisa Muuse Biixi Cabdi. “Wada xaajoodka uu galay Yuusuf Maxamed Cabdi, waxa uu su’aal gelinayaa rabitaanka Hargeysa ee ah in ay ka madaxbannaanaato Muqdisho.” Ayay tidhi Indian Ocean warbixinta ay qortay
Puntland State Oktoobar 1da 2018 Dowladda Puntland ayaa qaaday tallaabo siweyn uga caraysiisay maamulkaSoomaaliland ee uu hogaamiyo Muuse Biixi Cabdi kadib markii ay gobolada Sool, Sanaag, Cayn iyo Togdheer ka fulisey qorshe Somaliland ka leexsatay.
Puntland ayaa deeqo waxbarasho bilaash ah siisay ardaday ka baxday dugsiyada sare ee goboladaasi, kadib markii xukuumadda Muuse Biixi ay lunsatay deeqo waxbarasho oo ay ku soo heshay ayna u leexisey gobolada kale.
Xukuumadda Muuse Biixi ayaa la sheegay inay musuq maasuq ku samaysay deeqihii waxbarashada loona leex saday deegaamo gaar ah iyo goobo khaas ah, taasi oo dadka shacabka ah ay siweyn uga caroodeen.
Deeqaha waxbarashada ee Puntland ayaa lagu saleeyaa kala saraynta ardayda, saami gaar ah oo la siiyo deegaamada laamiga ka durugsan iyo qaab lamid ah taasi oo fursad gaar ah siisay goboladaasi.
Muqdisho Oktoobar 1da 2018Ciidamada dowladda Soomaaliya iyo kuwa howlgalka midowga Africa AMISOM ayaa 24kii saac ee la soo dhaafay dhaqdhaqaaqyo militari oo ka dhan ah Al-shabaab ka waday qeybo ka mid ah gobolka Hiiraan
Ciidamada oo ku hubeysan gadiidka dagaalka ayaa shalay u dhaqaaqay dhinaca waddada isku xirta degmooyinka Beledweyne iyo Buula-burte ee gobolka Hiiraan, iyaga oo gaaray deegaanno markii hore ay gacanta ku hayeen xoogagga Al-shabaab.
Saraakiisha ciidamada dowladda ee howlgalkan hor kacaya ayaa warbaahinta u sheegay in ujeedadu tahay sidii Al-shabaab looga saari lahaa deegaannada ay maamulaan, islamarkaana dib loogu soo celin lahaa isku socodkii dadka iyo gaadiidka waddada isku xirtay Beledweyne iyo Buula-burte oo sanadihii ugu danbeeyay-ba aan la isticmaalin.
Ciidamada ayaa shalay gaaray deegaanno ay ka mid ahaayeen Baardheere, Beerxaanno, Tare-Jante iyo deegaanka Nuur Fanax oo dhamaantood ku teedsan waddada laamiga ah ee dhinaca Koonfur uga baxday magaalada Beledweyne.
Ma jiriin iska horimaadyo waaweyn oo la soo sheegay, hasse ahaatee dadka deegaannada howlgalkan laga sameeyay ayaa warbaahinta u sheegay in meelaha qaar Al-shabaab isku dayeen in ay is hortaagaan ciidamada iyaga oo ku ridayay rasaas aan badneyn.
Ujeedada howlgalkan ayaa lagu mineeyay sidii Al-shabaab looga saari lahaa deegaannada gacantooda wali ku sii harsan ee gobolka Hiiraan.
C/raxmaan Diini, Hiiraan Online
Kenya Oktoobar 1da 2018 iyaasiga mucaaridka ah ee laga doorto magaalada Gaarisa, Faarax Macallin ayaa ka hadlay dhibaatada ciidamada Kenya ee aan ka midka ahayn AMISOM ka wadaan Soomaaliya iyo gudaha Kenya.
Siyaasi Faarax ayaa sheegay in ciidamada Kenya ay dilal iyo gaboofallo ka dhan ah aadanaha ka wadaan gudaha dalka Kenya iyo Soomaaliya.
Waxaa uu Faarax tusaale u soo qaatay ciidan ka tirsan Kenya oo todobaadkan garaacay dad rayid ah sidoo kalena dab qabadsiiyay guryo ay dad rayid ah leeyihiin degaanka Daba City lagu magacaabo oo ka tirsan Mandheera.
Waxaa uu Madaxweynaha Kenya Uhuru Kenyatta ugu baaqay in uu wax ka qabto ciidanka Kenya ee labada dhinaba ku dhibaateeya dadka rayidka ah.
Faarax Macallin ayaa boggiisa twitter-ka uu ku leeyhaya ku sheegay in ciidanka Kenya ee aan ku jirin AMISOM ay bur buriyeen Siinka Isgaarsiinta Hormuud, waxaana uu madaxweynaha ugu baaqay in uu Magdhow ka bixiyo dhibaatada ciidanka Kenya ka wadaan gudaha laba
https://www.youtube.com/watch?v=ztK8kp4e5qI
WARARKA MAANTA 30ka September 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay muddo hal hanno iyo8 bil ugu fashilantay xukuummadda Soomaaliya inay samayn wayso Guddiigga Garsoorka Qaranka Iyo Hay’adda La-Dagaalka Musuqmaasuqa? Yaa iibinaaya hantida dadweynaha ka wada dhaxaysa sida kawaanka kaluunka? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Maxay tahay sababta ay beesha caalamka muddo dhan hal sanno iyo 8 bilood ugu diiday inay wax dhaqaalo ah siiso xuukuummadda fashilantay ee shaqalaysay dad badan oo Al-Shabaab katirsan ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre? Maxay tahay sababta ay dowladda Soomaaliya ugu dhawaaqday Aroos Qaran si aan dadkii gubay ninkii la dilay ee wiilkii adeerka u ahaa aroosay gabarta loo dhisay Aroos Qaran? Maxay tahay macnaha Aroos Qaran? Fashilka Dowladda Wada Dadban iyo ragga la wada shaqaysanaaya Ururka Argagixisadda sida Taliye Ku-xigeenka Hay’adda Nabadsugidda iyo Sirdoonka Qaranka Mujrim Fahad Xaaji Yaasiin iyo ragga uu ka keenay xagga Ururka Al-Shabaab kuwaasoo ka wada shaqaynaaya Hay’adda Nabadsugidda Iyo Sirdoonka Qaranka? Yaa been loo sheegaa?,Maxaase ay Dowladda Wada Dadban weli u fulin la dahay xukummadda dilka ee ay Maxkammadda riday ee dadkii lagu caddeeyey inay dad kale si bareer ah u dileen? Yaa runta qarin kara? Yaa noqon doona Raysal Wasaraha soo socda? Yaa xafiis walba fadhiya?
Khaatumo 30ka September 2018 Waxaa maanta xilka la wareegay Taliyaha cusub ee ciidamada ilaalada Madaxtooyada Soomaaliya oo dhowaan xilkaasi loo magacaabay.
Taliyaha Ciidanka Xoogga dalka Sareeye Gaas Daahir Aadan Cilmi (Indha Qarshe) ayaa ka qeyb-galay Munaasabad uu xilka kula wareegayey taliyaha cusub ee loo magacabay Ururka 60-aad ee ilaalada Madaxtooyada Soomaaliya taas oo lagu qabtay xarunta taliska Ururka 60-aad ee magaalada Muqdisho.
Taliyaha oo la hadlay saraakiisha, saraakiil,xigeenada, allifleyda iyo dableyda Ururka 60-aad ee ciidanka ilaalada Madaxtooyada Soomaaliya, isagoona ku ammaanay shaqada ay u hayaan Bulshada iyo madaxda dalka.
“Ururkaan waxaa uu kamid yahay ururada ugu fiican Ciidanka Xoogga dalka, waxaan rabaa in miisaanka aad leedihiin aad sii muujisaan, waana idinku amaanayaa howshiina”ayuu yiri taliyaha.
Indho Qarshe ayaa sheegay in taliska Ciidanka xoogga dalka uu ku dadaali doono in la sii tayeeyo Ciidanka Ilaaladda Madaxtooyadda.
Ciidamada Ilaalada Madaxtooyadda ayaa lagu tilmaamaa Kuwa xooggan Ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed, waxaana inta badan ay helaan Fursado aysan helin Ciidanka kale.
Facebook 30ka September 2018 Shirkada Facebook ayaa sheegtay inay ogaadeen weerarkan Salaasadii lasoo dhaafay, kadib markii kooxo aan la aqoon ay si farsameysan u adeegsadeen qeybo kamid ah adeega Facebook iyagoo si qarsoon ulla degay xogta ama furaha in ka badan 50 milyan oo qof.
Facebook ayaa ku dooday inay Jimcihii shalay ay hagaajiyeen cilada ay ka faa’iideysteen kooxdan oo la sheegay inay la xariirto isbedalo Facebook ku sameeyey barnaamijooda filimaanta lagu shaaciyo oo ay cilado ku jiraan, kuwaasi oo u fududeeyey kooxahan inay helaan xogta loo yaqaan [Access tokens] oo qofka u fududeenaya inuu Facebook u furnaado muddo dheer isagoo aan u baahney inuu dib u geliyo furihiisa.
Inkastoo khubarada Facebook arrintan ogaadeen Salaasadi (Talaadadii) ayey hadana ku qaadatay illaa khamiistii gelinkii danbe inay xal u helaan, iyagoo shacabka ka qariyey xogtan, Jimcihii ayuu Facebook xiray baraha dadka la rumeysan yahay in ay arrintan saameysay isla markaana ku khasbay macaamiishooda inay dib furahooda u isticmaalaan si cilada loo saaro.
Madaxa Facebook Mark Zuckerberg ayaa sheegay in weerarkan uu ahaa mid halis ah, isagoo sheegay in dadka xogtooda la helay aysan u baahneyn inay furayaashooda bedalaan, balse wuxuu sheegay inaysan ogeyn heerka uu gaarsiisan yahay in baraha la jabsaday qaarkood si khaldan loo isticmaalay, taasi oo shaki weyn sii abuurtay.
Puntland State 30ka September 2018 Wararkii ugu dambeeyey ee aanu ka helayno magaalada Boosaaso ee xarunta gobolka Bari ayaa sheegaya in halkaasi ay ka socdaan howlgallo xoogan oo lagu xaqiijinayo ammaanka guud ee magaaladaasi. Dhinaca kalena, madaxweynaha Puntland Dr Cabdiweli Maxamed Cali Gaas oo muddooyinkii ugu dambeeyey ku sugnaa magaalada Boosaaso ayaa lagu wadaa inuu soo gaaro magaalada Garoowe ee xarunta dowladda Puntland.
Garoowe ayaa dhankeeda waxaa ka socda howlgallo ballaaran oo ciidanka ammaanku ay wadaan waxaana saacadihii ugu dambeeyey ciidamado qaqabteen dhalinyaro falal ammaan xumo ku howlan iyo dad ka ganacsada maandooriyaha.
New York 30ka September 2018 Wasiirka arrimaha dibedda Soomaaliya Axmed Ciise Cawad oo khudbad ka horjeediyay shirka loo dhan yahay ee golaha guud ee Qaramada Midoobey ayaa dalbaday in Soomaaliya laga qaado cunaqabateynta hubka ee saran.
Wasiirka ayaa sheegay in Soomaaliya ay baahan tahay in laga taageero la dagaalanka Kooxaha argagixisadda sida Al-shabaab iyo Daacish taasina ay ku xaran tahay in la qalabeeyo ciidamada Soomaaliya.
Mareykanka ayaa dalal Soomaaliya ka mid tahay horay ugu soo rogay cunaqabateyn dhinaca hubka ah, waxaana marar badan oo hore dowladda Soomaaliya codsatay in laga qaado cunaqabateynta saran.
Wasiirka ayaa sheegay in badan oo ka mid ah xubnaha ka tirsan Al-shabaab oo ay saraakiil ku jiraan in ay qaateen cafiskii dowladda kuna soo biireen sida uu hadalka u dhigay dowladda Soomaaliya.
Wuxuu sheegay in haddii laga qaado dowladda Soomaaliyeed cunaqabateynta dhinaca hubka ee saran u sahlanaan doonto si fudud looga adkaado kooxaha xagjirka ah, islamarkaana ciidamada Soomaaliya yeeshaan gacanta sare.
Wasiir Cawad ayaa sidoo kale ka dalbaday Mareykanka in uu si buuxda u aqoonsado Baasaboorka Soomaaliga.
Dhinaca kale, wasiirka ayaa ku baaqay in uu sii socdo howlgalka midowga Africa AMISOM si dowladda looga taageero sugida amniga iyo dagaalka ka dhanka ah Al-shabaab.
Soomaaliya ayaa wali laheyn ciidamo xoog leh oo lagu laheyn karo amniga gudaha , waana tan keentay in wali aysan kala cadeyn waqtiga rasmiga ah ee gabi ahaanba ciidamada AMISOM ka baxayaan dalka Soomaaliya.
Jubbaland State 30ka September 201 Wasiirka Amniga maamulka Jubbaland Cabdirashiid Janaan ayaa dowladda Soomaaliya ku eedeeyay in aysan waxba kala socon Xaaladda Ammaanka ee Somaaliya xilli dhibaatooyin badan ay la kulmaayaan Ciidamada dowladda.
Waxaa uu sheegay in ay muhiimn tahay in la helo dowlad la socota Xaaladda Ammaan ee Soomaaliya iyo guud ahaan Xaaladdaha dalka.
Dowladda hadda ay jirto ayuu ku eedeeyay ay ku mashquulsan tahay Baraha Bulshadda ,islamarkaana ay ka jawaabto oo kaliya waxyaabaha ay ku aragto Baraha bulshadda.
Janan ayaa xusay in maalmihii lasoo dhaafay Al-Shabaab dad Shacab ah ay ku dileen degmada Ceelwaaq ee gobolka Gedo, dowladda Soomaaliyana ay ku mashquushay aroos Qaran.
“Ciidamada Soomaaliyeed ee maalin kasta dagaal galaayo ee aan laga war qabin oo laga jecel yahay kaliya 10 qof ama 20 qof qoraal ay Facebook soo dhigaan in la buun-buuniyo, halkaas”ayuu yiri C/rashiid Janan.
https://www.youtube.com/watch?v=E_dIx6pGob4
WARARKA MAANTA 29ka September 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Maxay tahay sababta ay beesha caalamka muddo dhan hal sanno iyo 8 bilood ugu diiday inay wax dhaqaalo ah siiso xuukuummadda fashilantay ee shaqalaysay dad badan oo Al-Shabaab katirsan ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre? Maxay tahay sababta ay dowladda Soomaaliya ugu dhawaaqday Aroos Qaran si aan dadkii gubay ninkii la dilay ee wiilkii adeerka u ahaa aroosay gabarta loo dhisay Aroos Qaran? Maxay tahay macnaha Aroos Qaran? Fashilka Dowladda Wada Dadban iyo ragga la wada shaqaysanaaya Ururka Argagixisadda sida Taliye Ku-xigeenka Hay’adda Nabadsugidda iyo Sirdoonka Qaranka Mujrim Fahad Xaaji Yaasiin iyo ragga uu ka keenay xagga Ururka Al-Shabaab kuwaasoo ka wada shaqaynaaya Hay’adda Nabadsugidda Iyo Sirdoonka Qaranka? Yaa been loo sheegaa?,Maxaase ay Dowladda Wada Dadban weli u fulin la dahay xukummadda dilka ee ay Maxkammadda riday ee dadkii lagu caddeeyey inay dad kale si bareer ah u dileen? Yaa runta qarin kara? Yaa noqon doona Raysal Wasaraha soo socda? Yaa xafiis walba fadhiya?
Khaatumo 29ka September 2018 Ciiidamada Khaatumo Jiida Tukaraq ee u hogaamiyo mujaahid Faysal falaalug Ayaa sheegay in dagaal dhexmaray ciidamada Somaliland iyo iyaga ay hub ka qabsadeen.
Saraakiisha ciidanka Khaatumo ayaa sheegay in weerarka ay ku qaadeen ciidanka Somaliland uu ahaa mid ay jidka ugu galeen.
Waxaa ay saraakiisha Jabhada Faysal falaalug sheegteen in dagaalka uu ka dhacay agagaarka degaanka Tukarraq ee gobolka Sool.
Ciidamada Khaatumo ayaa ku faanay in ciidanka Somaliland oo qorsheynayay weerar ka dhan ah kuwa Harti ay jidka u galeen sidaasna uga furteen hubkii iyo rasaastii ay ku dagaal tagayeen.
Sawirraan ay baahiyeen warbaahinta maxaliga ah ayaa muujinaya ciidamada Khaatumo oo gacanta ku haya hub aan sidaasi u sii tirro badnayn.
Khaatumo state 29ka September 2018 Deegaano badan oo kamid Ah Gobolada Sool Sanaag Cayn Ee khaatumo Ayaa saaka ku waabariistay jawi ka Duwan kii Hore,
Inta Badan magaalooyiina laascaanood Buuhoodle Ceerigaabo iyo Deegaanada Hoostaga Saaka waxaa ay ahaayen Kuwo La waabariiistay raxmaada EEbe,
Deegaanada Buuhoodle iyo Deegaano badan oo ku teeedsan ayaa laga soo sheegaya Roobab lagu Diirsaday sidoo kale Magaalooyinka laascaanood iyo deegaano ka Tirsan ayaa iyana Roob saday,
Robabka Helay Deegaanadan ayaa u baadan kuwo biyo Dhig ah oo dadka deegaanka Ka jabiyay kulkii Maalmahan Ay la ildarnaayen,
Puntland State 29ka September 2018 Maalmihii ugu dambeeyey magaalada Garoowe ee caasimadda Puntland waxaa laga dareemayey isbedel dhanka ammaanka ah iyo howlgallo xoogan oo ay samaynayaan laamaha ammaanka iyo ciidamada sida gaarka ah loogu xil saaray ammaanka caasimadda.
Taliyaha ciidamada xasilinta ahna taliyaha ciidanka la dagaalanka argagixisada Puntland General Muxuyadiin Axmed Muuse oo ah kusimaha taliyaha qaybta ayaa sheegay in ammaanku wanaagsan yahay ayna bilaabeen howlgallo xoogan oo ay ku qabanayaan dadka falalka ammaan xumo ku howlan.
Dhanka kalena, General Muxuyadiin Gacamey ayaa waxa uu sheegay inay gacan bir ah ku qabanayaan dadka falalka anshax xumada ah gacanta kula jira gaar ahaan kuwa banaanada magaalada iyo goobaha aan wanaagsanayn baabuurta oo ragga iyo dumarku isla aadaan
Muxuyadiin ayaa sheegay inay jiraan rag iyo haween marka laysku qabto sheegaya inay isqabaan haddii ay ciidanku dhehaan waan xaqiijinayna sheegaya inay soo baxayaan waxyaabo kale, isagoo sheegay in dadka isqaba aysan meelna isla aadin wixii anshax xumo ahna ay tallaabo ka qaadi doonaan.
Muqdihso 29ka September 2018 Xildhibaan Axmed Macallin Fiqi ayaa bartiisa facebook soo dhigay hadal jawaab u ah khudbaddii uu madaxweyne Farmaajo ka jeediyey magaalada Muqdisho khamiistii, ee uu siyaasiyiinta mucaaradka ugu magac daray “Siyaasiga xanaaqsan” Maadada “Siyaasiga Faraxsan & kan Xanaaqsan “ oo caruurta iskuulada Xamar dhigata lagu soo kordhiyey manhajkooda! Buug uu qoray Mudane Maxamed C/hi Farmaajo.
“Goob walba kalimadeeda ayey leedahay لكل مقام له مقال! Goob tacsi taallo loogama waramo damaashaad, goob dib u heshiisiin lagu hayana laguma xuso dagaal hadaladiis, akhyaar waaweyn sheekada caruurta looma sheego, ilmo yaryarna sheeko odoyeed ma xamili karaan.. iwm.
ilmo yaryar oo iskuullay ah, guryahoodii salaaddii subax ka dib laga soo kaxeeyey, ayagoo dharkii iskuulka ku labisan oo aan quraac soo cunin hool lagu soo xareeyey, wax ka badan 5 saacadood iska fadhiyey halkaas, duruusta Iskuulka loogu dhigi jirayna ay ka mid aheyd is-ixtiraamka iyo tarbiyadda wanaagsan, in madaxweynihii dhibkaas oo dhan loo soo marsiiyey in ay wax un ka kororsadaan ay noqotay ayagoo goobtaas kala gaddoomay “darsi nacayb & karaahiyo muujinaya” iyo gocasho hadallo ku taagnaa madaxweynaha, inkastoo Soomaalidu ay ku maahmaahdo “Matag meel Aad rabto kuguma simo”, madaxweynuhu uma muuqan cidda u uu khudbaynayo, ee waxaa u muuqday cid kale oo tabasho uu ka qabay markaas
Ardayda yaryar ee horfadhiday madaxweynaha, waxey xaq u lahaayeen in waxbarashada ay lacagta ku dhigtaan madaxweunuhu u ballanqaado in iskooladii dawladda dib loo furayo Lacag la’aanna looga dhigi doono, jaamacadihii dalka dib loo hawlgalinayo” marka ay jaamacadaha ka soo baxaana shaqooyin la siin doono, sidoo kale waalidka ku dhibban Waxbarashada iyo caafimaadka caruurtaas waxey filayeen in culeyska ka heysta Waxbarashada iyo caafimaadka ilmahooda oo ay xaq ugu leeyihiin in dawladdu daboosho, ballanqaad ay ka maqlaan madaxweynaha, laakin uma aysan fadhin in hadallo cuqdad iyo caro ka muuqato ilamahooda lagula dul dhaco. Si kastaba, Mudane Madaxweyne, Armuu xaalka dalku ka durugsan yahay farxad & Xanaaq caruur yaryar hortooda laooga sheekeeyo! Mas’uuliyadda kaa saaran dal qeyb ka mid ah alshabaab heysto, maamuladii goboladu ay hogaankaada iyo siyaasadaaba calaamad su’aal saareen, magaalada Muqdishana xaalkeeda laga warqabo, intaas mas’uul ay heysato ma farxi karee, see wax yihiin? ogowna dalku inuusan doorasho ku jirin, oo aan la indha-sarcaadin karin dadka, dhabta in loo soo jeesto, oo arrimaha dawlad goboleedyada iyo siyaasiyiinta hogaanakaada dhallilshan ay sheegayaan jawaab aan ahayn “Farxad iyo Xanaaq” ka bixi.
WARARKA MAANTA 28ka September 2018 Sir Culus!
Muqdisho 28ka September 2018 Ciidanka xoogga Soomaaliya ayaa sheegay howlgal ay ka fuliyeen gobolka Shabeellaha hoose in lugu dilay 12 dagaallame oo u ku jiro sarkaal ajanabi ah oo ka soo jeeda dalka Afghanistan,sida ay baahisay warbaahinta afka dowladda ku hadasha.
Sarkaalka ajanabiga ah ee ciidamadda ay weerarka ku dileen waxaa magaciisa lugu sheegay Naasir Aljaabiri , balse lama soo bandhigin caddeymo dheerad ah sida sawirka iyo macluumad sarkaalkan ku saabsan.
“Qiimeyn ayaan ku sameyn doona, ma garan karo haddii uu geeryooday …laakin waxaan ogahay inuu ku dhaawacmey howlgalka sarkaal ajanabi ah iyo inay ku dhinteen tiro dagaalyahanno al-Shabaab ah.” ayuu yiri guddoomiyaha gobolka Shabeellaha hoose ,Maxamed Ibrahin Barre oo la hadlay idaacadda VOA-da.
Howlgalka ayaa ciidamaddu waxaa ay ka fuliyeen jidka xeebta ee isku xira caasimadda Muqdisho iyo degmada Marka, gaar ahaanna dhulka ku dhow deegaanka Jilib-marka,mana jiro illaa hadda war ka soo baxay kooxda al-Shabaab oo ay uga jawaabeyso sheegashadda taliska gobolka Shabeellaha hoose ee ciidamadda Soomaaliya.
Putland State 28ka September 2018 Ciidamadda amniga Puntland ayaa howlgallo ka wada inta badan magaalooyinka waa weyn ee maamulka,sida laga soo xigtay saraakiisha.
Howlgallada ugu ballaaran ayaa saddexdii habeen ee u dambeysay ay ciidamadda ka fulinayeen magaalada ganacsiga ah ee Boosaaso,halka oo toddobadyadii u dambeyay ay ka dhacayeen dilal.
Illaa saddex ruux ayaa siyaabo kala duwan ugu dhintey magaalada Boosaaso , khamiistii shalay, xabsiga weyn ee Boosaaso waxaa galinkii dambe ee shalay ku geeryooday hal ruux oo la sheegay inuu maxaabiista ka mid ahaa , labo askarina waa ay ku dhaawacmeen, kaddib israsaasayn dhexmartay ciidamada asluubta ee xabsiga Boosaaso oo gadooday iyo ciidamo dowladda ay u dirtay, oo dagaal kooban kabacdi xabsigii kala wareegay ciidankii Asluubta ee gadooday.
Labo ruux oo dhallinyaro ah ayaa iyagana toogasho lugu dilay ,xilli ay ku sugnaayeen xeebta magaalada Boosaaso, dilka waxaa saraakiishu sheegeen inay fuliyeen kooxo bistoolado ku hubeysan oo markiiba baxsadey,mana jirto warbixin ka soo baxday laamaha amniga oo looga hadlay dilka.
Guddiga amniga gobolka Bari oo warbixintii ugu horreeysay la wadaagay warbaahinta ayaa dhankooda sheegay in gacanta lugu hayo dad ku dhow 20 qof oo lala xiriirinayo dilalkii u dambeeyay ee ka dhacay magaalada dekedda leh ee Boosaaso,waxaana ay xaqiijiyeen dhawaan maxkamad in la horgeyn doono.
Dhinaca kale, waxaa howlgallo amniga la xiriira ay ka socdaan magaalada xarunta ah ee Garoowe, waxaana howlgallada fulinaya ciidammo gaar ah oo loo diyaariyay xasilinta caasimadda Puntland, kaddib falal amni darro oo ku soo batey Garoowe. Saraakiisha ayaa uga digey dhallinyaro dhibaatooyin u geysta bulshada in tallaabo laga qaadi doono,iyadoo la soo xirey dhallinyaro badan oo ku eedeysan falal amni darro.
Howlgallada amni ayaa ka sii socon doona magaalooyinka waa weyn ee Puntland, waxaa xusid mudan in howlgallo kooban ay ciidamadda amniga ka fuliyeen magaalada Gaalkacyo ee bartamaha ku taalla, saraakiil la hadlay Hiiraan Online ayaa sheegay guud ahaan nabadgalyadda inay wanagsantahay, balse ay ciidamadu sii wadi doonan howlgallada.
Putland State 28ka September 2018 Kooxo hubeysan ayaa xalay magaalada Boosaaso ee gobolka Bari ku dilay labo nin oo dhalinyaro ah sida ay sheegayaan wararka halkaas naga soo gaaraya.
Goob-joogayaal ayaa sheegaya in weerarkan uu ka dhacay xeebta magaalada markii dabley bastoolado iska soo jaray ay si lama filaan ah rasaas ugu boobsadeen labada wiil oo halkaas ku fiidsanayey.
Ragga dilka geystay ayaa deg deg u baxsaday, iyadoo ay goobta gaareen ciidamada amaanka oo baaritaano ka wada xaafado ku dhow xeebta oo la sheegay iney galeen kuwa dilka geystay
Lama oga weli waxa ay ahaayeen wiilasha la toogtay, sababta loo dilay iyo cida ka dambeysay weerarka lagu dilay, saraakiisha laamaha amaanka Puntlandn ayaan iyana weli wax war ah ka soo saarin dhacdadan.
Dhinaca kale, laba qof oo rayid ah ayaa ku dhintay, laba askarina way ku dhaawacmeen kadib markii shalay galinkii dambe uu dagaal dhexmaray ciidamo ka tirsan maamulka Puntland iyo ciidamada ilaalada xabsiga Boosaaso.
Labada qof ee rayidka ah ayaa la sheegay in ay rasaastu ku dhacday iyaga oo magaalada dhex maraya, halka labada askari ee dhaawacmayna ay ka mid yihiin ciidamada maamulka Puntland.
Iska hor imaadkan ayaa la soo sheegayaa inuu ka dhashay kadib markii ciidamadda Ilaaladda Xabsiga oo ka cabanaya mushahar la’aan dhawr bilood ah ay xoog ku qabsadeen dhismaha xabsiga ayna diideen in gudaha ay u galaan mas’uuliyiin Puntland ka tirsan.
Shirshabelle State 28ka September 2018 Madaxweynaha Maamul goboleedka Hirshabelle Maxamed Cabdi Waare ayaa dhawaan heshiis la gaaray dowlada Federaalka Soomaaliya, waxa uuna ka laabtay Go’aankii Kismaayo uu Xiriirka ugu jaray dowlada Federaalka.
Heshiiska uu Madaxweynaha Hirshabelle la gaaray Dowlada Federaalka Soomaaliya ayaa dhabar jab ku riday Madaxda kale ee maamul goboleedyada , kuwaa oo horey ugu wada heshiiyay in dowlada Xiriirka u jaraan kuna xiraan shuruudo adag.
Xildhibaan katirsan maamulka Hirshabelle oo la hadlay Idaacad kutaala magaalada Muqdisho ayaa sheegay in Madaxweyne Waare heshiiskii uu la galay dowlada Federaalka ku qaatay lacag gaareysa labo Milyan oo Dollar.
Waxa uu sheegay Xildhibaankan oo lagu Magacaabo Shar’marke in ay heleen xog ku aadan in Madaxweyne Waare la siiyay lacag dhan 2 Milyan oo Doolar kadib heshiiskii dowlada, waxa uuna xusay in lacagtaasi loogu tala galay in maamulka wax loogu qabto.
Xildhibaanka ayaa sidoo kale sheegay in ay doonayaan in ay kala xisaabtamaan Madaxweynaha halka uu geeyay lacagtan la siiyay iyo lacago kale oo horey dowlada Federaalka u siin jirtay maamulka Hirshabelle.
Madaxweynaha maamulka Hirshabelle ayaa marar badan lagu eedeeyay in uu lunsaday lacago badan oo loogu tala galay socod siinta maamulka, mana jiro cid kala xisaabtantay Madaxweynaha lacagahaasi lagu eedeeyay in xagiisa jiraan.
Shirshabelle State 28ka September 2018 Suuqa Bakaaraha Muqdisho ayaa waxa la sheegay in Qarax uu ka dhacay Meel udhaw Isgoyska Bakaaraha,iyadoo Khasaaraha ka dhashay isa soo tarayo.
Qaraxa ayaa lala Eegtay Ciidan katirsan Dawlada Soomaaliya oo halkaas kusugnaa,Seddex Askari ayaa ku dhaawacmay,iyo Wiil Meesha ka dhawaa oo da’diisu yareyd.
Afarta Qof ee ku dhaawacmay Qaraxaan ayaana la sheegay in deg deg loogu qaaday Goobaha Caafimaad,islamarkaana xaaladu ay aad isku badeshay markii ciidamo kale ay Rasaas xoog leh fureen oo lagu kala cararay meesha.
Qof kusugnaa Maqaayad ku dhaw Halka ay wax ka dhaceen waxa uu xaqiijiyey in uu arkay Afarta Qof ee dhaawacmay ee Seddexda Askartu ahaayeen oo Qoryahoodii laga daba siday oo Bajaaj lasii saarayo.
Nuuca Qaraxa lama oga waxaase dadka qaar ay ku sheegeen bambaanada gacanta laga tuuro ee F1-ta loo yaqaano.
Weerarada Qorsheysan ayaa waxa ay ahaayeen Maalmahaan kuwo kusoo badanayey Muqdisho,saaka Aroortii ayaa ugu dambeysay markii Lagu dilay Degmada Wardhiigleey Nin Shaah ku cabayey Maqaayad la buuxay.
https://www.youtube.com/watch?v=CJV-wlyfdds
https://www.youtube.com/watch?v=tO1Oeg-tooE
WARARKA MAANTA 20ka September 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Maxay tahay sababta ay beesha caalamka muddo dhan hal sanno iyo 8 bilood ugu diiday inay wax dhaqaalo ah siiso xuukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre? Maxuu lacag dhan $ 130000 ugu soo dhigay Xawaakadaha seddex kamid ah warbaahinta Soomalida inay buunbuuni iyo xayeysiin shacabka lagu khaldaayo loo soo bandhigo Ummadda Soomaaliyeed? Yaa maanta Muqdisho xukuma Shabab mise Dowladda Shabaab shaqaalaha ka wada dhigatay? Maxay tahay sababta kaliftay in Ciidanka NISA lagu daro Ciidanka Booliska? Yaa jabsaday Xafiiskii sirta NISA ee Dowladda Soomaaliya? Yaase amray in wixii sir ah laga xado Xafiiska NISA ee la jabsaday? Maxay tahay sababta garaadaha liyo xilka looga qaaday Sareeye Guuto Cabdalla Cabdalla oo hadda u xiran Xafiiska Raysal Wasaaraha oo si toos ah iyo si dadban ula shaqeeya Ururka Argagixisadda Al-Shabaab asagoo dhowr jeer amray in aysan Ciidanka Xoogga wax weeraro toos ah ku qaadi karin meelaha ay joogaan Ururka Al-Shabaa?Maxay tahay cajaladaha laga duubay Sareeye Guuto Cabdalla Cabdalla oo sir badan kashifay? Meeqo rag oo AL-Shabaab ah ayaa ka dhex shaqeeya Madaxtooyadda Soomaaliya ee “Villa Somalia”? Yaa runta qarin kara maanta? Maxay xildhibaannada Aqalka hoose u wada fashileen xiriirka ka dhexeeya xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre Iyo Ururka Argagixisadda Al-Shabaab?
Muqdisho 20ka September 2018 Wasiir ka tirsan dowladda Soomaaliya ayaa sheegay in aysan jirin sabab Soomaaliya ka hor istaagi karta in ay ciidamo ku biiriso howlgalka nabad ilaalinta Koonfurta Sudan, kaddib markii uu dhawaan Urur gobolleedka IGAD ka codsaday dowladda Soomaaliya ay ka mid tahay in ay ciidamo u diraan dalka South Sudan.
Wasiiru-dowlaha wasaaradda Waxbarashada Cabdiraxmaan Jaabir ayaa sheegay in dowladda Soomaaliya ka waaban doonin ka qeybgalka nabad ilaalinta dalka Konfurta Sudan.
‘’Dad badan ayaa is weydiinaya sida ay suurtagal ku noqon karto Soomaaliya oo ay ka jiraan colaado in ciidamo ay ku biiriso nabad ilaalinta dal kale, ‘’ Maxaa diidaya oo naga hor istaagi kara in aan sidaa yeelno’’ dalka Burundi ciidamo nabad ilaalin ah ayeey u soo direen Soomaaliya, xili gudaha dalkaasi ay ka jireen colaad iyo dagaallo dhaxdooda ah, sidaa daraadeed ma jirto sabab naga hor istaagi karta annagana in aynu qeyb ka qaadanno dhismaha nabada qaarrada’’ ayuu yiri wasiirka.
Urur gobolleedka IGAD ayaa dalbaday in la helo ciidamo ka socda wadamada ku jira Ururka in ay ciidamo u diraan dalka Koonfurta Sudan is loo ilaaliyo hergalinta heshiiskii dhawaan Addis Ababa ay ku kala saxiixdeen dowladda iyo mucaaradka dalkaas.
Dowladda Soomaaliya haddii ay aqbasho dalabka Urur gobolleedka IGAD waxaa loo baahan doonaa qorshahan in la hor-geeyo golaha Shacabka si ay u hellaan ciidamada ogolaasho buuxda.
Muqdisho 20ka September 2018 Xildhibaan Axmed Xaaji Maxamed oo ka tirsan Golaha Shacabka Baarlamaanka Federaalka ayaa ugu baaqay Madaxweynaha Soomaaliya Maxamed C/llaahi Farmaajo inuu saxiixo xukunada dilka ee ay rideen Maxkamaddaha.
Xildhibaanka oo shalay ka hadlayay fadhigii Baarlamaanka ayaa sheegay in Madaxweyne Farmaajo ay ka sugayana inuu saxiixo dilalka Maxkamadaha ridaan ee qisaasta ah, si cid walba oo dil geysta loogu fuliyo wixii shareecadada islaamka ay qabto.
Waxaa uu sheegay inay maqleen in Madaxweynaha aanu saxiixi karin dilalka, maadaama uu heysto Baasaboor Mareykan ah, isagoo xusay in loo baahan yahay in Madaxweynuhu tixgeliyo sharciga dalka u yaalla iyo mida shareecada islaamka.
“Baasaboor Mareykan ah ninka heysta waxaa la leeyahay wax ma saxiixo karo, sida dilalka Maxkamadaha, qisaasta Alle ayaa caddeeyay, baasbaoor Mareykan waxaa ka muhiimsan tan qaranka iyo shareecada Islaamka, berri waa iska tuuri kartaa, Madaxweynaha waxaa ka codsaneynaa inuu saxiixo xukunada dilka”ayuu yiri Xildhibaan Axmed Xaaji.
Xildhibaanka ayaa sheegay inay badatay dilalka loo geysto dadka rayidka, sida dhalinyarada bajaajta, waxaana dilalka ugu badan geysta ciidamada dowladda.
Madaxweyne Farmaajo ayaa tan iyo markii uu xilka la wareegay la fulin xukunada dilalka ee Maxkamaddaha ciidamada qalabka sida ay ridaan, waxaana la rumeysan yahay in Madaxweynaha uu leeyahay go’aanka kama dambeysta ee fulinta dilka ee ah saxiixiisa.
Muqdisho 20ka September 2018 Wasiirka Wasaaradda Gaashaandhigga Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Xasan Cali Maxamed oo ay wehliso Agaasimaha Madaxtooyada Soomaaliya Marwo Aamina Siciid ayaa Kormeer ku Tagay Xarunta Tababarada General Gordan ee Muqdisho Taas oo Hore Gacanta ay ugu heysay Dowladda Imaaraadka Carabta Balse ay la Wareegtay Dowladda Somaliya.
Wasiirka ayaa Warbixin ka dhageystay Taliska Guutada 14 Octoobar Ee Degan Xaruntaas.
Wasiirka Gaashaandhigga Xukuumadda Soomaaliya ayaa Saraakiisha u sheegay in Dowlada Federaalka ay ku dadaaleyso sidii ciidammada u heli lahaayeen Tababaro iyo Qalab Casri ah, liyadoo ku guuleysatay inay daboosho howlihii Imaaraadka ka waday xaruntaasi, waana balanqaad uu hore u sameeyay Madaxweynaha Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdulaahi Farmaajo.
Dhanka kale Marwa Aamina Siciid ayaa Xustay in Madaxtooyadu ay kala Shaqeyn doonto Taliska Xaruntaas Bilicda iyo qalabeynta Xarunta.
Ciidammada 14-ka Octoobar ayaa deegaano dhowr ah oo ka tirsan Gobalka Shabeellaha Hoose waxay kala wareegeen Argagaxisada Al shabaab, iyagoo burburiyay Saldhigyo ay kasoo abaabuli jireen Maleeshiyada Al shabaab Weeraro ay ku dhibaateeyaan Shacabka.
Galmudug 20ka September 2018 Ciidan ka wada tirsan dowlad-gobolleedka Galmudug ayaa ku dagaallamay duleedka magaalada Cadaado, habeenkii Arbacada, sida ay xaqiijiyeen saraakiisha.
Hal askari ayaa geeryooday mid kalana dhaawac ayaa ka soo gaaray iska hor-imaadka oo ka dhashay ka dib markii ciidammo ka tagay Gaalkacyo oo kusii jeeday magaalada Dhuusamreeb ay is-hortaag kala kulmeen ciidamo kale oo ku sugnaa dulleedka Cadaado.
Baaritaan ku saabsan iska-horimaadka dhexmaray ciidammada ayaa hadda socda ,sida ay sheegeen saraakiisha amniga Galmudug oo inta ku daray in marka baaritaannada soo dhammaadan ay warbixin soo gudbin doonan.
Xaalad daganaasho ah ayaa laga soo sheegaya duleedka magaalada Cadaado, halka ay ciidamnada ku dagaallameen,mase jirto war ka soo baxay hoggaanka sare ee maamulka Galmudug oo looga hadlay isku-dhaca ciidanka.
Iska hor-imaadka ayaa ku soo aaday xilli siddeed maalin ka hor sidan oo kale ciidammo ku hubaysan gadiidka dagaalka oo ka ambabaxay Gaalkacyo laga diidday in ay galaan Cadaado, sababo la xiriira muranka siyaasadeed ee u dhaxeeya hoggaanka sare ee maamulka Galmudug.
Maraykanka 20ka September 2018Mareykanka ayaa sheegaya in uu diyaar u yahay in si deg deg ah uu dib ugu billaabo wada xaajoodyada uu la lahaa dalka Kuuriyada Waqooyi maadaama hoggaamiyaha dalkaasi Kim Jong-Un uu sameeyay ballan qaadyo intii lagu guda jiray kulankii u dhaxeeyay labada Kuuriya ee Arbacadii lagu soo gaba gabeeyay Pyongyang.
Xogyahaya arrimaha dibadda, Mike Pompeo, ayaa sheegay in ujeedadu ay tahay in meesha lagu gaaro janaayo sanadka 2021-ka la baabi’iyo hubka niyuukleerka ee Kuuriyada Woqooyi.
Pompeo ayaa soo dhaweeyay casumaadda Kim Jun-Un uu ku casumay khubarada caalamiga ahi in ay kormeeraan burburinta xarunta tijaabada gantaalada ee Kuuriyada Woqooyi.
Waxa uu sidoo kale ammaanay ballan qaadka Kim ee ah in uu albaabada isugu dhufanayo oo uu xirayo xarunta weyn ee farsamada niyuukleerka, inkastoo hogaamiyahani Kuuriyada woqooyi uu sheegay in tallaabadaasi uu qaadayo oo kaliya haddii Mareykanka uu qaado tallaabooyin uu uga soo baxayo dalabka Kuuriyada woqooyi.
Haseyeeshee madaxweyne Trump ayaa durbaba soo dhaweeyay ballan qadyadani waxa uuna ku tilmaamay kuwo dhanka horumarka loo qaaday .
Xoghayihiisa arrimaha dibadda Mike Pompeo ayaa sheegaya in Mareykanku uu diyaar u yahay in wada xaajood ay la billaabaan Kuuriyada woqooyiga, iyaga oo laga duulayo arrimahani.
Waxa uu sheegay in ujeedadu tahay sidii loo heli lahaa hannaan lagu baabi’inayo hubka niyuukleerka Kuuriyada woqooyi ugu dambeyn dhammaadka mudda xileedka madaxweyne Trump.
Waxa uuna sidoo kale ugu baaqay dhiggiisa Kuuriyada woqooyi in uu usbuuca dambe kula kulmo shirka golaha loo dhanyahay ee Qaramada Midoobey.
Xigasho: BBC
https://www.youtube.com/watch?v=KgAVs8lXWc4
WARARKA MAANTA 19ka September 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Maxay tahay sababta ay beesha caalamka muddo dhan hal sanno iyo 8 bilood ugu diiday inay wax dhaqaalo ah siiso xuukuummadda fashilantay ee khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre? Maxayse u shaqayn ladahay beentii iyo isbuunbuuninta lagu xibinayey qarash farabadan oo shacabka xaqiiqda loofa qarinaayey? Maxayse weli uga dhex shaqaynayaan dowladda dhexdeeda rag badan oo katirsanaan jiray Ururka Al-Shabaab kuwaasoo jaggooyub waaweyn looga dhiibay hay’addaha amniga ee maalkasta fududeeya qaraxyada ay fuliyaan Ururka Argagixisadda AL-Shabaab? Maxuu khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre u diiday inay shacabka gobalka Banaadir samaystaan Maamul Dowlad Gobaleed ah sida dowlad gobaleedyada kale ee dalka ka jira? Maxuu yahay shirqoolka khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre la damacsan yahay Madaxweynayaasha Dowlad Gobaleedka inta aan shaqada laga cayrin? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Maxuu ku mashquulsan Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” oo hadda ogaaday inay xildhibaannadda Aqalka hoose diyaar u yihiin inay xilka ka qaadaan hadii uu si def deg ah u casili waayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre?? Maxay weli diidan yihiin inay dowlad gobaleedyada u aqbalaan casuumaadii ay xukuummadda fashilantay u fidisay? Maxay weli u diidaysaa inay beesha caalamka wax dhaqaallo ah siiso dowladda Soomaaliya inta uu weli yahay raysal wasaare khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre? Yaa Ummadda Soomaaliyeed maanta runta ka qarin kara?
Muqdisho 19ka September 2018 Golaha Shacabka ee Baarlamaanka Federaalka ayaa maanta soo gabagabeynaya dooda la xiriirta arrimaha amniga oo ay ka doodayeen labadii maalmood ee la soo dhaafay.
Dooda amniga dalka ayaa aheyd mid xasaasi ah oo Xildhibaanada Golaha Shacabka si aad ah uga hadlayeen, iyadoo inta badan Xildhibaanada hadlay eedeymo xooggan u jeedinayay Xukuumadda.
Howlwadeenada baarlamaanka ayaa sheegaya in tobaneeyo Xildhibaan ay ka hartay tiradii Xildhibaanada ee maalintii koowaad is qortay.
Xildhibaanada Baarlamaanka ayaa si aad ah ugu dhaliilay Xukuumadda inay gabtay mas’uuliyaddii Amniga, isla markaana loo baahan yahay in Xukuumadda lagula xisaabtamo.
Inta badan Xildhibaanada ayaa dalbanayay in Ra’iisul Wasaaraha uu hor-yimaado Baarlamaanka, si su’aalo looga weydiiyo, waxaana arrintan aheyd mid aad xasaasi u aheyd.
Guddoonka Golaha Shacabka ayaa laga sugayaa in go’aan ka soo saaro dooda maalinta 3aad qaadan doonto, isla markaana ay dhici karto in Guddi loo saaro ama loo yeero Xukuumadda ama Taliyeyaasha amniga.
Yaman 19ka September 2018 Hay’adda samafalka ee Save The Children ayaa sheegaysa in hal milyan oo ka mid ah carruurta dalka Yaman ay halis ugu jiraan macaluul, xilli qoysas badan oo reer Yaman ah ay la daalaa dhacayaan sidii ay u heli lahayeen cunnooyinka daruuriga ahi iyo sidoo kale sidii ay carruurtooda xanuunsan ku gaarsiin lahaayeen xarumaha caafimaadka.
Tiradani ayaa ka dhigeysa carruurta reer Yaman ee halista ugu jirta macaluusha 5.2 milyan oo canug.
Hay’addani Save The Children ayaa sheegeysa in boqolaal kun oo carruur ah ay haatan wajahayaan halis, xilli colaad hor leh ay ka soo cusboonaatay magaalada Xudeyda.
Qaramada Midoobey horey uga digtay in dalkaasi Yaman ay ka dhacdo jaagadii ugu xumeyd taariikhda, waa haddii bey tiri aan la helin keyd cunto, shidaal iyo sidoo kale gargaarka kale ee bani’aadanimo.
Coladda Xudeyda ayaa halis gelinaysa dekadda kaliya ee badeecadaha iyo gargaarka ay uga soo degaan 80% dadka dalka Yaman, taa oo qarka u saaran in ay xirmato haddii colaadda ay halkaasi ka sii socota, arrintaa soo sidoo kale halis gelineysa in sicirka cunnada iyo shidaalka uu cirka isku sii shareero.
Qiima dhaca ku yimid lacagta dalkaasi Yaman iyo burburka dhaqaale ee dalkaasi uu wajahayo ayaa qoysas badan halis u gelinaya gaajo iyo dhibaatooyin caafimaad, sida lagu sheegay warbixinta hay’adda the Save The Children.
Tan iyo sandkii 2015, waxaa 68% sara kacay qiimaha la kala siista cunnooyinka daruuriga ahi, iyadoo meelaha qaarna qiimaha cunnada uu laba jibaarmayo maalinba maalinta ka dambeysa.
Magaalada Xudeyda oo ay ku taal dekadda ugu weyn dalkaasi Yaman ayaa mid ka mid ah 25-kii cannug ee da’dooda ka yar tahay shan sano waxa uu wajahayaa nafaqadarro ba’an.
Colaadda dalkaasi ka jirta ayaa u suurtagelin la’ carruur badan in la gaarsiiyo goobaha caafimaadka, iyadoo qoysaska qaarna ayba haysan kharash ay ku daweeyaan carruutooda xanuunsan.
Haweenka iyo carruurta ayay haysataa dhibaatada ugu ba’an ee haatan ka jirta dalkaasi.
Galmudug 19ka September 2018Xildhibaanada Baarlamaanka Galmudug qeybtooda fadhiya Dhuusamareeb ayaa goor dhow ku dhawaaqay inay xilka ka qaadeen Madaxweyne kuxigeenka Maxamed Xaashi Carabey. Xil ka qaadistan ayaa qeyb ka ah, tallaabooyin iska soo horjeeda oo ay kala qaadayeen Xildhibaanada Galmudug ee ku kala sugan Dhuusamareeb iyo Cadaado.
Illaa 140 Xildhibaan ayaa u codeeyay mooshinka xil ka qaadista Madaxweyne kuxigeenkii Galmudug Maxamed Xaashi Carabey, kaddib mooshin doodiisa socotay 3 maalin.
Maxamed Xaashi Carabey oo ku sugan Cadaado ayaa sheegay in xil ka qaadistaan aysan waxba ka jirin, isla markaana ay tahay arrin baal marsan sharciga.
Horay Xildhibaanada Dhuusamareeb ku sugan waxay xilka ka qaadeen Guddoomiyihii Baarlamaanka Cali Gacal Casir.
Hase ahaatee waxaa Xildhibaanada ku sugan Cadaado ee taageersan Cali Gacal Casir iyo Maxamed Xaashi Carabey ay ku jawaabeen xil ka qaadista Madaxweynaha Galmudug Axmed Ducaale Geelle Xaaf iyo Guddoomiye kuxigeenka 1aad Xareed Cali Xareed.
Tallaabooyinkan ka socda Dhuusamareeb iyo Cadaado ayaa muujinaya mid fowdo ah oo uu mar kale Maamulka Galmudug lugaha la galay xaalad qas iyo jahwareer ah.
Muqdisho 19ka September 2018 Xildhibaanada golaha Shacabka ee baarlamaanka Somaliya, ayaa maanta sii waday dooda Amniga Muqdisho iyo wax ka qabashadeeda iyo sida amni loogu soo celin lahaa.
Kulanka maanta oo u ahaa kulanka 3-aad ee Kalfadhiga 4-aad, waxaa shir gudoominayay Gudoomiye Maxamed Mursal Sheekh C/raxmaan, waxaana sidii qorshuhu ahaa hadalka la siiyay xildhibaano 27 ah oo ka haray doodii shalay.
Guddoomiyaha Golaha Shacabka Maxamed Mursal ayaa sheegay in doodda inteeda ka hartay dib loo dhigey maalinta berito ah.
13 Mudane ayaa maanta hadashay 14 ayaana dhiman, Guddoomiyaha ayaa sheegay in maalinta berito ahi dooddu halkaas ka sii soconeyso haddana uu xiranyahay fadhigii maanta, Barri waa maalinka saddexaad ee xildhibaannada Golaha Shacabku ay ka doodi doonaan amniga dalka.
Xildhibaanada maanta hadlay waxaa kamid ah Xildhibaan C/Xakiin Macalin Axmed oo madasha ka sheegay in amarrada Shabaab si caadi ah malain iyo habeenba uga dhaqan galaan Muqdisho welina ay dad ku laynayaan magaalada muqdisho.
Waxa uu soo qaatay amarradii lagu xiray garoomada qaar ee Salaxa loo yaqiinay, kuwaasoo amarro ka soo baxay Shabaab lagu xiray, iyadoo dowladda Somaliya aaney waxba iska weydiin arintaas.
“Garoommadii kubbadda cagta lagu ciyaari jirey waa la xirey Shabaab ayaa sidaas amray, xildhibaannada haddaanay masuuliyaddooda qaadan karin ha isaga tagaan xilka oo dadka yaan la sirin, wax qorshe badbaado ah haddii aanan loo haynin shacabkan daaley yaan la dibin daabyeenin”, ayuu yiri Xildhibaanka.
Xildhibaan Cabdi Xakiin Macalin oo sii watay hadalkiisii, ayaa Wasiirka Koowaad ee Xukuumada Somaliya Xasan Cali Khayre u soo jeediyay in isaga iyo Xukuumadiisaba ay dalka isaga tagaan, Sababta ayuu ku sheegay in sugida amniga lagu fashilmay.
“anniga waxaan codsanayaa si cad oo gambad lahayn Raysul-wasaaraha iyo xukuumaddiisa waddankan ha isaga tagaan wax waa qaban waayeene” .
Ugu dnabeyn, Xildhibaan C/Xakiin Macalin Axmed ayaa ku eedeeyay dowladda Somaliya iney caburin ku heyso xoriyada ra’yiga, Waxa uu sheegay inaan jirin cid ka hadli karta dal daloolada dowladda oo aan ka eheyn Baarlamaanka oo xasaanadooda looga baqanayo.
” Anigu runta ayaan dowladda ku taageeraya laakiin markaa been ku ciseeyso iyadaan duminayaa. dhanka kale dowladu wax ma qaban karto hadaanay maamul gobolleedyadu la heshiinin, Dowladdu waxay caburineysaa xuriyadda ra’yiga annaga xildhibaan ahaan ayaan u hadlaynaa mooyee cid ka hadli karta waxa uu aaminsan yahay ma jirto. Xukuumadda hada dalkan ka shaqeysa ma ahan tii aan kalsoonida siiney, maalinwalba wax aan sharci ahayn ayay samaynaysaa.”
Muqdisho 19ka September 2018 Madaxweynihii Hore maamulka puntland cabdiraxmaan faroole oo hadana ah xildhibaan kamid ah golaha aqalka sare soomaaliya ayaa mar uu xalay ka hadlaayay kulan ka dhaay garoowe waxaa uu si qoto dheer uga hadlay khilaafka dawlada somalia iyo maamulada dalka qeyb kamid ah ka dhex aloosan.
Muqdisho 19ka September 2018Tartanka kubadda cagta ee toddobadyadii u dambeeyay ka socday magaalada Muqdisho ayaa la go’aamiyay xilliga la ciyaarayo kulanka kama dambeysta oo ay isugu soo hareen degmooyinka Shibis iyo Waaberi.
Guddoomiyaha gobolka Banaadir ahna duqa caasimadda Muqdisho,Cabdiraxmaan Cumar Cusmaan (Eng. Yarisow) ayaa sheegay in habeenka Isniinta ah ee 24-ka bishan la qaban doono dhammaadka tartanka, wuxuuna inta ku daray qabsoomidda xilli habeen ah tartanka cayaaraha gobolka Banaadir inay muujinayso nabadda iyo dib u soo kabashada Caasimadda.
Sidoo kale, Eng. Yarisow ayaa sheegtay in tartankan si wanaagsan uu ku bilowday ayna rajeynayaan inuu ku soo dhammaado si xamaasad leh, maadaama ay labada degmo ee isugu soo haray ay kamid tahay degmada Waaberi oo horey tartanka ugu guulaysatay sanadkii hore.
Maalmihii u dambeysay ayaa laga warsugayay xilliga loo go’aamiyo waqtiga la ciyaarayo kulanka kama dambeysta tartanka degmooyinka gobolka Banaadir, waxaana lugu go’aamiyay kulan uu guddoomiyaha gobolka Banaadir la yeeshay bahda Cayaaraha heer gobol iyo heer qaran.
https://www.youtube.com/watch?v=HU5tAgZ5dFg
WARARKA MAANTA 18ka September 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay tahay sababta ay xildhibaannadda Aqal Hoose u wada kashifeen fashilka xukuummadda uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre? Maxaaa cusub oo ay xildhibaannada u naceen khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre oo ku guuldaraystay inuu xitaa maamulo golihiisa wasiiradda oo aan waxba u qaban Ummadda Soomaaliyeed kuwaasoo inta badan qaarna iscasileen qaarna ayagoo aan ogayn la cayriyey sidaa Wasiirkii hore ee Arrimaha Dibadda Yuusuf Garaad oo dhulka lagu jeeday iyo Wasiirkii hore ee Arrimaha Gudaha Juxaa? Maxuuse khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre u diidan yahay inay shacabka gobalka Banaadir helaan xuquuqdooda inay samaystaan Banaadir State? Maxuu Guddomiyaha Gobalka Banaadir ahna Duqa Magaalada Muqdisho daba-dhilif khaa’inul waddan Eng. Cabdiraxmaan Yariisoow u diidan yahay inay shacabka gobalka Banaadir u soo banaan baxaan mudaaharaad ay ku doonayaa xuquuqdooda inay samaystaan Dowlad Gobaleedka Gobalka Banaadir? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraga soo socda? Yaa shacabka Soomaaliyeed been u sheegi kara? Maxayse beesha caalamka u diiday inay wax dhaqaallo ah siiso xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre?? Labada Aqal waa inay Ummadda Soomaaaliyeed u soo xulaan Raysal Wasaare Cusub ama Madaxweyne Cusub inta aan wakhtiga laga lumin!
Muqdisho Talaado, September, 18, 2018 War qoraal ah oo ka soo baxay Urur gobolleedka IGAD ayaa lagu sheegay in dalalka Jabuuti iyo Soomaaliya ciidamo nabad ilaalin ah u dirayaan dalka Koonfurta Sudan si loo ilaaliyo hergalinta heshiiskii dhawaan dowladda iyo mucaaradka ay ku kala saxiixdeen magaalada Addis Ababa.
IGAD ayaa sheegtay ciidamadan in ay noqon doonaan kuwo damaanad qaada ilaalinta xasiloonida iyo amniga, iyada oo IGAD dhaqaalaha ku baxaya ciidamada ay weydiisan doonto Qaramada Midoobay.
Urur gobolleedka ayaa sheegay in dhinaca Soomaaliya laga sugayo in ay aqbalaan codsiga uga yimid IGAD, si ay Soomaaliya uga mid noqoto ciidamada halkaa u tagaya nabad ilaalinta.
War-murtiyeedka ayaa lagu yiri “Waxey go’aan ku gaartay IGAD in ay kala shaqeyso golaha ammaanka ee Qaramada Midoobey in ciidama nabad ilaalinta oo ka socda gobolka si buuxda loo geeyo, si ay u fuliyaan howsha loo igmaday qaab waafaqsan qaraarada golaha ammaanka ee 2304/16 iyo 2406/18 waxaana la codsan doonaa in dib u eegis lagu sameeyo howlaha loo igmaday”.
Hasse ahaatee dhinaca kale marka aad eegto Soomaaliya waxaa jooga ciidamo ka kala socda dalalka qaarrada Africa oo ilaaliya xarumaha iyo hay’ddaha kala duwan dowladda ka qeyb-qaadanaya dagaalka ka dhanka ah Al-shabaab, madaama ciidamada Soomaaliya lagu tilmaamo kuwo aan u diyaarsaneyn in ay hantaan guud ahaanba amniga dalka.
Haddii ay xukuumadd Soomaaliya aqbasho codsiga uga yimid Urur gobolleedka IGAD waxaa loo baahnaan doonaa in la horgeeyo qorshahan xildhibaannada Baarlamaanka Soomaaliya si loo helo ogolaasho buuxda.
Muqdisho Talaado, September, 18, 2018 Guddoomiye ku-xigeenka koowaad ee baarlamaanka Galmudug Xareed Cali Xareed ayaa waxba kama jiraan ku tilmaamay in xildhibaanno fadhi ku yeeshay degmada Cadaado ka qaadeen xilkii ku-xigeenka koowaad ee guddoonka baarlamaanka.
Guddoomiyaha Baarlamaanka Galmudug oo Khamiistii todobaad hore xilkii laga qaaday ayaa degmada Cadaado ka sheegay in xildhibaanno gaaraya 30 xildhibaan u soo gudbiyeen mooshin ka dhan ah guddoomiye ku-xigeenka koowaad ee baarlamaanka Xareed Cali Xareed, doodd dheer kaddib-na xildhibaannadu isku raaceen in cod la galiyo.
‘’Markii ay ka doodeen kaddib waxey codsadeen in cod la galiyo, cod ayaan galinay, xildhibaannada kulanka fadhiyay waxey ahaayeen 48 dhamaantood waxey u codeeyeen in kalsoonidii ay kala laabteen guddoomiye ku-xigeenka koowaad ayuu yiri’’ Cali Gacal Casir.
Laakiin Xareed Cali Xareed ayaa ku tilmaamay hadalka Cali Gacal Casir mid aan sharciga waafaqsaneyn, isaga oo sheegay in uusan aheyn guddoomiyaha baarlamaanka Galmudug maadaama ayuu yiri kol hore xildhibaannada Galmudug fadhi ay ku yeesheen Dhuusa-Mareeb kalsoonidii kala noqdeen.
‘’Cadaado xildhibaanno aan ka badneyn 11 ayaa ku sugan oo la ogyahay magac-yadooda iyo aqoonsiyadooda intaba, sidaa daraadeed waxaa meeshaa kaga cad in arintu fowdo iska tahay, Cali Gacal Casir –na sabab uu kulan u shir guddoomiyo ma jirto, sababtoo ah ma’aha guddoomiyaha baarlamaanka Galmudug oo kol hore ayaa kalsoonidii lagala noqday ayuu yiri’’ Xareed.
Waxaa uu intaa ku daray in Dhuusa-Mareeb looga dhawaaqay guddi doorasho oo ka shaqeyn doona sidii loo heli lahaa guddoomiyihii badali lahaa Cali Gacal Casir.
Dowladda Soomaaliya ayaa ugu baaqday dhinac-yada iska soo horjeeda ee maamul gobolleedka Galmudug in ay joojiyaan mooshinnada iyo xil ka qaadista intaba.
Muqdisho Talaado, September, 18, 2018 Wasiirka Gaadiidka iyo Duulista Hawada ee Soomaaliya,Maxamed Cabdullaahi Salaad (Oomaar) ayaa sheegay in diyaarad ogolaansho ka haysata dawlada faderaalka ah ee Soomaaliya oo kaliya ka soo dagi karto, isla markaana ka duuli karto garoomada Soomaaliya.
Wasiir Oomaar, waxaa kalo u sheegay in dhammaan garoomada diyaaradaha ay ka dagi karaan diyaaradaha caalamiga ah ee dibadda ka imaanaya iyo kuwa gudaha, isagoo marka ka jawaabayay su’aal la xiriirtay diyaaradaha caalamiga ah kaliya inay ka dagi karaan garoonka Aadan Cadde ee caasimadda Muqdisho.
“Diyaarad heysata fasax, fasaxaanna waxaa bixiya dowladda dhexe waxay ka dagi karta dhammaan garoomada diyaaradaha dalka.” ayuu yiri Wasiirka Gaadiidka iyo Duulista Hawada oo isagoo Canada ku sugan la hadlay idaacadda VOA.
Gabagabadii, Wasiirka Gaadiidka iyo Duulista Hawada Soomaaliya wuxuu ka hadlay shir uu magaalada Montreal ee dalka Canada kula yeesheen hay’adda ICAO, isagoo sheegay shirka inuu daba-socdo soo wareejinta hawada Soomaaliya, oo u sheegay waqtiga in dowladda ay joojisay mashaariic dhowr ah oo ay gacanta ku heysay hay’adda ICAO, xilligana ay kala tashanayaan hay’adda sidii mashaariicda dib loogu billaabi lahaa iyo taageerro dheerad ah oo dowladda Soomaaliya laga siiyo arrimaha horumarinta maamulka hawada.
Dowlad Gobaleedka Puntland Talaado, September, 18, 2018Talaado, September, 18, 2018 (HOL) – Xafiiska Xeer ilaalinta guud ee Puntland ayaa soo bandhigay kiisaska kufsiga ee la diiwangaliyay Puntland siddeedii bilood ee u dambeysay.
Axmed Xasan oo ka tirsan xafiiska Xeer ilaalinta Puntland, wuxuu sheegay in la diiwaangaliyay 48 kiis oo isugu jira kafsi iyo iskudey kufsi, wuxuu inta ku daray kaliya 17 kiis in xukun laga gaaray.
“Kiisaska 8 bilood soo maray CID-da , kaddibna yimid xafiis xeer ilaalin, kaddibna u gudbiyay maxkamad waxay gaarayaan 48 kiis, xukun waxaa laga gaaray 17 kiis, waxay noqdeen xukunkoodii 15 sanno illaa iyo 3 sanno inta u dhaxeysa.” ayuu yiri Axmed Xasan .
Sanadkii hore Puntland waxaa laga diiwaangeliyay 123 kiis oo kufsi ah, kuwaasoo ka dhacay guud ahaan deegaannada hoos yimaada maamulka.
Maraykanka Talaado, September, 18, 2018 Madaxweynaha Marekanka,Donald Trump ayaa hoos u dhigay tirada qaxootiga ee dalkiisu qaabilayo sannadka 2019 , wuxuu qorsheeyay tiro 30,000 qaxooti ah taas oo ka dhigeysa tiradii ugu yareyd ee Marekanka uu qaabilo.
Trump, wuxu go’aankan ka dhigay madaxweynihii ugu horreeyay Marekanka ee qoondeeya tirada ugu yar ee qaxooti ah tan iyo bishii sagaalaad ee sannadkii 2011kii, markaas oo 27,131 oo qaxooti ah loo ogolaaday in ay Maraykanka galaan.
Xoghayaha arrimaha dibadda ee Maraykanka Mike Pompeo oo shaaciyay go’aanka madaxweyne Trump, wuxuu sheegay in Maraykanku uu hadda howshooda wado in ka badan 280,000 oo magangalyo doon ah sannadka 2019.
Barnaamijka qaxootiga ee Maraykanka ayaa la sameeyay sannadkii 1980kii, sanadkii uu Marekanka qaabilay qaxootiga ugu badan waxay ahayd sannadkii 2016 marka oo ay galeen 84,995 oo qaxooti ah, halka sannadkii 2007 oo ahaa waqtigii ugu tiro yaraa waxaa Marekanka galey 48,282 oo qaxooti ah.
Jubbaland State Talaado, September, 18, 2018 Taliyaha ciidanka Daraawiishta Jubbaland ee gobolka Gedo,Jen Jamaal Xasan Farey ayaa sheegay ciidammada amniga Jubbaland inay la wareegeen galinkii dambe ee Isniintii saldhig ay al-Shabaab ku diyaarinayeen weerarro ka dhan ah ciidanka Daraawiishta Jubbaland.
“Ciidanmadu waxaa ay weerarreen koox ka tirsan al-Shabaab oo deegaan ku dhow degmada Baladxaawo ku diyaarinayay weerar ka dhan ah ciidanka Daraawiishta Jubbaland.” ayuu yiri Jen Farey.
Weerarka inta uu socday waxaa ku geeryooday sarkaal ka tirsan ciidanka Jubbaland oo magaciisa lugu sheegay Cabdi Cabdullaahi Xasan oo darajadiisa ciidan ay ahayd Gaashaanle, afar askari oo kale oo ka tirsan ciidanka Jubbaland ayaa geeryooday, sida u sheegay taliyaha ciidanka Daraawiishta Jubbaland ee gobolka Gedo.
Jeneraalka waxaa kalo u sheegay inay al-Shabaab ka qabsadeen gaari iyo hub, isagoo inta ku daray weerarka inay ku dileen tiro ka mid ah dagaalyahannada al-Shabaab, xilligana ay gacanta ku hayaan halka uu ka dhacay weerarka.
Kooxda al-Shabaab oo weerarkan ka hadashay ayaa dhankeeda guul ka sheegatay,iyagoo marka ku baahiyay warbaahinta afkooda ku hadasha in 10 askari ay ka dileen ciidanka Jubbaland, ma jirto warar madax bannaan oo laga helay dagaalka al-Shabaab iyo ciidanka Jubbaland.
Addis Ababa Talaado, September, 18, 2018 Meelo badan oo kamid ah caasimadda dalkaasi Itoobiya Adis Ababa waxa maanta ka socda mudoharaado ballaadhan, dadkan mudaharaadaya ayaa ka cabanaya amaandarro magaalada ka jirta dhowrkii maalmood ee ugu danbeeyey. Kumanaan qoys oo magaalada hareeraha ayaa haatan soo barakacay kadib markii ay hareeraha magaalada ka dhaceen dilal iyo falal amni darro ah. Laga soo bilaabo 13-kii bishan waxaa agagaarka magalada Addis Ababa kasocda dagaalo u dhaxeeya qomiyadaha Oromada & Amxaarada, waxaana la sheegayaa in dad badan oon ilaa hada tiradooda rasmiga ah aan lahaynin ku dhinteen weeraradan abaabulan ee maalmahan kasocda duleedka Addis Ababa.
Dadkani ku banaanbaxaya magaalada Adis Ababa ayaa u badan dad ka cadheysan falalka amni-darro ee ka dhacaya hareeraha magaalada iyo sidoo kale guddaha magaalada dhowrkii cisho ee u danbeeyay.
Millatariga dalkaasi ayaa dadkani banaanbaxaya hor jooga waxaana ay ka hor tagayaan in rabshaddo intani ka ballaadhani dhacaan.
Dowlad Gobaleedka Puntland Talaado, September, 18, 2018 Xog gaar ah oo an ka helnay Sanatarada Aqalka Sare ee ku sugan magaalada Garoowe xarunta Maamulka Puntland ayaa muujinaysa in Madaxweyne Cabdiwali Gaas uu ka laabaty go’aankiisii hore ee ku aadanaa shirka Wada tashiga ee ka dhici lahaa Muqdish, kaas oo ay ku baaqday Dowladda Federaalka ah.
Ynynb nWARARKA MAANTA 16ka Siteembar, 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta; Maxuu khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” ugu bixiyey lacag dhan $ 500000 in xilka lagu rido Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Galmudug Mudane Axmed Ducaale Xaaf? Maxuuse khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u rabaa in ku-xigeenkii hore ee Ururka Argagixisadda Al-Shabaab Duli Diin ku gabade Shiikh Shaydaan Mukhtar Rooboow oo ay xukuummadda fashilantay ku wado inuu noqdo Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Koonfur Galbeed? Yaa xukunka dalka wadi doona marka ay Ururka Damu-Jadiid Iyo Ururka Argagixisadda Al-Shabaab iskugu soo haraan is-reereebka siyaasadda dalka? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Yaa noqon doona Madaxweynaha soo socda? Maxayse beesha calamka u diiday inay wax dhaqaalo ah si toos ah u siiso xukuummadda uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade? Yaa laga cayrin doona golaha wasiiradda ee dowladda wada dadban ee hadda wada fashilan kuwaasoo ayaga maalinba maalnta ka dembaysa is fashilaysa? Ummadda Soomaaliyeed waxay labada aqal ka codsanayaa inay soo doortaan madax cusub waayo waxaa jira inay beesha caalamka diiday inay wax dhaqaalo siiso dowlad wada shaqaalaysay argagixisada Al-Shabaab? Maxaa khaldan? Yaa diidan xuquuqda gobalka Banaadir? Yaa runta qarin kara?
Muqdisho 16ka Siteembar, 2018 Wasaaradda Amniga Xukuumadda Federaalka ah ee Soomaaliya ayaa soo qaban qaabisaya Shir Wadatashiga oo ah mid xoogga lagu saarayey ka wada qeyb-qaadashada sugidda Amniga Gobalka Benaadir iyo xoojinta Wada Shaqeynta ka dhaxeysa Hay’adaha Amiga iyo Bulshada Soomaaliyed iyo hirgalinta nidaam lagu sugi karo Amniga guud ahaan dalka, kaasi oo lagu qabtay magaalada Muqdisho.
Waxaa si guud looga wadda dooday sida la isaga kaashan karo wadda shaqeynta ka dhaxeysa maamulada degmooyinka iyo hay’adaha Amniga.
Zaynab Maxamuud Warsame guddoomiyaha deggmada Warta-nabadda ayaa Sheegtay in loo baahanyahay ciidamo gaar ah oo hoos-taga degmooyinka, kuwaas oo qeyb ka qaata Sugidda Amniga Gobolka.
Wasiir ku xigeenka Wasaaradda Amiga Xukumadda Soomaaliya Xildhibaan C/naasir Siciid Muuse ayaa sheegay in wasaaradda ay mar waliba u taagan tahay in amniga dalka la gaarsiiyo meel wanaaagsan.
Wasiiru Dowlaha Wasaaradda Amniga Xukumadda Soomaaliya Xildhibaan Maxamuud Maxamed Buunow oo daahfuray shirka Wadatashiga ah ayaa sheegay in loo baahanyahay wadatashi iyo wadda shaqeyn dhab ah oo dhaxmara hay’adaha Amniga iyo Bulshada, si loogu guuleysato Amniga Dalka.
Muqdisho 16ka Siteembar, 2018 Wasiirka Wasaaradda Gaashaandhiga Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Xildhibaan Xasan Cali Maxamed “Amardanbe”oo uu wehliyo Taliyaha Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed General Daahir Aden Cilmi ayaa Waxay Kormeereen Xaruntii hore ee Warshadii Tolmada dharka Ciidanka Xooggga dalka.
Wasiirka Gaashaandhiga Xukuumadda Soomaaliya Mudane Xasan Cali Maxamed ayaa sheegay in Dowladda Federaalka iska xil saari doonto dhismaha Warshadan,mudada sanadkaan ka harsan la soo gaba gabeyn doono.
Dhismaha Warshadan ayaa Dowladda Soomaaliya waxaa ka gacansiin doona Dowladda aan walaalaha nahay ee Turkiga .
Dhowaan ayay ahayd markii Dowladda Federaalka Soomaaliya gaar ahaan Wasaaradda Gaashaandhiga lagu wareejiyay qalabka Warshadan.
Galmudug 16ka Siteembar, 2018 Xildhibaano ka tirsan Baarlamanka Galmudug oo ku shiray magaalada Cadaado ayaa sheegay inay galabta xilkii ka qaadeen Madaxweynaha Galmugug Axmed Ducaale Geelle Xaaf.
Shirka waxa gudoominayay Cali Gacal Casir oo daraad koox kale oo Xildhibaano ah oo ku shiray Dhusamareeb ay sheegeen inay xilka ka qaadeen.
Hasa yeeshee madaxwayne Axmed Ducaale Geelle Xaaf oo BBC la hadlay ayaa beeniyay in xilka laga qaaday.
Waxa uu sheegay Mr Xaaf in xildhibaano aysan joogin Cadaado islamarkana Mr Cali Gacal Casir uusan ahayn gudoomiyaha baarlamaanka Galmudug oo maalmo ka hor xilka laga qaaday.
“Xildhibaano meesha ma joogaan waa 9 xildhibaan iyo mid uu isagu yiri nin tagay buu badalayaa oo uu maanta dhaariyay marka waxaasi waa wax iska fowda ah,” ayuu yiri Mr Xaaf.
Maraykanka 16ka Siteembar, 2018 Mid ka mid ah shirkadaha hilibka ee ugu wayn dalka Maraykanka ayaa ogolaatay heshiis dhexdhexaadin ah oo ku kacaya lacag ka badan hal milyan oo doolar oo magdhow ah.
Lacagtan ayaa la siinaya shaqaale Muslimiin ah oo Soomaali u badan, kuwaas oo dacwad ku soo oogay shirkaddaasi.
Shaqaalahan ayaa ka cawday in shirkaddu ay u diiday inay salaadda tukadaan, taas oo keentay in shaqaalahaasi oo u badnaa Soomaali ay ka tagaan shaqada.
Guddiga dalkan Maraykanka u qaabilsan sinnaanta fursadaha shaqada ayaa ku dhawaaqay heshiiskan oo ku soo beegmaya iyada oo dacwaddan ay soo jiitamaysay muddo dhowr sano ah.
Dacwaddan ayaa u dhaxaysay shirkadda hilibka ee Cargill iyo shaqaale Muslimiin ah oo tiradooda lagu sheegay boqol iyo siddeed iyo soddon qof.
Xigasho/VOA
Muqdisho 16ka Siteembar, 2018 Ra’iisal wasaaraha xukuumadda Soomaliya Xassan Cali Kheyre oo ay wehliyaan xubno ka tirsan guddoonka baarlamaanka Soomaaliya ayaa xalay ku booqday Isbitaalka Digfeer xildhibaan Maxamed Mursal Booroow oo dhaawac culus ka soo gaaray qarax loogu xiray gaarigiisa.
Warar soo baxaya ayaa sheegaya in qaraxu uu siweyn u haleelay qeybaha kala duwan ee jirkiisa, sidoo kalana uu ku waayay sida la sheegay mid ka mid ah gacmihiisa.
Ra’iisul Wasaare Kheyre ayaa sheegay in dowladda ay la socon doonto xaaladda Xildhibaanka, waxaana sidoo kale dhintay darawalkii waday gaarigiisa.
Xildhibaanka ayaa xalay gaari Hilex ah oo uu saarnaa uu ku qarxay xilli uu maraayay Agagaarka Madaxtooyadda Soomaaliya gaar ahaan dhanka Tiyaatarka Qaranka.
Maalmihi ugu danbeeyayba magaalada Muqdisho waxaa sii kordhayay qaraxyada iyo dilalka ay fulinayaan kooxo ka tirsan Ururka Al-shabaab.
Turkiga16ka Siteembar, 2018 Waxaa sii xoogeysanaya khilaaf Siyaasadeedka ka dhex aloosan Madaxda maamul Goboleedka Galmudug iyo Xildhibaanada Baarlamaanka maamulka.
Khilaafka ayaa gaaray heer xil ka qaadis lagu sameeyo mas’uuliyiinta qaar ayaa waxaa si kulul uga hadlay Hogaamiyihii hore ee Maamulka Galmudug Cabdikariin Xuseen Guuleed.
Guuleed, ayaa ka digay xaaladda qalalaase ee ka taagan Galmudug, waxa uuna sheegay in Galmudug ay mudan tahay in laga dhaafo xiisadaha joogtada noqotay.
Cabdikariin Xuseen Guuleed, xiisada Galmudug uga hadlay qoraal uu soo dhigay boggiisa waxa uuna tilmaamay in khilaafka uu yahay mid boholo ku hogaaminaya masiirka Galmudug.
Waxa uu Guuleed sheegay inay adag tahay in indhaha laga daawado xiisada magac dilay Galmudug, waxa uuna ku baaqay in la muujiyo degnaanshi siyaasadeed.
Guuleed waxa uu aad u dhaliilay hal ku dhiga ka caan baxay Galmudug ee ah (Waan ridnay iyo Mooshin ayaa ka yaala”.
Qoraalka Cabdikariin Xuseen Guuleed oo dheer ayaa u qornaa sida tan:-
WAA RIDAY IYO WAA RIDAY XAL MA KEENEYSE GALMUDUG SIDA HA LOO DHAAMO.
Waxaan shaki ku jirin in aan wada ogsoon nahay dhibaatada laga soo maray dhismaha iyo yagleelidda dowlad gobaleedyada guud ahaan, gaar ahaana kan Galmudug oo ka mid ahaa kuwii ugu sii dhibka badnaa dhismahiisa iyo dhidibo u aasidiisa.
Haddaba anigoo ka mid ah dadka ay lexjeclada gaarka ah ka heyso jiritaanka maamulkaas, midnimadiisa iyo horumarkiisa, waxaan u soo jeedinayaa mas,uuliinta labada dhinac ee Galmudug inay tanaasul muujiyaan una turaan maamulka iyo bulshada u heyb sheegata, isuguna yimaadan wadahal ayagoo garwaaqsanaya in waariday iyo waariday aysan cidna xal u keenaynin, maamulka oo ku burbura ma ahee.
Sidoo kale dowladda dhexe iyo waxgaradka reer Galmudugna waxaan u soo jeedin lahaa in maamulka la badbaadiyo xaaladda khatarteeda la dareemo, meelna la isugu keeno mas,uuliinta labada dhinac ayadoo saldhig looga dhigayo heshiiskii Djibouti oo qodabadiisi la isla fahmo, si sax ahna loo wada fuliyo iyo xeerarka iyo sharciyada u yaala Galmudug iyo dalkaba.
Dowlad Gobaleedka Galmudug 16ka Siteembar, 2018 Maalintii shalay waxaa gaaray magaalada Cadaado madaxweyne ku xigeenka Galmudug Maxamed Cabdi Xaashi Carabeey iyo guddoomiyaha xilka laga qaaday Cali Gacal Casir oo halkaa ka wada shirar ay la leeyihiin xildhibaanno iyo siyaasiyiin ku sugan Cadaado oo dawladda Faderaalku u soo dirtay magaaladaasi.
Waxay dad badan oo reer Galmudug ah jeclaayeen in arrinka madaxda dawladda ee reer Galmudug xalliyaan, balse taas ma muuqato.
Waxay ahayd in Madaxweyne Farmaajo arrinkani soo faragaliyo sababtoo ah isaga ayaa asal ah reer Galmudug ah oo wax badan xallin kara ama Ra’iisal wasaare Khayre oo isaguba asal ahaan ka soo jeeda Maamulkaasi.
Aamusnaanta madaxda ugu sarreysa dawladda Faderaalka ay ku muujinayaan Qalalaasaha siyaasadeed ee ka socda Galmudug ayaa bannaanka soo dhigaya siyaasad qaabdaran oo waji kale yeelanaysa.
Waxay Tilmaan u tahay in Madaxda Villa Somalia ay fulin karin waxay hore bulshada ugu ballan qaadeen ee ahayd in Soomaalidu dhexdeeda xallinayso wixii khilaaf ah oo yimaada si meesha ay uga baxdo gacanta shisheeye.
Sidee ku wada shaqeeyaan Dowladda Dhexe iyo Maamul Goboleedyada?
Haddii aanu jirin wax dib u heshiin heer qaran ama dhisneyn guddiga dib u heshiinta Qaranka kaasaa aad loogu baahan yahay in Golayaasha baarlamaanka ay ansixiyaan.
Caqabadaha taagan sanad iyo bar kaddib:
1) In shisheeyihii la yiri waa laga maarmayaa aynaan waxba ka jirin. Heshiiska Galmuduug iyo kan Jubaland waxaa lagu xaliye soo dhexgalii Dawlada jabuuti iyo itoobiy.
Hashiiskii gaabnaa ee la dhex dhigay somali iyo somaliland dawlada Turkiga ayaa ku taageertay marna yaan Taariikhda been laga sheegi.
2) Dhibtii laga maray dib u heshiisiintii xukuumaddii Madaxweyne Xasan Sheekh ay ka sameeysay Galmudug, Koonfur Galbeed iyo Jubbaland oo halkeedii dib loogu celiyay,
3) In gobollada ay u baahan yihiin dib u heshiisiin ka qoto dheer oo ka wajiyo badan kuwii horay dowladda dhexe xilligii Xasan Sheekh Maxamuud la sameeyay. In lasii wado.
4) Dowladdu in aan lagu aamini karin masiirka Soomaaliya. Waxaa mar qaati ka ah. Hogaanka madaxweyne Farmaajo wuxuu meesha Ka saaray Shaqadii wasaarada arimaha Gudaha iyo Dib u heshiinsiinta arinkaa dadku wali ma Fahan sana waxa wasaaradan shaqadeedii siyaasadeed loo xayiray? Wasiir sabriye fasax ayuu shaqadiisii kagalay.
5) In Isku tolnaantii dowladda iyo dowlad goboleedyada oo burburtay.
6) In aysan jirin cid qaadaysa masuuliyadda dhibta taagan oo ay ahayd in lagu la xisaabtamo madaxda mandate-ka wadankani heysata.
Si ay u xalliyaan wax kasta oo khilaaf siyaasadeed ama mid bulsho ku yimaada dhismaha dawlad wanaagga waa lama huraan in markasta dowladdu noqoto Hooyo iyo Aabbe wada hadallada la galayo.
Haddii dawladda Faderaalka ee hoggaamiyo Madaxweyne Farmaajo aaney wax wayn u arkaynin qodobka dib u heshiinta inay wax muhiima tahay waqtigaani maxaa diidaya in dawlado shisheeye oo ciidanka AMISOM nabad darteed ugu soo diray Soomaaliya inay dib u heshiisiinna dhex dhigaan Soomaalida dhexdeeda.
Markaa in dawlada Jabuuti, Itoobiya ama Ugaandha soo dhexgasho sow qalad maaha ay sameeyeen madaxda dawladda federaalku inay doorkoodii gabeen oo xallinta khalaafyada taagan kuwaasoo Dawlad wanaaga ku hor gudboon.
https://www.youtube.com/watch?v=wX5KTZCi648
WARARKA MAANTA 15ka Siteembar, 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta; Maxuu u kashifay Wasiirka Warfaafinta Dowladda Federaalka Soomaaliya Mudane Daahir Geele musuqmaasuqa xukuummadda fashilantay ? Maxay tahay sababta Raysal Wasaare khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” u siiyey lacah dhan $ 1.3 million ku-xigeenka hore ee Ururka Argagixisada Al-Shabaab daalim Shiikh Mukhtaar Rooboow oo lacagtaas ugu tartami doono jaggadda Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Koorfur Galbeed? Maxuuse Madaxii hore ee Xafiiska Qaramadda Midooway u qaabilsanaa Soomaaliya Danjire Micheal Keating u kashifay musuqmaasuqa baahsan ee Xafiiska Raysal Wasaaraha ka dhex jira kaasoo ay beesha caalamka si cad u diiday inay wax dhaqaallo ah siiyaan muddo hal sanno iyo sideed bilood? Maxuuse Wasiirka Warfaafinta Dowladda Soomaaliya Mudane Daahir Geele u kashifay inay jirto musuqmaasuq baahsan ee ka dhex jira Xafiiska Raysal Wasaaraha asagoo ka qaybgalaya dooda Jimcaha ee ay Laanta AfSoomaaliga BBC qabatay asagoo ogolaaday inay xukuummadda Soomaaliya fashilantay oo ay ka saxan yihiin waxa ay raggii dooda ka qaybgalaayey ku caddeeyeen khaladaadka dowladda wada dadban? Beeni raad ma leh ee maxuu qaban doona Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas” oo ay dowladdiisii si cad u fashiliyey khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Maxayse weli u aamusan yihiin labada guddoomiye ee madaxda kala ah aqalka hoose iyo aqalka sare? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda?Yaa noqon doona Madaxweynaha soo socda?
Afhooye 15ka Siteembar, 2018 degmada Afgooye ee gobolka Shabeellaha hoose ayaa sheegaya in waabarigii hore ee saakay dagaal culus qeybo ka mid ah degmada ku dhaxmaray ciidamada dowladda Soomaaliya iyo xoogag ka tirsan Ururka Al-shabaab.
Goobjoogayaal ku sugan degmada ayaa warbaahinta u sheegay in xiliggi hore ee salaada subax saakay mar kaliya dadka ku soo tooseen dhawaqa hub culus oo ay qeybo ka mid ah degmada isku weydaarsanayeen ciidamada dowladda iyo xoogagga Al-shabaab oo dhowr jiho weerar ka soo qaaday.
Xoogagga weerarka soo qaaday ayaa la sheegay in ay beegsadeen saldhig ciidan oo ku yaala aagga halka lagu magacaabo Buulo-Fooliyo, waxaana la tuhusan yahay in dagaalamayaasha weerarka soo qaaday ka soo kicitimeen dhinaca degmada Owdheegle.
Ilaa iyo hadda dhab ahaan lama oga khasaaraha ka dhashay dagaalka, hasse ahaatee degmada ayaa sheegay in uu jiro karo khasaare dhimasho iyo dhaawac-ba leh marka la eego xadigga dagaalka labada dhinac dhaxmaray.
Degmada Afgooye ayaa noqotay bartilmaameedka ugu badan oo ay Al-shabaab beegsadaan gobolka Shabeellaha hoose marka laga soo tago degmada Marka oo marar badan xoogagga Al-shabaab gudaha u galleen.
Boosaaso 15ka Siteembar, 2018 magaalada Boosaaso ee gobolka Bari ayaa sheegaya in rag hubeysan xalay toogasho ku dileen labo wiil oo dhalinyaro ah meel aan ka fogeyn suuqa weyn ee magaalada.
Dadka ku sugan magaalada Boosaaso ayaa warbahinta u sheegay in labada wiil ee dhalinyarrada ah ahaayeen saaxiibo siweyn isugu dhawaan, islamarkaana dhawaantan ka qalin jabiyay Jaamacada Bariga Africa ee faraceeda magaalada Boosaaso.
Magacyada labada wiil ayaa lagu kala sheegay C/risaaq Xasan Barre (Ceeriin) iyo C/kariin C/qaadir
Ciidamada nabada-galyada Puntland ayaa markiiba tagay goobta uu dilka ka dhacay, waxaana baxsaday oo aan gacanta lagu dhiggin raggii kooxdii dalka geysatay.
Lama oga sababta loo dilay labadani ee ka mid ahaa dhalinyarada waxbartay ee magaalada Boosaaso, waana marki ugu horreysay oo laba wiil oo Jaamiciyiin ah hal mar lagu dilo gudaha Boosaaso.
Dadka deegaanka ayaa siweyn uga naxay falka toogashada ah ee lagu dilay labada dhalinyarada ah, Boosaasa-na waxaa ay ka mid tahay meelaha ugu badan oo ay ka dhaceen dilalka qorsheysan guud ahaan marka la eego deegaannada maamul gobolleedka Puntland.
New York 15ka Siteembar, 2018 Michael Keating oo Arrin Layaab leh ka sheegay La-dagaalanka Musuq maasuqa ay sheegato DF
Ergeyga gaarka ah ee xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay Michael Keating oo xilka uu kasii dhammaanayo ayaa sheegay in awooda Sharciga Soomaaliya uu yahay mid aad u liita taasina ay sababto in uu dhaco Musuq Maasuq badan. Waxaa uu ka dayriyay hanaanka Caddaaladda Soomaaliya oo uu sheegay in sanadihii lasoo dhaafay uu gaaray heerkii ugu hooseeyay taasina ay sababtay in ay dadku Fursado dhanka Cadaalladda ah ay ka raadiyaan meelo kale. “Xeerka sharciga waa daciif, Habka Caddaaladda iyo Xeer-ilaalinta wuxuu ku dhow yahay in uu istaago, laakiin awoodda ayaa weli ah mid xadidan, Dowladdu ma haysato habab lagu hubiyo in xukunka la fuliyo, Inta badan, dadku waxay u jeedaan dhanka Al-Shabaab , halkan ay ka aadi lahaayeen dhanka dowladda” ayuu yiri danjire Keating.
Waxaa uu sheegay in Musuq maasuq daran uu ka jiro Soomaaliya, taasina ay saameyn doonto dadka aan la heyn Awoodaha ee Saboolka ah.
Dowladda Soomaaliya ayaa bilihii lasoo dhaafay waday dadaallo lagu dagaallamaayo Musuq Maasuqa dalka ragaadiyay, waxaana jiro xubno dowladda ka tirsanaa oo xabsiga la dhigay.
Madaxweynaha Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa sidoo kale dhankiisa qiray kal hore in Caddaalad daro ka jirto Maxkamaddaha dowladda, laakiin waxaa uu isbedel ku sameeyay Madaxda Maxkamaddaha dalka.
Muqdisho 15ka Siteembar, 2018 Faahfaahino dheeraad ah ayaa waxa ay kasoo baxayaan Qarax xalay si weyn looga maqlay degmooyinka gobolka Banaadir , kaasoo ka dhacay Suuqa Bakaaraha gaar ahaan meelo u dhow Isgoyska Howlwadaag.
Sidda ay xaqiijiyeen goobjoogayaal Qaraxa ayaa ahaa Mid lagu soo rakibay gaari gacan , waxaana uu ka dhacay kasoo horjeedka Shirkadda Amal ee Bakaaraha.
Si rasmi ah looma xaqiijin karo Khasaaraha ka dhashay Qaraxaasi, laakiin qaar ka mid ah dadkii meesha tagay ayaa sheegay in burbur uu gaaray dhismayeyaal halkaasi ku yaalla. Ma jirto Cid sheegatay Mas’uuliyadda Qaraxa oo xalay ku dhawaad 10:00 Habeenimo halkaasi ka dhacay.
Ciidamada Ammaanka dowladda Soomaaliya iyo maamulka degmada Howlwadaag ayaa gaaray goobta ay wax ka dhaceen, waxaana ay sheegeen in ay waddaan baaritaano kala duwa
https://www.youtube.com/watch?v=VSBhsUBfVDw
WARARKA MAANTA 12ka Siteembar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta:Meeqo lacag ah ayeey Dowladda Wada Dadban ku bixinaysaa inay jaggooyinka ka rido Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka HirshabeelleMudane Waare Iyo Madxweynaha Dowlad Gobaleedka Galmudug Mudane Xaaf? Yaa noqon doona Madaxweyne soo socda?Ama Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Maxuu u aamusan yahay Guddoomiyaha Aqalka Hoose Mudane Mursal Shiikh “Bakhti-U-Roone” oo golaha sharci-dajinta ka dhigay gurigiisa oo kale? Muxuuse Guddoomiyaha Aqa;ka Sare Mudane Cabdi Xaashi ugu aamusan yahay dulmiga lagu hayo shacabka gobalada Soomaaliyeed ee ay Qoomiyada Oromada ku soo duushay asagoo si fiican u yaqaano afka Oromada? Ar yaa dadka Soomaaliya madaxda u wada ah maxay uga wada aamusan yihiin dulmiga ay Qoomiyada Oromada ku hayso Soomaalida? Maxuu Madaxweynaha Gobaleedka Gamudug Mudane Xaaf u si fiican ugu kashifay magacaabida khaldan ee dadka da’ yarta loogu magacaabayo Maxkamadda Sare iyo jaoogiyn kale oo aysan wax aqoon iyo waayo-aragnimo u lahayn shaqooyinka loo dhiibay? Maxaa khaldan? Maxuu qaban doonaa Guddigga Madaxabannaan ee doorashooyinka kaasoo ay daba ka maamulaan Hay’adda iyo waddo badan oo aan raali ka ahayn inay Soomaaliyo degto kuwaasoo horayba shacabka Soomaaliyeed u kala qaybiyey dhulkooda? Yaa Ummadda Soomaaliyeed maanta been u sheegi kara? Soo ma cada maanta inaysan Dowladda Wada Dadban xukummin xitaa Madxtooyadda Soomaaliya iyo Agagaarkeeda ayadoo niman beenta iyo lugooyada ku haya ay kamid yihiin Fahad Yaasiin oo ahaan jiray Agaasimaha Madaxtooyadda haddana ah Taliye ku-xigeenka Hay’adda Nabadsugidda Qaranka asagoo aan horay u soo noqon askari ama aan la soo barrin cilmiga amniga iyo nabadgeliyada la xiriira balse ahaan jiray wariye u shaqeeya Al-Jazeera oo horayna u keenay lacag lagu gadayo kursiga madaxweynaha Soomaaliya? Yaa runta qarin kara?
Marka 12ka ka Siteembar 2018 Wararka naga soo gaaaraya degmada Marka ee xarunta u ah gobolka Shabeellaha hoose ayaa sheegaya in xoogag ka tirsan Al-shabaab xalay weerar culus ku qaadeen saldhigyada ciidamada dowladda ee bartamaha degmada.
Dadka degan degmada Marka oo warbaahinta la hadlay ayaa sheegay in ay arkeen xoogag ka tirsan Al-shabaab oo ka dhax –dagaalamaya qeybo ka mid h xaafaddaha degmada Marka, iyadoo la maqlayay dhawaqa hub culus oo labada dhinac ay isweydaarsanayeen.
Saraakiil ka tirsan ciidamada dowladda Soomaaliya ayaa sheegay in ay ka hortageen weerar ay ku soo qaadeen degmada xooagag ka tirsan Al-shabaab.
Degmada Marka bilihii ugu danbeeyayba ma xasilooneyn oo waxaa ay dadka ku dhaqan la daalaa-dhacayaan dagaallo iska soo daba noqday oo wajiyo badan kuwaa oo magaalada ka dhigay goob dagaal.
Ethiopia 12ka ka Siteembar 2018Madaxweynaha dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya Maxamed C/llaahi Farmaajo ayaa maanta ku wajahan magaalada Addis Ababa ee dalka Itoobiya.
Safarka Madaxweyne Farmaajo ee Addis Ababa ayaa ku wajahan ka qeyb galka shir madaxeedka Urur Goboleedka IGAD, oo markii u horeysay muddo 10 sano ay xubin ka noqoneyso dowladda Eritrea.
Shirka Urur Goboleedka IGAD ayaa lagu saxiixi doonaa heshiis ay dib mar kale uga mid noqoneyso dowladda Eritrea, kaddib markii laga saaray xubinimada IGAD sanadkii 2007-dii.
Colaadii u dhaxeysay Itoobiya iyo Eritrea ayaa sabab u aheyd in Eritrea ay laga takooro gobolka oo dhan, isla markaana ay isaga baxdo Ururada Midowga Afrika iyo IGAD.
Is bedelka ka dhacay Gobolka iyo dib u heshiisiinta dowladaha Eritrea iyo Itoobiya oo dib u soo celiyay xiriirkooda diblomaasiga ahaa ayaa keenay in mar kale Eritrea ka soo muuqato saaxada gobolka, lana gaaro heshiis nabadeed oo gobolka lagu soo dabaalo.
Ethiopia 12ka ka Siteembar 2018 Ra’iisal wasaaraha Itoobiya Abiy Ahmed ayaa markii ugu horeysay ka dhawaajiyay in uu ciidamada dalkiisa kala bixi doono xadka uu la wadaago Eritrea, kaddib markii maalintii shalay dib leysugu furay xadka labada dowladdood.
Kumanaan qof – oo ay ku jiraan askar ka kala socota labada dhinac – ayaa kala qayb galay hoggaamiyeyaasha Eritrea iyo Itoobiya dib u furitaanka xuduudda magaalooyinka Burre iyo Zalambessa kuwaas oo labaatankii sano ee lasoo dhaafay ahaa furin dagaal oo labada dal u dhaxaysa.
Wax yaabaha kale ee dhacay todobadkii hore ayaa waxaa ka mid ah ciidamo wada jir ah oo ka kala tirsan labada dowladdood ay wada jir uga qeyb qaateen howlgal miino baaris ah oo laga sameeyay xadka, taaa oo dhibaato weyn ku ahaa isku socodka labada dhinac, gaar ahaan dhinaca ganacsiga.
Heshiiskii ay qaramada midoobay garwadeenka ka ahayd ee la saxiixay sanadkii 2000 ayaan marna la dhaqan galin dalalkuna ay xaalad dagaal kusii jireen.
In ciidamada laga saaro deegaanada lagu muransan yahay ayaa markasta ahayd dalab ka imaanayey Eritrea- taas oo horay ugu eedaysay Itoobiya in ay jabisay heshiiskii sanadkii 2000 ee xuduudda.
Balse labada dal ayaa kala saxiixday heshiis nabadeed oo cusub bishii July – kaas oo aayar aayar u baddalayey xiriirka u dhexeeya Eritrea iyo itoobiya kuwaas oo aan lahayn xiriir ganacsi iyo mid diblumaasiyadeed toona tan iyo dabayaaqadii sagaashameeyadii.
Muqdisho 12ka ka Siteembar 2018 QM ayaa Talaadadii sheegtay in ay xoojinayaan Iskaashiga looga hortagayo khatarta ka timid waxyaabaha qaxa oo dhib ku haya xasiloonida Soomaaliya.
Howlgalka Midowga Africa ee Soomaaliya iyo Hay’adda miino Baarista QM ee Mine Action ayaa sheegay in wadaan qorshihii ay ugu hortagi lahaayeen khatarta waxyaabaha qarxa uu muhiim u yahay fulinta qorsha kala guurka ee AMISOM ay masuuliyadda Ammaanka ku wareejinayaan ciidamada Soomaaliya.
“Waxaan rijeeynayaa in aan wada jir uga shaqayno ka hortagga iyo cirib tirka khatarta qalabka qarxa, waan ku faraxsanahay aan awood ku biirino UNMAS” ayuu yiri Francisco Madira oo ah wakiilka gaar ka ah ee Midowga Africa u qaabilsan Soomaaliya,
War ay soo saareen hay’adahan waxaa ay balan qaadeen in ay si dhow ula shaqaynayaan dowladda Soomaaliya si looga baaqsado isticmaalka gawaaridaa Qaraxyadda ah ee ay adeegsadaan Al-shabaab.
Ethiopia 12ka ka Siteembar 2018 Waxaa goordhow soo dhammaaday kulan ay yeesheen madaxweynaha Soomaaliya Maxamed Cabdullahi Farmaajo iyo hoggaamiyaha ‘Somali State” ee deegaaka Soomaalida Itoobiya Mustafe Muxumed Cumar (Mustafe Cagjar) . Sida ay Goobjoog News u xaqiijiyeen ilo ku sugan Adis Ababa, kulanka waxaa xoogga lagu saarey isbadalka ka dhacay deegaanka Soomaalida Itoobiya iyo midka gobolka. Madaxweynaha Soomaaliya Maxamed C/llaahi Farmaajo iyo wafdi uu hoggaaminayo oo saaka u ambabaxay magaalada magaalada Addis Ababa ayaa halkaasi uga qeyb-galaya Shir ay isugu imaanayaan Madaxda IGAD oo looga hadli xubinnimada Eritrea oo mar kale ka mid noqonaya xubnaha Urur Goboleedka IGAD
https://www.youtube.com/watch?v=VkdVpK-J1s4
WARARKA MAANTA Axad 9ka Siteembar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxaa kalifay inay Madaxweynayaasha Dowlad Gobaleedyada ay xiriirka ku jaraan Dowladda Wada Dadban ee ku fashilantay hoggaanka dalka Soomaaliy ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti’Raam-Sade”? ? Yaa noqon doona Madaxweyne soo socda?Ama Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha soo socda? Maxuu u aamusan yahay Guddoomiyaha Aqalka Hoose Mudane Mursal Shiikh “Bakhti-U-Roone” oo golaha sharci-dajinta ka dhigay gurigiisa oo kale? Muxuuse Guddoomiyaha Aqa;ka Sare Mudane Cabdi Xaashi ugu aamusan yahay dulmiga lagu hayo shacabka gobalada Soomaaliyeed ee ay Qoomiyada Oromada ku soo duushay asagoo si fiican u yaqaano afka Oromada? Ar yaa dadka Soomaaliya madaxda u wada ah maxay uga wada aamusan yihiin dulmiga ay Qoomiyada Oromada ku hayso Soomaalida? Maxuu Madaxweynaha Gobaleedka Gamudug Mudane Xaaf u si fiican ugu kashifay magacaabida khaldan ee dadka da’ yarta loogu magacaabayo Maxkamadda Sare iyo jaoogiyn kale oo aysan wax aqoon iyo waayo-aragnimo u lahayn shaqooyinka loo dhiibay? Maxaa khaldan? Maxuu qaban doonaa Guddigga Madaxabannaan ee doorashooyinka kaasoo ay daba ka maamulaan Hay’adda iyo waddo badan oo aan raali ka ahayn inay Soomaaliyo degto kuwaasoo horayba shacabka Soomaaliyeed u kala qaybiyey dhulkooda? Yaa Ummadda Soomaaliyeed maanta been u sheegi kara? Soo ma cada maanta inaysan Dowladda Wada Dadban xukummin xitaa Madxtooyadda Soomaaliya iyo Agagaarkeeda ayadoo niman beenta iyo lugooyada ku haya ay kamid yihiin Fahad Yaasiin oo ahaan jiray Agaasimaha Madaxtooyadda haddana ah Taliye ku-xigeenka Hay’adda Nabadsugidda Qaranka asagoo aan horay u soo noqon askari ama aan la soo barrin cilmiga amniga iyo nabadgeliyada la xiriira balse ahaan jiray wariye u shaqeeya Al-Jazeera oo horayna u keenay lacag lagu gadayo kursiga madaxweynaha Soomaaliya? Yaa runta qarin kara?
Muqdisho Axad 9ka Siteembar 2018 Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa shir wadatashi ah ugu yeeray Madaxda Dowlad Goboleedyada.
Shirkaas oo ka dhici doona magaalada Muqdisho 17ka ilaa 18ka Sebteembar, 2018 ayaa looga wada-tashan doonaa dardargelinta hawlaha muhiimka ah ee horyaalla Golaha Amniga Qaranka.
Qodobbada looga hadli doono shirka waxaa kamid ah arrimaha amniga, dagaalka ka dhanka ah kooxaha Al Shabaab iyo Daacish, hirgelinka siyaasadda loo dhanyahay iyo ka shaqeynta arrimaha horumarinta dhaqaalaha, si dalka loo gaarsiiyo isku filnaasho iyo horumar waara.
Sidoo kale, waxaa shirkaas looga arrinsan doonaa arrimo muhiim u ah hannaanka dowladnimada Soomaaliya oo ku jirta marxalad soo kabasho ah. Qodobadan ayaa ah kuwa fulintooda iyo hirgalintoodu ay u baahan tahay wadajir iyo wadashaqeyn.
Dowladda Federaalka Soomaaliya waxay adkeynaysaa in xal u helista arrimaha masiiriga ah ee dalka ay tahay mid u taalla Soomaalida, iyada oo loo marayo hab ku saleysan wadatashi, isu tanaasul iyo ilaalinta danta guud oo ah waajib saaran dhammaan madaxda qaranka, heer Federaal iyo heer Dowlad Goboleed.
Nairobi Axad 9ka Siteembar 2018 Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa ka dhigay dhammaan darajooyinkii ciidan, kana ruqseeyay hay’adda nabad sugidda iyo Sirdoonka Qaranka Sarreeye Guuto Cabdalla Cabdalla Maxamed keddib soojeedin ka timid Agaasimaha Guud ee Hay’adda Nabad Sugidda iyo Sirdoonka Qaranka.
Warqadda soojeedinta ah oo Madaxweynaha kasoo gaartay Xafiiska Agaasimaha Guud ee Hay’adda Mudane Xuseen Cismaan Xuseen ee loo cuskaday go’aankan ayaa lagu caddeeyay in sarkaalkan uusan kasii mid ahaan karin hay’adda iyada oo la tix raacayo go’aankii ay gaareen guddiga anshaxa.
“Sarreeye Guuto Cabdalla Cabdalla Maxamed waxaa laga dhigay dhammaan darajooyinkii ciidaan, isla markaana waxaa laga ruqseeyay hay’adda nabad sugidda iyo sirdoonka qaranka Soomaliyeed sababo la xiriira xadgudub sharciga ciidamada qalabka sida iyo xeer hoosaadka Hay’adda Nabad Sugidda iyo Sirdoonka Qaranka.” Ayaa lagu sheegay wareegtada.
Xeerkan Madaxweyne ayaa dhaqan galay Sabti, 8da bishan Sebteembar, 2018 oo ah marka uu saxiixay Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya.
Muqdisho Axad 9ka Siteembar 2018 Dhawaan waxaa la filayaa in Madaxda Jabhada ONLF ay Yimaadaan Magaalada Muqdisho Ee Caasimada Soomaaliya.
Ilo lagu kalsoon yahay ayaa sheegaya in C/kiriin Sheekh Muuse (Qalbi Dhagax) oo ka mid ah Saraakiisha ONLF loogu yeeray inuu yimaado Xamar balse uu diiday.
Si gaar ah ilo ku dhaw C/kiriin Qalbi dhagax waxay xaqiijiyeen inuu ka hor yimid hor fadhiisiga Madaxweynaha Dawlada Federaalka Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo.
Warar ayaa sheegaya in Farmaajo uu casuumay madaxda ONLF inay yimaadaan Muqdisho balse buuq ayaa ka jira maadaama Qalbi dhagax oo Casuumaad loo diray isna uu diiday inuu la kulmo Farmaajo.
Admiral Maxamed Cumar Cusmaan oo ah Gudoomiyaha Jabhada ONLF ayaa dhawaan Asmara kula kulmay Madaxweyne Farmaajo laguna casuumay Xamar inuu yimaado.
Waxay noqon doontaa 30 Sano kadib in Admiral Maxamed Cumar uu yimaado Muqdisho,iyadoo ONLF ay ku kala qeybsan tahay in la hor fadhiisto Farmaajo.
Dawlada Federaalka ayaa Sanadkii hore waxay sheegtay in Qalbi dhagax markii Itoobiya loo gacan geliyey inuu ahaa Argagaxiye ONLF katirsanaa,taas oo ay ka caroodeen Jabhadu.
Waxa ugu weyn Ee ONLF iyo Madaxda Dawlada Soomaaliya ka shiri doonaan Kolka Xamar yimaadaan ayaa ah sidii Deegaanka Soomaali Galbeed Xaqeeda ku heli laheyd.
Muqdisho Axad 9ka Siteembar 2018 Warar hoose oo ay heleyso Warbaahinta Madaxbannaan e ayaa sheegaya in Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud uu doonayo inuu Isbaheysi cusub la sameysyto Masuuliyiin ka tirsan Dowlada Federaalka Soomaaliya gaar ahaan kuwo u dhow Madaxweyne Maxamed Cabdulaahi Farmaajo.
Xasan Sheekh oo tan iyo markii uu yimid Olole xowli ah ka wada Magaalada Muqdisho ayaa la ogaaday inuu u gogol xaaraayo sidii kulamo gaar gaar ah ula qaadan lahaa Lataliyeyaal iyo Xubno awood muuqata ku leh Dowlada Farmaajo, waxaana ujeedkiisa uu yahay inay ku taageeraan qorshaha uu doonayo inuu markale Madaxweyne Dalka kaga noqdo.
Wararka qaar ayaa sheegaya in Shaqsiyaad uu sida weyn u raadinayo Xasan Sheekh uu ka mid yahay Fahad Xaaji Yaasiin, walow aan la ogeyn inay wali kulmeen inkastoo wararka qaar aan la xaqiijin ay sheegayaan in Maalintii Muqdisho lagu soo dhaweeyay Xasan inuu isla habeenkii Fahad Yaasiin ku booqday gurigiisa.
Madaxweyne Farmaajo oo xiisado badan ay ku furan yihiin Dowladiisa ayaa docda kale waxaa Mashquul iyo cabsi galin ku bilaabay Xasan Sheekh Maxamuud, iyadoo taasi ay abuuri karto inuu bilaabo dhankiisa baratan siyaasadeed, iyadoo la wada og yahay in qaar ka mid ah Madaxda Dowlada ay ku isku khilaafsan yahay Siyaasadda Mustaqbalka ee dalka lagu hoggaamiyo sida Ra’iisul wasaare oo doonaya inuu xisbi gaar ah sameysto si uu ugu tartamo Xilka Madaxweyne.
Muqdisho Axad 9ka Siteembar 2018
https://www.youtube.com/watch?v=4rJrnKTzE5M
WARARKA MAANTA Sabti 8da Siteembar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxauu u fashilay khaa’in Xildhibaan Mudane Faarax Shiikh Cabdiqaadir ururkiisii fashilmay ee #Damu-Jadiid ? Yaa noqon doona Madaxweyne soo socda? Ama yaa noqon doona Rasyal Wasaraha soo socda? Maxuu qaban karaa Khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudaen Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade” oo diiday inay bulshadda gobalka Banadir deggan/u dhalatat ama ku dhashay ay samaystaan maamul dowlad gobaleed la mid ah dowlad gobaleedyada dalka ka jira? Maxayse tahay sababra shaqada looga cayriyey Taliyihii ku-xigeenkii Hay’adda Nabadsugidaa Iyo Sirdoonka Qaranka Sareeye Guuto Cabdalla ayadioo aan weli shaqada laga cayrin Agaasimaha Laanta Socdaalka G/Sare Maxamed Aadan Koofi oo horay u ahaan jiray Madaxa Ururka Argagixisada U qaabilsan Qaraxyada Iyo Amniyaad Ururka Al-Shabaab? Yaa lagu ciyaaraayaa? Ma waxaa la khaldi karaa Ummadda Soomaaliyeed ee soo jeeda? Maxuuse qaban karaa Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaa” oo hadda xaqiiqsaday inaysan beesha caalamka wax dhaqaallo ah siin doonin xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo Khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudaen Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade? Yaa xiray Guddoomiya Degmada Xamarweryn? Maxay tahay sababta loo xiray Guddomiiyaha degmada Xamarweyne ee kashifay hantida la boobaayo? Maxuuse Wasiirka Warfaafinta u amaray in shacabka Soomaaliyeed laga qariyo soo kashifida iyo soo bandhigida fashilka iyo musuqmaasuqa dowladda wada dadban? Yaa adkaan doona Dowladda Wada dadban iyo Damu-Jadiid qorsha ay wataan? Waxaa cad inay beesha caalamka aysan wax dhaqaallo ah siin doonin xukuummad uu hoggaaminaayo Khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudaen Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Maxaa xal ah Mudane Madaxweyne?
Muqdisho Sabti, September, 08, 2018 Iyadoo dalka Jabuuti ay ku sugan yihiin wafuud ka kala socta saddexda dalka, Soomaaliya, Itoobiya Eritrea guud ahaan-na marka la eego ay socdaan dadaallo la doonayo in lagu nabadeeyo leysugu-na soo dhaweeyo dalalka Geeska Africa ayaa waxaa arintaa siweyn u soo dhaweeyay Shacabka Jabuuti iyo Ururrada mucaaradka intaba.
Shacabka oo la hadlay warbaahinta ayaa sheegay in wax wanaagsan u arkaan nabada raadinta labada dowladdood Soomaaliya iyo Itoobiya ay ka dhax bilaabeen dowladdaha Jabuuti iyo Eritrea oo muddo dheer-ba uu dhax yeelay muran la xiriira deegaan xudduudeedka ay wadaagaan labada wadan.
Shirka iyo kulamada socda ayeey ku tilmaameen tallaabo hor leh oo loo qaaday dhinaca nabad-galyada iyo isku soo dhawaanshaha guud ahaanba dowladdaha Geeska Africa, iyada oo meesha laga saarayo wixii khilaaf ah ee jira.
Wafdiga ku sugan dalka Jabuuti ee ah wasiirro arrimo dibeddeedka dowladdaha Soomaaliya, Itoobiya iyo Eritrea ayaa mas’uuliyiintii ay is arkeen waxaa ka mid ahaa madaxweynaha dalka Jabuuti Ismaaciil Cumar Geelle oo si diiran u soo dhaaweeyay, islamarkaana sheegay in niyad sami uu hayo dadaallada socda.
Dhawaan magaalada Asmara waxaa ku shiray hoggaamiyayaasha saddexda dowladdood Soomaaliya Itoobiya iyo Eritrea, kuwaa oo isku afgartay wafdi heer wasiirro ah loo diro dalka Jabuuti.
Minneapolis Sabti, September, 08, 2018 Booliiska Magaaladda Minneapolis ayaa sheegay in abaarahii 7:20 fiidnimo Taleefan ku soo dhacay xarunta arimaha dagdaga ah ama 911 ka uu sheegay in xabado lays dhaafsanayo xaafadda Soomaalida ku badan tahay ee Cedar Riverside Wadada 18thStreet-ka ,Markii ay goobta tageena Booliisku mudo yar kadib ay la kulmeen wiil Soomaali Maraykan ah oo ku dhex jira gaari una dhintay dhaawaca xabadaha ku dhacay jirkiisa.
Booliiska waxay sheegeen in aan ilaa hada aan la ogeen cida ka danbaysay dilka wiilkaan dhalinyarada ah iyo sababta loo dilay, wiilkaan oo dadka baraha bulshada ugu tacsiyeeynayay ay magaciisa ku sheegay Liibaan Cabdulaahi laguna naanaysi jiray Fetti.
Dilkaan ayaa ka dhacay meel baabuurta la dhigto oo ka danbaysa ganacsiyo ay lee yihiin dad Soomaali ah iyo qoomiyado kale duwan oo ku yaal xaafaddaa ,iyadoo xiligaas ay tahay xiliyadda ugu mashquulka badan wadooyinkaas Cedar iyo Riverside halka ay iska galaantaas oo ay aad u isticmaalaan ardayda dhigata Jaamacada gobolka Minnesota.
Booliiska Magaaladda Minneapolis ayaa sheegay in cidii arkaysay ama haysa wax warbaxina ah oo ku aadan dhacdadaan ay la soo xiriiraan Booliiska magaaladda taleefanka 612-692-TIPS (8477) ama ay fariin qoraal ah ku soo diri karaan 847411 (TIP411).
Dilalka dhalinyarada Soomaaliyeed ee ka dhaca magaalooyinka Minneapolis/St Paul, Columbus Ohio, Toronto Canada ayaa ah mid soo noqnoqda, inkasta oo ay hoos u dhaceen gobolka Minnesota tan iyo intii xaafadaha Soomaalida ay ka hawlgaleen Booliiska Asalahaan ka soo jeeeda Soomaalida ee ka tirsan qaybaha kala duwan ee nabadgalayada magaalooyinkan Mataanaha ah.
Jilib Sabti, September, 08, 2018 Warar kala duwan ayaa ka soo baxaya duqeyn xalay ka dhacday degmada Jilib ee gobolka Jubbada dhexe, sida ay warbaahinta gudaha u sheegeen goobjoogayaal magacooda u qariyay sababo amni.
Duqeynta oo aan ilaa iyo hadda la ogeyn cida fulisay ayaa la sheegay in lagu bartilmaameedsaday sarkaal sida la sheegay ka tirsan Al-shabaab oo ka mid ah hoggaamiyayaasha sar sare ee Ururka Koonfurta Soomaaliya.
Lama oga in bartilmaameedka lagu guuleystay in lagu wax yeelleeyo sarkaalka la beegsaday, hasse ahaatee dadka la hadlay warbaahinta ayaa sheegay in ay maqleen dhawaqa madaafiicda ay ridayeen diyaaradaha dagaalka ee weerarkan geystay.
Horay weerarro lagu dilay saraakiil ka tirsan Al-shabaab ayaa waxaa fuliyay diyaaradaha Mareykanka Africom oo sheegtay weerarro dhowr ah oo ka dhacay koonfurta iyo bartamaha Soomaaliya.
Taliska ciidamada militariga Soomaaliya oo maalin ka hor la shiray saraakiil ka tirsan howlgalka Mareykanka ee Soomaaliya ayaa dalbaday in Mareykanku sii wado weerarrada ka dhanka ah Al-shabaab.
Ciraaq Sabti, September, 08, 2018 Dibad baxyaal Ciraaqiyiin ah ayaa dab qabadsiiyay Qunsuliyadda Iran ee ku taala magaalada Basra ee koofurta wadankaas, xilli ay xoogeysteen banaan baxyada looga soo hor jeedo musuq maasuqa iyo la’aanta adeegyada aas aasiga ah ee bulshada.
Tiro aad u badan oo banaan baxyaasha ah ayaa isugu soo aruurey waddooyinka magaalada ay ku badan yihiin Shiicada Ciraaq, kuwaas oo ku qeylinayay ereyo ka dhan ah faragelinta dowladda Iran ee siyaasadda wadanka Ciraaq.
Mudadii banaan baxyada hal qof ayaa dhintay 11 kalena waa la dhaawacay markii ciidanka amniga iyo dibad baxyaasha fara isula tageen.
Jimcihii ayay u aheyd maalintii shanaad oo magaalada labaad ee ugu weyn wadanka Ciraaq ee Basra ay ka dhacayeen bannaan baxyo rabshado wata, ugu yaraan 10 qof ayaa ku dhimatay shantaas beri.
Mas’uuliyiinta magaalada ayaa ku dhawaaqay bandow xilliga habeenkii ah magaalada Basra.
Iran, ayaa si weyn saameyn ugu leh guud ahaan gobolka Bariga dhexe gaar ahaan wadanka Ciraaq oo Shiicada ay yihiin kuwa ugu badan wadanka, kuwaas oo awooda wadanka heystay tan iyo Sadam Xuseen.
Afhayeen u hadlay wasaaradda arrimaha dibadda Iran, Bahram Qassemi, ayaa cambaareeyay weerarka lagu qaaday Qunsuliyadooda Basra.
Warbaahinta wadanka Iiraan ayaa soo warisay in dhammaan shaqaalaha laga saaray xarunta ka hor inta aan la soo weerarin.
https://www.youtube.com/watch?v=vNT3f3VUvo8
WARARKA MAANTA Jimco 7da Siteembar 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxuu qaban karaa Khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudaen Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade oo ay beesha caalamka si cad u diiday inay wax dhaqaallo ah siiso dowladda wada dadban? Maxuuse qaban karaa Madaxweyne Mudane Maxamed Cabdilaahi Farmaajo “Been-Hawaas oo xitaa aan wax xal iyo heshiisiin ah u qaban karin qoyskiisa sida cad? Maxuu qaban karaa aliyaha ciidamada xoogga dalka Soomaaliya S/gaas Daahir Aadan Cilmi (Indhaqarshe) oo horay u soo qabtay xilkaas iyo xilal kale oo uu ka soo qabtay dowladdihii hore? Mase maxuu ilaaway markii uu shaqada qaranka Soomaaliya u hayey ee uu si khaldan ugu wareejiyey Ciidankiisii iyo hubkoodii Jabhadkii Gashaanle Sare Axmed Cumar Jees oo u qabsaday Badhabo? Mise ma waxuu ilaaway hadalkii uu ku yiri Sarrey Gaas Maxamud Nuur Galaal markii uu ugu yimid Muqdisho ee uu u sheegay inuu ciidankii iyo hubkii ku wareejiye jabhada SPM ee uu hoggaaminaayey G/Sare Axmed Cumar Jees? Mr. Indho-Qarshe, Maxaa ka leedahay ninkii ku yiri: Waxaad noqotay naag ee ahaa S/Gaas Maxamed Nuur Galaal? Meqqo qof ama ka tirsan Ururka Argagaixsadda Al-Shabaab ayaa weli si weyn uga dhex shaqaynaaya Dowladda Wada Dadban ee ay beesha caalamka diiday inay wax dhaqaallo ah siiso? Yaa runta qarin kara maanta? Maxayse tahay ilmahan yar yar ee lagu wada taxay garaado aysan aqoon iyo waayo-aragnimo u lahayn? Maxayse Dowladda Soomaaliya u diidan tahay inay samayso Hay’adda La-Dagaalnka Musuqmaasuqa Iyo Guddiga Garsoonka Qaranka? Yaa been lagu maamuli doonaa? Maxay qatay Dowladda wada Dadban ee ku fashilantay hoggaanka dalka?
Kenya Jimco, September, 07, 2018 Dowladda Kenya ayaa is hortaagtay Talaadadii todobaadkan diyaar ka anbabaxday magaalada Muqdisho in ay ka digto garoonka diyaaradaha Jomo Kenyatta.
Diyaaradan ayaa dadkii la socday waxaa ka mid ahaa wasiirka Amniga xukuumadda Soomaaliya Maxamed Abukar Islow, dib ayeey-na markii danbe ugu soo noqotay magaalada Muqdisho, iyada oo degtay garoonka diyaaradaha Aadan Cadde oo markii horeba ay ka duushay.
“Kabtanka diyaaradda ayaa u sheegay rakaabkii la socday in mas’uuliyiinta Kenya ay diideen in diyaraadu caga-dhigato sababo ay ku sheegeen dhinaca amnga iyo aysan ogolaasho heysan.
Dowladda Kenya aya horey u amartay in diyaaradaha ka yimaada dhinaca Soomaaliya ay qasab tahay in ay soo maraan garoonka diyaaradaha Wajeer si baaritaan loogu sameeyo, hasse ahaatee arintaa waxaa horay heshiis uga gaaray madaxda labada dowladood oo isku afgartay in dullimaadka ka taga Muqdisho uu toos uga degi karo garoonka Jomo Kenyatta, iyada oo aan la sii marin Wajeer.
Wali ma jiro wax war ah oo ay dowladda Soomaaliya ka soo saartay arinta ku saabsan diyaarada laga soo celiyay Nairobi.
Jabuuti Jimco, September, 07, 2018 Kaddib kulan magaalada Jabuuti ay ku yeesheen wasiirro arrimo arrimo dibeddeedka wadamada Soomaaliya, Jabuuti, Eritrea iyo Itoobiya ayaa waxaa laga soo saaray war-murtiyeed kooban.
War-murtiyeedka ayaa lagu sheegay in ay tallaabadani tahay mid weyn oo loo qaaday dhanka adkaynta nabadda iyo deggenaanshaha gobolka, iyadoo lagu taageerayo is-dhexgalka dhaqaale iyo bulsho dalalka Geeska Africa.
Sidoo kale war-murtiyeedka ayaa lagu sheegay in socdaalka wasiirro arrimo dibeddeedka wadamada Geeska Africa ay ku tageen Jabuuti uu noqonayo mid ka dhashay dadallada guud ahaanba ka socda dalalka gobolka ee la doonayo in lagu soo celiyo wadajirka.
Muqdisho Jimco, September, 07, 2018 Taliyaha ciidamada xoogga dalka Soomaaliya S/gaas Daahir Aadan Cilmi (Indhaqarshe) ayaa xafiiskiisa ku qaabilay saraakiil ka socotay dawladda Mareykanka, waxaana ay ka wada hadleen dib u dhiska ciidanka iyo arrimo kale.
Si gaar ah ayaa labada dhinac waxay uga wada hadleen siddii dawladda Mareykanka ay ciidamada xoogga dalka uga taageeri laheyd xoreynta dalka, tababarka ciidamada, is dhaafsiga qibadaha dhanka ciidamada iyo qodobo kale.
Taliyaha ciidamada xoogga dalka Soomaaliya S/gaas Daahir Aadan Cilmi ayaa waxaa uu dawladda Mareykanka ka dalbaday in ay kordhiyaan taageerida, tababarada ay siinayaan ciidamada xoogga dalka iyo weerarada ay Al- shabaab la beegsanayaan.
“Madaxweyne Farmaajo waxa uu dalbaday in Al shabaab si deg deg ah looga saaro dalka, taas bedelkeedana waxaa ay keentay in dowladda ay shaaciso inay qaadi doonto dagaal xoogan, waxaana dagaalkaasi dalka looga saarayo cadowga leynaya shacabka”. ayuu yiri taliyaha xoogga.
Dawladda Mareykanka ayaa ka mid ah dowladaha sida gaarka ah Soomaaliya uga caawiya dhanka tababarada ciidamada qalabka sida ee Soomaaliyeed.
Muqdisho Jimco, September, 07, 2018 Ciidamo ka tirsan dowladda Sooamaaliya ayaa lagu waramayaa subaxnimadii Arbacada ee todobaadka weerar ku qaadeen guriga iyo beerta madaxweynihii hore ee Soomaaliya Aadan Cabdulle Cismaan uu ku leeyahay degmada Janaale ee gobolka Shabeellaha Hoose.
Warkan waxaa warbaahinta u sheegay Dr Siciid Aadan Cadde oo ka mid ah qoyska madaxweynihii ugu horreeyey ee Soomaaliya, Aadan Cabdulle Cismaan (Aadan Cadde), “
Sidoo kale qaar ka mid ah ehellada madaxweynihii hore ee waqtiga uu weerarku dhacayay guriga ku sugnaa ayaa sheegay in ciidamada soo weeraray horey u kaxeysteen dhalinyaro guriga joogtay oo ka mid ah hellada Aadan Cadde.
“Ciidamadan waxaa ay wateen labo diyaaradood oo kuwa qumaatiga u kaca ah, beerta Aadan cadde meel u dhow ayeey ku soo degeen, laakin markii dambe ayey beerta u soo gudbeen, waxayna u sii dhaafeen guri beerta ku dhex yaallay oo uu ku noolaa madaxweynihii hore, Aadan Cabdulle” sidaa waxaa laanta afka Soomaaliga ee BBC u sheegay Dr Saciid Aadan Cadde.
Muqdisho Jimco, September, 07, 2018 Qaramada Midoobay ayaa soo saartay warbixin ay ugaga hadlayso xoriyada hadalka ee dalka Soomaaliya iyadoo warbixinta lagu sheegay in horumar laga sameeyay xoriyaa hadalka balse weli loo baahan yahay in la sii hormariyo.
WAR SAXAAFADEED
XORRIYADDA HADALKA EE SOOMAALIYA: WELI LAMA HELIN
Warbixinta Qaramada Midoobay ayaa muujineysaa in inkastoo xoogaa horumar ah uu jiro, sharci la’aantu ay hortaagantahay horumarka.
Soomaaliya waxay horumar ka sameysey hubinta xaqa xorriyadda hadalka laakiin waxay u baahan tahay inay sameyso intaa ka badan si loo soo afjaro caqabadaha hadhay – oo ay ka mid yihiin dilal, garaacis, dhibaateyn, xiritaan aan sharci aheyn iyo xabsi sharci darro ah, hanaanka nidaam cadaalad ah ama maxkamad caddaalad ah oo aan jirin iyo xidhitaanka xarumaha warbaahinta – sida lagu sheegay warbixinta Qaramada Midoobay ee maanta la faafiyay. Waxay bixinaysa xogwarran ku saabsan warbixinta xuquuqda aadanaha guud ahaan ee ay UNSOM samaysay sannadkii 2016.
“In kasta oo ay jiraan dadaallo iyo horumar laga gaaran dhanka sharci-dejinta, waxaa nasiib darro ah in xadgudubyo iyo tacaddiyo ku saabsan xaqa xorriyadda hadalka weli la diiwaangeliyo,” Wakiilka Gaarka ah ee Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay u qaabilsan Soomaaliya, Michael Keating’’, ayaa sidaa ka sheegay munaasabad warbixinta lagu daahfurayay ee ka dhacday caasimadda Soomaaliya.
Warbixinta oo lagu magacaabay ‘Ku Naalooshada aan Sugneyn ee Xorriyada Hadalka ee Soomaaliya,’ oo ay diyaarisay Hay’adda Howlgalka Kaalmaynta QM ee Soomaaliya (UNSOM), ee uu Md. Keating madaxa ka yahay, waxay daboolaysa oo ay ka hadlaysaa muddada laga billaabo 1da Agoosto 2016 ilaa 31ka Luulyo 2018.
Warbixinta cusub ayaa sheegaysa in ka dib markii ay olole sameeyeen saxafiyiinta iyo bulshada rayidka, Dowladda Federaalku ay sharciga saxaafadda qaranka u furtay in dib u eegis lagu sameeyo si wax looga qabto walaaca ay qabaan saxafiyiinta iyo shaqaalaha kale ee warbaahinta. Waxay sidoo kale sheegaysaa in, iyada oo ka jawaabaysa dadaallada ololeynta, dowlad goboleedla waqooyi ee Puntland ay wax ka bedeshay sharcigeeda warbaahinta iyadoo lagu sameeyay isbedel ballaarinaya ku naalooshada xaqa xorriyada hadalka, halka dowlad goboleedka koonfureed ee Jubbaland ay billowday sharci warbaahinta.
Sida warbixinta lagu sheegay, inta lagu jiray muddada dib-u-eegista lagu sameynayo, siddeed saxafi iyo shaqaale warbaahin ayaa la dilay, 32 qofna waa la dhaawacay, 94 ka mid ah saxafiyiinta iyo shaqaalaha kale ee warbaahinta ayaa si gar darro ah la iska xiray oo/ama la geliyay xabsi dheer iyagoo lagu eedeeyay dacwado la xiriira ku dhaqanka xoriyadda hadalka. Al-Shabaab ayaa weli ah dembiilaha ugu weyn ee geysta dilalka iyo dhaawacyada loo geysto saxafiyiinta iyo shaqaalaha kale ee warbaahinta.
Intaas waxaa dheer, inta isla muddadaas logu jiray, mas’uuliyiinta hay’adaha qaranka ama kuwa Dowlad-goboleedyada Federaalka ayaa ama xiray, xannibay ama tebinta wararka ka xayiray 19 xarun warbaahin (toddobo xarun telefishan, shan idaacadood, shan bog internet iyo laba wargeys), ama ku eedeeyay inay xiriir la leeyihiin Al-Shabaab, ama faafinta “war been ah” oo loo arko inay halis galinayaan amniga qaranka.
Soomaalidu waxay qiimeeyaan xorriyadda hadalka. Waa qayb muhim ah oo ka mid ah dhaqankooda. Waxaa muhim u ah dhammaan muwaadiniinta Soomaaliyeed inay xor u noqdaan inay dhiibtaan ra’yigooda, gaar ahaan iyadoo dalku u diyaargaroobayo doorashooyinka 2020-2021,” ayuu yiri Ergeyga Gaarka ah Keating.
“Si Xorriyadda hadalku ay u noqoto mid dhab ah, Soomaaliya waa inay damaanad qaaddaa madax-bannaanida warbaahinta, sharciga warbaahinta waafajiso Dastuurka Federaalka Ku meelgaarka iyo halbeegyada xuquuqda aadanaha ee gobolka iyo kuwa caalamiga ah, ayna baabi’iso/tirtirto sharciyada xaarantinimaynaya faafinta “wararka beenta ah”
Warbixinta ayaa sidoo kale sheegaysa in, iyadoo tirada saxafiyiinta iyo shaqaalaha kale ee warbaahinta ee la dilay ay hoos ugu dhacay boqolkiiba 27 marka la barbardhigo Janaayo 2014-Agoosto 2016, tirada dadka la qabtay oo la xiray laguna eedeeyay dacwad la xiriirta xoriyadda hadalka ayaa kor u kacday boqolkiiba 70. Tiradan waxaa ka mid ahaa dadka ka qaybgalay banaanbaxyo, siyaasiyiin, taageerayaal xisbiyo siyaasadeed, dad wax ku qora bogag internet iyo difaacayaasha xuquuqda aadanaha, gabayaa, dhaqdhaqaaqayaasha bulshada rayidka, odayaal iyo muwaadiniinta u banaanbaxaya taageero ay muujinayaan midnimada Soomaaliyeed. Warbixintu waxay sare u kacan xadgudubyada, oo si gaar ah u saameysay dadka reer Somaliland, u aaneyneysaa doorashooyinkii madaxwaynaha ee November 2017, muujinta taageerada midnimada Somaaliyeed, iyo colaadda Tukaraq ee u dhexeysa “Somaliland” iyo Puntland ee qaraxday bishii May 2018.
Talooyinka ay warbixintu soo jeedisay waxaa ka mid ah in si degdeg ah loo hirgeliyo tallaabooyinka lagu ilaaliyo suxufiyiinta iyo shaqaalaha kale ee warbaahinta, maxkamadeynta dadka lagu eedeeyay inay geysteen xadgudubyada ka dhanka ah shaqaalaha warbaahinta iyo siyaasiyiinta, iyo sameynta Guddiga Federaalka Soomaaliyeed ee Xuquuqda Aadanaha.
https://www.youtube.com/watch?v=jW2YlOyhVE8
WARARKA MAANTA 10ka Agoosto 2018 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa sunta siiyey Raysal Wasaaraha Ethiopia Mr. Abdi Axmed oo ay soo wajahday xaalad adag oo caafimaad? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee Soomaaliya kadib fashilka baahsan ee ku yimid xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Maxayse beesha caalamka ugu diiday inay wax dhaqaallo ah siiso xukuummadda fashilantay ee uu hoggaaminaayo khaa’inul waddan Raysal Wasaare Mudane Xassan Cali Kheyre “Bakhti-Raam-Sade”? Maxay u wada diideen inay wax dhaqaallo ah oo lacag kaash ah gacanta loo soo geliyo dowladda Soomaaliya? Maxayse tahay sabata uu isku-casilay Guddoomiyaha Bangiga Dhexe Bashiir Ciise oo shaqadiisa hadda lagu soo qoray ayadoo lagu xayeeysiinaayo saxaafadda caalamka? Yaa been loo sheegi karaa? Maxay umalaynaysaa Dowladda Wada Dadban inay Ummadda Soomaaliyeed khaldi karto? Maxayse tahay sababta garsoorayaal qaarkood shaqadii looga ceyriyey ayadoo aan weli la samayn Guddiga Garspprla Qaranka ayadoo hadda kuwo kale oo cusub la magaabay? Yaa qarin kara musuqmaasuqa baahsan ee dowladdan wada dadban?
Addis Ababa 10ka Agoosto 2018 Sida Ay Sheegayaan Wararka haatan naga Soo gaadhaya Magaalada Adis Ababa caasimada Dalka Itoobiya Waxaa Xaalad Caafimaad galay Raysal wasaare Abiya Axmed.
Warbahinta itoobiya ayaa sheegaysa in raysal wasaare Abiya Ahmed uu kujiro xaalad caafimad oo liidata kadib markii uu madaxa dhiig uga furmay.
Qaar kamida madaxda oromada ayaa lagu arkayay iyagoo facebook live uga jira iyagoo ka dhex Ooynaya.
Xaalad Cusub Ee Warbaahinta Itoobiya hada Baahisay Ayaa Ilaa hada aysan Ka hadal Dawlada Fadaraalka Itoobiya,
Muqdisho 10ka Agoosto 2018 Taliyaha Ciidanka Booliska Soomaaliyeed General Bashiir Cabdi Maxamed (Ameeriko) ayaa waxa uu la dar daarmay Ciidamada Booliska Ee Amniga Xamar lagu Wareejiyey. Waxa uu sheegay in Booliska Soomaaliyeed ay yihiin Bad baadiyeyaasha Shacabka Xilna uu ka saran yahay inay u adeegaan.
Kulan ka dhacay Maanta Xarunta Gaadiidka Booliska ayaa la sheegay inay muhiimadiisu aheyd sidii dar daaran loogu sameyn lahaa Askarta oo si wanaagsan ay Shacabka ula dhaqmi lahaayeen.
Taliye Ameeriko waxa uu sheegay in Shacabku rabin Askar handada ay doonayaan kuwo Asluubeysan oo udhimriya Booliskana sidaa laga doonayo.
Addis Ababa 10ka Agoosto 2018 Ku dhawaad 40 xubnood oo ka tirsan golaha dhexe ee xisbiga ka arimiya dowlad deegaanka Soomaalida Itoobiya ayaa ku sugan magaalada Addis Ababa, sida ay sheegeen xubno ka tirsan golaha.
Tagistan xubnaha ka tirsan xisbiga ayaa maalmihii ugu danbeeyayba ka biyo diidnaa in ay tagaan Addis Ababa oo looga yeeray kaddib markii uu soo ifbaxay khilaaf adag ee oo kala dhax-galay maamulka Soomaalida iyo dowladda dhexe ee Itoobiya.
Xubnaha ku sugan magaalada Addis Ababa ayaa la lagu waramayaa in aysan la socon xubno kale oo ka tirsan golaha dhexe laakiin la sheegay in ay Jigjiga ugu hareen sii kala wadista howlaha golaha sida ay BBCda ka soo xigatay xubno ka tirsan maamulka.
Xaaladda magaalada Jigjiga ayaa saaka dagan waxaana la filayaa in ay noloshu si deedii tartiib tartiib ugu soo noqoto.
Wararku waxaa ay sheegayaan xubnaha ku sugan Addis Ababa iyo xukuumadda dhexe isla meel-dhigi doonaan siidii loo soo afjari lahaa Ismari-waaga taagan
Maamulka Somaliland 10ka Agoosto 2018 Guddida ilaainta iyo dabagalka hantida qaranka ee golaha wakiilada, ayaa eeddo musmusuq usoo jeedisay wasiiro ka tirsan xukuumaddii hore ee Axmed Silaanyo, kuwaas soo bandhigay lacag loogu talogalay mashaariic in lagu fuliyo oo aan lagu fulin.
Guddidan ayaa farta ku fiiqay laba mashruuc oo ah jeelka Burco iyo jeelka Boorama oo lacagtii loogu tallogalay la cunay, isla markaana ay heleen qiimaha lacagta loogu tallogalay iyo heshiishyada lala galay shirkadihii dhisayey.
“guddidu sida mgacaba ka muuqda inay baadhitaan ku samayso oo ay hubin iyo dabagal ay ku leedahay qof kasta oo hanti qaran maamula ama imika ha maamulo ama ha ka tago waa la baadhayaa” ayuu yidhi xildhibaan Ibraahim Mahdi Buubaa.
Gudoomiyaha Guddida ilaalinta Hantidda qaranka ee golaha Wakiiladda Somaliland xildhibaan Naasir Cali Shire ayaa sheegay in qof kasta oo masuul ah la baadhi doonno, isla markaana mashruuc kasta oo dalka laga hirgaliyey dabagal lagu samayn doonno.
“Waxa illaahay mahadii ah inaanu ku guulaysanay inaanu helno xisaab xidhkii sanadkii 2016kii oo aanu badka soo dhigno meelihii kharashkii loogu tallogalay aan lagu qaban, hore umay dhici jirin in marka qof mashruuc loo dhiibo cid ka taba tagnaa may dhici jirin, waanu soo eegnay in mashruucii la fuliyey iyo in aan la fulin.”ayuu yidhi Shire.
Maraykanka 10ka Agoosto 2018 Shaqaale ka tirsan hay’adda Bisha Cas ayaa lagu waramayaa in dabley loo maleynayo in ay ka tirsan yihiin xooggaga Al-shabaab ku qafaasheen gobolka Baay ee maamulka Koonfur Galbeed.
Maxamed Isaaq Ibraahim Aflow ayaa warbaahinta u sheegay in deegaan lagu magacaabo Busley oo ka tirsan magaalada Baydhabo laga qafaashay shaqaalahan ka midka ahaa shaqaalaha hay’adda Bisha Cas.
Mukhtaar Aadan Dalmar oo ah suxufi ka howlgala magaalada Baydhabo ayaa Anadolu Agency u sheegay in uu hadda soconayo dadaalo ay wadaan odayaasha iyo maamulka deegaanka oo la doonayo in lagu sii daayo dadkan la afduubtay
Dadkan la afduubtay ayaa ka kooban shan ruux oo saddex ka mid rag yihiin halka saddex-da qof kale-na lagu sheegay dumar.
Djabuuti 10ka Agoosto 2018 Munaasabad ay xilalka kula kala wareegayeen Markab ciidan oo laga leeyahay dalka Spain oo si rasmi ah xilka howlgalka Atlaanta ee Soomaaliya kala wareegay Markab dagaal oo kuwa Talyaaniga ah ayaa lagu qabta xalay dalka Jabuuti.
Taliyaha Markabka Talyaaniga ee hawlgalka waday ayaa sheegay intii ay uu socday howlgalkan in marnaba aysan la kulmin wax caqabad ah oo kaga yimid dhinaca burcada, islamarkaana si nabad ah ay ku goosha-yeen Maraakiibta QM iyo kuwa kale ee gaarka loo leeyahay.
Wuxuu sheegay xilligii ugu dambeysay ee burcad badeeda ay isku dayaan in ay fal ka geystaan badda ay aheyd bishii 11 ee sanadkii tagay 2017 oo ay isku dayeen meel 300 Mile ujirta magaalada Muqdisho ay markab ka afduubtaan, laakiin tallaabadaa isku dey-ga burcad badeeda ayuu sheegay in ay ka hortageen ciidamada badda oo qabtay lix ka mid ah raggaasi u gudbiyay wadanka Siishelis.
Taliyaha guud ee ciidamada Midowga Yurub ee hawlgalka Atlaanta oo la hadlay VOA ayaa sheegay in howlgalkan lagu kordhiyo labo sano oo kale.
“Go’aan muhiim ah ayuu ahaa oo Midowga Yurub ay gaareen 30kii bishii July in ay kordhiyaan hawlgalka Atlaanta, sababta waxa ay tahay waxaa naga go’an la dagalanka burcad badeeda, waxaa ay tuseysaa wada shaqeynta Midowga Yurub iyo Soomaaliya, waa muhiim in ganacsiga uu isku kala goosho” ayuu sheegay taliyaha guud ee ciidamada Midowga Yurub ee hawlgalka Atlaanta.
Admiraalka ayaa sheegay in howlgalkan uu joogsan doonin xitaan haddii ay ka baxaan midowga Yurub taageeradii ay siin jireen dowladda Soomaaliya, waxaana xusid mudan in dowladdo badan oo aan ka mid aheyn midowga Yurub ay ka qeyb-qaadanayaan taageerada howlgalani
Maraykanka 10ka Agoosto 2018 Madaxweyne Donald Trump sodohdii iyo sodogii ayaa noqday muwaadiniin Maraykan ah iyaga oo loo sameeyay xaflad gaar ah.
Viktor iyo Amalija Knavs oo ah waalidka Melania oo ah xaaska Trump ayaa asal ahaan u dhashay Slovenia, dhaarta muwaadinnimada ayayna ku mareen New York Khamiistii, sida uu xaqiijiyay qareenkooda.
Wuxuu sheegay in lamaanahaasi ay Maraykanka ku joogeen sharciga degenaanshaha ee green card-ka loo yaqaanno oo ay gacan ka siisay Melania.
Trump ayaa horay u dhaliilay dadka Maraykanka ku soo gala qoysnimada,Wuxuu ku baaqay in la sameeyo hab dadka xirfadleyaasha ah ka hormarinaya dadka qaraabada ah, wuxuuna weeraray shuruucda soo galootiga iyo dadka soo galootiga ah laftirkooda.
Melania Trump ayaa dhalashada Maraykanka qaadatay 2006dii, ka dib markii ay dalkaas ku gashay dal ku galka loo yaqaanno “dadka awoodaha qayru caadiga ah leh” iyada oo 2001dii markaas ku shaqaynaysay dadka ii dhehyada sameeya.
Sharciga socdaalka ee Maraykanku wuxuu dhigayaa in Melania waalidkeed ay haystaan sharciga daganaanshaha ugu yaraan shan sano ka hor inta aysan jinsiyad dalbanin.
Qareenkooda oo xalfadda jinsiyada kala qayb galay ayaa sheegay in ay buuxiyeen shuruuddii shanta sano ahayd, balse wuu diiday in uu saxafiyiinta siiyo faahfaahin intaas ka badan.